Bài soạn môn Ngữ văn khối 9 - Học kì I năm 2009

Bài soạn môn Ngữ văn khối 9 - Học kì I năm 2009

I. Mục tiêu:

- Kiến thức:

 Thấy đựợc vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại, thanh cao và giản dị.

- Kỹ năng:

Rèn kỹ năng đọc, tìm hiểu, phân tích văn bản nhật dụng.

- Thái độ:

Từ lòng kính yêu, tự hào về Bác, Học sinh có ý thức tu dưỡng, học tập, rèn luyện theo gương Bác.

II. Chuẩn bị :

- GV: Sưu tầm tranh ảnh, bài viết về nơi ở và làm việc của Bác . Những câu thơ nói về phong cách của Bác .

- HS : Chuẩn bị bài theo sự hướng dẫn của giáo viên.

III. Phương pháp:

- Quan sát, gợi mở, đàm thoại, phân tích, bình giảng

IV: Tổ chức giờ học:

1: Ổn định tổ chức: (1')

2: Kiểm tra: Sự chuẩn bị ở nhà của học sinh (3')

 

doc 121 trang Người đăng minhquan88 Lượt xem 665Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài soạn môn Ngữ văn khối 9 - Học kì I năm 2009", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Bài 1- Tiết 1
Văn bản: Phong cách Hồ Chí Minh
Ngày soạn:15.08.2009
Ngày giảng:17.08.2009
I. Mục tiêu: 
- Kiến thức: 
 Thấy đựợc vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại, thanh cao và giản dị.
- Kỹ năng:
Rèn kỹ năng đọc, tìm hiểu, phân tích văn bản nhật dụng.
- Thái độ:
Từ lòng kính yêu, tự hào về Bác, Học sinh có ý thức tu dưỡng, học tập, rèn luyện theo gương Bác.
II. Chuẩn bị :
- GV: Sưu tầm tranh ảnh, bài viết về nơi ở và làm việc của Bác . Những câu thơ nói về phong cách của Bác .
- HS : Chuẩn bị bài theo sự hướng dẫn của giáo viên.
III. Phương pháp:
Quan sát, gợi mở, đàm thoại, phân tích, bình giảng
IV: Tổ chức giờ học:
1: ổn định tổ chức: (1')
2: Kiểm tra: Sự chuẩn bị ở nhà của học sinh (3')
3: Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Tg
Nội dung
Hoạt động 1: Khởi động
- Mục tiêu: Gợi lại một số nét cơ bản và quen thuộc về Bác Hồ, dẫn dắt HS đi vào bài mới.
- ĐDDH: Tranh nhà sàn của Bác, hình ảnh Bác làm việc ở hang Pác Bó.
GV: Cho HS xem tranh nhà sàn của Bác, hình ảnh Bác làm việc ở hang Pác Bó.
? Nhận xét gì về cuộc sống của Bác qua hai bức tranh các em vừa xem?
HS: Nhận xét
GV: Sống, chiến đấu, lao động, học tập và rèn luyện theo gương Bác Hồ vĩ đại đã và đang là khẩu hiệu kêu gọi, thúc dục mỗi nguời chúng ta trong cuộc sống hàng ngày. Thực chất nội dung của khẩu hiệu là động viên mỗi chúng ta hãy nói theo tấm gương sáng ngời của Bác, học theo phong cách sống và làm việc của Bác. Vậy vẻ đẹp văn hóa của phong cách Hồ Chí Minh là gì? Đoạn trích dưới đây sẽ phần nào trả lời cho câu hỏi ấy. 
Hoạt động 2: HD đọc hiểu văn bản
- Mục tiêu: Luyện đọc, hiểu đôi nét cơ bản về tác giả và tác phẩm.
GV: Nêu yêu cầu đọc - (Đọc chậm rãi, bình tĩnh, khúc triết)- GV đọc mẫu – gọi học sinh đọc – nhận xét cách đọc.
? Nêu đôi nét về tác giả?
? Văn bản được trích từ tác phẩm nào? phương thức biểu đạt chính của văn bản này là gì và cho biết kiểu loại của văn bản này?
? Kể lại những văn bản nhật dụng mà em đã học ở lớp 7, 8?
- Ca Huế trên sông Hương, thông tin về ngày trái đất năm 2000, bài toán dân số ...
- Giáo viên nói thêm: Văn bản nhật dụng có nhiều chủ đề : quyền sống của con người, bảo vệ hoà bình, chống chiến tranh, vấn đề môi trường-> V/B phong cách Hồ Chí Minh thuộc về chủ đề sự hội nhập với thế giới và giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc.
GV: Yêu cầu h/s giải thích từ khó trong SGK 1-3-4-5-9 
- Giải thích thêm:
? Em chia văn bản này thành mấy phần ? nội dung mỗi phần? Tại sao em lại có cách chia như vậy ?(theo nội dung các phần trong đoạn trích .)
- Từ đầu đến rất hiện đại: Vẻ đẹp trong phong cách văn hoá của Bác.
- Còn lại: Vẻ đẹp trong phong cách sống và làm việc của Bác.
- GV: Yêu cầu H/S quan sát Đ1
? Vẻ đẹp trong phong cách văn hoá của Bác đựơc tác giả giới thiệu qua những chi tiết nào?
- Đi nhiều nơi tiếp xúc với văn hoá nhiều nước, những vùng trên thế giới, từ phương Đông sang phương Tây.
+ Ghé lại nhiều hải cảng, thăm các nước châu phi, châu á, Châu Mĩ.
+ Sống dài ngày ở Anh, Pháp.
+ Nói, viết thạo nhiều tiếng: Anh, Pháp, Hoa, Nga...
? Em hãy chứng minh qua các tác phẩm đã học?
- Đi đường, rằm tháng riêng.. (chữ Hán)
- Bản án chế độ thực dân Pháp (tiếng Pháp)...
? Tại sao Bác cần phải nói, viết thạo các tiếng nước ngoài?(H/Đ nhóm ngang 2 phút)
- Công cụ giao tiếp quan trọng bậc nhất để tìm hiểu và giao lưu văn hoá giữa các dân tộc trên thế giới. ? Quan sát V/B và nêu nhận xét của em về câu văn “ Có thể nói ít có vị lãnh tụ nào... như Hồ Chí Minh?” (Lời kể hay lời bình của tác giả? nghệ thuật đặc sắc trong đoạn văn này là gì?)
? Em có suy nghĩ gì về vốn tri thức của hồ Chí Minh?
? Vì sao Bác lại có vốn tri thức sâu rộng như vậy? Theo em bằng những con đường nào mà Bác có được vốn tri thức văn hoá ấy ?
- Các con đường hình thành phong cách Hồ Chí Minh:
+ Trong cuộc đời hoạt động cách mạng, trên những con tàu vượt đại dương...)
+ Trong lao động ( làm nhiều nghề để sống)
+ Đến đâu cũng học hỏi, tìm hiểu văn hoá, nghệ thuật đến mức uyên thâm.
+ Tiếp thu cái hay, cái đẹp, phê phán caí tiêu cực của chủ nghĩa tư bản .
? Cách sử dụng dẫn chứng của tác giả có gì đáng chú ý? qua đó em thấy vẻ đẹp nào trong phong cách Hồ Chí Minh?
- Bác có ý thức nghiêm túc học hỏi toàn diện và sâu sắc, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa nước ngoài
- Bác học trong công việc, trong lao động, học ở mọi nơi, mọi lúc, có những quan điểm rõ ràng về văn hoá.
? Vốn tri thức văn hoá của Bác do đâu mà có ?
- Vốn tri thức sâu rộng ấy không phải tự nhiên mà có mà do Bác đã dày công học tập, rèn luyện khộng ngừng trong suốt cuộc đời. hoạt động cách mạng đầy gian khổ , vất vả của mình -> Căn cứ xác đáng để lí giải về tính nhân loại, tính hiện đại, một vế của sự hoà hợp thống nhất trong phong cách Hồ Chí Minh.
? Trong qúa trình tiếp xúc văn hoá điều kỳ lạ nhất trong phong cách Hồ Chí Minh ?
- Điều kỳ lạ là tất cả những ảnh hưởng quốctế đó đã đựơc nhào nặn với cái gốc văn hoá ở người, nhân cách rất Việt Nam ... lối sống rất Việt Nam... rất mới, rất hiện đại.
? Em hiểu những ảnh hưởng quốc tế và cái gốc văn hoá dân tộc ở Bác như thế nào? 
-Tiếp thu những giá trị văn hoá của nhân loại (Văn hoá của Bác có tính nhân loại)
- Giữ vững các giá trị văn hoá nước nhà(văn hoá của Bác đậm đà bản sắc dân tộc )
? Sự nhào nặn của 2 nguồn văn hoá quốc tế và dân tộc ở Bác có nghĩa như thế nào ?
- Sự đan xen, kết hợp bổ sung, sáng tạo 2 nguồn văn hoá nhân loại và dân tộc trong tri thức văn hoá của Người.
? Cách lập luận của tác giả có gì đáng chú ý và có hiệu quả nghệ thuật như thế nào ?
- Tạo tính khách quan gợi cảm xúc tự hào tin tưởng ở người đọc.
? Các biện pháp nghệ thuật trên đã giúp em thấy thêm những vẻ đẹp gì trong phong cách văn hoá Hồ Chí Minh ?
HS: Hoạt động nhóm ngang 3 phút
- Học sinh thảo luận – phát biểu- GV nhận xét bổ xung: Đó là sự kết hợp giữa phương Đông và phương Tây, xưa và nay, dân tộc và quốc tế, trong con người Hồ Chí Minh, đây là sự thống nhất hài hoà nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam.
- Liên hệ: Trong xu thế hội nhập quốc tế, hiện nay các luồng văn hoá, âm nhạc, nước ngoài du nhập vào nước ta: Rốck , ráp... ta cần tiếp thu có định hướng và chọn lọc để giữ vững bản sắc của dân tộc Việt Nam.
? Theo em những việc làm nào chứng tỏ Đảng và Nhà nước ta đang cố gắng giữ gìn bản sắc của dân tộc Việt Nam? Qua các cuộc thi nào trên truyền hình?
- Cuộc thi tiếng hát dân ca các miền trong cả nước, đờn ca tài tử ở Nam Bộ...
3'
35'
I. Đọc và thảo luận chú thích:
1. Đọc văn bản:
2. Thảo luận chú thích:
a. Chú thích *: 
- Tác giả: Lê Anh Trà (SGK)
- Tác phẩm: 
- Đoạn trích: Trích từ bài viết “Phong cách Hồ Chí Minh, cái vĩ đại gắn với cái giản dị”, in trong tập “Hồ Chí Minh và văn hoá Việt Nam” viện văn hoá xuất bản, Hà Nội 1990
- Phương thức thuyết minh.
- Văn bản nhật dụng (nghị luận)
b. Chú thích khác: (SGK)
II. Tìm hiểu bố cục : Chia 2 phần
-Từ đầu đến rất hiện đại: Vẻ đẹp trong phong cách văn hoá của Bác.
- Còn lại: Vẻ đẹp trong phong cách sống và làm việc của Bác.
III. Tìm hiểu văn bản:
1. Vẻ đẹp trong phong cách văn hoá của Bác. 
- Kể đan xen bình luận, liệt kê, cách viết so sánh, khái quát để khẳng định vốn tri thức văn hoá của Hồ Chí Minh .
-> Vốn tri thức văn hoá của Bác rất sâu rộng Bác có nhu cầu cao về văn hoá và có năng lực tiếp thu các nền văn hoá trên thế giới.
- Dẫn chứng cụ thể tiêu biểu.
- Lập luận chật chẽ, kể đan xen bình luận, đối lập.
-> Bác là người biết kế thừa và phát triển các giá trị văn hoá, kết hợp hài hoà giữa yếu tố dân tộc và nhân loại, truyền thống và hiện đại .
4. Củng cố: (2')
- Quan sát ảnh chân dung Bác Hồ 
? Hãy nêu cảm nhận của em về hình ảnh Bác Hồ qua bức chân dung trên ?
- Học sinh nêu cảm nhận của mình.
5. Hướng dẫn học: (1')
- Học bài + viết đoạn văn trình bày những cảm nhận của em về vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh 
- Chuẩn bị tiếp phần 2 :Tìm hiểu các câu chuyện về lối sống giản dị của Bác Hồ.
 --&--&--&--&--&--
Bài 1- Tiết 2
Văn bản: Phong cách Hồ Chí Minh
Ngày soạn:15.08.2009
Ngày giảng:18.08.2009
I. Mục tiêu: 
- Kiến thức: 
 - Thấy được vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giưã truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại (tiết1) thanh cao và giản dị, vĩ đại và bình dị (tiết 2) 
- Kỹ năng:
Rèn kỹ năng đọc, tìm hiểu, phân tích văn bản nhật dụng.
- Thái độ:
Từ lòng kính yêu, tự hào về Bác, Học sinh có ý thức tu dưỡng, học tập, rèn luyện theo gương Bác.
II. Chuẩn bị :
- GV: Sưu tầm tranh ảnh, bài viết về Bác.
- HS : Chuẩn bị bài phần 2, miêu tả và nêu cảm nhận về bức tranh nhà sàn của Bác Hồ tại Phủ Chủ Tịch ở Hà Nội.
III. Phương pháp:
Quan sát, gợi mở, đàm thoại, phân tích, bình giảng.
IV: Tổ chức giờ học:
1: ổn định tổ chức: (1')
2: Kiểm tra: (2') 
? Vốn tri thức của Bác sâu rộng như thế nào? Vì sao Người lại có vốn tri thức sâu rộng ấy ?
3: Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Tg
Nội dung chính
Hoạt động 1: Khởi động
- Mục tiêu: Khái quát lại nội dung tiết trước, dẫn dắt vào tìm hiểu vẻ đẹp trong lối sống sinh hoạt của Bác.
GV: Sự độc đáo trong phong cách HCM là sự kết hợp hài hoà, thống nhất các yếu tố, truyền thống và hiện đại, dân tộc và quốc tế, vĩ đại và bình dị. Sự bình dị ấy có thể hiện rất rõ trong phong cách sống và làm việc của Người. Phần 2 của V/B này sẽ cho ta thấy rõ điều đó.
Hoạt động 2: Tìm hiểu văn bản
? Đọc v/b em thử suy nghĩ xem cương vị của Bác như thế nào trong bộ máy chính quyền nhà nước ta lúc đó ?
- Lãnh tụ cao nhất của Đảng và nhà nước ta 
? Mặc dù ở cương vị như thế nhưng Bác vẫn có lối sống như thế nào ? do đâu mà em biết? 
-> Căn cứ vào nơi ở, bữa ăn, trang phục, và tư trang cảa Bác. 
- Cái quạt cọ, Đồng hồ báo thức, cái radio cũ 
- Đôi dép cao su, đôi dép Bác Hồ Bác đi tư chiến khu Bác về...
- Sống một mình không xây dựng gia đình, suốt đời hy sinh vì dân, vì nước.
Viễn Phương: Người thường bỏ lại đĩa thịt gà mà ăn mấy quả cà xứ Nghệ - không thích nói to và đi rất khẽ cả trong vườn.
? Em thấy cách dùng từ ngữ và phương pháp t/m của tác giả trongđoạn văn này có gì đáng chú ý?
? Hãy nhận xét câu văn” Tôi không dám chắc chắn... giản dị tiết chế như vậy” và “ta nghĩ đến ... hạ tắm ao”
? Cách viết so sánh, đối lập có hiệu quả nghệ thuật gì trong việc khắc hoạ lối sống của Bác? 
-( So sánh toàn diện và sâu sắc, đối lập giữa vĩ nhân nhưng hết sức giản dị, gần gũi)
? V/B nào cũng viết về lối sống này của Bác mà em đã học? 
- Đức tính giản dị của Bác Hồ
? Quan sát đoạn văn cuối và cho biết lối sống của Bác có phải là lối sống khắc khổ, khác người không ? tại sao?
- Nếp sống giản dị và thanh đạm của Bác không phải là cách tự thần thánh hoá, tự khác người hơn đời.. mà là lối sống thanh cao... quan niệm thẩm mĩ cuộc sống ..thể xác
? Em hiểu thế nào là cách sống không tự thần thánh hoá khác đời, hơn người?
- Không xem ... i, giải thích, phân tích, nêu vấn đề, quan sát ...
IV: Tổ chức giờ học: 
1: ổn định tổ chức: (1')
2: Kiểm tra: (3') 
? Phẩm chất của LVT thể hiện ntn trong và sau khi đánh cướp ở đoạn trích LVT cứu KNN?
3. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Tg
Nội dung
Hoạt động 1: Khởi động
- Mục tiêu: Tóm tắt diễn biến quá trình đi thi rồi bỏ thi về chịu tang mẹ. Bị mù hai mắt rồi bị Trịnh Hâm hãm hại. Tạo hứng thú đi vào tìm hiểu bài mới.
? Hãy kể tóm tắt diễn biến phàn hai của truyện Lục VânTiên.
- HS: Kể lại
GV: Các em đã biết trong phần tóm tắt cốt truyện LVT cùng tiểu đồng trên đường đi thi tới kinh đô họ đã gặp Trịnh Hâm, Bùi Kiệm, thấy Vân Tiên tài cao 2 người đem lòng ganh ghét. Mẹ mất Vân Tiên bỏ thi trở về chịu tang mẹ, bị đau mắt rồi mù cả 2 mắt, bị Trịnh Hâm lừa đẩy xuống sông. Hoạt động tội ác của Trịnh Hâm ntn và việc làm của Ngư Ông ra sao? Chúng ta đi vào tìm hiểu bài ngày hôm nay.
Hoạt động 2: Đọc - hiểu văn bản
- Mục tiêu: Rèn kĩ năng đọc thơ lục bát, hiểu những hành động và tội ác của Trịnh Hâm và lòng lương thiện, nhân ái của Ông chài
- Quan sát SGK
- GV nêu yêu cầu đọc (Giọng kể phù hợp, chú ý lời nói của LVT và ông Chài) - đọc mẫu – gọi h/s đọc – nhận xét uốn nắn.
? Xác định vị trí của đoạn trích? Nêu ý chính của đoạn trích?
? Em hãy tóm tắt lại nội dung đoạn thơ này ntn cho ngắn nhất? Nhận xét kết cấu của đoạn trích? ý nghĩa và tác dụng của nó? 
- Kết cấu theo truyện cổ tích dân gian gặp nạn - được cứu nạn -> khẳng định nềm tin vào đạo lý của nhân dân thiện nhất định thắng ác.
- GV yêu cầu h/s giải thích từ khó
? V/b chia thành mấy phần? ý của mỗi phần?
- HS quan sát 8 câu đầu
? Trước khi Trịnh Hâm gây tội ác với VT, em biết VT đang trong hoàn cảnh ntn ?
- Mù lòa, hết tiền, cùng tiểu đồng bơ vơ nơi đất khách quê người. 
? Vân Tiên bị T.Hâm âm mưu hại chết, hắn lừa VT xuống thuyền hứa trở về quê. Hắn chọn thời gian và không gian nào để hãm hại VT? 
- Thời gian: Đêm khuya lặng lẽ ... sao mọc.
- Không gian: Mịt mờ.. sương bay giữa vời: Khoản thời gian nước mệnh mông.
? Tại sao TH lại chọn thời điểm này mà không phải là ban ngày? Sau khi đẩy VT xuống nước, tại sao hắn lại giả tiếng kêu trời?
+ Không sợ bại lộ, VT có người cứu.
+ Che giấu tội ác đánh lừa mọi người, gian ngoan, xảo quyệt.
? Động cơ giết người của T. Hâm là gì?
- Ganh ghét đố kị cho tài năng của VT.
- Hắn lo cho con đường tiến thân của mình:
Trịnh Hâm là đứa so đo
THấy Tiên dường ấy âu lo trong lòng
Khoa này Tiên ắt đầu công
Hâm dầu có đậu cũng không xong rồi
-> Nhưng khi Tiên bị mù mối lo đó không còn sợ nhưng lòng đố kị đã biến hắn trở thành con người độc ác, nhẫn tâm, hắn vẫn tìm cách hãm hại VT -> Cái ác trở thành bản chất trong con người hắn.
? Các tình tiết truyện được sắp xếp ntn, nghệ thuật kể chuyện có gì đặc sắc? Qua đó em có nhận xét gì về h/động giết người của T/ Hâm và tính cách cuả hắn?
- Bất nhân: Hắn giết 1 người mù lòa, tàn phế, không thù, không oán, bất nghĩa vì LVT vốn là bạn với Trịnh Hâm đã từng trà rượu với nhau khi đến trường thi, khi gặp hoạn nạn VT đã có lời nhờ cậy, Trịnh Hâm giả vờ hứa: Hâm rằng: Anh chớ ngại tình Tôi xin đưa tới Đông Thành mới thôi. Hắn đã nuốt lời và hãm hại VT.
? TH đã hãm hại bạn, từ đó em có suy nghĩ gì về lòng đố kị ganh ghé của con người?
- Lòng đố kị là nguyên nhân của sự phản bội và tội ác, nên con người cần phải tránh xa thói xấu này.
? Thủ đoạn T/ Hâm làm ta nhớ tôi n/vật nổi tiếng thâm độc nào trong truyện T/sanh.
- Nhân vật Lí Thông trong truyện Thạch Sanh
? Trịnh Hâm là hiện thân của cái ác trong xã hội lúc bấy giờ? Tại sao lại nói như vậy, em hãy giải thích?
H/đ nhóm ngang 2 phút 
Vậy NĐC có mất niềm tin không, ông gửi gắm niềm tin vào tầng lớp nào?
- Gọi h/s đọc phần còn lại.
? Vân Tiên được ai cứu sống? (Giao lòng, ông chài)? Dựa vào chú thích 6 cho biết dụng ý của tác giả khi xây dựng chi tiết giao long cứu người? 
- VT là người hiện đức bị hãm hại đến loại thú dữ cũng phải cảm thương mà giúp đỡ đối lập hoàn toàn đối lập với tâm địa độc ác của Trịnh Hâm -> TH không bằng loài cầm thú.
? Chi tiết này gợi cho em liên tưởng tới con vật nào các em đã học ở 6? 
- Con hổ có nghĩa
? Hành động cứu người của gia đình ông chài có gì đặc biệt?
- H/động ... vót ngay lên bờ
Hối con vầy lửa một giờ
Ông hơ bụng dạ, mu hơ mặt mày.
+ Khẩn trương không nề hà, tận tình cứu người một cách dân dã.
? Em thấy ngôn ngữ kể chuyện và cách dùng từ của tác giả trong đoạn thơ này có gì đáng chú ý? 
Không gọt giũa chau chốt, có những câu thiếu điêu luyện (G/ sư Trần Văn Giàu nhận xét)
? Ngư ông có tính cách đáng quí gì qua việc làm cứu người? cả gia đình có t/cảnh xót thương, ân cần chăm sóc chu đáo với LVT 
? Trước h/cảnh của VT Ngư ông có đề nghị gì với VT?
- Lời nói: Ngư rằng: Người ở cùng ta
Hôm mai hẩm hút với già cho vui
? Hẩm hút có nghĩa ntn? Em nghĩ gì về lời nói này?
? Hẩm hút chỉ những thức ăn đạm bạc của người nghèo -> lời nối của người nghèo mộc mạc chân thật,
? Vận Tiên đã mù cả 2 mắt tỏ ý lo ngại thì ngư ông đã nói lời nào với chàng?
Ngư rằng lòng lão chẳng mơ
Dốc lòng nhân nghĩa há chờ trả ơn
? Em cảm nhận được điều tốt đẹp nào qua lời đối thoại của Ngư ông với LVT? Em thấy Ngư ông và LVT có điểm nào giống nhau?
- Trọng nhân nghĩa, thấy việc nghĩa là làm -> hành động cao đẹp của những người lương thiện.
? Để giữ VT ở lại Ngư ông đã cảm hóa chàng bằng cách gợi lên cảnh vui thú của cuộc sống chài lưới, các câu thơ nào cho em biết điều này?
Rày doi mai vịnh vui vầy
..........
Tắm mưu chải gió trong vời Hàn Giang
? Em cảm nhận ntn về cuộc sống của Ngư ông qua các chi tiết doi, vịnh chích, đầm, gió trăng, bầu trời, đất ...?
+ Khung cảnh thiên nhiên phóng khoáng, trời cao, đất rộng, sông nước, mênh mông.
? Công việc lao động của con người được phác họa qua những đường nét sinh động nào trong bức tranh thiên nhiên ấy? 
+ Hứng gió chơi trăng, nghêu ngao, thung dung vui say, tắm mưa chải gió ... con người lao động tự do, chan hòa với thiên nhiên lạc quan, yêu đời.
+ .... tăm mưa chải gió trong với Hàn Giang -> cuộc sống trong sạch ngoài vòng danh lợi.
-> đây là những câu thơ hay nhất trong tác phẩm.
? Để vẽ được bức tranh ấy ông chài phải là người ntn? 
- Yêu lao động, yêu thiên nhiên, yêu tự do và là người am hiểu c/sống trên sông nước.
? Hãy nhận xét cách sử dụng ngôn ngữ, giọng thơ trong đoạn trích này có gì đặc biệt? Em cảm nhận ntn về c/sống của ông chài?
? Qua nhân vật ông chài em thấy NĐC có mất niềm tin ở con người không? ông gửi niềm tin ở tầng lớp nào?
- NĐC không mất niềm tin ở con người ông tin tưởng vào những con người lao động bình thường màu giàu lòng nhân hậu không nề hà việc cứu giúp người khác
- Họ là: ông già đánh cá, ông tiều, ông Quán ... nghèo khổ nhưng có lối sống và quan niệm rất thanh cao của những nhà ẩn sĩ phân biệt rõ thiện ác sống hết ình cho cái thiện, cứu người, giúp người
? Qua 2 nhân vật ông Ngư và T/Hâm em đánh giá ntn về t/cảm tác giả đối với nỗi n/vật?
- Ca ngợi việc làm nhân nghĩa và c/sống lao động tự do của ông chài
- Phê phán hành động giết người dã man của Trịnh Hâm
" Tin yêu quí trọng nhân cách của những người lao động bình dân, khẳng định niềm tin vào đạo lí nhân dân cái thiện nhất định thắng cái ác đồng thời cũng cho ta thấy cái ác đang tràn lan việc chống lại cái ác, đấu tranh cho cái thiện là điều cần thiết.
? Nêu vài nét đặc sắc về nghệ thuật cho biết t/cách của nhân vật T/Hâm và ông Ngư?
Hoạt động 3: Ghi nhớ
- Mục tiêu: Khái quát lại nội dung và nghệ thuật của đoạn trích
GV: Chốt - Gọi HS đọc ghi nhớ SGK
Hoạt động 4: HD luyện tập
- Mục tiêu: Nhận biết nhân vật thiện trong truyện
GV: Hướng dẫn HS trả lời câu hỏi SGK phần luyện tập SGK trang 121
3'
35'
1'
5'
I. Đọc – thảo luận chú thích
1- Đọc văn bản:
2- Thảo luận chú thích:
 a- Vị trí: Thuộc phần 2 của truyện từ câu 938 – 976.
b- Đại ý: Sự đối lập giữa thiện và ác.
- Trong đêm dưới thuyền: Trịnh Hâm đẩy VT xuống sông, nhờ Giao Long và ông chài nên VT thoát chết, ông chài mời VT ở lại cùng vui với cuộc sống chài lưới.
c- Chú thích: 1 – 2 – 5 – 6- 7 – 8
II- Bố cục: 2 phần
+ 8 câu đầu: Hành động tội ác của Trịnh Hâm.
+ Còn lại: Việc làm nhân đức và nhân cách cao đẹp của ngư ông.
III- Tìm hiểu văn bản
1- Hành động tội ác của T. Hâm
-> Sắp xếp các tình tiết hợp lí, kể diễn biến nhanh gọn, lời thơ giản dị.
=> hành động giết người có âm mưu sắp đặt kĩ lưỡng và chặt chẽ. Trịnh Hâm là kẻ nham hiểm độc ác, giả dối, bất nhân, bất nghĩa, hèn hạ.
- Trong xã hội các ác đã leo thang, lan tràn trong xã hội, từ bọn cướp đường nhưng Phong Lai, đến đám nho sĩ có học như Bùi kiệm, Trịnh Hâm cho đến bọ quan lại mũ cao áo dài như Võ công, tên thái sư trong triểu -> tất cả đều làm việc ác
2- Việc làm và tính cách của ông chài:
a- Việc làm của gia đình ông chài:
-> Ngôn ngữ kể chuyện tự nhiên, giản dị, câu thơ mộc mạc
=> Ngư ông có lòng nhân ái, coi trọng tính mạng con người sẵn sàng cứu giúp người khi cơn hoạn nạn.
-> Ngôn ngữ đối thoại, chân thành.
=> Ngư ông là người trọng nhân nghĩa, không vụ lợi thấy việc nghĩa là làm không tính toán thiệt hơn không đợi chờ báo đáp.
b- Cuộc sống của Ngư ông
-> Giọng thơ nhẹ nhàng, trữc tình, h/ảnh thơ đẹp gợi cảm.
=> Cuộc sống trong sạch ngoài vòng danh lợi, tự do phóng khoáng chan hòa với thiên nhiên, lạc quan yêu đời, ung dung thanh thản của ông chài
+ NT: kể chuyện bình dị, ngô ngữ mộc mạc, đối thoại, h/ảnh thơ đẹp, gợi cảm, đối lập thiện - ác.
+ ND: - T/Hâm độc ác, xảo quyệt.
- Ông chài: Là người lương thiện, nhân hậu, trọng nghĩa kinh tài, sống phóng khoáng, thành thơi ngoài vòng danh lợi.
IV- Ghi nhớ: SGK
V- Luyện tập: 
4- Củng cố: (1')
Niềm tin của NĐC vào tầng lớp nhân dân lao động qua nhân vật Ngư ông -> quan điểm nhân dân rất tiến bộ, phê phán cái ác đang lẩn khuất ở bọn người có địa cao sang.
5- Hướng dẫn học: (1')
- Học bài, phânt ích 2 nhân vật Trịnh Hâm và Ngư ông.
- Xem lại toàn bộ các văn bản truyện trung đại đã học. Tiết sau ôn tập truyện trung đại
 --&--&--&--&--&--
 Tiết 42
lục vân tiên gặp nạn
(Trích truyện Lục Vân Tiên - Nguyễn Đình Chiểu)
Ngày soạn: 14. 10. 2009
Ngày giảng: 16.10. 2009
I. Mục tiêu: 
- Kiến thức: 
- Nắm được nội dung chính của các văn bản trung đại từ đầu đến bài 10.
- Thấy được tính chất tích hợp của chúng về phần tập làm văn.
- Kỹ năng:
- Rèn kĩ năng hệ thống hoá, tổng hợp
- Thái độ:
 Có thái độ đúng đắn trong học tập tiết ôn tập, từ đó có sự chuẩn bị đầy đủ.
II. Chuẩn bị :
- GV: Đọc truyện LVT, các ý kiến đánh giá về truyện LVT và NĐC
- HS : Chuẩn bị bài theo sự hướng dẫn của giáo viên.
III. Phương pháp:
- Đàm thoại, giải thích, phân tích, nêu vấn đề, quan sát ...
IV: Tổ chức giờ học: 
1: ổn định tổ chức: (1')
2: Kiểm tra: (3') 
? Phẩm chất của LVT thể hiện ntn trong và sau khi đánh cướp ở đoạn trích LVT cứu KNN?
3. Bài mới:

Tài liệu đính kèm:

  • docGiao an van lop 9 Lao Cai 2009.doc