Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tiết 44: Tổng kết từ vựng (tiếp theo)

Ngày soạn: 12/ 10/ 2011
Ngày giảng: 14/ 10/ 2011
Tiết 44
Tổng kết từ vựng ( Tiếp theo)
A. Mục tiêu
1. Kiến thức:
- Ôn lại kiên thức về từ đồng âm, từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa, cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ
2. Kĩ năng
- Nhận diện được các loại từ này trong nói, viết văn bản
- Hiểu và sử dụng từ vựng chính xác trong giao tiếp
3. Thái độ
- Giáo dục học sinh ý thức ôn tập
B. chuẩn bị: 
GV:Giáo án, bảng phụ 
HS: ôn tập theo câu hỏi sgk
PP: Thực hành, vấn đáp, 
c. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học
1. ổn định 
2. Kiểm tra bài cũ:
- Kiểm tra vở bài tập của hs ( chú ý những bài tập đã giao về nhà.) 
	- Gọi một hoặc 2 hs lên làm các bài tập còn lại.
3.Bài mới: 
Gv: Giới thiệu bài mới.
Hoạt động của Gv và Hs
Tg
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1 HD ôn tập lí thuyết
- Hs thảo luận nhóm
N1: Từ đống âm? Cho ví dụ
N2: Từ đồng nghĩa? Cho ví dụ
N3: Từ trái nghĩa? Cho ví dụ
N4: Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ? Cho ví dụ
Hs trình bày
Nhận xét
A. Ôn tập lí thuyết
 Từ đồng âm, từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa, cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ, trường từ vựng
Bảng hệ thống về từ vựng
STT
Từ vựng
Khái niệm
Ví dụ
5
Từ đồng âm
- Giống nhau về âm thanh, khác xa nhau về nghĩa
- đường kính # đường bộ
- Lồng chim # lồng chăn
6
Từ đồng nghĩa
- Từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau
- từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiểu nhóm từ đồng nghĩa khác nhau
- Mẹ = má= bầm= bủ
7
 Từ trái nghĩa
Từ có nghĩa trái ngược nha
- Từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều cặp từ trái nghĩa khác nhau
- Sáng >< trắng
8 
 Cấp độ khái quát nghĩa của từ
Nghĩa của 1 từ có thể rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của 1 từ ngữ khác
Thực vật > cây ăn quả> cây cam...
9 
Trường từ vựng
 Tập hợp những từ có ít nhất một nét chung về nghĩa
Trường từ vựng về trường học: học sing, giáo viên, trường, lớp, bảng...
Hoạt động 2 HDHS luyện tập
? Yêu cầu của bài 1
- Hoạt động theo nhóm bàn
? Xác định từ nhiều nghĩa
? Xác định từ đồng âm
- Hs thảo luọ̃n theo nhóm bàn
? Chọn cách hiờ̉u đúng
Bài 2: Dựa trờn cơ sở nào mà xuõn có thờ̉ thay thờ́ cho tuụ̉i
Tác dụng của viợ̀c diờ̃n đạt như vọ̃y
? Hs xác định những cặp từ trái nghĩa
? Sắp xờ́p các cặp từ trái nghĩa:
Tương đụ́i
Tuyợ̀t đụ́i
- Dùng bảng phụ – Hs điờ̀n vào chụ̃ trụ́ng
25p
B. Luyện tập
V. Từ đồng âm
a. Từ nhiờ̀u nghĩa
- Lá xa cành: nghĩa gụ́c-> bụ̣ phọ̃n của cõy.
- Lá phụ̉i: nghĩa chuyờ̉n-> bụ̣ phọ̃n của cow thờ̉ người có hình dạng giụ́ng lá cõy.
b. Từ đụ̀ng õm
- Kiờ́n bò
- Thịt bò
VI. Từ đụ̀ng nghĩa
1. Bài tọ̃p 1: cách hiờ̉u đúng -> ý c
2. Bài tọ̃p 2
Từ Xuõn= tuụ̉i Vì:
- Xuõn ( nghĩa gụ́c) : mùa trong 1 năm tương ứng = 1 tuụ̉i-> hoán dụ
- Thờ̉ hiợ̀n tinh thõ̀n lạc quan của tác giả, tránh lặp từ tuụ̉i tác.
VII. Từ trái nghĩa
1. Bài 1: Các cặp từ trái nghĩa
a. Trái nghĩa ngụn ngữ: xṍu>< xa...
b. Trái nghĩa ngữ dụng: gà>< vịt (ụng nói gà bà nói vịt)...
2. Bài 2: Những cặp từ trái nghĩa theo nhóm
a. Tuyợ̀t đụ́i: sụ́ng>< lẻ
b. Tương đụ́i: già>< ghét...
VIII. Cṍp đụ̣ khái quát của nghĩa từ ngữ.
Từ
Xét vờ̀ đặc điờ̉m cṍu tạo
 Từ đơn Từ phức
 Từ ghép Từ láy
 Đẳng lọ̃p Chính phụ Bụ̣ phọ̃n Hoàn toàn
 Từ lỏy õm Từ lỏy vần
- HS thảo luọ̃n nhóm theo bàn
- Hs tao đụ̉i thảo luọ̃n
- Nhọ̃n xét
IX. Trường từ vựng
Bài tọ̃p.
- sự độc đáo trong cách dùng từ của tác giả.
+ Tắm, bờ̉ cùng trương từ vựng nước
củng cố dặn dò
Ôn lại các nội dung lí thuyết
Hoàn thành các bài tập vào vở.
Viết một đoạn văn có sử dụng trường từ vựng( khoảng 10 dòng)