Giáo án môn Vật lý 9 - Tiết 31 - Bài 29: Thực hành chế tạo nam châm vĩnh cửu, nghiệm lại từ tính của ống dây có dòng điện

Ngày soạn: 6/12/2010
Ngày giảng: 9AB: 9/12/2010
Tiết 31 Bài 29: THỰC HÀNH
CHẾTẠO NAM CHÂM VĨNH CỬU, NGHIỆM LẠI 
TỪ TÍNH CỦA ỐNG DÂY Cể DềNG ĐIỆN.
 I.Mục tiờu :
1.Kiến thức
 - Chế tạo được một đoạn dõy thộp thành nam chõm, biết cỏch nhận biết một vật cú phải là nam chõm hay khụng.
2. Kĩ năng
 - Biết dựng kim nam chõm để xỏc định tờn từ cực của ống dõy cú dũng điện chạy qua và chiều dũng điện chạy trong ống dõy.
 - Rốn kỹ năng làm TH và bỏo cỏo TH.
3. Thỏi độ.
 - Biết làm việc tự lực để tiến hành cú kết quả cụng việc thực hành, cú tinh thần hợp tỏc. 
II. Chuẩn bị :
 + Đối với GV
 - Mẫu bỏo cỏo TH: Phụ tụ cho mỗi HS.
 - Dự kiến ghi bảng : Ghi túm tắt cỏc bước của hai thớ nghiệm : Chế tạo nam chõm vĩnh cửu, nghiệm lại từ tớnh của ống dõy cú dũng điện chạy qua.
 + Đối với mỗi nhúm HS
 - Nguồn điờn: Mỏy biến ỏp hạ ỏp.
 - 2 đoạn dõy dẫn, 1 bằng thộp, 1 bằng đồng dài 3,5cm, Ф = 0,4mm.
 - Cuộn dõy A khoảng 200 vũng, dõy dẫn cú Ф = 0,2mm, quấn sẵn trờn một 
 ống nhựa cú đường kớnh cỡ 1cm. Cuộn này dựng để nạp từ.
 - Cuộn dõy B khoảng 300 vũng, dõy dẫn cú Ф = 0,2mm, quấn sẵn trờn một 
 ống nhựa chia thành 2 phần, đường kớnh cỡ 4-5cm. Cuộn này dựng để kiểm
 tra từ đó nạp.
 - 1 cụng tắc.-Sợi chỉ nhỏ.
III. Tổ chức cỏc hoạt động.
HĐ của học sinh
Trợ giỳp của thầy
HĐ1: Kiểm tra bài cũ.
- Hai HS lờn bảng trả lời 
- Cả lớp nhận xột 
- Nờu cõu hỏi .
? Hóy nờu cấu tạo và nguyờn tắc hoạt động của động cơ điện một chiều.
? Hóy nờu điểm giống và khỏc nhau về cấu tạo của động cơ điện một chiều và động cơ điện một chiều trong kĩ thuật. 
- GV nhận xột và cho điểm .
HĐ2: Chuẩn bị thực hành.
I. Chuẩn bị.
-HS cả lớp tham gia thảo luận cỏc cõu hỏi của phần 1. Trả lời cõu hỏi trong SGK (tr. 81)
-HS nắm được yờu cầu của tiết học.
- Cỏc nhúm nhận dụng cụ TH.
Kiểm tra phẩn trả lời cõu hỏi của HS, hướng dẫn HS thảo luận cỏc cõu hỏi đú.
- Nờu y/c của tiết học là TH chế tạo nam chõm vĩnh cửu, nghiệm lại từ tớnh của ống dõy cú dũng điện.
- Giao dụng cụ TN cho cỏc nhúm.
HĐ3: Chế tạo nam chõm vĩnh cửu.
II. Nội dung thực hành.
 1. Chế tạo nam chõm vĩnh cửu.
- nghiờn cứu phần 1. Chế tạo nam chõm vĩnh cửu (SGK-tr.80).
-HS:
+ Nối hai đầu ống dõy A với nguồn điện 3V
+ Đặt đồng thời đoạn dõy thộp và đồng dọc trong lũng ống dõy, đúng cụng tắc điện khoảng 2 phỳt.
+ Mở cụng tắc, lấy cỏc đoạn kim loại ra khỏi ống dõy.
+ Thử từ tớnh để xỏc định xem đoạn kim loại nào đó trở thành nam chõm.
+ Xỏc định tờn cực của nam chõm, dựng bỳt dạ đỏnh dấu tờn cực.
- Tiến hành TH theo nhúm theo cỏc bước đó nờu ở trờn.
-Ghi chộp kết quả TH, viết vào bảng 1 của bỏo cỏo TH.
Y/c cỏ nhõn HS nghiờn cứu phần 1. Chế tạo nam chõm vĩnh cửu (SGK-tr.80).
? Gọi 1, 2 HS nờu túm tắt cỏc bước thực hiện.
- Y/c HS TH theo nhúm, theo dừi nhắc nhở, uốn nắn hoạt động của HS cỏc nhúm
- Dành thời gian cho HS ghi chộp kết quả vào bỏo cỏo TH.
HĐ4:Nghiệm lại từ tớnh của ống dõy cú dũng điện. 
2. Nghiệm lại từ tớnh của ống dõy cú dũng điện.
- Cỏ nhõn HS nghiờn cứu phần 2 trong SGK.
- Nờu được túm tắt cỏc bước TH cho phần 2:
 + Đặt ống dõy B nằm ngang, luồn qua lỗ trũn để treo nam chõm vừa chế tạo ở phần 1. Xoay ống dõy sao cho nam chõm nằm song song với mặt phẳng của cỏc vũng dõy.
 + Đúng mạch điện.
 + Quan sỏt hiện tượng, nhận xột.
 + Kiểm tra kết quả thu được.
- TH theo nhúm. Tự mỡnh ghi kết quả vào bỏo cỏo TH.
HĐ5: Tổng kết – Hướng dẫn về nhà.
III. Bỏo cỏo thực hành.
- Thu dọn dụng cụ TH, làm vệ sinh lớp học, nộp bỏo cỏo TH.
HĐ6:Hướng dẫn về nhà:
Tương tự hoạt động 2:
- Cho HS nghiờn cứu phần 2. Nghiệm lại từ tớnh của ống dõy cú dũng điện chạy qua.
? Vẽ hỡnh 29.2 lờn bảng, yờu cầu HS nờu túm tắt cỏc bước TH.
- Y/c HS TH theo nhúm, GV kiểm tra, giỳp đỡ HS.
- Dành thời gian cho HS thu dọn dụng cụ, hoàn chỉnh bỏo cỏo TH.
- Thu bỏo cỏo TH của HS.
- Nờu nhận xột tiết TH về cỏc mặt của từng nhúm: +Thỏi độ học tập.
 + Kết quả TH.
- ễn lại quy tắc nắm tay phải và quy tắc bàn tay trỏi
 IV. Bài học kinh nghiệm
...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................