Giáo án Ngữ văn lớp 9 - Tiết học 29: Thuật ngữ

 Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 9 
 Ng­êi so¹n: NguyÔn ThÞ YÕn Chinh.
 Tuy ®· cã cè g¾ng nh­ng kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt. C¸c b¹n vui lßng ®ãng gãp ý kiÕn t¹i yenchinh1302@yahoo.com .Mong nhËn ®­îc sù quan t©m vµ gióp ®ì cña c¸c b¹n. Tr©n träng c¶m ¬n .
Ngày soạn: 3/10/2012 Tuần: 7 
Ngày dạy: 6/10/2012 Tiết: 29
THUẬT NGỮ
A/ MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT :
01
Kiến thức 
_ Nắm được khái niệm và những đặc điểm cơ bản của thuậ ngữ.
_ Nâng cao năng lực sử dụng thuật ngữ, đặc biệt trong các văn bản khoa học, công nghệ.
02
Kỹ năng 
_ Giao tiếp : 
_ Kĩ thuật đặt câu hỏi
_ Ra quyết định: lựa chọn và sử dụng từ phù hợp với mục đích giao tiếp.
03
Tư tưởng 
_ Sử dụng thuật ngữ phù hợp. 
B / CHUẨN BỊ:
01
Giáo viên 
_ SGK, SGV, Bảng phụ.
02
Học sinh 
_ SGK , vỡ soạn 
03
 Phương pháp 
_ Gợi tìm, nêu vấn đề, vấn đáp, thảo luận nhóm
_ Thực hành: luyện tập sử dụng thuật ngữ đúng tình huống giao tiếp cụ thể.
_ Động não:suy nghĩ, phân loại, hệ thống hóa các thuật ngữ.
C / TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 
01
Ổn định lớp 
Ổn định nề nếp bình thường 
02
Kiểm tra bài củ
Tìm 3 ví dụ về từ ngữ mới trong tiếng Việt được mượn từ tiếng nước ngoài? 
Tình bày những cách làm tăng vốn từ vựng tiếng Việt? 
03
Bài mới 
“ Đời tổng hợp bởi muôn ngàn mặt phẳng
 Mà tình em là qũy tích không gian
Những từ in đậm liên quan đến môn học nào? 
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG
 Trong Tiếng Viết một số từ rất lớn được gọi là thuật ngữ, vậy thuật ngữ là gì? Thuật ngữ có đặc điểm gì bài học hôm này sẽ giúp các em hiểu về nó.
HS lắng nghe
HOẠT ĐỘNG II:HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
I. ThuËt ng÷ lµ g× ?
H­íng dÉn häc sinh t×m hiÓu k/n ThuËt Ng÷
GV ®­a b¶ng phô cã 2 c¸ch gi¶i thÝch vÒ tõ “n­íc” vµ “muèi” ®Ó Hs so s¸nh. 
H:C¸ch gi¶i thÝch 1, ng­êi gi¶i thÝch ®· dùa vµo nh÷ng c¬ së nµo ?
TL: Dùa vµo nh÷ng ®Æc tÝnh bªn ngoµi sù vËt: D¹ng láng hay r¾n, mµu s¾c, mïi vÞ, cã ë ®©u ?
GV: Lµ c¸ch gi¶i thÝch h×nh thµnh trªn c¬ së kinh nghiÖm, cã t/chÊt c¶m tÝnh. 
H: C¸ch gi¶i thÝch thø 2 dùa trªn c¬ së nµo ?
TL: Dựa vào đÆc tÝnh bªn trong cña sù vËt: Sù vËt ®­îc cÊu t¹o tõ nh÷ng yÕu tè nµo ? Q/hÖ gi÷a nh÷ng yÕu tè ®ã ntn ?
GV: c¸ch 2 lµ qua nghiªn cøu lý thuyÕt vµ ph­¬ng ph¸p khoa häc, qua viÖc t¸c ®éng vµo sù vËt ®Ó s/v béc lé ®Æc tÝnh. 
H? Lµm thÕ nµo ®Ó nhËn biÕt nh÷ng ®Æc tÝnh ®ã cña n­íc vµ muèi ?
TL: Nh÷ng ®Æc tÝnh kh«ng thÓ nhËn biÕt qua kinh nghiÖm mµ ph¶i qua nghiªn cøu lý thuyÕt .....
H; Muèn hiÓu ®­îc nghÜa cña tõ “n­íc” vµ “muèi” theo c¸ch gi¶i thÝch 2 th× ng­êi tiÕp nhËn ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng kiÕn thøc chuyªn m«n nµo ?
TL: §ßi hái ph¶i cã nh÷ng kiÕn thøc chuyªn m«n ë m«n hãa häc 
GV: ®©y lµ c¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña thuËt ng÷. 
HS quan s¸t trªn b¶ng phô 
HS so sánh
HS trao đổi , thảo luận
HS trình bày
Nghe
HS trả lời
Nghe
HS trả lời
HS trả lời
GV ®­a b¶ng phô 
H: Em ®· häc nh÷ng ®Þnh nghÜa ®ã ë nh÷ng bé m«n nµo?
TL: §Þa lý: Th¹ch nhò 
 Hãa häc: Bazơ
 Ng÷ v¨n: Èn dụ
 To¸n : Ph©n sè thËp ph©n 
H; Nh÷ng tõ ng÷ ®ã chñ yÕu ®­îc sö dông trong lo¹i vb nµo?
TL: => văn bản vÒ khoa học, kĩ thuật, c«ng nghÖ 
Gv nhÊn m¹nh: nh÷ng tõ ng÷ ®ã gäi lµ thuËt ng÷ xã hội. 
H: ThÕ nµo lµ thuËt ng÷?
GV l­u ý cho hs ch÷ >
§«i khi thuật ng÷ ®­îc dïng trong nh÷ng lo¹i văn bản
kh¸c: B¶n tin, phãng sù, bµi b×nh luËn.
HS quan s¸t trªn b¶ng phô 
HS trả lời
Nghe
HS trả lời
II. §Æc ®iÓm cña thuËt ng÷.
H­íng dÉn häc sinh t×m hiÓu c¸c ®Æc ®iÓm cña ThuËt ng÷:
H: C¸c tõ > ngoµi nghÜa ®· nªu cßn nghÜa nµo kh¸c kh«ng ?(Không)
H: Tõ ®ã em rót ra KL g× vÒ nghÜa cña thuËt ng÷ ?
TL: Trong lÜnh vùc KH, KT, CN, mçi thuËt ng÷ chØ biÓu thÞ 1 KN vµ ng­îc l¹i mçi KN chØ ®­îc biÓu thÞ b»ng 1 thuËt ng÷.
H: Gv ®­a tõ >. Em h·y t×m c¸c nghÜa cña tõ > ?
HS: “Tai” :
+ C¬ quan ë 2 bªn ®Çu l hoÆc ®éng vËt, dïng ®Ó nghe.
+ Bé phËn cña 1 sè vËt, cã h/d¸ng ch×a ra gièng nh­ c¸i tai: Tai Êm, tai cèi xay.
H? Tõ “ tai ”cã ph¶i lµ thuËt ng÷ ko ? (Kh«ng.)
H: Tõ ®ã em rót ra kÕt luËn g× vÒ nghÜa cña tõ lµ thuËt ng÷ hoÆc kh«ng ph¶i lµ t/ng÷ ?
GVKL: Nh÷ng tõ kh«ng ph¶i lµ t/ng÷ th­êng cã nhiÒu nghÜa. Cßn TN chØ biÓu thÞ 1 k/n 
* Gäi Hs ®äc bµi 2 phÇn II/52.
H: Trong 2 v/d ®ã, tõ “muèi” trong tr­êng hîp nµo cã s¾c th¸i biÓu c¶m ? v× sao ?
TL: a) “Muối” lµ 1 t/ng÷, kh«ng cã tÝnh biÓu c¶m, kh«ng gîi lªn nh÷ng ý nghÜa bãng bÈyvà chỉ có 1 nghĩa. 
 b) “ Muèi” ë trong tr­êng hîp b cã s¾c th¸i biÓu c¶m, nã lµ mét Èn dô chØ c¸c kh¸i niÖm vÒ mét thêi hµn vi, gian khæ mµ nh÷ng ng­êi cïng c¶nh ngé ®· g¾n bã víi nhau, c­u mang gióp ®ì lÉn nhau( Tình cảm sâu nặng)
HS ®äc to ghi nhí.
HS trả lời
HS rút ra kết luận
HS tìm
HS trả lời
HS phát biểu ý kiến
HS đọc
HS suy nghĩ trả lời
HS đọc
III. LuyÖn tËp
Bµi tËp 1
- Lùc lµ t¸c dông à VËt lÝ.
- X©m thùc lµ lµm huû ho¹i à §Þa lÝ.
- HiÖn t­îng ho¸ häc à Ho¸ häc.
- Tr­êng tõ vùng à Ng÷ v¨n.
- Di chØ à LÞch sö.
- Thô phÊn à Sinh häc.
-L­u l­îng à §Þa lÝ.
- Träng lùc à VËt lÝ.
- KhÝ ¸p à VËt lÝ.
- §¬n chÊt à Ho¸ häc.
- ThÞ téc phô hÖ à LÞch sö.
- §­êng trung trùc à To¸n häc.
Bµi tËp 2: 
- §iÓm tùa( thuËt ng÷ VËt lÝ): ®iÓm cè ®Þnh cña mét ®ßn bÈy, th«ng qua ®ã, lùc t¸c ®éng ®­îc truyÒn tíi lùc c¶n.
- §iểm tùa ( trong khæ th¬ của Tè H÷u): n¬i göi g¾m niÒm tin vµ hi väng cña nh©n lo¹i tiÕn bé( thêi chóng ta ®ang chèng MÜ rÊt gian khæ vµ ¸c liÖt).
Bµi tËp 3: 
a, Tõ “ hçn hîp” ®­îc dïng nh­ mét thuËt ng÷.
b, Tõ “ hçn hîp” ®­îc dïng nh­ mét tõ th«ng th­êng.
c, §Æt c©u cã dïng tõ hân hîp víi nghÜa th«ng th­êng:
- Qu©n giÆc M·n Thanh lµ 1 ®éi qu©n hçn hîp kh«ng cã søc chiÕn ®Êu.
- Ph¸i ®oµn qu©n sù hçn hîp bèn bªn.
- Lùc l­îng hçn hîp cña Liªn hîp quèc.
- Thøc ¨n gia sóc hçn hîp.
4) §/nghÜa tõ > cña sinh vËt häc: C¸ lµ ®éng vËt cã x­¬ng, sèng ë d­íi n­íc, b¬i b»ng v©y, thë b»ng mang.
- Theo c¸ch hiÓu th«ng th­êng cña l ViÖt ...
HS làm bµi tËp ra giÊy nh¸p, tr×nh bµy.
GV vµ HS nhËn xÐt.
HS ®äc.
HS ®äc, th¶o luËn, tr×nh bµy. HS nhËn xÐt, bæ sung. 
HS ®äc, th¶o luËn, tr×nh bµy.
HS nhËn xÐt, bæ sung. 
HS lªn b¶ng thi viÕt.
Hs th¶o luËn:
D/ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ
1/ Đánh giá kết quả: Thế nào là thuật ngữ?
 Cã g× khac nhau gi÷a c¸ch hiÓu cña t/ng÷ víi c¸ch hiÓu th«ng th­êng ?
2/ Dặn dò: vÒ nhµ lµm bt: BT 5 (54)
 Xem lại bài văn thuyết minh, chuẩn bị cho trả bài viết số 1.
ĐÁNH GIÁ RÚT KINH NGHIỆM
Ngày soạn: 4/10/2012 Tuần: 7 
Ngày dạy: 7/10/2012 Tiết: 30
TRẢ BÀI VĂN SỐ 01
A
MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
1
Kiến thức 
 _ Học sinh viết được bài văn thuyết minh theo yêu cầu kết hợp với lập luận và miêu tả. 
2
Kĩ năng 
_ Rèn luyện kĩ năng diễn đạt ý trình bày đoạn văn, bài văn.
3
Thái độ 
_ Nghiêm túc viết bài kiểm tra tự luận tại lớp. 
B
CHUẨN BỊ 
1
Giáo viên
_ Đề văn thuyết minh và đáp án 
2
Học sinh 
_ Giấy, bút, thái độ.
3
Phương pháp 
_ Tự luận 
C
CÁC BƯỚC LÊN LỚP 
1
ỔN ĐỊNH LỚP
Ổn định lớp bình thường 
2
KIỂM TRA BÀI CỦ 
Nhắc lại cách làm bài văn thuyết minh? 
3
BÀI MỚI
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
 Tiết trả bài này sẽ giúp các em khắc phục được những thiếu xót trong làm bài. Từ đó các em rút ra đực những ưu khuyết điểm để làm bài sau tốt hơn.
HS nghe
I/ ĐỀ VĂN:
Chép đề lên bảng.
Đề: thuyết minh về một loại cây ở địa phương em.
Học sinh chép đề
II/ Hướng dẫn học sinh làm bài: 
+ PHương pháp làm bài
+ Định hướng thời gian từng phần 
1/ Yêu cầu: 
 Chọn một loại cây ở địa phương .
2/ Phương pháp thuyết minh: 
_ Miêu tả, giải thích, phân tích
+ Miêu tả ( hình dạng,của cây ở trong từng giai đoạn phát triển)
+ Giải thích ( Ý nghĩa của cây trong đời sống xã hội)
+ Phân tích ( những giá trị kinh tế mà cây đem lại)
 GV: Yêu cầu nội dung của đề bài. 
III /Yêu cầu cho điểm từng phần:
1/ MỞ bài: ( 1,5 ) 
_ Giới thiệu cây, nguồn gốc địa điểm, ý nghĩa, khái quát 
2/ Thân bài: ( 7 điểm ) 
- Nguồn gốc của cây (1đ)
- Miêu tả Hình dạng , đặc điểm của ( thân, lá, rễ của cây ) (1đ)
- Điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng thích hợp. (1đ)
- Sự sinh truwongr, phát triển , hoa, quả(1đ).
- Vai trò, ý nghĩa của cây đối với đ/s con người ở địa phương (2đ)
3/ Kết bài: ( 1,5 ) Khẳng định ý nghĩa cây trong đ/s tình cảm của con người
GV đánh giá nhận xét bài làm của HS:
 + Ưu điểm: bài viết hay, có s/tạo, sử dụng NT phù hợp, trình tự thuyết minh hợp lí
 + Nhược điểm: Bài viết sơ sài. Cẩu thả, diễn đạt lủng củng, trình tự chưa hợp lí, chưa sử dụng NT vào bài viết
HS thực hiện
HS xác định yêu cầu của đề bài
HS sử dụng các phương pháp làm bài
HS lập bố cục
HS nghe
Dặn dò: Chuẩn bị bài mới “ Kiều ở lầu Ngưng Bích”
Ngày soạn: 5/10/2012 Tuần: 7 
Ngày dạy: 8/10/2012 Tiết: 31
v¨n b¶n : KiÒu ë lÇu ng­ng bÝch
( TrÝch truyÖn kiÒu cña nguyÔn du )
A / MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT :
01
Kiến thức 
- Häc sinh c¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng c« ®¬n buån tñi cña Thuý KiÒu qua nghÖ thuËt t¶ c¶nh ngô t×nh ®Æc s¾c, ng«n ng÷ ®éc tho¹i néi t©m hoµ vµo ng«n ng÷ t¶ c¶nh thiªn nhiªn ®¹t ®Õn møc cæ ®iÓn.
_ Tài năng nghệ thuật của tác giả trong việc khắc họa tâm tang của nhân vật 
02
Kỹ năng 
_ Nhận diện và phân tích các chi tiết nghệ thuật khắc họa hình tượng nhân vật. 
- RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®äc, c¶m nhËn, ph©n tÝch t©m tr¹ng nh©n vËt tr÷ t×nh.
_ Kĩ thuật thảo luận nhóm
_ Kĩ thuật đặt câu hỏi 
_ Kĩ thuật động não 
03
Tư tưởng 
_ Thấy được tài năng tấm lòng của Nguyễn Du qua đoạn trích.
- Thể hiện niềm cảm thương sâu sắc , giáo dục tình cảm nhân văn.
B / CHUẨN BỊ:
01
Giáo viên 
_ SGK, SGV, bảng phụ, sách tham khảo, chân dung nhà văn Nguyễn Du.
02
Học sinh 
_ SGK, vỡ soạn, đọc trước tác phẩm, đạon trích..
03
Phương pháp 
_ Gợi tìm, nêu vấn đề, vấn đáp, thảo luận nhóm
_ Phân tích tình cảnh: Cách sử dụng từ ngữ tả cảnh và tả người của Nguyễn Du.
_ Hỏi và trả lời: lần lượt hỏi và trả lời nghĩa của các từ Hán Việt.
_ Kĩ năng tư duy cảm nhận
C / TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 
01
Ổn định lớp 
 Ổn định nề nếp bình thường 
02
Kiểm tra bài củ 
Tóm tắt vài nét về cuộc đời của Nguyễn Du? 
Đọc thuộc lòng đoạn trích chị em Thúy Kiều? 
Nêu giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm? 
03
Bài mới 
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG
 Vµo lÇu xanh Thuý KiÒu kh«ng chÊp nhËn cuéc sèng chung ch¹, tiÕp kh¸ch lµng ch¬i nªn nµng ®· tù tö song kh«ng thµnh. Tr­íc t×nh thÕ ®ã Tó bµ buéc ph¶i ®­a Thuý KiÒu ra ë lÇu Ng­ng BÝch mét mÆt nh»m xoa dôi nçi ®au cña nµng KiÒu víi lêi høa vê “ T×m n¬i xøng ®¸ng lµm con c¸i nhµ lành” nh­ng thùc chÊt ®Ó thùc hiÖn ©m m­u míi. §o¹n trÝch sau ®©y thÓ hiÖn t©m tr¹ng cña nµng KiÒu trong hoµn c¶nh nµy ?
HS lắng nghe
HOẠT ĐỘNG II: ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
1/ CHÚ THÍCH
GV: Tóm tắt vài nét về tác giả? 
1/ Tác giả: Nguyễn Du ( 1765 – 1820) 
GV: Xác định vị trí của đoạn trích
2/ Tác phẩm : 
a) Xuất xứ: Trích “ Truyện Kiều” – Nguyễn Du từ ( câu 619-> câu 652) nằm phần thứ 2 của đoạn trích (gia biến và lư lạc)
b)Thể loại: Truyện thơ Nôm.
HS trình bày
HS xác định
2/ ĐỌC
Gv h­íng dÉn hs ®ä ... ộc đời ?
TL: Con người ta trên đường đời thật khó tránh khỏi những cái điều vòng vèo hoặc chùng chình .
? Em hiểu như thế nào về triết lí này của Nhĩ ? 
TL: Ai cũng có một thời trai trẻ, sôi nổi, bồng bột, tài năng .... Cuộc đời thì đầy những cạm bẫy, khó khăn ........ khó mà tránh được. Nhưng dường như anh cảm nhận được giá trị của cuộc sống và anh thấy tiếc khi người con trai của anh lại lặp lại " con đường " của anh ...... 
H: H×nh ¶nh cuèi truyÖn t¸c gi¶ tËp trung miªu t¶ cö chØ nh©n vËt NhÜ víi vÎ kh¸c th­êng ®iÒu ®ã cã ý nghÜa g×?
TL: + §ß ngang ch¹m mòi ®Êt NhÜ ®u m×nh gi¬ c¸nh tay gÇy guéc kho¸t kho¸t -> BiÓu hiÖn sù n«n nãng thóc giôc cËu con trai mau lªn kÎo lì chuyÕn ®ß, cµng t« ®Ëm niÒm khao kh¸t cña anh.
 +Cuộc sống và số phận con người chứa đầy nghịch lí, vượt ra ngoài dự định ước muốn -> mang tính trải nghiệm cuộc đời.
- Mặt mũi đỏ dựng, hai mắt long lanh ....... cố đu mình nhô người, giơ một cánh tay gầy guộc khoát khoát như ra hiệu .... 
-> Nôn nóng thúc giục con trai hãy mau mau kẻo lỡ chuyến đò ......
=> Thức tĩnh mọi người dứt ra khỏi cái vòng vèo, chùng chình trên đường đời, hướng tới giá trị đích thực, giản dị, gần gũi, bền vững ....... 
-> Rất tinh tế khi miêu tả đời sống nội tâm nhân vật với diễn biến tâm trạng và thể hiện tư tưởng nhân đạo cao cả .
?Em có n/xét gì về ngòi bút miêu tả tâm lý của Nguyễn Minh Châu ? 
Giáo viên tiểu kết : 
Nhân vật Nhĩ là nhân vật trữ tình ( nhà văn đã gửi gắm qua nhân vật những điều q/sát, suy ngẫm triết lí về cuộc đời và con người. Những chiên nghiệm, triết lí được chuyển hoá vào trong đời sống nội tâm của n/vật với diễn biến của tâm trạng dưới sự tác động của hoàn cảnh được m/tả tinh tế và hợp lí .
Nghe
HS tìm và pt
HS phát biểu ý kiến
HS đọc
Trả lời
HS suy nghĩ, trình bày
HS phát biểu ý kiến
Nghe
Trả lời nhanh
Trả lời nhanh
Trả lời nhanh
HS phát biểu ý kiến
HS phát hiện
HS nhận xét
1 . Đặc sắc nghệ thuật : 
- Tạo dựng tình huống nghịch lí .
- Miêu tả tâm trạng tâm lí nhân vật rất tinh tế . 
- Sự kết hợp ngôi kể thứ 3 và thứ nhất-> vừa mang tính khách quan + chủ quan 
- Đặc biệt là sáng tạo nhiều hình ảnh mang ý nghĩa biểu tượng : 
a . Bến quê .
b . Những bông bằng lăng cuối mùa .
c. Đứa con trai của Nhĩ sa vào đám chơi phá cờ thế .
d. Con đò ngang duy nhất trong ngày chỉ có một lần .
e . Nhĩ giơ cánh tay khoát khoát .
HS trình bày 
D/ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ
1/ Đánh giá kết quả: Nêu ND và NT của tác phẩm “ Bến quê” (NMC)
2/ Dặn dò: Học bài, chuẩn bị bài mới.
ĐÁNH GIÁ RÚT KINH NGHIỆM:
 Ngày soạn: 13/3/2013 Tuần: 28 
 Ngày dạy: 16,17/3/2013 Tiết: 139-140
«n tËp phÇn tiÕng viÖt
A . Mục tiêu cần đạt : 
1. Kiến thức
Hệ thống kiến thức về khởi ngữ, các thành phần biệt lập, liên kết câu và liên kết đoạn, nghĩa tường minh và hàm ý. 
2. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng tổng hợp và hệ thống hóa một số kiến thức về phần Tiếng Việt.
- Vận dụng những kiến thức đã học trong giao tiếp, đọc – hiểu và tạo lập văn bản.
3. Thái độ
 Ý thức hệ thống kiến thức
B . Chuẩn bị :
Gv:Bảng phụ.
Hs: chuẩn bị theo sgk
C . Tiến trình bài dạy : 
1. Ổn định
2. Bài cũ: kiểm tra sự chuẩn bị của hs
3. Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
HOẠT ĐỘNG I: KHỞI ĐỘNG
HS lắng nghe
HOẠT ĐỘNG II: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
I- Khëi ng÷ vµ thµnh phÇn biÖt lËp :
H­íng dÉn HS «n tËp khëi ng÷ vµ thµnh phÇn biÖt lËp 
- HS nh¾c l¹i kh¸i niÖm ?
- Ho¹t ®éng nhãm ( nhãm ngÉu nhiªn)
. §äc y/cÇu bµi tËp 1 ghi kÕt qu¶ vµo phiÕu häc tËp theo y/cÇu bµi tËp ?
. §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi GV treo ®¸p ¸n
Khëi ng÷
Thµnh phÇn biÖt lËp
t×nh th¸i
c¶m th¸n
gäi ®¸p
X©yc¸i l¨ng Êy
D­êng nh­
nh÷ng ng­êi
th­a «ng
GV : yªu cÇu HS viÕt ®o¹n v¨n ng¾n theo yªu cÇu cña BT.
GV viÕt mÉu: BÕn quª lµ mét c©u chuyÖn vÒ cuéc ®êi vèn rÊt b×nh dÞ quanh ta. Víi nh÷ng nghÞch lÝ kh«ng dÔ g× hoµ gi¶i, h×nh nh­ trong cuéc sèng h«m nay ta cã thÓ gÆp ë ®©u ®ã mét sè phËn gièng nh­ hoÆc gÇn gièng nh­ sè phËn cña NhÜ
HS thực hiện
HS làm bài tập theo nhóm 4 người
§¹i diÖn nhãm tr¶ lêi
HS viết
II- Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n
- §äc bµi tËp SGK . C¸c tõ ng÷ thÓ hiÖn phÐp liªn kÕt nµo ? Nªu t¸c dông ?
 + LÆp tõ ng÷ : c« bÐ + ThÕ : Nã, thÕ + Nèi : Nh­ng, nh­ng, råi, vµ
 + §ång nghÜa, tr¸i nghÜa, liªn t­ëng : TiÕng lanh canh gâ trªn nãc hang -> Liªn t­ëng “cã c¸i g× v« cïng s¾c xÐ kh«ng khÝ”. “Ng­êi Ph¸p .... N· Ph¸ Lu©n -> ®ång nghÜa víi “1 ng­êi Mü ... Hoa ThÞnh §èn”.
GV:ChØ râ liªn kÕt néi dung, h×nh thøc gi÷a c¸c c©u trog ®o¹n v¨n em viÕt giíi thiÖu BÕn quª ?
* Liªn kÕt néi dung vµ liªn kÕt h×nh thøc 
a. Liªn kÕt néi dung
+ Liªn kÕt chñ ®Ò
+ Liªn kÕt l« gÝc
b. Liªn kÕt h×nh thøc
+ LÆp + ThÕ + Nèi
GV h­íng dÉn HS nghi kÕt qu¶ vµo b¶ng tæng kÕt.
 - LËp b¶ng tæng kÕt.
Bµi 2: B¶ng tæng kÕt
Tõ ng÷ t­¬ng øng
PhÐp liªn kÕt
LÆp tõ
§ång nghÜa..
ThÕ
Nèi
C« bÐ
c« bÐ
nã
thÕ
Nh­ng råi vµ
HS phát hiện
Hs trình bày
HS thực hiện
III . Nghĩa tường minh và hàm ý .
- Nh¾c l¹i nghÜa t­êng m×nh vµ hµm ý, ®iÒu kiÖn sö dông hµm ý ?
 + Lµ phÇn th«ng b¸o ®­îc diÔn ®¹t trùc tiÕp b»ng tõ ng÷ trong c©u.
 + Lµ phÇn th«ng b¸o kh«ng ®­îc diÔn ®¹t trùc tiÕp b»ng tõ ng÷ trong c©u nh­ng ®­îc suy ra tõ nh÷ng tõ ng÷ Êy.
Học sinh đọc yêu cầu bài tập 1, 2 .
Học sinh đứng tại chỗ trả lời - Học sinh khác nhận xét .
* Bài 1 : Câu " Ở dưới ấy ........ chỗ rồi " có hàm ý : Các ông nhà giàu bị đày xuống địa ngục sau khi chết vì thói keo kiệt .
* Bài 2: 
 Câu 
HS nhắc lại
HS làm bài tập
IV- LuyÖn tËp
- HS hÖ thèng mét sè c©u th¬, ®o¹n th¬ cã hµm ý vµ ph©n tÝch hµm ý ®ã ?
 + Buån tr«ng cöa bÓ chiÒu h«m....
 Çm Çm tiÕng sãng kªu quanh ghÕ ngåi”
=> T¶ c¶nh ngô t×nh
 + Ho¹n Th­ hån l¹c ph¸ch xiªu
 KhÊu ®Çu d­íi tr­íng liÖu ®iÒu kªu ca
 R»ng t«i chót phËn ®µn bµ
 Ghen tu«ng th× còng ng­êi ta th­êng t×nh
=> Ho¹n Th­ biÖn hé cho m×nh.
 + VÉn cßn bao nhiªu n¾ng
 §· v¬i dÇn c¬n m­a
 SÊm còng bít bÊt ngê 
 Trªn hµng c©y ®øng tuæi
=> ý nghÜa Èn dô gîi suy t­ th©m trÇm cña con ng­êi. 
- HÖ thèng truyÖn ? Hµm ý cña mét sè c©u vµ ®o¹n v¨n ?
 + LÆng lÏ Sa Pa
 + Lµng
 + BÕn quª 
=> Sö dông trong truyÖn
* VËn dông khi ph©n tÝch, c¶m nhËn t¸c phÈm v¨n häc
HS trao đổi nhóm 
Đại diện nhóm trình bày
D/ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ
1/ Đánh giá kết quả: Đánh giá về kiến thức đã học
2/ Dặn dò: - H­íng dÉn HS lµm bµi tËp 3
- Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp vµo vë
- N¾m ch¾c phÇn lÝ thuyÕt
 Ngày soạn: 17/3/2013 Tuần: 29 
 Ngày dạy: 20,21/3/2013 Tiết: 141-142
LuyÖn nãi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬
A. Môc tiªu cÇn ®¹t: 
 Gióp häc sinh n¾m ®­îc:
1. VÒ kiÕn thøc:
 Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi luyÖn nãi khi bµn luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ tr­íc tËp thÓ.
2. VÒ kÜ n¨ng:
- LËp ý vµ c¸ch dÉn d¾t vÊn ®Ò khi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬.
- Tr×nh bµy miÖng mét c¸ch m¹ch l¹c nh÷ng c¶m nhËn, ®¸nh gi¸ cña m×nh vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬.
3. VÒ th¸i ®é:
 Gi¸o dôc cho häc sinh ý thøc chñ ®éng, tÝch cùc trong häc tËp, yªu thÝch häc bé m«n.
B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh:
1. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn:
 S¸ch gi¸o khoa, s¸ch gi¸o viªn, gi¸o ¸n, tµi liÖu chuÈn kiÕn thøc kÜ n¨ng, b¶ng phô; Ph­¬ng ph¸p: Nªu vÊn ®Ò, thuyÕt tr×nh, th¶o luËn nhãm.
2. ChuÈn bÞ cña häc sinh:
 §äc tr­íc bµi, t×m hiÓu tr­íc néi dung bµi häc.
C. TiÕn tr×nh bµi dËy:
1. KiÓm tra bµi cò:
 Gv kiÓm tra viÖc lËp dµn ý cña hs vÒ ®Ò v¨n sgk
2. Bµi míi:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
HOẠT ĐỘNG I: KHỞI ĐỘNG
Trªn c¬ së hs chuÈn bÞ bµi ë nhµ , gv x©y dùng dµn ý c¬ b¶n cho hs ®Ó giøp cho tiÕt luyÖn nãi thµnh c«ng.
* MB: 
1/ Giãi thiÖu tg, tp
2/ Nªu vÊn ®Ò nghÞ luËn: 
Qua h×nh t­îng bÕp löa, ng­êi ch¸u muèn ca ngîi ®øc hy sinh, sù tÇn t¶o vµ t×nh yªu th­¬ng bao la cña bµ , ®ång thêi nãi lªn lßng biÕt ¬n, th­¬ng nhí bµ kh«n ngu«i.
H? Theo em, th©n bµi cÇn x©y dùng nh÷ng hÖ th«ng luËn ®iÓm nµo?
H? §Ó triÓn khai L® 1, em cÇn tr×nh bµy nh÷ng luËn cø nµo?
HS: II/ TB:
- L§ 1: H×nh ¶nh bÕp löa kh¬i nguån håi t­ëng c¶m xóc vÒ bµ: ( 3 dßng th¬ ®Çu)
H×nh ¶nh bÕp löa chên vên 
H×nh ¶nh bÕp löa Êp iu
H? Khi triÓn khai L® 2, em cÇn thÓ hiÖn c¶m nhËn cua rm×nh vÒ nh÷ng h×nh ¶nh th¬ nµo?
HS: - L§2: Håi t­ëng nh÷ng kû niÖm tuæi th¬ sèng bªn vvµ h×nh ¶nh bµ g¾n liÒn víi h×nh ¶nh bÕp löa( 4 khæ tiÕp theo)
Kû niÖm nh÷ng n¨m tuæi th¬
Víi khãi hun nhÌm m¾t ch¸u, víi nh÷ng n¨m c¶ n­íc ngËp trong n¹n ®ãi
Kû niÖm 8 n¨m sèng bªn bµ: ©m thanh kh¾c kho¶i cña tiÕng tu hó, nh÷ng viÖc lµm , lêi d¹y b¶o ©n cÇn cña bµ dµnh cho ch¸u
- L§3: Suy ngÉm vÒ bµ vµ cuéc ®êi bµ
Bµ ®· nhen nhãm, nu«i d­êng trong lßng ch¸u bao niÒm yªu th­¬ng, bao hoµi b·o ­íc m¬
Ng­êi ch¸u chît nhËn ra ®iÒu thiªng liªng, kú l¹ trong ngän löa, bÕp löa
- L§4: Lßng kÝnh yªu, biÕt ¬n cña ng­ßi chau víi bµ
H? PhÇn kb , em sÏ dù ®Þnh tr×nh bµy nh÷ng ý g×?
HS: KB: 
Kh¼ng ®Þnh vÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn
ý nghÜa gd ®èi víi mçi ng­êi vÒ t×nh c¶m bµ ch¸u, t×nh c¶m gia ®×nh thiªng liªng qua bµi th¬
HS tr×nh bµy dµn ý
Trªn c¬ së h­íng dÉn cña gv, hs söa ch÷a dµn ý:
§Ò bµi :
	H·y ph©n tÝch ®o¹n th¬ sau :
	“Bçng nhËn ra h­¬ng æi
	Ph¶ vµo trong giã se
	S­¬ng chïng ch×nh qua ngâ
	H×nh nh­ thu ®· vÒ
	S«ng ®­îc lóc dÒnh dµng
	Chim b¾t ®Çu véi v·
	Cã ®¸m m©y mïa h¹
 	 V¾t nöa m×nh sang thu " 
 (Sang thu – H÷u ThØnh)	
II- Yªu cÇu chuÈn bÞ :
LËp dµn bµi chi tiÕt 
1- Më bµi :
	- Mïa thu vµo th¬ ca tù nhiªn, gÇn gòi
	- NguyÔn KhuyÕn víi chïm th¬ thu
	- H÷u ThØnh gãp vµo mïa thu mét gãc quª h­¬ng sang thu
	- DÉn ®o¹n th¬
2- Th©n bµi :
	- §o¹n th¬ thÓ hiÖn h­¬ng vÞ Êm nång cña chím thu miÒn quª nhá
	+ TÝn hiÖu ®Çu tiªn : H­¬ng æi trong giã, s­¬ng
	+ Tõ ng÷ : chïng ch×nh, h×nh nh­
	- Sù biÕn ®æi cña ®Êt trêi sang thu
	- T©m tr¹ng ngì ngµng, bèi rèi cña nhµ th¬
	- Sù vËn ®éng cña mïa ®­îc cô thÓ hãa b»ng nh÷ng s¾c th¸i ®æi thay cña t¹o vËt.
	+ Sù dÒnh dµng cña dßng s«ng
	+ B¾t ®Çu véi v· cña c¸nh chim
	+ Lèi diÔn ®¹t ®éc ®¸o ®¸m m©y mang theo hai mïa.
	- T¸c dông cña c¸ch dïng h/¶nh vËn ®éng, tõ ng÷ diÔn t¶ c¶m gi¸c tr¹ng th¸i : nÐt ®Æc thï cña sù giao mïa, thÓ hiÖn sù ®ång c¶m gi÷a con ng­êi víi thiªn nhiªn ®ang thay ®æi.
	- Tãm t¾t néi dung hai ®o¹n th¬ :
	+ Bøc tranh mïa thu nång ®­îm h¬i Êm quª nhµ.
	+ H×nh ¶nh thu th©n quen, gi¶n dÞ, t­¬i t¾n, sèng ®éng.
	+ Tõ ng÷ lÊp l¸y
	+ Giäng th¬ ngì ngµng, vui s­íng.
3- KÕt luËn :
	- H÷u ThØnh ®­a vÒ miÒn quª Êm ¸p
	- Sang thu mét h×nh ¶nh quª h­¬ng.
Ho¹t ®éng nhãm 
II/ LuyÖn nãi trªn líp
Gv nªu yªu cÇu cña tiÕt luyÖn nãi:
+§óng néi dung ®Ò yªu cÇu
+Cã c¸ch nãi truyÒn c¶m, tr¸nh häc thuéc lßng
Gv chia nhãm, cö ®¹i diÖn hs tõng nhãm lªn tr×nh bµy
Hs nhËn xÐt theo yªu cÇu ®· nªu
GV nhËn xÐt phÇn luyÖn nãi cña hs
KhuyÕn khÝch cho ®iÓm hs
- C¸c nhãm tr×nh bµy tr­íc nhãm m×nh
- §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy tr­íc líp 
- C¸c nhãm nhËn xÐt
D/ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ
1/ Đánh giá kết quả:
2/ Dặn dò:
ĐÁNH GIÁ RÚT KINH NGHIỆM: