Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 123: Sang thu

 TiÕt 123:
 SANG THU 
 H÷u ThØnh TIẾT 123:
 SANG THU 
 H÷u ThØnh KIỂM TRA BÀI CŨ 
 Đọc thuộc lòng khổ thơ em thích nhất trong bài thơ
 “Viếng lăng Bác” cña Viễn Phương.
Nói lên những cảm nhận của em về khổ thơ đó? ĐỖ PHỦ: 
 Khãm cóc tu«n ®«i dßng lÖ cò
Con thuyÒn buéc chÆt mèi t×nh nhµ. TÇng
m©y Ngâ
l¬ Tróc 
löng Quanh
trêi Co 
xanh Kh¸ch 
ng¾t V¾ng 
 teo 
NguyÔn KhuyÕn Đây 
 Với
 mùa 
 áo
 thu
 mơ
 tới,
 phai
 mùa
 dệt
 thu
 lá
 tới !
 vàng 
 XUÂN DIỆU TIẾT 123:
 SANG THU 
 H÷u ThØnh I. ĐỌC – TÈM HIỂU CHUNG.
 1. ĐỌC.
 2. TÌM HIỂU CHUNG:
 a. Tác giả.
 - Nguyễn Hữu Thỉnh sinh năm1942.
 - Quê quán: huyện Tam Dương, tỉnh 
 Vĩnh Phúc
 -Ông là nhà thơ trưởng thành trong thời 
 kĩ kháng chiến chống Mĩ.
 - Ông viết nhiều, viết hay về con người, 
 cuộc sống ở làng quê, về mùa thu.
 b. Tác phẩm:
 Bài thơ in trong tập thơ: 
 “ Từ chiến hào tới thành phố”
 c. Thể thơ:
 Năm chữ. 3. Bố cục:
 Phần 1: Tín hiệu báo thu sang (khổ 1). Sang thu 
 Phần 2: Bức tranh thiên nhiên nổi bật
 (khổ 2). Bỗng nhận ra hương ổi 
 Phần 3: Những suy ngẫm sâu sắc mang Phả vào trong gió se 
 tính triết lí về con người và cuộc đời Sương chùng chình qua ngõ 
 (khổ3). Hình như thu đã về 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN:
1. NỘI DUNG: Sông được lúc dềnh dàng
 a. Tín hiệu báo thu sang: Chim bắt đầu vội vã 
 Hương ổi – phả -> Khứu giác. Có đám mây mùa hạ
 Vắt nửa mình sang thu 
 Gió se -> Xúc giác.
 Sương - chùng chình ->Thị giác Vẫn còn bao nhiêu nắng 
 Nghệ thuật: nhân hoá, Đã vơi dần cơn mưa 
 từ láy hình ảnh giàu sức gợi tả.
 Sấm cũng bớt bất ngờ 
 Bỗng, Hình như :Tâm trạng ngỡ ngàng, cảm 
 xúc bâng khuâng. Trên hàng cây đứng tuổi. 
=> Những bước chuyển nhẹ nhàng của thiên HỮU THỈNH
nhiên trong khoảnh khắc giao mùa. I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG.
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN. Sang thu 
1. NỘI DUNG:
 a. Tín hiệu báo thu sang. Bỗng nhận ra hương ổi 
 b. Bức tranh thiên nhiên nổi bật: Phả vào trong gió se 
 Sông: dềnh dàng Sương chùng chình qua ngõ 
 Hình như thu đã về 
 Chim: bắt đầu vội vã.
 Đám mây: Vắt nửa mình sang thu Sông được lúc dềnh dàng
 Chim bắt đầu vội vã 
 Có đám mây mùa hạ
 Vắt nửa mình sang thu 
=> Đất trời biến chuyển sang thu nhẹ nhàng Vẫn còn bao nhiêu nắng 
mà rõ rệt.
 Đã vơi dần cơn mưa 
 Sấm cũng bớt bất ngờ 
 Trên hàng cây đứng tuổi. 
 HỮU THỈNH Thị giác, khứu giác, xúc Ngắm nhìn
giác (Thị giác)
Thiên nhiên được miêu Thiên nhiên được miêu 
tả ở tầm thấp, gần tả ở tầm cao, xa, rộng I. ĐOC – TÌM HIỂU CHUNG:. Sang thu 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN.
1. NỘI DUNG:
 a. Tín hiệu báo thu sang. Bỗng nhận ra hương ổi 
 b. Bức tranh thiên nhiên nổi bật. Phả vào trong gió se 
 c. Những suy ngẫm sâu sắc mang Sương chùng chình qua ngõ 
 tính triết lí về con người và cuộc đời. Hình như thu đã về 
 Cảnh 
 Sông được lúc dềnh dàng
Nắng – mưa – sấm Hàng cây Chim bắt đầu vội vã 
 Có đám mây mùa hạ
Vẫn còn - vơi dần – cũng bớt đứng tuổi Vắt nửa mình sang thu 
Mùa hạ nhạt dần 
 Bản lĩnh cứng cỏi Điềm tĩnh Vẫn còn bao nhiêu nắng 
 Mùa thu rõ nét Đã vơi dần cơn mưa 
 -> Nghệ thuật ẩn dụ.
 => Con người đã từng trải thì cũng vững Sấm cũng bớt bất ngờ 
 vàng hơn trước những tác động bất Trên hàng cây đứng tuổi. 
 thường của ngoại cảnh.
 HỮU THỈNH I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG. Sang thu 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN.
1. NỘI DUNG.
 a. Tín hiệu báo thu sang. Bỗng nhận ra hương ổi 
 b. Bức tranh thiên nhiên nổi bật. Phả vào trong gió se 
 c. Những suy ngẫm sâu sắc mang Sương chùng chình qua ngõ 
 tính triết lí về con người và cuộc đời. Hình như thu đã về 
 Sông được lúc dềnh dàng
 2. NGHỆ THUẬT:
 - Khắc họa được hình ảnh thơ đẹp, gợi Chim bắt đầu vội vã 
 cảm, đặc sắc về thời điểm giao mùa. Có đám mây mùa hạ
 - Sáng tạo trong việc sử dụng từ ngữ, Vắt nửa mình sang thu 
 phép tu từ nhân hóa và ẩn dụ.
 3. Ý NGHĨA VĂN BẢN: 
 Bài thơ thể hiện những cảm nhận Vẫn còn bao nhiêu nắng 
 tinh tế của nhà thơ trước vẻ đẹp của Đã vơi dần cơn mưa 
 thiên nhiên trong khoảnh khắc giao Sấm cũng bớt bất ngờ 
 mùa.
 * Ghi nhớ. Sgk. Trên hàng cây đứng tuổi. 
 HỮU THỈNH Ghi nhớ:
I. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG:
 Từ cuối hạ sang đầu thu, đất trời có 
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN.
 những chuyển biến nhẹ nhàng mà rõ rệt. 
1. NỘI DUNG: Sự chuyển biến này đã được Hữu Thỉnh 
 a. Tín hiệu báo thu sang. gợi lên bằng cảm nhận tinh tế, qua những 
 b. Bức tranh thiên nhiên nổi bật. hình ảnh giàu sức biểu cảm trong bài sang 
 thu
 c. Những suy ngẫm sâu sắc mang 
 tính triết lí về con người và cuộc đời.
2. NGHỆ THUẬT:
3. Ý NGHĨA VĂN BẢN: 
IV. LUYỆN TẬP.
 Tính đa nghĩa của bài thơ? 
 Thiên nhiên
 Sang thu Đất nước
 Đời người
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ.  Học thuộc bài thơ, nắm được nội dung, nghệ 
 thuật và ý nghĩa văn bản.
  Viết đoạn văn trình bày cảm nhận về một đoạn 
 thơ mà em thích nhất.
  Soạn bài: Nói với con.