Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Bài: Làng (Kim Lân)

 CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ LỚP 9C1 KIỂM TRA BÀI CŨ 
 Cho đoạn thơ sau: 
 Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
 Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay
 Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Câu hỏi:
- Đoạn thơ trên trích từ bài thơ nào? Cho biết năm sáng tác bài thơ.
- Trình bày nội dung chính của đoạn thơ trên. LÀNG
 KIM LÂN -Tên khai sinh: Nguyễn Văn Tài.
 - Quê: Bắc Ninh.
 - Nhà văn có sở trường viết truyện ngắn.
 - Am hiểu và gắn bó với nông thôn và người
 nông dân.
 - Đề tài: Sinh hoạt làng quê và cảnh ngộ của
 người nông dân.
 -Tác phẩm tiêu biểu: Làng, Vợ nhặt, Nên vợ
 nên chồng,Con chó xấu xí, 
 -Ngoài sáng tác văn học, Kim Lân còn tham
 gia đóng phim và kịch. Một số vai tiêu biểu:
 Lão Hạc trong phim Làng Vũ Đại ngày ấy,
 Lý Cựu trong phim Chị Dậu, 
 - Năm 2001, ông được trao tặng Giải thưởng
 Nhà nước về Văn học nghệ thuật.
Nhà văn Kim Lân TỪ KHÓ
- (4) Cung cúc: Dáng đi cắm cúi và nhanh, vội.
- (12) Tản cư: Tạm rời nơi cư trú để đến ở vùng khác, chủ yếu vì chiến sự. NGƯỜI DÂN ĐI TẢN CƯ TỪ KHÓ
- (15) Chợ Dầu: Làng thuộc huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, nổi tiếng về sự
sầm uất, trù phú, đường làng lát toàn đá xanh. Làng Phù Lưu (Chợ Dầu), Bắc Ninh. TỪ KHÓ
- (16) Việt gian: chỉ những người Việt Nam nhưng theo giặc, chống lại Tổ
quốc.
- (26) Đơn sai: Không giữ đúng như lời, thiếu trung thực, thay lòng đổi dạ.
- (27) Cải chính: sửa lại, nói lại cho đúng sự thật.
- (28) Sai sự mục đích: sửa lại, nói lại cho đúng sự thật. Khái niệm tình huống truyện
Đối với truyện ngắn, tình huống truyện là hoàn cảnh có vấn đề xuất hiện 
 trong tác phẩm. Trong hoàn cảnh đó, nhân vật sẽ có hành động bộc lộ 
 rõ nhất, điển hình nhất bản tính của mình. Tính cách nahan vật sẽ rõ, 
 chủ đề tác phẩm sẽ bộc lộ trọn vẹn. 
 Có ý kiến cho rằng: Đặc sắc của truyện ngắn Làng trước hết thể hiện ở 
 cách xây dựng tình huống độc đáo. Theo em, ý kiến trên có chính xác 
 không? Vì sao? [ ]Ông lại nghĩ về cái làng của ông, lại nghĩ đến
những ngày cùng làm việc với anh em. Ồ, sao mà
dạo ấy vui thế. Ông thấy mình như trẻ ra. Cũng
hát hỏng bông phèng, cũng đào cũng cuốc mê
man suốtsuốt ngàyngày. Trong lòng ông lại thấy náo nức
hẳn lên. Ông lại muốn về lànglàng,, lại muốn được
cùng anh em đào đường, đắp ụ, xẻ hào, khuân đá
.....Chao ôi ! Ông lão nhớ làng, nhớ cái cái làng
quá. Ông Hai đi nghênh ngang giữa đường vắng, cái đầu cung 
cúc lao về phía trước. Hai tay vung vẩy, nhấp nhổm. Gặp ai 
quen ông Hai cũng níu lại cười cười:
 - Nắng này là bỏ mẹ chúng nó! 
 Có người bỡ ngỡ hỏi lại: “Chúng nó nào?”. Thì ông lão 
bật cười, giơ tay trỏ về phía tiếng súng:
 - Tây ấy chứ còn chúng nó nào nữa. Ngồi trong vị trí giờ 
bằng ngồi tù. 
 Dứt lời, ông lão lại đi, làm như đang bận nhiều công việc 
lắm.[ ] [[ ] Ông lão nghe chẳngchẳng sótsót câu nàonào.. BaoBao nhiêu làlà tintin hayhay. Một emem
 nhỏ trongtrong ban tuyên truyềntruyền xung phongphong bơibơi ra giữagiữa hồhồ HoànHoàn KiếmKiếm
 cắm quốc kì lên Tháp RùaRùa.. “Đấy, cứcứ kêukêu chúng nónó trẻtrẻ concon mãi đi,đi,
 liệu đãđã bằng chúng nónó chưa?chưa?” MộtMột anhanh trung độiđội trưởngtrưởng sau khikhi
 giết đượcđược bảy tên giặcgiặc đãđã tựtự sát bằngbằng mộtmột quả lựulựu đạnđạn cuối cùngcùng..
 Đội nữnữ du kích Trưng TrắcTrắc giả làmlàm ngườingười mua hànghàng đãđã bắt sốngsống
 một têntên hai bốt Thao giữagiữa chợ. ““KhiếpKhiếp thật,thật, tinh nhữngnhững người tàitài
 giỏi cảcả”. Lại còn bao nhiêunhiêu tin đột kíchkích nữa,nữa, chỗ nàynày giếtgiết được nămnăm
 Pháp với hai Việt giangian;; chỗchỗ kia pháphá đổđổ một xexe tăngtăng và một xexe
 díp.““Cứ thế, chỗ nàynày giếtgiết mộtmột tí, chỗchỗ kiakia giết mộtmột títí ,cả,cả súng ốngống
 cũng vậy, hôm nay dămdăm khẩu,ngàykhẩu,ngày maimai dămdăm khẩu,khẩu, tíchtích tiểu thànhthành
 đại, làmlàm gì mà rồi thằngthằng TâyTây không bướcbước sớm””.. RuộtRuột gangan ông lãolão
 cứ múa cả lên, vui quá!quá! VẬN DỤNG:
Câu 1: Thảo luận theo cặp (2 phút):
 Trong truyện ngắn "Làng", Kim Lân luôn để nhân vật chính (ông Hai) dành
 tình yêu sâu nặng, cảm động hướng về làng Chợ Dầu. Vậy theo em, tại sao nhà
 văn không đặt tên truyện là "Làng Chợ Dầu" mà lại lấy nhan đề cho truyện là
 "Làng"? Từ nhan đề của truyện, em hiểu gì về chủ đề của tác phẩm?
- Đặt tên “Làng chợ Dầu” thì vấn đề tác giả đề cập tới chỉ nằm trong phạm vi nhỏ
 hẹp của một làng cụ thể.
- Đặt tên “Làng” vì truyện đã khai thác một tình cảm bao trùm, phổ biến trong con
 người thời kì kháng chiến chống Pháp: tình cảm với quê hương, với đất nước.
→ Tình cảm yêu làng, yêu nước không chỉ là tình cảm của riêng ông Hai mà còn
 là tình cảm chung của những người dân Việt Nam thời kì ấy. VẬN DỤNG:
Câu 2: Kể tên một số tác phẩm đã học nói về tình yêu quê hương, đất nước.
 Một số tác phẩm văn học Việt Nam nói về tình yêu quê
 hương, đất nước:
 - Nam quốc sơn hà;
 - Tiếng gà trưa (Xuân Quỳnh);
 - Quê hương (Đỗ Trung Quân);
 - Quê hương (Tế Hanh);
 - Nhớ con sông quê hương (Tế Hanh);
 - HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1. Bài cũ: Học sinh cần nắm được:
- Đôi nét về cuộc đời và sự nghiệp của nhà văn Kim Lân, hoàn cảnh ra
 đời của tác phẩm.
- Thể loại, phương thức biểu đạt, ngôi kể của tác phẩm. Đồng thời nắm
 được tình huống truyện và tác dụng.
- Cuộc sống của ông Hai và gia đình nơi tản cư, bước đầu hiểu được tình
 yêu làng, tinh thần kháng chiến của ông Hai.
2. Bài mới: Làng (tiết 2):
- Đọc kĩ văn bản và phần chú thích từ khó.
- Tìm những chi tiết thể hiện diễn biến tâm trạng của ông Hai khi nghe
 tin làng Chợ Dầu theo giặc và khi tin ấy được cải chính.
- Tìm hiểu nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật của tác giả.