Bài soạn môn Ngữ văn khối 9 - Tiết 9: Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh

Ngày soạn: 10.09.2006 BÀI 2
Tiết 9 
Tập làm văn SỬ DỤNG YẾU TỐ MIÊU TẢ 
 TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 
	Giúp Học sinh:
	- Hiểu được văn bản thuyết minh có khi phải kết hợp với yếu tố miêu tả thì văn bản mới hay.
B. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:
	- Sách giáo khoa, sách giáo viên, sách bài tập.
	- Bảng phụ giải bài tập 1
2. Học sinh:
	- Soạn bài, xem trước các bài tập. Chú ý đọc đoạn văn và văn bản ở sgk?
C. CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
1. Hoạt động 1: Ổn định lớp
2. Hoạt động 2:Kiểm tra bài cũ:
	@ Đặc điểm chủ yếu của văn bản thuyết minh?
	@ Văn bản thuyết minh viết ra nhằm mục đích gì?
3. Hoạt động 3:Bài mới:
	* Văn bản thuyết minh muốn được hấp dẫn thì ta có thể sử dụng một số biện pháp nghệ thuật. Tuy nhiên ngoài biện pháp nghệ thuật người ta còn có thể đưa vào các yếu tố miêu tả. Vậy văn bản thuyết minh sử dụng yếu tố miểu tả ntn, bài học hôm nay giúp các em hiểu được điều đó
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
GHI BẢNG
Bước 1: Giúp hs tìm hiểu việc kết hợp thuyết minh với miêu tả trong bài văn thuyết minh
@ Đọc văn bản?
Lưu ý: Cần nhắc nhở hs chú ý vào bài khi bạn đọc
@ Đối tượng thuyết minh trong văn bản là gì?
@ Nội dung thuyết minh gồm những gì?
@ Em hãy chỉ ra các câu văn thuyết minh về đặc điểm tiêu biểu của cây chuối?
@ Trong những câu văn ấy, em hãy chỉ ra yếu tố miêu tả cây chuối 
@ Cho biết tác dụng của yếu tố miêu tả đó trong bài?
Gợi ý: cho hs đọc lại một vài câu cụ thể ròi nhận xét về vai trò của các yếu tố miêu tả trong các câu văn đó
@ Qua phần tìm hiểu trên, em cho biết văn thuyết minh có thể kết hợp thêm yếu tố nào? Tác dụng của yếu tố đó? 
@ Đọc ghi nhớ sgk?
Bước 2: Hướng dẫn hs luyện tập
Bài 1:
@ Em hãy bổ sung yếu tố miêu tả vào dấu chấm lửng?
Bài 3:
@ Đọc văn bản “ trò chơi ngày xuân” và chỉ ra yếu tố miêu tả?
@ Nhan đề cho biết đối tượng thuyết minh: cây chuối trong đời sống con người VN. 
@ Thảo luận: Nội dung cần thuyết minh:
- Vị trí sự phân bố, cống dụng của cây chuối, giá trị của quả chuối trong đời sống vật chất, tinh thần
@ - Đoạn 1: câu 1,3,4 giới thiệu về cây chuối với những đặc tính cơ bản: loài cây ưa nước, phát triển rất nhanh
- Đoạn 2: câu 1: nói về tính hữu dụng của chuối
- Đoạn 3: Giới thiệu quả chuối, các loại chuối và công dụng 
+ Chuối chín để ăn
+ Chuối xanh để chế biến thức ăn
+ Chuối để thờ cúng
@ Yếu tố miêu tả về cây chuối:
- Đoạn 1: thân mềm, vươn lên như những trụ cột nhẵn bóng; chuối xanh mọc thành rừng, bạt ngàn vô tận
- Đoạn 3: khi quả chín có vị ngọt ngào và hương thơm hấp dẫn; chuối trứng cuốc khi chín có những vệt lốm đốm như vỏ trứng cuốc; những buồng chuối dài từ ngọn cây uốn trĩu xuống tận gốc cây; chuối xanh có vị chát
@ Làm cho đối tượng thuyết minh thêm nổi bật
@ Dựa ghi nhớ trả lời
@ Đọc ghi nhớ sgk
Luyện tập:
Bài 1:
@ Hs làm độc lập. Có thể có nhiều cách bổ sung khác nhau
Bài 3:
@ HS làm độc lập:
- Yếu tố miêu tả:
+ Những nhóm quan họ...giữa các làng
+ Những con thuyền thúng nhỏ...trầm tĩnh
+ Lân được trang trí...các họa tiết đẹp
+ Bàn cờ sân rộng,...kí hiệu quân cờ
+ Hai tướng...được che lọng
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả trong bài văn thuyết minh:
- Ghi nhớ sgk
II. Luyện tập:
Bài 1:
Bài 2:
Hoạt động 4: Củng cố bài học.
	@ Đọc lại ghi nhớ?
	@ Văn bản thuyết minh là gì?
	@ Đặc điểm chủ yếu của văn bản thuyết minh?
	@ Văn bản thuyết minh viết ra nhằm mục đích gì?
Hoạt động 5: Dặn dò.
	Yêu cầu HS:
	@ Xem kĩ lại kiến thức văn thuyết minh
	@ Chuẩn bị tốt cho tiết luyện tập sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh:
	- Chuẩn bị theo đề bài như sgk đã đưa ra trang 28
	@ Chú ý là nên đọc kĩ bài thuyết minh về con trâu ở sgk trang 28
D. BỔ SUNG – RÚT KINH NGHIỆM:
......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................