Bài soạn Ngữ văn 9 - Tiết 119: Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đọan trích)

Tuần 24
Tiết :119 CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐỌAN TRÍCH)
Ngày :02/O3/08 
A/ Mục tiêu: -Biết cách làm bài nghị luận về tp truyện ( hoăc đoạn trích)
-Nắm vững các yêu cầu đ/v một bài nghị luận về tp truyện hoặc đọan trích ,rèn luyện kỷ năng thực hiện các bước làm văn nghị luận ,trên cơ sở đó có thể so sánh đối chiếu với cách làm các dạng nghị luận đã học 
 B/ Chuẩn bị- Gv: giáo án, tài liệu tham khảo,bảng phụ
 -Xem bài ở nhà,chuẩn bị một số bài văn nghị luận theo yêu cầu ,dụng cụ học tập
C/Tiến trình
1/Ổn định lớp
2/Ktbc ?Thế nào là nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
3/Bài mới
 Phương pháp
 Nội dung 
 Bổ sung
HD1: Tìm hiểu đề bài nghị luận về tp hoặc đọan trích
-Hs đọc các đề1,2,3,4 trong (sgk/64,65)
-Hãy xác định vấn đề nghị luận và những yêu cầu khác nhau của từng đề bài 
-Chia lớp làm 4tổ,đại diện tổ phát biểu,gv chốt
HD2: Hd các bước làm bài văn nghị luận về tp hoặc đoạn trích 
-Hs đọc đề bài 
-Yêu càu nhắc lại các bước làm bài ,hd học sinh đọc kỹ đề ,gạch chân những từ ngữ quan trọng 
-Gv nêu câu hỏi (có tính gợi ý) để hs dựa vào đó thực hiện lần lượt các bước : Cài gì là nét nổi bật nhất ở Ông Hai 
?Tình yêu làng yêu nước được thể hiện rong những tình huống nào 
? Tình yêu ấy có đặc điểm gì ở hòan cảnh cụ thể 
-Gọi hs đọc dàn ý (SGK/66)
? Hãy nêu nhiệm vụ của MB,TB,KB
-GV hướng dẫn và cho hs viết bài 
-Gv cho hs đọc phần ghi nhớ
-Gv cho hs viết bài 
-Hs đọc bài làm của mình 
-Gv chốt lại
I/Đề bài nghị luận về tp truyện hoặc đoạn trích 
*Các đề bài (sgk)
-Đề1
+ Vấn đề nghị luận : Thân phận người phụ nữ trong xã hôi cũ
+yêu cầu : Qua nhân vật Vũ Nương,nêu những nhận xét về thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ
-Đề 2
+Vấn đề nghị luận :Cốt truyện trong truyện ngắn “Làng’’ của Kim Lân 
+Yêu cầu :Phân tích những đặc điểm nổi bật trong cốt truyện của tác phẩm
-Đề3
+Vấn đề nghị luận :Thân phận Thúy Kiều trong đoạn trích 
+Yêu cầu : Nêu suy nghĩ của bản thân về thân phận Thúy Kiều trong đọan trích ( mở rộng ra là thân phận ngừoi phụ nữ trong xã hội cũ)
-Đề4
+Vấn đề nghị luận : Đời sống tình cảm gia đình 
-Yêu cầu: Nêu những suy nghĩ của bản thân về những vấn đề có tính khái quát : đời sống tình cảm gia đình trong chiến tranh qua “CLN’’ của NQS
II/ Các bước làm bài văn nghị luận về tác phẩm hoặc đọan trích 
Đề :Suy nghĩ về nhân vật Ông Hai trong truyện ngắn “Làng ’’( Kim Lân )
1/ Tìm hiểu đề và tìm ý 
*Tìm hiểu đề
- Kiểu bài : Nghị luận 
-Đối tượng Ông Hai 
-Phạm vi : Truyện ngắn “Làng’’ của Kim Lân 
*Tìm ý :
-Tình yêu làng hòa quyện với tình yêu nước của Ông Hai( nét mới trong đời sống tinh thần người dân trong kháng chiến chống Pháp )
-Tình huống thể hiện 
+ Khi nghe đồn rằng Làng theo giặc 
+ Khi nghe tin cải chính làng không theo giặc 
-Tình yêu làng yêu nuớc của Ông Hai (một người nông dân) càng chứng tỏ cuộc kháng chiến của nhân dân ta là cuộc kháng chiến tòan dân tòan diện →sự thể hiện niềm tin đ/v Đảng, CM
-Chi tiết : Cử chỉ hành động lời nói của Ông Hai chứng tỏ Ông Hai là một người yêu nước 
2/ Lập dàn ý 
a/ MB: Giới thiệu khái quát tp và nêu đánh giá sơ bộ
b/ TB : Triển khai các luận điểm chính 
c/ KB :Nêu nhận định đánh giá chung về tp (hoặc đoạn trích)
3/ Viết bài 
-Chú ý lập luận ,đưa dẫn chứng ,lý lẽ ,liên kết
4/ Đọc và sửa bài 
*Ghi nhớ (sgk/68) 
III/ Luyện tập
*Đề: Suy nghĩ của em về truyện “Lão Hạc ’’ của Nam Cao 
1/Tìm hiểu đề tìm ý 
-Kiểu bài: nghị luận 
-Nội dung (đối tượng) : Truyện Lão Hạc của Nam Cao 
*Tìm ý : 
-Tình thế lựa chọn nghiệt ngã của Lão Hạc 
-Vẻ đẹp của nhân vật này :Tấm lòng hy sinh cao cả,nhân cách đáng kính 
2/ Lập dàn ý 
a/MB : -Gt về tác giả, tác phẩm
-Ý kiến đánh giá
b/ TB : -Tình thế lựa chọn nghiệt ngã của Lão Hạc
+Hòan cảnh gia đình 
+Tình thế lựa chọn 
-Vẻ đẹp của nhân vật : 
+ Giàu lòng yêu thương 
+ Giàu lòng tự trọng 
+ Hy sinh cao quý 
c/ KB
-Đánh giá nội dung, nghệ thuật
3/Viết bài 
*Củng cố : -Các bước làm một bài văn nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) 
 *Dặn dò : -Học thuộc bài, nắm vững các bước của văn nghị luận về tác phẩm (hoặc đọan trích)
 -Tìm hiểu bài mới “Lt làm một bài văn nghị luận về tác phẩm hoặc đoạn trích’’ 
*Rút kinh nghiệm 
....