Bài soạn Ngữ văn 9 - Tiết 121: Sang thu (Hữu Thỉnh)

Tuần 24
Tiết :121 SANG THU
Ngày :05/O3/08 ( Hữu Thỉnh) 
A/ Mục tiêu: -Phân tích được những cảm nhận tinh tế của Hữu Thỉnh về sự biến đổi của đất trời từ cuối hạ sang thu 
-Bồi dưỡng tình cảm tâm hồn,tâm hồn yêu thiên nhiên ,cảm nhận sự chuyển biến tinh tế của thiên nhiên 
-Rèn luyện năng lực cảm thụ thơ ca 
 B/ Chuẩn bị- Gv: giáo án, tài liệu tham khảo,bảng phụ,tranh ảnh
 -Xem bài ở nhà,tìm hiểu văn bản,dụng cụ học tập
C/Tiến trình
1/Ổn định lớp
2/Ktbc ?Thế nào là nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích )
3/Bài mới
 Phương pháp
 Nội dung 
 Bổ sung
HD1: Hd hs tìm hiểu chung
?Nêu vài nét về tác giả tác phẩm
-Hs đọc chú thích*(sgk)
-Hữu Thỉnh(1942),quê Vĩnh Phúc ,nhập ngũ năm 1963,tham gia BCH Hội Nhà văn VN khóa III,IV,V
-Từ năm 2000 là Tổng thư ký Hội nhà văn VN.Ông là người viết nhiều về con người và cuộc sống nông thôn mùa thu 
-Gv hướng dẫn đọc và tìm hiểu chú thích 
-Gv đọc một lần hs đọc và nhận xét giọng đọc của hs
HD2: Hd tìm hiểu văn bản
?Sự biến đổi của đất trời sang thu được Hữu Thỉnh cảm nhận bắt đầu từ đâu và gợi tả qua những hình ảnh và hiện tượng gì
-Thảo luận phát biểu gv chốt
?Em hiểu thế nào là gió se
-Nhẹ khẻ,hơi lạnh 
-Một số từ (phả, chùng chình,hình như)
?Từ “bỗng,hình như” thể hiện tâm trạng của tác giả như thế nào
-Bình :-Cuối tháng bảy đầu tháng tám hương ổi ở độ chín nhất hòa vào gió heo may của mùa thu lan tỏa khắp không gian ,hương vị nồng nàn hấp dẫn của những vườn cây cam sum suê trái ngọt ở nông thôn VN.Cùng với gió se là những hạt sương li ti giăng mắc nhẹ nhàng như cố ý chậm lại chuyển động thông thả sang thu .Hạt sương sớm mai như cũng có tâm hồn ,cảm nhận riêng 
?Không gian biến chuyển như thế nào lúc sang thu 
?Tác giả cảm nhận được sự biến chuyển tinh vi ấy là nhờ vào đâu
-Tâm hồn giàu cảm xúc yêu thiên nhiên .rung động tinh tế căng mọi giác quan để cảm nhận tất cả sự biến chuyển từ thính giác đến xúc giác, thị giác 
?Hình ảnh nào cho em thấy ấn tượng nhất vì sao?
-Đám mây mùa hạ
-Mùa hạ dường như có ranh giới cụ thể,thể hiện tâm hồn tinh tế,nhạy cảm của tác giả
?Theo em hình ảnh câu thơ nào là đặc sắc nhất vì sao
-Hs lựa chọn tùy ý và phân tích 
-Gv định hướng cho hs tìm hiểu câu thơ “Sấm.đứng tuổi”
-Gv : cho hs so sánh những bài về mùa thu của các tg khác như: XD,NK
HD3: Hd tổng kết 
?Nêu vài nét về nghệ thuật và nội dung 
-Chú ý nhịp thơ,hình ảnh thơ
?Hs đọc ghi nhớ (sgk)/71
I/Tìm hiểu chung
1/tác giả tác phảm
A .Tác giả: -Hữu Thỉnh (1942) 
-Quê: Vĩnh Phúc
B .Tác phẩm
-Được sáng tác cuối năm 1977,in lần đầu tiên trên báo văn nghệ ,sau in lại trong tập thơ “Từ chiến hào đến thành phố” NXB Văn học Hà Nội 1991
-Thể thơ tự do
2/Đọc và tìm hiểu chú thích 
II/Đọc và tìm hiểu chi tiết
-“Bỗng nhận ra hương ổi
.
Hình như thu đã về”
+Bắt đầu là hương ổi lan vào gió se
+Sương đầi thu giăng mắc nhẹ nhàng ,chuyển động chầm chậm nơi đường thôn ngõ xóm 
+ “Bỗng ,hình như” tâm trạng ngỡ ngàng cảm xúc buâng khuâng của tác giả
-Thiên nhiên được cảm nhận bắt đầu từ những gì vô hình mờ ảo 
-“Sông được lúc dềnh dàng 
..
-Trên hàng cây đúng tuổi”
-Không gian biến chuyển :
+Sông dềnh dàng 
+Chim vội vã
+Mây vắt nữa mình từ hạ sang thu 
+Vẫn còn nắng 
+Mưa vơi dần 
+Sấm ít đi
+Bpnt: “Nhân hóa”(k2) không gian cảnh vật chuyển mình điềm tĩnh bước sang thu
-Tác giả không chỉ cảm nhận bằng các giác quan mà còn bằng tâm hồn 
-“Có đám mây ..thu’’,mùa hạ dường như có ranh giới
-“Sấm.đứng tuổi”
-Sang thu sấm ít đi,kèm theo những cơn mưa bất ngờ ,hàng cây cổ thụ không còn giật mình vì sấm 
-Từ ý nghĩa ấy ,tg muốn nói đến một ý nghĩa triết lý :con người từng trải sẽ vững vàng trước mọi vang động biến cố bất ngờ của cuộc đời 
III/Tổng kết
1/Nghệ thuật
-Nhịp thơ chậm,âm điệu nhẹ nhàng phù hợp với không khí đầu thu
-Hình ảnh thơ chọn lọc mang nhũng dấu ấn đặc trưng của sự giao mùa
-Cảm nhận tinh tế,liên tưởng bất ngờ 
*Ghi nhớ (sgk/71)
*Củng cố : -Em có nhận xét gì về cảm nhận của tác giả qua bài thơ trên
 *Dặn dò : -Học thuộc bài, nắm vững nội dung nghệ thuật,xem bài mới “Nói với con”
 -Đọc văn bản ,xem câu hỏi tìm hiểu (sgk)
*Rút kinh nghiệm 
....