Bài soạn Ngữ văn 9 - Tiết 23: Hoàng lê nhất thống chí - Ngô Gia Văn Phái

Tiết 23
Hoàng Lê nhất thống chí
- Ngô Gia Văn Phái -
Soạn: 19/09/2009
Dạy: 
A. Mục tiêu cần đạt:
(Như tiết 1)
*Trọng tâm:Hình ảnh bọn vua quan bán nước
B. Chuẩn bị: Như tiết 1
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động:
1. ổn định:
2. Kiểm tra:
Cảm nhận của em về người anh hùng Nguyễn Huệ trong đoạn trích (hồi 14)?
(Nguyễn Huệ là người có tính cách quả cảm.)
3. Bài mới:
Giáo viên chuyển tiếp nội dung
Hoạt động của thầy và trò
- Học sinh đọc đoạn 3
H: Hình ảnh bọn quân tướng nhà Thanh được miêu tả như thế nào?
(Lưu ý: Lúc quân Thanh kéo vào Thăng Long: kiêu căng, tự mãn, chủ quan, khinh địch, chỉ chăm chú vào yến tiệc, vui mừng, cho quân lính mặc sức vui chơi)
H: Khi quân tây Sơn đánh đến nơi thì tướng giặc như thế nào? Quân giặc ra sao? 
H: Qua những chi tiết đó, em có nhận xét gì về tình trạng của quân Thanh?
H: Bên cạnh bọn xâm lược huênh hoang chủ quan, bất tài bị thất bại thảm hại, nhục nhã là lũ bán nước hại dân LCT, Chúng được miêu tả qua những chi tiết nào?
H: Khi quân Tây Sơn chưa ra? (chầu chực ở dinh tướng giặc xin lệnh, bị mắng không dám cãi).
H: Khi quân Tây Sơn tiến đánh? (chạy theo giặc, cướp thuyền dân, nhịn đối, rối loạn).
H: Em nhận xét gì về tình cảnh của bè lũ bác nước Lê Chiêu Thống?
H: Em có nhận xét gì về đoạn văn miêu tả tình cảnh khốn quẫn của Lê Chiêu Thống? Đoạn văn mang âm hưởng gì? (chân thực, giọng văn có phần ngậm ngùi -> tác giả gửi gắm vào đó một chút cảm xúc riêng của người bề tôi cũ của nhà Lê).
H: Qua đoạn trích hồi 14, các tác giả "Hoàng Lê nhất thống chí" giúp em hiểu được điều gì?
H: Nét đặc sắc về nghệ thuật của văn bản là gì?
- Yêu cầu học sinh tóm tắt nội dung đoạn trích.
- Cho học sinh viết đoạn văn.
- Học sinh đọc, nhận xét, đánh giá.
GV chốt đoạn văn trên bảng phụ.
Nội dung 
2. Hình ảnh bè lũ cướp nước, bán nước.
a) Quân Thanh:
- Tướng: Sợ mất mật, ngựa không kịp đóng yên, người không kịp mặc áo giáp, chuồn trước qua cầu phao.
- Quân: Bỏ chạy toán loạn, giày xéo lên nhau mà chết, ai nấy rụng rời sợ hãi xin hàng, hoảng hồn tranh nhau qua cầu, xô đẩy xuống sông.
=> Sự thất bại thảm hại nhục nhã của quân xâm lược (SNĐ thắt cổ tự tử).
b) Số phận bè lũ bán nước Lê Chiêu Thống:
- Vội vã cùng bầy tôi đưa thái hậu chạy bán sống bán chết.
- Cướp thuyền dân để qua sông, nhịn đói "luôn mấy ngày không ăn".
- Vua tôi nhìn nhau than thở, oán giận
ố Một lũ hèn nhát, ôm chân giặc, cùng chung số phận thất bại nhục nhã.
III- Tổng kết: 
1. Nghệ thuật: Trần thuật kết hợp miêu tả chân thực, sinh động.
2, Nội dung: Tái hiện chân thực sinh động hình ảnh người anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ qua các chiến công thần tốc đại phá quân Thanh và sự thất bại thảm hại của tướng lĩnh nhà Thanh, số phận bi đát của vua tôi Lê Chiêu Thống.
IV- Luyện tập: 
Viết đoạn văn miêu tả chiến công của Quang Trung.
4. Củng cố: 
Nêu giá trị nội dung nghệ thuật của văn bản.
5. Hướng dẫn về nhà:
- Tóm tắt văn bản, phân tích hình tượng nhân vật Nguyễn Huệ.
- Soạn bài: Truyện Kiều - Nguyễn Du