SANG THU
(Hữu Thỉnh)
A. Mục tiêu cần đạt:
Qua bài học, giúp học sinh:
- Phân tích được những cảm nhận tinh tế của nhà thơ Hữu Thỉnh về sự biến đổi của đất trời từ cuối hạ sang đầu thu.
- Rèn luyện thêm năng lực cảm nhận thơ ca
B. Chuẩn bị:
- GV: sgk, sgv Ngữ văn 9
- HS: Soạn bài theo hướng dẫn của giáo viên
C. Tiến trình hoạt động:
1: Tổ chức: Kiểm tra sĩ số
2: Kiểm tra bài cũ
- Nêu một số nét chính về tác giả Viễn Phương ? Đọc diễn cảm ( thuộc ) bài thơ Viếng lăng Bác?
- Phân tích khổ thơ thứ 3
Tuần 25 -Tiết 121 Ngữ văn: Dạy T----'08 Văn bản Sang thu (Hữu Thỉnh) A. Mục tiêu cần đạt: Qua bài học, giúp học sinh: - Phân tích được những cảm nhận tinh tế của nhà thơ Hữu Thỉnh về sự biến đổi của đất trời từ cuối hạ sang đầu thu. - Rèn luyện thêm năng lực cảm nhận thơ ca B. Chuẩn bị: - GV: sgk, sgv Ngữ văn 9 - HS: Soạn bài theo hướng dẫn của giáo viên C. Tiến trình hoạt động: 1: Tổ chức: Kiểm tra sĩ số 2: Kiểm tra bài cũ - Nêu một số nét chính về tác giả Viễn Phương ? Đọc diễn cảm ( thuộc ) bài thơ Viếng lăng Bác? - Phân tích khổ thơ thứ 3 3: Bài mới: HS theo dõi chú thích * ( T71 - sgk ) ? Nêu một số nét chính về tác giả? ? Tác phẩm? GV đọc mẫu một lần HS đọc lại, nhận xét ? Bài thơ có thể chia thành? Nội dung? ? Cảm nhận mùa thu về được thể hiện qua những lời thơ nào? - Giải nghĩa: Bỗng: tâm trạng bất ngờ Phả: hơi ( gió )" đột ngột Gió se: gió hơi lạnh Chùng chình: cố ý chậm lại ? Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật nào trong khổ thơ? Tác dụng? ? Từ đó, em cảm nhận điều gì từ tâm hồn nhà thơ trước thu? ? Đất trời sang thu được cảm nhận như thế nào? - Giải thích: sông ... dềnh dàng chim ... vội vã... ? Có gì đặc sắc trong cách thể hiện trong khổ thơ này? ? Từ đó bức tranh thu được cảm nhận như thế nào? ? Con người cảm nhận những biểu hiện khác biệt nào của thiên nhiên khi sang thu? Giải thích: hàng cây đứng tuổi ? Em hiểu ý nghĩa tả thực của những hình ảnh thơ này như thế nào? ? ý nghĩa ẩn dụ từ những chi tiết trên là gì? HS đọc ghi nhớ ( sgk - T71 ) ? Sang thu gợi lên ở người đọc những cảm nhận gì về thiên nhiên, đất nước, con người? ? Qua bài thơ. em hiểu gì về năng lực thi ca của nhà thơ? ? Bài thơ đã cho thấy tình cảm của nhà thơ với thiên nhiên, đất nước, con người như thế nào? I. Giới thiệu chung: 1. Tác giả: - Nguyễn Hữu Thỉnh ( sinh 1942 ) quê Tam Dương, Vĩnh Phúc - Ông đã tham gia ban chấp hành hội nhà văn Việt Nam các khoá III, IV, V. - Từ 2000: là Tổng thư kí hội nhà văn Việt Nam 2. Tác phẩm: - Bài thơ rút trong tập Từ chiến hào đến thành phố - NXB văn học, Hà Nội 1991 II. Đọc - hiểu văn bản: 1. Đọc - tìm hiểu chú thích: - Chú ý: 1, 2 2. Bố cục: - Khổ 1, 2: Cảm nhận cảnh thiên nhiên vào thu - Khổ 3 : Cảm nhận con người vào thu 3. Phân tích: a. Khổ thơ thứ 1: Bỗng nhận ra hương ổi Phả vào trong gió se Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã về Sử dụng nhân hoán từ ngữ biểu cảm, hình ảnh chọn lọc, tiêu biểu Lời thơ thể hiện cảm giác trực tiếp và tinh tế của tác giả trước những biến đổi nhẹ nhàng thoáng qua và hết sức bất ngờ của không gian thu Tâm hồn nhà thơ nhạy cảm, tinh tế, yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống nơi làng quê b. Khổ thơ thứ 2: Sông được lúc dềnh dàng Chim bắt đầu vội vã Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu Nghệ thuật nhân hoá, từ biểu cảm, hình ảnh thơ được tạo bằng cảm nhận tinh tế kết hợp với trí tưởng tượng bay bổng Sự thay đổi của thiên nhiên nhẹ nhàng mà rõ rệt c. Khổ thơ thứ 3: Vẫn còn bao nhiêu nắng Đã vơi dần cơn mưa Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng câu đứng tuổi Cảnh vật, thời tiết đã thay đổi màu hạ vẫn còn sang đang dần nhường chỗ cho dấu hiệu thu Trước những thay đổi của cuộc đời, con người không còn quá bất ngờ. Con người bình tĩnh đón nhận mọi biến cố với sự từng trải của bản thân III. Ghi nhớ: sgk IV. Luyện tập: 1. Bài thơ là sự cảm nhận nhẹ nhàng mà tinh tế về cảnh thiên nhiên từ hạ sang thu. Đồng thời còn mang ý nghĩa triết lý về cuộc đời. 2. Sự tinh tế, giàu xúc cảm của tâm hồn nhạy cảm. 3. Tình cảm tha thiết, quan tâm đến sự sống, thiên nhiên, đất nước, con người. Đó là biểu hiện tốt đẹp của tình yêu đối với cuộc đời. 4: Củng cố: - Đọc diễn cảm bài thơ 5: Hướng dẫn: - Học bài. Nắm vững nội dung - Soạn: Nói với con Văn bản: Nói với con Y Phương A. Mục tiêu cần đạt Qua bài học giúp học sinh: - Cảm nhận được tình cảm thắm thiết của cha mẹ đối với con cái, tình yêu quê hương sâu nặng cùng niềm tự hào với sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của dân tộc mình qua lời thơ của Y phương. - Bước đầu hiểu được cách diễn tả độc đáo, giàu hình ảnh cụ thể, gợi cảm của thơ ca miền núi. B. Chuẩn bị: - GV: sgk + sgv Ngữ văn 9 - HS: Soạn bài theo hướng dẫn của giáo viên C. Tiến trình hoạt động Bước 1: Tổ chức: Kiểm tra sĩ số Bước 2: Kiểm tra bài cũ - Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh? Nêu cảm nghĩ của em về một khổ thơ mà em cho là hay nhất? - Giải thích ý nghĩa triết lý của hai câu thơ: Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi Bước 3: Bài mới Hoạt động của giáo viên Kiến thức cần đạt Yêu cầu học sinh theo dõi chú thích * sgk ? Nêu vài nét cơ bản về tác giả? ? Em biết gì về tác phẩm? GV đọc một lần Gọi học sinh đọc lại một lần ? Có thể chia văn bản thành mấy phần? Nêu nội dung từng phần? - Con lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ, trong cuộc sống lao động êm đềm của quê hương. - Lòng tự hào về những truyền thống cao đẹp của quê hương và mong muốn của cha mẹ HS theo dõi đoạn thơ 1 ? Người cha nói với con về tình cảm cội nguồn qua những câu thơ nào? ? Em hiểu như thế nào về hình ảnh thơ : bước chân: chạm tiếng nói, chạm tiếng cười? ? Từ đó, em hình dung ra cảnh tượng như thế nào? ? Lời thơ nói về gia đình có gì đặc biệt? ? Người cha muốn nhắc con điều gì? ? Điều cha nói với con về tình cảm làng xóm thể hiện qua những câu thơ nào? ? Cách nói có gí đáng chú ý? ? Những hình ảnh và cách nói đó gợi về một cuộc sống như thế nào? ? Em cảm nhận điều mà người cha muốn nói với con là gì? ? Em cảm nhận được gì về tình cảm của người cha? HS theo dõi đoạn 2 ? Cuộc sống gian khổ của người đồng mình dưdợc gợi nhắc qua câu thơ nào? ? Em hình dung về đời sống và hoàn cảnh sống của người đồng mình ra sao? ? Người cha nhắc điều này với con nhằm mục đích gì? ? Đọc những câu thơ tiếp và cho biết: người cha muốn nhắc con điều gì? ? Người cha nói với con những ý thơ này để ngụ ý điều gì? ? Qua lời nói với con , tình cảm của người cha với quê hương thể hiện như thế nào? HS đọc ghi nhớ sgk ? Bài thơ cho em hình dung về một cuộc sống như thế nào ở vùng cao? ? Tình cảm của người cha đối với quê hương đất nước như thế nào? ? Có nét đặc biệt nào trong vẻ đẹp nghệ thuật của bài thơ? I. Giới thiệu chung 1. Tác giả: Chú thích * sgk 2. Tác phẩm: - Bài thơ được in trong tập Thơ Việt Nam 1945 - 1985 II. Đọc - hiểu văn bản 1. Đọc và tìm hiểu chú thích - Chú ý: 1,2,3 2. Bố cục: Chia hai phần - Từ đầu đến đẹp nhất trên đời - Còn lại 3. Phân tích: a) Nói với con về tình cảm cội nguồn Chân phải bước tới cha Chân trái bước tới mẹ Một bướcc chạm tiếng nói Hai bước chạm tiếng cười... Người con được nuôi dưỡng trong tình yêu thương che chở của cha mẹ trong cảnh gia đình hạnh phúc. - Cách nói của người miền núi: cụ thể, gần gũi Nhắc nhở con về tình cảm ruột thịt, cội nguồn snh dưỡng của mỗi con người. Người đồng mình yêu lắm con ơi Đan lờ cài nan hoa Vách nhà krn câu hát Rừng cho hoa Con đường cho những tấm lòng... Dùng hình ảnh mộc mạc lời nói chân tình Diễn tả vẻ đẹp của cuộc sống lao động và sinh hoạt tinh thần của truyền thống dân tộc. - Cha muốn nói với con về về tình cảm cội nguồn, yêu quí, tự hào về vẻ đẹp quê hương của mình b) Nói với con về sức sống mãnh liệt của quê hương Sống trên đá không chê đá gập ghềnh Sống trong thung không chê thung nghèo đói Lên thác xuống ghềnh Không lo cực nhọc .... Điều kiện sống khó khăn, đất đai cằn cỗi, địa hình hiểm trở Cha muốn con yêu thương mảnh đất con người nới quê hương gian khó Người đống mình htương lắm con ơi Cao đo nỗi buồn Xa nuôi chí lớn Người đống mình tự đục đá kê cao quê hương Còn quê hương thì làm phong tục Con người càn trường có ý chí, luôn lao động sáng tạo để tồn tại và giữ vững truyền thống bản sắc văn hoá dân tộc. .....Người đồng mình chẳng mấy ai nhỏ bé .....Không bao giờ nhỏ bé đâu con Con người có ý chí, có khí phách, biết vươn lên trong cuộc sống gian khổ Thương quê hương gian lao vất vả, tự hào về khí phách và ý chí vươn lên của con người quê hương, yêu quí bản sắc riêng của dân tộc và hy vọng vào thế hệ trẻ nối tiếp truyền thống tốt đẹp đó. III. Ghi nhớ: sgk IV. Luyện tập 1. Cuộc sống gian khổ nhưng giàu tình nghĩa và sức sống mạnh mẽ, bền bỉ 2. Thương quí, tự hào, tin yêu gắn bó 3. Cảm xúc chân thật, cách nói hồn nhiên mộc mạc. Bước 4: Củng cố: - Đọc diễn cảm lại bài thơ? - Nhắc lại ý nghĩa cơ bản của bài thơ? Bước 5: Hướng dẫn về nhà: - Học bài. Nắm chắc nội dung. - Soạn bài Mây và sóng ___________________________________________________________ Thứ hai ngày 12 tháng 3 năm 2007 Ngữ văn. Bài 24. Tiết 123 Tiếng Việt: Nghĩa tường minh và nghĩa hàm ý A. Mục tiêu cần đạt Qua bài học giúp học sinh: - Nắm được khái niệm nghĩa tường mình và nghĩa hàm ý - Biết cách sử dụng hàm ý trong giao tiếp và tạo lập văn bảnviết B. Chuẩn bị - GV: sgk + sgv Ngữ văn 9 - HS: Đọc trước bài C. Tiến trình hoạt động Bước 1: Tổ chức: Kiểm tra sĩ số Bước 2: Kiểm tra bài cũ - Thế nào là liên kết câu và liên kết đoạn văn? - Có các hình thức liên kết nào giữa các câu, các đoạn văn trong văn bản? Bước 3: Bài mới Hoạt động của giáo viên Kiến thức cần đạt HS đọc ví dụ sgk ? Câu Trời ơi, chỉ còn có năm phút cho em hiểu anh thanh niên muốn nói điều gì? ? Vì sao anh thanh niên không nói thẳng ra điều đó với ông hoạ sĩ và cô gái? ? Câu nói thứ hai của anh thanh niên có ẩn ý gì không? ? Cách hiểu mang tính phổ biến gọi là nghĩa tường minh, cách nói mang ẩn ý gọi là nghĩa hàm ẩn. hãy phân biệt hai loại nghĩa đó? HS đọc ghi nhớ sgk ? Câu nói nào cho thấy hoạ sĩ cũng chưa muốn chia tay? ? Từ ngữ nào giúp cho em nhận ra điều ấy? ? Tìm từ ngữ miêu tả thái độ của cô gái ở cuối đoạn văn? ? Thái độ ấy giúp em đoán ra điều gì liên quan tới chiếc mùi soa? ? Hãy cho biết hàm ý của các câu in đạm trong bài tập 1? ? Tìm câu chứa hàm ý trong đoạn trích? ? Các câu in đạm có chứa hàm ý không vì sao? I. Phân biệt nghĩa tường minh và nghĩa hàm ý 1. Tìm hiểu bài tập - Câu nói đó có những cách hiểu sau: + Cách hiểu mang tính phổ biến: chỉ còn năm phút nữa là phải chia tay + Cách hiểu không phổ biến: Tiếc qua, không còn thời gian để trò chuyện Thế là tôi lại thui thủi một mình Giá mà bác và cô ở thêm một thời gian nữa thì hay quá. - Điều anh thanh niên muuốn nói là: tôi rất tiếc vì thời gian trôi đi nhanh quá - Anh không nói thẳng ra điều đó có thể vì ngiạ ngùng, vì muốn che giấu tình cảm của mình.... - Câu nói thứ hai không có ẩn ý gì. 2. Kết luận: - Nghĩa tường minh: phần thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu - Nghĩa hàm ý: không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu song có thể suy ra từ những từ ngữ ấy. II. Ghi nhớ: sgk III. Luyện tập Bài tập 1: sgk - 75 a) Câu Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy - Cụm từ tặc lưỡi cho biết nhà hoạ sĩ cũng chưa muốn chia tay. b) Các câu miêu tả thái độ của cô gái: - Mặt đỏ ửng: ngượng ngùng, xấu hổ - Nhận lại chiếc khăn: không tránh được - Quay vội đi: quá ngượng Bài tập 2: sgk - 75 - Hàm ý của câu là: ông hoạ sĩ già chưa kịp uống nước chè đấy. Bài tập 3: sgk - 76 - Câu : Cơm chín rồi Bài tập 4: - Những câu in đậm không chứa hàm ý. + Câu 1: Nói lảng + Câu 2: Câu nói dở dang Bước 4: Củng cố - Phân biệt nghĩa tường minh và nghĩa hàm ý? - Cho ví dụ minh hoạ? Bước 5: Hướng dẫn về nhà - Học bài. Nắm chắc nội dung. - Làm bài tập trong BTNV - Viết một đoạn văn có sử dụng nghhĩa hàm ý. ________________________________________________________ Thứ ba ngày 13 tháng 3 năm 2007 ngữ văn . bài 24. tiết 124. Tập làm văn: Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ A. Mục tiêu cần đạt: Qua bài học giúp học sinh: - Hiểu ró thế nào là bài nghị luận về một đoạn thơ bài thơ. - Nắm vững yêu cầu đối với một bài nghị luận về đoạn thơ htơ bài thơ để có cơ sở tiếp thu, rèn luyện tốt về kiểu bài này ở các tiết tiếp theo. B. Chuẩn bị: - GV: sgk + sgv Ngữ văn 9 - HS: Đọc trước bài. C. Tiến trình hoạt động: Bước 1: Tổ chức: Kiểm tra sĩ số Bước 2: Kiểm tra bài cũ: - Thế nào là nghị luận về một tác phẩm truyện hoặc đoạn trích? - Yêu cầu cụ thể khi làm một bài nghị luận về một tác phẩm hoặc một đoạn trích ? Bước 3: Bài mới: Hoạt động của giáo viên Kiến thức cần đạt Đọc văn bản ( sgk - 77) ? Vấn đề nghị luận của văn bản này là gì? ? Văn bản nêu lên những luận điểm gì về hình ảnh mùa xuân trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải? ? Người viết sử dụng các luận cứ nào để làm sáng tỏ điều đó? ? Chỉ ra các phần mở thân kết của văn bản? ? Nhận xét về bố cục này? ? Nêu nhận xét về cách diễn đạt của văn bản? ? Cách diễn đạt có gì đáng lưu ý? Gọi học sinh đọc ghi nhớ sgk ? Ngoài các luận điểm đã nêu về hình ảnh mùa xuân trong văn bản trên, hãy suy nghĩ và nêu thêm các luận điểm? I. Tìm hiểu bài nghị luận về một đoạn thơ bài thơ: 1. Tìm hiểu bài tập: - Vấn đề nghị luận: Hình ảnh mùa xuân và cảm xúc của tác giả Thanh Hải trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ - Các luận điểm: + Hình ảnh mùa xuân trong bài thơ của Thanh Hải mang nhiều tầng ý nghĩa. + Hình ảnh mùa xuân hiện lên trong cảm xúc thiết tha trìu mến của nhà thơ. + Hình ảnh Mùa xuân nho nhỏ thể hiện khát vọng được hoà nhập, được dâng hiến của nhà thơ. - Cách lập luận: + Luận điểm 1: Từ hình ảnh của mùa xuân thiên nhiên đất nước đến mùa xuân trong lòng người lao động và chiến đấu đến ước nguyện được làm một mùa xuân nho nhỏ lặng lẽ dâng cho đời. + Luận điểm 2: Bức tranh xuân được vẽ bằng màu sắc dòng sông xanh, bông hoa tím biếc, lộc giắt đầy quanh lưng; âm thanh tiếng chim, giọng hót, giọng hỏi....; tư thế tôi đưa tay tôi hứng; liên tưởng khai quát cứ đi lên phía trước... + Luận điểm 3: Bộc lộ nguyện ước chân thành: Ta làm con chim hót. Ta làm một cành hoa... Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời... - Bố cục: + Mở bài: Từ đầu đến đáng trân trọng + Thân bài: Tiếp theo đến chính là sự láy lại các hình ảnh ấy của mùa xuân + Kết bài: Còn lại Bố cục cân đối, hợp lý - Cách dẫn dắt vấn đề hợp lý: Từ mùa xuân thiên nhiên như một quy luật tất yếu đến nhũng vần thơ thể hiện cảm xúc rạo rực trẻ trung trước mùa xuân nói chung và mùa xuân trong bài thơ nói riêng. - Cách phân tích hợp lý: từ mùa xuân trong thơ mang nhiều tầng ý nghĩa đến việc phân tích hình ảnh dòng sông, bông hoa, lộc xuân, cảm xúc thiết tha trìu mến... - Cách tổng kết khái quát hoá có sức thuyết phục Tóm lại: bằng sự đồng cảm sâu sắc tác giả đã chỉ ra được cái hay, cái đẹp của bài thơ Mùa xuân nho nhỏ. 2. Kết luận: ghi nhớ: sgk II. Luyện tập: - Luận điểm về nhạc điệu của bài thơ - Luận điểm về bức tranh mùa xuân của bài thơ Bước 4: Củng cố - Nhắc lại yêu cầu của phần ghi nhớ - Điều quan trọng nhất khi tìm hiểu kiểu bài nghị luận này là gì? Bước 5: Hướng dẫn về nhà - Học bài. Nắm vững nội dung - Đọc lại những bài thơ và đoạn thơ đã được học. - Đọc trước bài tiếp theo Thứ tư ngày 14 tháng 3 năm 2007 Ngữ văn. bài 24. Tiết 125 Tập làm văn: Cách làm bài nghị luận về một đoạn thơ bài thơ A. Mục tiêu cần đạt Qua bài học giúp học sinh: - Biết cách viết bài nghị luận về đoạn thơ bài thơ cho đúng với các yêu cầu đã học ở tiết trước - Rèn luyện lĩ năng thực hiện các bước khi làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ, cách tổ chức triển khai các luận điểm B. Chuẩn bị: - GV: sgk + sgv Ngữ văn 9 - HS: Đọc trước bài và học bài C. Tiến trình hoạt động Bước 1: Tổ chức: Kiểm tra sĩ số Bước 2: Kiểm tra bài cũ: - Nêu khái niệm nghị luận về một đoạn thơ bài thơ? - Yêu cầu về nột dung và hình thức của kiểu bài này? Bước 3: Bài mới Hoạt động của giáo viên Kiến thức cần đạt Học sinh đọc đề bài trong sgk ? Các đề bài trên được cấu tạo như thế nào? ? Các từ ngữ trong đề bài: phân tích, cảm nhận, suy nghĩ biểu thị những yêu cầu gì đối với bài làm? GV ghi đề bài lên bảng ? Khi làm bài văn nghị luận em thường trải qua những bước nào? ? Đề bài thuộc thể loại nào? ? Yêu cầu về nội dung của đề bài này là gì? ? Bài thơ được sáng tác trong hoàn cảnh nào? ? Nội dung được diễn tả trong bài thơ là gì? ? Nghệ thuật trong bài thơ góp phần như thế nào trong việc thể hiện nội dung? ? Từ đó, bài văn nghị luận hình thành những luận điểm nào? ? Luận cứ nào được sử dụng trong đó? ? Phân tích qua các từ ngữ hình ảnh nghệ thuật? HS theo dõi dàn ý mẫu trong sgk - Yêu cầu học sinh theo dõi dàn ý trong sgk - Lập dàn ý chi tiết vào vở - Yêu cầu học sinh viết các đoạn văn cụ thể: + Tổ 1,2: Mở bài và kết bài. + Tổ 3,4: Phần thân bài - Gọi đại diện các tổ đọc và nêu nhận xét - GV nhận xét và cho điểm ? Vậy khi làm một bài văn nghị luận về một đoạn thơ bài thơ cần chú ý điều gì? HS đọc ghi nhớ sgk ? Phân tích khổ thơ đầu bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh? - GV yêu cầu học sinh viết thành đoạn văn cụ thể - Gọi học sinh đọc bài và nhận xét I. Đề bài nghị luận về một đoạn thơ bài thơ 1. Tìm hiểu các đề bài: sgk - 79,80 2. Nhận xét: - Các đề bài đều có nội dung nghị luận + Đề có mệnh lệnh: 1, 2, 3, 5, 6, 8 + Đề không có mệnh lệnh: 4,7 - Yêu cầu của đề: + Phân tích: xác định về phương pháp cụ thể, thông qua tác phẩm để nêu nhận xét, đánh giá + Cảm nhận: qua phân tích nhấn mạnh ấn tượng của người viết bài về tác phẩm + Suy nghĩ: nhấn mạnh tới nhận định đánh giá của người viết thông qua những hiểu biết về tác phẩm. II. Cách làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ 1. Tìm hiểu đề và tìm ý: a) Tìm hiểu đề - Thể loại: nghị luận về một đoạn thơ bài thơ - Yêu cầu : phân tích - Nội dung phân tích: tình yêu quê hương của Tế Hanh qua bài thơ Quê hương b) Tìm ý: * Hoàn cảnh ra đời: Bài thơ được sáng tác trước cách mạng tháng tám, khi tác giả đI học xa nhà, xa quê. * Tình yêu quê hương được thể hiện: + Trong những hồi ức về quê hương + Trong nỗi nhớ về quê hương * Nghệ thuật nổi bật: Lời thơ chân thành, tha thiết, hình ảnh gần gũi cụ thể.... * Luận điểm: - Tình yêu quê hương trong hồi ức về quê: + Hồi ức về cảnh ra khơI đánh cá, thiên nhiên đẹp và thơ mộng, con người lao động cường tráng mạnh mẽ, con thuyền cánh buồm mang vẻ đẹp hùng tráng + Hồi ức về cảnh làng chài đón thuyền về, con người con thuyền đẹp đẽ thơ mộng...., cảnh lao động ồn ào tấp nập... - Tình yêu quê hương qua nỗi nhớ trực tiếp +Nỗi nhớ thường trực, da diết: luôn tưởng nhớ, nhớ quá....( màu sắc, hình ảnh, mùi vị....) 2. Lập dàn ý: sgk 3. Viết các đoạn văn - Học sinh thực hiện theo yêu cầu của giáo viên 4. Đọc bài và sửa chữa III. Ghi nhớ: sgk IV. Luyện tập - Vị trí của đoạn thơ: khổ đầu bài thơ - Nội dung: + Cảnh sang thu của đất trời được cảm nhận từ hương ổi chín thơm, gió se, lànm sương... + Thiên nhiên được cảm nhận từ những gì vô hình ( hương, gió), mờ ảo ( chùng chình) nhỏ hẹp gần gũi( ngõ) + Cảm xúc của nhà thơ: vô cùng nhạy cảm vàtinh tế..., tâm hồn thi nhân biến chuyển nhịp nhàng với không gian mùa thu thiên nhiên Bước 4: Củng cố - Đọc lại ghi nhớ sgk Bước 5: Hướng dẫn về nhà - Học bài, Nắm vững nội dung - Soạn bài Mây và sóng _______________________________________________________________________________ Kí duyệt của tổ chuyên môn Kí duyệt của ban giám hiệu _______________________________________________________________________________
Tài liệu đính kèm: