Bài soạn Ngữ văn lớp 9 - Tiết 19 đến tiết 60

Tuần 4
Tiết 19: CÁCH DẪN TRỰC TIẾP VÀ CÁCH DẪN GIÁN TIẾP
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
 Giúp học sinh:
 - Nắm được hai cách dẫn lời nói hoặc ý nghĩa :cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp.
 - Tích hợp với văn bản Chuyện người con gái Nam Xương, với tập làm văn ở bài Luyện tập tóm tắt văn bản tự sự.
 - Rèn luyện kĩ năng trích dẫn khi viết văn bản.
B. CHUẨN BỊ:
 GV: Giáo án, SGK, SGV, ĐDDH 
 HS: Học bài, soạn bài
C. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG:
Ổn định:
KTBC: Nêu hệ thống từ ngữ xưng hô trong tiếng Việt? Người nói cần căn cứ vào điều gì để xưng hô cho thích hợp? Cho ví dụ?
Bài mới:
 Để giúp các em biết cách dẫn trực tiếpvà dẫn gián tiếp trong quá trình làm văn bản hôm nay cô cùng các em sẽ tìm hiểu về cáh dẫn trực tiếp, cách dẫn gián tiếp.
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
?
Hoạt động 1: Xác định các tình huống sử dụng cách dẫn trực tiếp.
Gọi h/s đọc phần 1 sgk
Trong phần trích a, phần in đậm là lời nói hay ý nghĩ, nó được tách ra khỏi phần đứng trước bằng những dấu hiệu gì?
Đọc phần 1 Sgk và thảo luận
-Lời nói của anh thanh niên, được ngăn cách với bộ phận trước bằng dấu (:) và dấu ( “ ”)
I. Tìm hiểu bài: 
 Đọc phần 1 Sgk
?
Trong phần trích b, phần in đậm là lời nói hay ý nghĩ, nó được tách ra khỏi phần đứng trước bằng những dấu hiệu gì?
- Là ý nghĩ của người họa sĩ, được tách với với bộ phận trước bằng dấu( : ) và dấu( “ ”)
- Lời nói, ý nghĩ ngăn cách với bộ phận trước bằng dấu (:) và dấu ( “ ”) 
?
?
?
Có thể thay đổi vị trí giữa bộ phận in đậm với bộ phận đứng trước nó được không? Nếu được thì hai bộ phận ấy ngăn cách với nhau bằng dấu hiệu gì?
Khi dẫn như thế lời của nhân vật có thay đổi gì không?
Thế nào là cách dẫn trực tiếp?
Gv chốt ý
- Có thể thay đổi vị trí khi đó hai bộ phận sẽ ngăn cách với nhau bằng dấu ngoặc kép hoặc dấu gạch ngang cách.
HS đọc ghi nhớ SGK
II. Bài học:
 1/Cách dẫn trực tiếp:
Nhắc lại nguyên văn lời nói hay ý nghĩ của người, nhân vật ; đặt trong ngoặc kép.
?
?
Hoạt động 2: Xác định tình huống sử dụng lời dẫn gián tiếp.
Gọi h/s đọc ví dụ phần 2 Sgk
Trong ví dụ a, phần in đậm là lời nói hay ý nghĩ? 
Nó được ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng dấu gì không?
H/s đọc ví dụ trong Sgkvà thảo luận:
Phần in đậm là lời nói. Đây là nội dung của lời khuyên như có thể thấy ở từ “khuyên” trong phần lời của người dẫn.
?
?
Trong ví dụ b, phần in đậm là lời nói hay ý nghĩ? 
Giữa phần in đậm và phần đứng trước có từ gì? Có thể thay từ là vào chỗ từ đó được không?
Thế nào là dẫn gián tiếp?
Phần in đậm là ý nghĩ, vì có từ “hiểu”trong lời của người dẫn ở phía trước.Giữa ý nghĩ được dẫn và phần lời của người dẫn có từ “rằng”(trong một số trường hợp có thể thay bằng từ “là”
2/ Cách dẫn gián tiếp:
 Thuật lại lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật có điều chỉnh cho thích hợp; không đặt trong dấu ngoặc kép.
Giáo viên chốt, gọi h/s đọc ghi nhớ
 h/s đọc ghi nhớ
Ghi nhớ:Sgk/54
?
Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện tập.
Gọi h/s đọc bài tập 1
Đọc bài tập 1.
2 h/s giải quyết bài tập 
III. Luyện tập:
Bài tập 1:
- Cả hai tình huống đầu là cách dẫn trực tiếp.
- Phần a) là dẫn lời, phần b) là dẫn ý
Gọi h/s đọc bài tập 2
H/s đọc
H/s thảo luận nhóm giải quyết bài tập.
a.
-Dẫn trực tiếp: Trong báo cáo chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ hai của Đảng, HCM nhấn mạnh: “Chúng taanh hùng”
-Dẫn gián tiếp: Trong rằng chúng anh hùng
Bài 2:
Dẫn trực tiếp: Trong báo cáo chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ hai của Đảng, HCM nhấn mạnh: “Chúng taanh hùng”
-Dẫn gián tiếp:Trong rằng chúng anh hùng
Bài 3:
Hôm sau,vàng và dặn Phan về nói với chàng Trương rằng nếu còn nhớvề.
b.
-Dẫn trực tiếp: Trong cuốn sách Hồ Chủ tịch, hình ảnh của dân tộc, tinh hoa của thời đại;đồng chí Phạm Văn Đồng viết: “Giản dị,làm được”.
-Dẫn gián tiếp: Trongđ/ckhẳng định rằng giản dị, làm được.
c.
-Dẫn trực tiếp:Trong cuốn sách Tiếng Việt, một biểu hiện hùng hồn của sức sống dân tộc giáo sư Đặng Thai Mai viết: “Người VNcủa mình”.
-Gián tiếp:Trongkhẳng định rằng người VNcủa mình.
H/s đọc bài tập 3.
-Hôm sau,vàng và dặn Phan về nói với chàng Trương rằng nếu còn nhớvề.
Củng cố: Thế nào là dẫn trực tiếp và gián tiếp?
Dặn dò:
-Học bài, hoàn thành bài tập còn lại.
-Chuẩn bị bài: Sự phát triển của từ vựng
+Xem các yêu cầu của phần :Sự biến đổi và phát triển của từ vựng
Tiết 20 LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
 Giúp học sinh:
- Ôn lại mục đích và cách thức tóm tắt văn bản tự sự đã học ở lớp 8 và nâng cao ở lớp 9.
- Tích hợp với các phần Văn bản, Tiếng Việt vừa học.
- Rèn luyện kỹ năng tóm tắt văn bản tự sự
B. CHUẨN BỊ:
 GV: Giáo án, SGK, SGV, ĐDDH 
 HS: Học bài, soạn bài
C. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG:
1.Ổn định:
 2.KTBC: - Một văn bản tự sự bao gồm yếu tố quan trọng nào?( Sự việc và nhân vật chính, cốt truyện và nhân vật chính)
 - Vậy tóm tắt văn bản tự sự là làm gì?( Kể lại cốt truyện để người đọc hiểu nội dung cơ bản của tác phẩm đó)
3.Bài mới:
 Tóm tắt một cốt truyện sao cho hấp dẫn người đọc người nghe là một điều không phải dễ. Để giúp các em nắm vững cách tóm tắt một văn bản tự sự , hôm nay chúng ta cùng đi luyện tập vấn đề này.
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
Hoạt động 1:Tìm hiểu các tình huống cần tóm tắt vb tự sự.
Gọi h/s nhắc lại kiến thức lớp 8
Gọi h/s đọc các tình huống trong Sgk
I. 
?
Trong 3 tình huống, người ta đều phải tóm tắt vb .
Từ các tình huống trên, hãy rút ra nhận xét về sự cần thiết phải tóm tắt vb tự sự?
-Tình huống1: Thông thường phim có thể có ít nhiều khác với tác phẩm vh => người kể phải bám sát nhân vật chính và cốt truyện trong phim.
-Tình huống 2: Phải trực tiếp đọc t/p =>tóm tắt t/p, tạo hứng thú trong khi đọc và phân tích t/p.
-Tình huống 3: Kể lại 1 cách tóm tắt t/p vh mà mình yêu thích 
=> trung thành với cốt truyện, khách quan với nhân vật, hạn chế những thêm thắt không cần thiết hoặc những lời bình chủ quan dài dòng.
-H/s thảo luận, trình bày
+Tóm tắt vb tự sư là nhu cầu tất yếu, vì không phải lúc nào ta cũng có đk, t/g để xem trực tiếp bộ phim, đọc nguyên t/p vh.
Việc tóm tắt giúp người đọc, người nghe nắm được nội dung chính của một câu chuyện 
=> nêu được 1 cách ngắn gọn nhưng đầy đủ các nhân vật và sự việc chính.
I.Sự cần thiết của việc tóm tắt vb tự sự
 Ghi nhớ:Sgk
?
?Hãy tìm hiểu và nêu những tình huống khác trong cuộc sống cần vận dụng kỹ năng tóm tắt vb tự sự?
-GV nhận xét.
H/s nêu những tình huống cần sử dụng kỹ năng tóm tắt vb tự sự.
?
Tìm hiểu các tình huống cần tốm tắt vb tự sự
- h/s đọc phần b) mục 1
?
?
?
?
Hoạt động 2: Thực hành tóm tắt văn bản tự sự.
Các sự việc chính nêu đã đủ chưa?
Có thiếu sự việc quan trọng nào không?
Nếu có thì đó là sự việc nào?
Tại sao đó lại là sự việc quan trọng cần phải nêu?
HS đọc mục 1 phần II
7 sự việc và các nhân vật nhìn chung là đủ; thiếu một sự việc quan trọng đó là sau khi vợ trầm mình tự vẫn: Một đêm TS cùng con trai ngồi bên ngọn đèn, đứa con trai chỉ vào cái bóng của TS trên tường và nói đó chính là người hay tới với mẹ đêm đêm; nhờ việc này TS hiểu được vợ mình bị oan. Nghĩa là chàng hiểu ra ngay sau khi vợ chết chứ không phải đợi đến lúc PL kể lại chuyện gặp VN dưới động Linh Phi thì TS mới biết vợ bị oan như sự việc thứ 7.
?
Như vậy sự việc thứ 7 chưa hợp lý, em hãy sửa lại sự việc này và sắp xếp các sự việc hợp lý?
Gv yêu cầu h/s dựa vào các sự việc, viết mộ vb tóm tắt (khoảng 20 dòng)
Nếu phải tóm tắt t/p này 1 cách ngắn gọn hơn, em sẽ tóm tắt như thế nào với số dòng ít nhất mà người đọc vẫn hiểu được nội dung chính của vb? 
 Xưa có chàng Trương Sinh, vừa cưới Vũ Nương xong đã phải đi lính. Giặc tan, chàng trở về nhà, hồ đồ nghe lời con trẻ, nghi oan cho là vợ không chung thủy khiến Vũ Nương phải tự tử. Khi Trương Snh hiểu ra cơ sự thì đã muộn, chàng chỉ còn được nhìn thấy vợ mìmh ngồi trên kiệu hoa đứng ở giữa dòng sông lúc ẩn, lúc hiện. 
-TS nghe PL kể, bèn lập đàn giải oan bên bờ sông Hoàng Giang, VN trở về, “ngồi trên kiệu hoa đứng ở giữa dòng, lúc ẩn lúc hiện”
-H/s viết =>trình bày vb của mình, cả lớp nhận xét.
Xưa có chàng Trương Sinh, vừa cưới vợ xong đã phải đi lính. Giặc tan, TS trở về, nghe lời con nhỏ, nghi là vợ mình không chung thủy. VN bị oan, bèn gieo mình xuống sông Hoàng Giang tự vẫn. Một đêm, TS cùng con trai ngồi bên đèn, đứa con chỉ chiếc bóng trên tường và nói đó chính là người hay tới đêm đêm. Lúc đó chàng mới hiểu ra vợ mình bị oan. PL tình cờ gặp lại VN dưới Thủy cung. Khi PL trở về trần gian, VN gởi chiếc hoa vàng cùng lời nhắn cho chồng. TS lập đàn giải oan trên bến Hoàng Giang. VN trở về, ngồi trên kiệu hoa đứng giữa dòng lúc ẩn, lúc hiện.
II.Thực hành.
 Viết tóm tắt văn bản Người con gái Nam Xương khoảng 20 dòng.
?
- h/s rút ra ghi nhớ
Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện tập
Gọi h/s đọc bài 1
Gv hướng dẫn h/s làm ở nhà.
Yêu cầu h/s làm bài 2
GV nhận xét.
 h/s đọc bài 1
h/s làm bài 2
III.Luyện tập:
Bài tập 1:H/s làm ở nhà
Bài tập 2: HS tự làm lớp nhận xét.
 4. Củng cố:
Văn bản tóm tắt phải:
Ngắn gọn, đầy đủ nhân vật và sự việc chính.
Ngắn gọn, đầy đủ nhân vật.
Ngắn gọn, đầy các sự việc. 
 5. Dặn dò:
-Học bài
-Chuẩn bị bài mới:Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh:
+Tóm tắt vb.
+Những chi tiết thể hiện thói ăn chơi xa xỉ của chúa Trịnh và quan lại.
+Thái độ của tác giả t/p
Tuần 5
Tiết 21: SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TỪ VỰNG
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
 Giúp học sinh:
- Từ vựng của một ngôn ngữ không ngừng phát triển.
- Sự phát triển của từ vựng được diễn ra trước hết theo cách phát triển nghĩa của từ thành nhiều nghĩa trên cơ sở nghĩa gốc. Hai phương thức phát triển chủ yếu là ẩn dụ và hoán dụ.
B. CHUẨN BỊ:
 GV: Giáo án, SGK, SGV, ĐDDH 
 HS: Học bài, soạn bài
C. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG:
1.Ổn định:
 2. KTBC:
 Thế nào là dẫn trực tiếp và dẫn gián tiếp? Cho ví dụ?
 3.Bài mới:
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
Hoạt động: Tìm hiểu sự biến đổi và phát triển nghĩa của từ ngữ.
H/s đọc bài “Cảm tác vào nhà ngục Quảng Đông”
I. Sự biến đổi và phát triển của từ ngữ.
?
?
?
Từ “kinh tế”trong bài thơ có nghĩa là gì? 
Ngày nay có còn dùng theo nghĩa này nữa không? 
Qua đó em rút ra nhận xét gì về nghĩa của từ?
- Kinh tế: kinh bang tế thế: trị nước cứu đời.
- Ngày nay: hoạt động lao động sản xuất, phát triển và sử dụng của cải vật chất làm ra.
=> Nghĩa của từ không phải bất biến. Nó có thể thay đổi theo thời gian. Có thể những nghĩa cũ mất đi, những nghĩa mới được hình thành.
Kinh tế: kinh bang tế thế: trị nước cứu đời.
 Kinh tế: hoạt động lao động sản xuất, phát triển và sử dụng của cải vật chất làm ra.
?
?
Gọi h/s đọc các ví dụ trong Sgk, chú ý từ in đậm
 Cho biết nghĩa của từ “xuân”, “tay” trong các ví dụ? Nghĩa nào là nghĩa gốc nghĩa nào là nghĩa chuyển? Nếu có nghĩa chuyển thì được chuyển theo phương thức nào?
H/s đọc các ví dụ trong Sgk
a-xuân(1): mùa trong năm (nghĩa gốc)
 ... n khoå giöõa röøng nuùi meânh moâng heo huùt meï vaãn say söa lao ñoäng ñeå goùp phaàn vaøo khaùng chieán, vôùi tinh thaàn quyeát taâm meï tin vaøo thaéng lôïi
- Söï beàn bæ quyeát taâm khaùng chieán trong ñôøi thöôøng.
 - Tình yeâu thöông con ngöôøi, thöông con, yeâu thöông boä ñoäi, nhaân daân ñaát nöôùc.
1. Hình aûnh baø meï taø oâi :
Theå hieän söï beàn bæ quyeát taâm 
khaùng chieán trong ñôøi thöôøng à chöùng toû tình yeâu thöông con ngöôøi, thöông con, yeâu thöông boä ñoäi, nhaân daân, ñaát nöôùc.
?
Gv goïi HS ñoïc kyõ caùc lôøi ru tröïc tieáp ôû 4 doøng cuoái moãi ñoaïn
? Nhaän xeùt moái lieân heä giöõa tình caûm, öôùc mong trong caùc lôøi ru naøy vôùi hoaøn caûnh
“Con mô cho meï haït gaïo traéng ngaàn 
Mai sau con lôùn vung chaøy luùn saân
Con mô cho meï haït baép leân ñeàu 
Mai sau con lôùn phaùt möôøi ka löi. “
à Moái lieân heä thaät töï nhieân vaø chaët cheõngöoøi meï ñaõ göûi troïn nieàm mong öôùc vaøo giaác mô cuûa con, mong con coù nhöõng giaác mô ñeïpà vöøa laø noãi öôùc mong vöøa laø nieàm tin töôûng, töï haøo cuûa ngöôøi meï.
2. Nhöõng khuùc haùt ru vaø khaùt voïng cuûa ngöôøi meï.
Lôøi haùt chöùa ñöïng loøng khaùt khao, tình caûm, tình yeâu tha thieát ñoái vôùi con, con laø nieàm tin cuûa meï, con laø nguoàn haïnh phuùc, aám aùp vaø thieâng lieâng.
?
Em coù suy nghó gì veà caâu thô “Maët trôøi cuûa meï em naèm treân löng” 
- Maët trôøi cuûa meï em naèm treân löng” 
à Con laø nieàm haïnh phuùc gaàn guõi vaø thieâng lieâng.
?
? Qua tìm hieåu em haõy ruùt ra noäi dung vaø ngheä thuoäc chính cuûa baøi thô?
- nhòp thô ngaét ñeàu ñaën .
 - aâm ñieäu dìu daët .
- gioïng thô tröõ tình, thieát tha tình caûm
- tình yeâu thöông vaø öôùc voïng cuûa ngöôøi meï Taø -OÂi trong khaùng chieán choáng Myõ.
?
GV goïi1 HS ñoïc ghi nhôù.
GV goïi1 HS ñoïc phaàn luyeän taäp
? Yeáu toá töï trong baøi thô giuùp em hieåu roõ ñöôïc ñieàu gì trong cuoäc soáng cuûa nhaân daân Bình Trò Thieân trong thôøi chieán tranh choáng Myõ
-1 HS ñoïc ghi nhôù.
- Yeáu toá töï söï trong baøi thô giuùp em hieåu roõ hôn cuoäc soáng gian khoå, söï beàn bæ deûo dai cuûa nhaân daân ta ôû chieán khu Trò Thieân thôøi choáng Myõ.
3. Toång keát:
 Ghi nhôù : SGK/ 155
Hoaït ñoäng 4 : Luyeän taäp
II. Luyeän taäp :
GV goïi HS ñoïc dieãn caûm baøi thô.
- Yeáu toá töï söï trong baøi thô giuùp em hieåu roõ hôn cuoäc soáng gian khoå, söï beàn bæ deûo dai cuûa nhaân daân ta ôû chieán khu Trò Thieân thôøi choáng Myõ.
 4. Cuûng coá: Hình aûnh baø meï Taø OÂi ñöôïc theå hieän trong baøi thô nhö theá naøo?
 5. Daën doø: Ñoïc thuoäc loøng baøi thô phaân tích tình yeâu ñaát nöôùc qua 2 baøi thô ñaõ hoïc.
- Xem vaø soaïn baøi môùi “AÙnh traêng”
Tieát 58: AÙNH TRAÊNG
 ( Nguyeãn Duy )
A. MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT:
 Giuùp HS: 
 - Hieåu ñöôïc yù nghóa cuûa hình aûnh vaàng traêng töø ñoù thaám thía caûm xuùc aân tình vôùi quaù khöù gian lao tình nghóa cuûa Nguyeãn Duy vaø bieát ruùt ra baøi hoïc veà caùch soáng cho mình .
 - Caûm nhaän ñöôïc söï keát hôïp haøi hoaøgiöõa yeáu toá tröõ tình vaø yeáu toá töï söï trong boá cuïc, giöõa tính cuï theå vaø tính khaùi quaùt trong hình aûnh cuûa baøi thô.
B. CHUAÅN BÒ:
 - GV: Giaùo aùn, SGV, SGK, ÑDDH
 - HS: Hoïc baøi, soaïn baøi.
C. TIEÁN TRÌNH HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC:
 1 . OÅn ñònh :
 2 . Baøi cuõ: 
 Ñoïc thuoäc loøng baøi thô “Khuùc haùt ru nhöõng em beù lôùn treân löng meï” cuûa Khoa Ñieàm vaø phaân tích hình aûnh ngöôøi meï Taø- OÂi.
 3. Baøi môùi
Hoaït ñoäng cuûa thaày
Hoaït ñoäng cuûa thaày
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1
? Neâu moät soá hieåu bieát cuûa em veà taùc giaû Nguyeãn Duy vaø taùc phaåm?
Hoaït ñoäng 2
Goïi hs ñoïc baøi vaø tìm hieåu chuù thích.
GV höôùng daãn hoïc sinh ñoïc baøi:
- 3 khoå thô ñaàu gioïng chaûy troâibình thöôøng.
- khoå 4 doõng ñoät ngoät caát cao ngôõ ngaøng.
- khoå 5 vaø 6 gioïng thô thieát tha roài traàm laéng cuøng caûm xuùc?
? Ngöôøi döng laøgì?
? Buyn- ñinh laø gæ?
Hoaït ñoäng 3
? Hình aûnh vaàng traêng trong baøi thô mang nhieàu taàng yù nghóa. Haõy phaân tích?
GV hình aûnh cuûa thieân nhieân, ñaát nöôùc bình dò, hieàn haäu.hieän leân trong noãi nhôù cuûa con ngöôøi ñang soáng giöõa thaønh phoá hieän ñaïi
- Vaàng traêng coù yù nghóa bieåu hieän cho quaù khöù nghóa tình hôn theá nöõa traêng laø veû ñeïp vónh haèng cuûa ñôøi soáng.
GV goïi hs ñoïc khoå thô 3,4
? Taùc giaû lyù giaûi vì soa traêng thaønh ngöôøi döng ?
GV traêng löôùt nhanh nhö cuoäc soáng hieän ñaïi gaáp gaùp hoái haû khoâng coù ñieàu kieänñeå con ngöôøi nhôù veà quaù khöù.
 GV goïi HS ñoïc khoå 5,6
? Nhöõng töø ngöõ naøo neâu leân söï xuaát hieän ñoät ngoät cuûa traêng?
? Hình aûnh aùnh traêng im phaêng phaéc gôïi cho em suy nghó gì?
Hoaït ñoäng 4
? Em haõy khaùi quaùt laïi noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa toaøn boä baøi thô?
Hoaït ñoäng 5
? Haõy dieãn taû doøng caûm nghó trong baøi thô thaønh moät baøi taâm söï
- Taùc giaû Nguyeãn Duy queâ ôû Thanh Hoaù gia nhaäp quaân ñoäi tham gia nhieàu chieán tröôøng sau ñoù chuyeån veà laøm baùo vaên ngheä.
- Taäp thô aùnh traêng ñöôïc taëng giaûi I trong cuoäc thi thô baùo 1972 – 1973
1 HS ñoïc baøi
- ngöôøi döng : ngöôøi khoâng coù quan heä hoï haøng.
- buyn ñinh : toaø nhaø cao nhieàu taàng
HS ñoïc ñoaïn 1 ,2.
- Hoài nhoû (tuoåi thô)
- Hoài chieán tranh (ngöôøi lính) => traêng trôû thaønh tri kyû
-“ nhö laø ñoàng laø beånhö laø soâng laø röøng.ngöõa maët leân nhìn maët coù caùi gì röng röng”. à hình aûnh cuûa thieân nhieân, ñaát nöôùc bình dò, hieàn haäu.hieän leân trong noãi nhôù cuûa con ngöôøi ñang soáng giöõa thaønh phoá hieän ñaïi
-HS ñoïc khoå thô 3,4
- Aùnh saùng ñieän göông à cuoäc soáng hieän ñaïi buûa vaây con ngöôøi khoâng coù ñieàu môû roäng hoàn mình vôùi thieân nhieân, gaøn guõi vôùi thieân nhieân => töø ñoù traêng trôû thaønh ngöôøi döng 
Hs ñoïc khoå 5,6
- Thình lình ñeøn ñieän taét 
 Ñoät ngoät vaàng traêng troønà gôïi taû nieàm vui söôùng ngôõ ngaøng caûm xuùc röng röng .
 Traêng cöù troøn vaønh vaïnh à bieåu hieän cho quaù khöù tình nghóa maø coøn veû ñeïp bình dò vónh haèng. Töôïng tröng cho quaù khöù ñeïp ñeõ maø chaúng môø phai.
Aùnh traêng im phaêng phaécà nhaéc nhôû nhaø thô khoâng ñöôïc queân quaù khöù
Theå thô naêm chöõ keát hôïp haøi hoaø giöõa yeáu toá tröõ tình vaø töï söï.
- Lôøi nhaéc nhôû “uoáng nöôùc nhôù nguoàn”
I/. Taùc giaû taùc phaåm : (sgk)
II/. Tìm hieåu vaên baûn :
1. Ñoïc.
2. Boá cuïc : 3 phaàn
3. Phaân tích :
a. Hình aûnh vaàng traêng :
 Laø hình aûnh cuûa thieân nhieân töôi maùt, hieàn haäu laø ngöôøi baïn tri kyû suoát ñôiø. Hình aûnh vaàng traêng xuaát hieän ñoät ngoät laøm soáng daäy bao kyû nieäm cua ûnhöõng naêm thaùng gian lao.
b. Traêng hoaù thaønh ngöôøi döng :
 Traêng löôùt nhanh nhö cuoäc soáng hieän ñaïi gaáp gaùp, hoái haû. Khoâng coù ñieàu kieän ñeå con ngöôøi nhôù veà quaù khöùà traêng trôû thaønh ngöôøi döng
c. Traêng nhaéc nhôû nghóa tình.
Aùnh traêng im phaêng phaécà nhaéc nhôû nhaø thô khoâng ñöôïc queân quaù khöù
 III/. Toång keát (nghi nhôù sgk)
 IV/. Luyeän taäp : 
 - Ñoïc thuoäc loøng baøi thô.
 - Dieãn taû doøng caûm nghó trong baøi thô thaønh moät baøi taâm söï..
4. Daën doø : hoïc thuoäc loøng baøi thô 
- Soaïn baøi môùi “Toång keát töø vöïng”
Tieát 60: LUYEÄN TAÄP VIEÁT ÑOAÏN VAÊN TÖÏ SÖÏ 
 COÙ SÖÛ DUÏNG YEÁU TOÁ NGHÒ LUAÄN
I/. Muïc tieâu caàn ñaït :
 Giuùp GV:
 - Bieát caùch ñöa caùc yeáu toá nghò luaän vaøo baøi vaên töï söï moät caùch hôïp lyù.
II/. Tieán trình leân lôùp:
 1 . oån ñònh :
 2. Baøi cuõ :
 ? Nghò luaän laø gì? Trong vaên töï söï nghò luaän thöôøng ñöôïc theå hieän ôû ñaâu? Baèng nhöõng hình thöùc naøo? 
 3. Baøi môùi:
Hoaït ñoäng cuûa thaày
Hoaït ñoäng cuûa troø
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1
GV goïi HS ñoïc ñoaïn vaên “loãi laàm vaø söï bieát ôn”
? Yeáu toá nghò luaän ñöôïc söû duïng ôû nhöõng caâu vaên naøo? 
? Chæ ra vai troø cuûa caùc yeáu toá aáy trong vieäc laøm noåi baät noäi dung cuûa ñoaïn vaên?
Hoaït ñoäng 2
GV goïi HS ñoïc ñoaïn vaên : baø noäi
? Em haõy vieát ñoaïn vaên keå laïi buoåi sinh hoaït lôùp. Trong buoåi sinh hoaït ñoù em ñaõ phaùt bieåu yù kieán ñeå chöùng minh nam laø moät ngöôøi baïn toát.
 GV höôùng daãn HS vieát ñoaïn vaên
GV vieân cho HS vieát trong 5 phuùt, goïi ñaïi dieän nhoùm trình baøy.
GV goïi hs ñoïc laïi yeâu caàu cuûa baøi taäp 2.
 GV yeâu caàu HS vieát ñoaïn vaên :
? Em haõy keå laïi nhöõng vieäc gì?
? Em seõ söû duïng nghò luaän ôû choã naøo?
Ñaïi dieän nhoùm trình baøy.
GV cho caùc nhoùm nhaän xeùt söûa sai.
HS ñoïc ñoaïn vaên “loãi laàm vaø söï bieát ôn”
- Caùc caâu : Taïi sao khaéc leân ñaù..Nhöõng ñieàu vieát trong loøng ngöôøi
à Yeáu toá nghò luaän chuû yeáu laøm cho caâu chuyeän theâm saâu saéc giaøu tính trieát lyù vaø coù tính giaùo duïc cao.
- Ñaây laø baøi hoïc veà söï bao dung loøng nhaân aùi bieát tha thöù vaø nghi nhôù aân nghóa aân tình.
hs ñoïc ñoaïn vaên : baø noäi
 - Vieát ñoaïn vaên :
 Hoaït ñoäng nhoùm : Caùc nhoùm trình baøy
- Ñaïi dieän nhoùm trình baøy.
hs ñoïc laïi yeâu caàu cuûa baøi taäp 2.
 Hoaït ñoäng nhoùm. Ñaïi dieän nhoùm trình baøy.
- ngöôøi em keå laø baø.
- keå veà ngöôøi baø hieàn laønh, baø chaêm soùc chaùu .
- Baø keå chuyeän coå tích.
- Baø khuyeân baûo chaùu khi chaùu vaáp ngaõ..
- Tình caûm cuûa em ñoái vôùi baø.
I/. Thöïc haønh tìm hieåu yeáu toá töï söï trong ñoaïn vaên nghò luaän :
1. Baøi taäp 1:
+ Caùc caâu coù yeáu toá nghò luaän :
 “Taïi sao khi toâi xuùc phaïm anh  khaéc leân ñaù”
 “Nhöõng ñieàu vieát leân caùt  trong loøng ngöôøi”
- Yeáu toá nghò luaän chuû yeáu laøm cho caâu chuyeän theâm saâu saéc giaøu tính trieát lyù vaø coù tính giaùo duïc cao.
- Ñaây laø baøi hoïc veà söï bao dung loøng nhaân aùibieát tha thöù vaø nghi nhôù aân nghóa aân tình.
II/. Thöïc haønh vieát ñoaïn vaên töï söï coù söû duïng yeáu toá nghò luaän.
1. Baøi taäp 1: Vieát ñoaïn vaên keå laïi buoåi sinh hoaït lôùp.
 Vieát ñoaïn vaên theo gôïi yù:
 a. Buoåi sinh hoaït dieãn ra theá naøo (thôøi gian, ñòa ñieåm)
b. Noäi dung buoåi sinh hoatï (em ñaõ phaùt bieåu vaán ñeà gì? Taïi sao laïi phaùt bieåu)
 c. Em ñaõ thuyeát phuïc caû lôùp Nam laø ngöôøi baïn toát baèng caùch naøo? (lyù leõ,vd phaân tích)
 2. Baøi taäp 2:
 Vieát ñoaïn vaên theo gôïi yù :
Ngöôøi em keå laø ai?
Ngöôøi ñoù ñaõ ñeå laïi moät vieäc laøm hay moät suy nghó? Ñieàu ñoù dieãn ra trong hooøan caûnh naøo?
c. Noäi dung cuï theå laø gì?, noäi ñoù giaûn dò maø saâu saéc caûm ñoäng nhö theá naøo?
d. Suy nghó veà baøi hoïc ruùt ra töø caâu truyeän treân.
5. Daën doø : Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp vieát ñoaïn vaên hoaøn chænh veà baø
- Chuaån bò cho baøi vieát soá 3.
- Soaïn baøi môùi : Laøng 
Soaïn baøi môùi
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
Hoaït ñoäng 1 : Tìm hieåu 
HS ñoïc baøi 1 – 13:
I. 
?
Ghi nhôù : SGK/
?
?
?
?
?
Hoaït ñoäng 2 : Luyeän taäp
II. Luyeän taäp :