Bài soạn Ngữ văn lớp 9 - Tuần 8

 Tuần 8 Tiết 36,37 
Mã Giám Sinh mua Kiều 
 (trích : Truyện Kiều - Nguyễn Du)
 Ngày soạn :05/10/2010
Ngày dạy :.11/10/2010
Cho các lớp :9b 
I –Mức độ cần đạt.
-Hiểu thêm về giá trị hiện thựuc, giá trị nhân đạo và tài năng của Nguyễn Du trong vệic khắc học hình tượng nhan vật qua một đoạn trích.
II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng
1.Kiến thức: - Hiểu được tấm lòng nhân nghĩa, cao thượng của Thuý Kiều và ước mơ công lí trong thời đại Nguyễn Du.khinh bỉ và căm phẫn bọn buôn người,đau đớn xót xa trước thực trạng con người bị chà đạp nhân phẩm
- Thấy được tài năng nghệ thuật xây dựng nhân vật của tác giả trong việc khắc hoạ, tính cách qua ngôn ngữ đối thoại.
2. Kĩ năng: - đọc-hiểu văn bản thơ trung đại.
-Nhận diện và phân tích các chi tiết NT khắc họa hình tượng nv phản diện(diện mạo, hành động, lời nói, bản chất) đậm t/c hiện thực.
-Cảm nhận được ý nghĩa tố cáo lên án xh trong đoạn trích
3. Thái độ:- Giáo dục HS lòng thương cảm trước số phận bị chà đạp của người phụ nữ trong chế độ pk
III. Chuẩn bị của thầy và trò.
1. Thầy : Nghiên cứu TLTK, bảng phụ.
2. Trò : Học bài cũ, chuẩn bị bài mới.
Iv – Tổ chức dạy- học
1. ổn định tổ chức.
2. Kiểm tra bài cũ:
* Đọc thuộc lòng đoạn trích “Kiều ở lầu Ngưng Bích”.
* Qua đoạn trích em cảm nhận được tâm trạng Kiều ntn?
3/. Tổ chức dạy và học bài mới
Hoạt động 1 : Tạo tâm thế
 - Thời gian : 2 phút
 - Mục tiêu :Giúp học sinh tạo tâm thế tốt vào bài học.
 - Phương pháp  : thuyết trình
 - Kĩ thuật : động não
- GV giới thiệu bài :
Hoạt động 1 * Giới thiệu bài.
Trong toàn tác phẩm nhân vật Mã Giám Sinh xuất hiện không nhiều nhưng gã trở thành một điển hình sống động,một loại lưu manh đê tiện với tất cả mọi chi tiết từ ngoại hình đến tâm tính ,từ ngôn ngữ đến hành động,hôm nay chúng ta sẽ đi tìm hiểu đoạn trích...
*Hoạt động 2: Tri giác
 - Thời gian dự kiến : 10 phút
 - Mục tiêu : Nắm được về tác giả, tác phẩm, cảm nhận bước đầu về văn bản qua việc đọc.
 - Phương pháp  : Đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình.
 - Kĩ thuật : Dạy học theo góc, Kĩ thuật khăn trải bàn 
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Kiến thức cần đạt
I/Tìm hiểu chung
- GV hướng dẫn HS đọc.
Đoạn trích giàu tính TS giàu ngôn ngữ kể.Đọc chú ý thể hiện thái độ tâm trạng nv
gv đọc-gọi hs đọc
-Miêu tả MGS :Nhấn giọng ở từ ngữ MT
-Đoạn tả Kiều:giọng sâu lắng xót xa
-Đoạn kể về cuộc mua bán:giọng linh họat
->2 hs đọc theo yêu cầu
GV: TK đã thề nguyền đính ước với Kim Trọng sau đó KT về Liêu Dương hộ tang chú mất.Gia đình Kiều bỗng gặp tai biến –bọn sai nha đến nhà bắt cha và em đánh đập tra khảo đòi tiền”Rường cao rút ngược dây oan
 Dẫu là đá cũng nát gan lọ người”
TK quyết định bán mình chuộc cha và em.Kẻ tìm đến mua Kiều là gã giám sinh họ Mã,Kiều trở thành đối tượng để người mua cân đong sắc tài.Đoạn trích kể và tả về việc MGS đến mua Kiều và tâm trạng TK.
H: Nêu vị trí đoạn trích ?
-HS nêu 
-Vị trí: nằm ở phần II từ câu 618-652
?Hãy cho biết PTBĐ 
HS phát biểu
-PTBĐ: TS+MT+BC
H: Những nhân vật chính trong đoạn trích ?
-Kẻ mua: MGS
-Nạn nhân :TK
-NV:Mã Giám sinh,Thuý Kiều
?Đoạn trích này có thể chia thành mấy phần?
GV :chúng ta có thể không phân tích theo đoạn mà phân tích theo tuyến nhân vật
-hs nêu 
2 phần : -MGS đến nhà Kiều
 -Công việc mua bán
* Hoạt động 3: Phân tích 
 - Thời gian dự kiến : 60 phút
 - Mục tiêu : Nắm được nội dung, nghệ thuật, các nhân vật trongtruyện
 - Phương pháp  : Đọc, vấn đáp, thuyết trình, bình giảng.
 - Kĩ thuật : Dạy học theo góc, Kĩ thuật khăn trải bàn
II/Đọc-hiểu VB
1/Chân dung Mã Giám Sinh
? Tác giả giới thiệu về Mã Giám Sinh qua các phương diện nào ?Hãy đọc những câu thơ tương ứng?
?Những chi tiết về dáng vẻ cho biết MGS là người ntn?
hs phát hiện-đọc
+/Dáng vẻ: - Tuổi tác : Quá niên trạc ngoại tứ tuần.
 - Diện mạo : Mày râu nhẵn nhụi áo quần bảnh bao.
-hs nhận xét
+/Dáng vẻ 
->Đứng tuổi nhưng ăn chơi,thiếu đứng đắn
?Khi ra mắt trong buổi vấn danh MGS có những cử chỉ ntn? Nhận xét?
? “ngồi tót” là ngồi ntn?
?Lao xao là loại từ gì? giải nghĩa?
?Qua phân tích giúp ta hiểu gì về MGS?
+/cử chỉ :
 “Ghế trên ngồi tót sỗ sàng”
 (ĐT-Bổ tố)-ngồi nhanh,mạnh vào ghế trên thường dành cho người lớn tuổi trong gia đình
 “Trước thầy sau tớ lao xao”
 từ láy tượng thanh ->nhốn nháo ồn ào mất lịch sự
 -HS nhận xét
+/cử chỉ :
->là kẻ vô văn hoá,mất lịch sự
GV: Những cử chỉ của MGS có thể so sánh với việc t/g tả Kim Trọng “Nẻo xa mới tỏ mặt người/Khách đà xuống ngựa tới nơi tự tình”-là cử chỉ của một trang quân tử.-ở đây với chỉ một từ ta thấy đầy đủ thần sắc của con người này .Nhiều nhà nghiên cứu nhận xét ND có tài lột tả cái thần của nv-chỉ bằng 1 từ “tót”của họ Mã,từ “lẻn” của Sở Khanh,từ “ngây”tả Hồ Tôn Hiến ,từ “nhờn nhợt”tả Tú Bà ->lập tức bản chất nv hiện ra
?Hãy đọc lên những lời nói của gã?ND trả lời có chính xác không?Lí lịch của một người mang danh đi hỏi vợ có rõ ràng không?
?Qua những lời này lộ ra đặc điểm nào trong tính cách của y?
-1 em đọc: “Hỏi tên rằng...” “Rằng:mua ngọc...”
-nhận xét:
 Cách trả lời cộc lốc,hỏi tên thì nói họ (MGS có thể hiểu theo 2 cách), hỏi quê ở Lâm Truy lại nói ở Lâm Thanh (dối trá-mập mờ )
-Cộc lốc ,giả dối,mập mờ lai lịch
+/Lời nói :
->là người thô lỗ trịch thượng
?Hãy khái quát lại những bản chất của MGS được bộc lộ qua các chi tiết MT ngoại hình trên?Cách dùng từ ngữ ntn?
-dùng nhiều từ láy tượng hình,tượng thanh ->MGS là kẻ ăn chơi,phóng đãng trâng tráo
?Có gì đặc biệt trong cách nói của MGS trong cuộc mua bán “Rằng mua ngọc...”
?Tính cách nào của gã lại được bộc lộ ?
-hs so sánh với cách nói khi mới ra mắt: khi tiêu tiền thì noí năng mềm mỏng,lịch sự...
-Gỉa dối xảo quyệt kiểu con buôn
Lệnh : Đọc lại những câu kể về MGS trong cuộc mua bán 
?t/g sử dụng nhiều từ loại gì?Tác dụng gì trong việc tả cách chọn hàng?
?Em thấy trong thực tế có ai đi hỏi vợ lại hỏi giá bao nhiêu không?có ai cò kè trả giá vợ không?Điều đó cho thấy bản chất thật của MGS và mụ mối là những kẻ ntn?
-1 em đọc “Đắn đo cân ...”
-Dùng 1 loạt ĐT liên tiếp->tả trực tiếp ,kĩ lưỡng tỉ mỉ cách chọn mặt hàng cân đong đo đếm 
-hs nhận xét
Cuộc mua bán diễn ra căng thẳng-bớt 1 ,thêm 2 ->giá cả bị giảm từ )nghìn vàng chỉ còn 400
-Bộc lộ bản chất buôn thịt bán người
GV:Trong cuộc sống thường nhật ta thấy có những cuộc mặc cả diễn rakhi mua mớ rau con cá nhưng chưa thấy ai đi mặc cả một con người.Qua bức tranh tả thực sắc sảo cua rND giúp chúng ta thấy được bộ mặt tàn ác bất nhân của bọn buôn thịt bán ngưổitng XHPK núp dưới hình thức đi hỏi vợ nhưng có lẽ đây là cuộc mua bán ghê tởm nhất
Lệnh: Hãy đọc những câu thơ “Nỗi mình thêm tức ...như mai”
-hs đọc
2. Tâm trạng Thuý Kiều.
?Hãy chỉ ra các biện pháp nghệ thuật được sử dụng?Phân tích hiệu quả NT?
-Dùng điệp từ,số từ tăng tiến,ẩn dụ(buồn như cúc,gầy như mai..) ->vẻ đẹp héo hon ủ rũ
. -Dùng điệp từ,số từ tăng tiến,ẩn dụ,so sánh
H: Em cảm nhận được gì về hình ảnh của Kiều qua đoạn thơ trên ?
- Hoàn cảnh tội nghiệp vì nàng là món hàng đem bán -> Nỗi đau đớn tái tê.
H: Tại sao Kiều chấp nhận bán mình chuộc cha mà lúc này không giấu được nổi nỗi buồn đau tê tái?
-> Là người ý thức được nhân phẩm trước cảnh đời ngang trái khi nghĩ tới tình duyên dang dở và gia cảnh tai bay vạ gió
H: Em hiểu gì về tâm trạng Thuý Kiều?
?Câu cuối đoạn trích viết dưới dạng câu khẳng định,nó khẳng định điều gì?
GV: Trong tp có 17 lần t/g nói đến thế lực đồng tiền (Trong tay sẵn có...Một ngày lạ thói...)
- HS nhận xét.
-Khẳng định thế lực của đồng tiền trong XH
-hs nghe
->Nỗi Đau đớn tủi nhục ê chề
-Kiều là nạn nhân của thế lực đồng tiền.
* Hoạt động 4: ghi nhớ
 - Thời gian dự kiến : 7 phút
 - Mục tiêu : Nắm được nội dung, nghệ thuật, các nhân vật trongtruyện
 - Phương pháp  : vấn đáp, thuyết trình, bình giảng.
 - Kĩ thuật : Kĩ thuật khăn trải bàn.
Hoạt động 4
H: Qua đoạn trích em hiểu gì về tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Du ?
- Nhận xét.
-> Thái độ khinh bỉ, căm phẫn bọn buôn người, tố cáo thế lực đồng tiền, chà đạp lên con người.
- Niềm cảm thương trước thực trạng con người bị chà đạp.
III/Tổng kết
H: Hãy nêu những thành công về nghệ thuật của đoạn trích ? 
- HS tổng kết.
Gọi 1 em đọc ghi nhớ 
1 em đọc ghi nhớ
* Ghi nhớ : sgk
* Hoạt động 5: Luyện tập
 - Thời gian dự kiến : 5 phút
 - Mục tiêu : Củng cố được nội dung, nghệ thuật, các nhân vật trongtruyện
 - Phương pháp  : Hoạt động nhóm, vấn đáp, thuyết trình.
 - Kĩ thuật : Dạy học theo góc, Kĩ thuật khăn trải bàn
sNếu để đặt lại tên cho đoạn trích em sẽ đặt ntn?
 -Một cuộc mua bán kì lạ.
 -Chân dung bọn buôn thịt bán người.
 - “Hỏi vợ”...
?So sánh bút pháp miêu tả nhân vật của t/g đối với 2 tuyến nv : thiện -ác
H: Qua hai văn bản vừa học em hiểu gì về số phận của Kiều cũng như số phận của những người phụ nữ trong xã hội phong kiến?
5/ Hướng dẫn học và làm bài ở nhà:
 - Hiểu nội dung, nghệ thuật của văn bản vừa học.
 - Phân tích nhân vật MGS bằng một bài văn ngắn.
-Sưu tầm những đoạn miêu tả nv phản diện trong truyện.
 *****************************************************
 Tiết 38,39 Bài 8. Văn bản
 ( Trích “Truyện Lục Vân Tiên” – Nguyễn Đình Chiểu )
Ngày soạn :06/10/2010
Ngày dạy :.13/10/2010
Cho các lớp :9a
I –Mức độ cần đạt.
- Hiểu và lí giải được vị trí TP và đóng góp của NĐC cho kho tàng VHDT.
 Nắm được cốt truyện và những cơ bản về tác giả, tác phẩm.
II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng
1. Kiến thức: 
- Hiểu được khát vọng cứu đời giúp người của tác giả và phẩm chất của nhân vật Lục Vân Tiên.
- Thấy được đặc trưng phương thức khắc hoạ tính cách nhân vật của Nguyễn Đình Chiểu.
2. Kĩ năng: Đọc-hiểu một đoạn trích thơ.
-Nhận diện và hiểu được t/d của các từ địa phương Nam Bộ được sử dụng trong đoạn trích.
-Cảm nhận được vẻ đẹp của hình tượng nv lí tưởng theo quan niệm đạo đức mà NĐC đã khắc hoạ trong đoạn trích.
3.Thái độ: Giáo dục HS tấm lòng dũng cảm, sống có tình nghĩa.
III.chuẩn bị của thầy và trò.
1. Thầy: Nghiên cứu SGK, bảng phụ.
 -Đọc thêm những thông tin về t/g,ảnh chân dung t/g
2. Trò: Học bài cũ, chuẩn bị bài mới.
 -Vẽ tranh minh hoạ theo sgk
Iv – Tổ chức dạy- học
1. ổn định tổ chức.
2. Kiểm tra bài cũ :
 Kiểm tra việc soạn bài của hs
3/. Tổ chức dạy và học bài mới
Hoạt động 1 : Tạo tâm thế
 - Thời gian : 2 phút
 - Mục tiêu :Giúp học sinh tạo tâm thế tốt vào bài học.
 - Phương pháp  : thuyết trình
 - Kĩ thuật : động não
- GV giới thiệu bài :
Cố thủ tướng Phạm Văn Đồng đã từng nói “Trên trời có những vì sao khác thường thoạt đầu mới nhìn chưa thấy sáng.Nguyễn Đình Chiểu-nhà thơ yêu nước Nam Bộ TK XIX là một ngôi sao như thế,ngoài văn thơ yêu nước ông nổi tiếng vơí truyện thơ “Truyện Lục Vân Tiên”chúng ta sẽ đi tìm hiểu về tác phẩm này
*Hoạt động 2: Tri giác
 - Thời gian dự kiến : 10 phút
 - Mục tiêu : Nắm được về tác giả, tác phẩm, cảm nhận bước đầu về  ...  xử xự ntn?
- Đánh giá.
*,Trong cuộc trò chuyện với Nguyệt Nga
Lênh: Đọc đoạn thơ :”Khoan khoan... phận trai”
-hs đọc 2 câu thơ
?Tại sao VT lại nói như vậy?điều đó cho thấy chàng là con người ntn?
Gv: chàng vẫn tuân thủ theo quan niệm pk:nam nữ thụ thụ bất thân
-hs phân tích
-Cư xử có văn hoá,coi trọng danh dự và bổn phận
?Khi nghe KNN bày tỏ ý muốn trả ơn VT đã có lời nói nào?phân tích nội dung?Cái cười của VT thể hiện điều gì?
- “Vân Tiên nghe nói liền cười
“Làm ơn há dễ trông người trả ơn”
-Phân tích
-Khước từ mọi sự đền đáp:giúp người là vì nghĩa chứ không phải để lấy công
-Vô tư trong sáng trong việc cứu người
GV : Nụ cười hiền lành chất phác phúc hậu,nụ cười rộng lượng bao dungnói như nhà thơ Xuân Diệu:cái cười đáng yêu đáng kính,cái cười của người anh hùng quân tử cái cười của chàng trai Nam Bộ,cái cười quần chúng rộng lượng nở trên môi Vân Tiên
?Vân Tiên đã bày tỏ quan niệm sống của mình ntn?
?Trình bày ý hiểu của em về câu nói này?
đọc: “Nào ai tính thiệt so hơn làm gì” “Nhớ câu kiến ngãi...”
 -hs thảo luận-trình bày
(thấy việc nghĩa mà không làm thì không phải người anh hùng )-là lẽ sống của hiền nhân quân tử xưa và người chân chính nay
-Lời thơ chân chất,đôi chỗ thô mộc mang màu sắc Nam Bộ
-Coi trọng khí phách người anh hùng
?Em có đồng ý với quan điểm của LVT không?Hãy kể lại một việc làm có nghĩa mà em biết?
-hs tự bộc lộ
H: Qua những lời nói và hành động đó em thấy thái độ của Lục Vân Tiên với Kiều Nguyệt Nga là gì ?
* Phân tích:
- Thái độ từ tâm, nhân hậu -> chính trực, hào hiệp, trọng nghĩa, khinh tài.
-> Cách cư xử mang tinh thần nghĩa hiệp của bậc anh hùng hảo hán.
H: Qua việc tìm hiểu về Lục Vân Tiên (T38,39), giúp em cảm nhận được vẻ đẹp nào trong tính cách Vân Tiên ?
- Đánh giá -> nhận xét.
-> H/ả LVT là hình ảnh đẹp, hình ảnh lí tưởng mà NĐC gửi gắm niềm tin và ước vọng của mình : người ngay thẳng trong sáng, nghĩa hiệp.
2. Hình ảnh Kiều Nguyệt Nga.
H: Hình ảnh Kiều Nguyệt Nga được hiện lên qua đâu?
?Đọc những lời nói của NN và phân tích? Nhận xét cách xưng hô?
?Những phẩm chất gì được bộc lộ?
H: Em đánh giá ntn về vẻ đẹp tâm hồn của Kiều Nguyệt Nga ?
-> Hình ảnh Kiều Nguyệt Nga được biểu hiện qua những lời nói mà nàng giãi bầy với Lục Vân Tiên.
- Tôi Kiều Nguyệt Nga
Làm con đâu dám cãi cha 
Trước xe quân tử tạm ngồi
Xin cho tiện thiếp lạy rồi thưa
 “Lâm nguy chẳng phải gặp nguy 
Xin theo cùng thiếp đền ơn cho chàng.
Lấy chi cho phí tấm lòng cùng ngươi.
- Đánh giá.
-Là cô gái có học thức,khuê các
-> chân thật
-> Hiếu thảo
-> Tự nguyện gắn bó với LVT, liều mình để giữ trọn ân tình.
Là một cô gái khuê các, thuỳ mị, nết na, nói năng dịu dàng, mực thước, khúc triết, rõ ràng. Đặc biệt Kiều Nguyệt Nga còn là người ân nghĩa thuỷ chung -> nét đẹp tâm hồn đó đã làm cho nàng chinh phục được tình cảm yêu mến của nd, những con người bao giờ cũng xem trọng ơn nghĩa “ơn ai một chút chẳng quên”.
* Hoạt động 4: ghi nhớ
 - Thời gian dự kiến : 7 phút
 - Mục tiêu : Nắm được nội dung, nghệ thuật, các nhân vật trongtruyện
 - Phương pháp  : vấn đáp, thuyết trình, bình giảng.
 - Kĩ thuật : Kĩ thuật khăn trải bàn.
H: Theo em các nhân vật trong đoạn trích này được miêu tả chủ yếu qua ngoại hình, nội tâm hay hành động, cử chỉ?
* Suy nghĩ -> tổng kết.
- Nhân vật chủ yếu được miêu tả qua hành động, cử chỉ, lời nói.
III/Tổng kết:
H: Truyện Lục Vân Tiên gần với loại truyện nào mà em đã học?
-> “Truyện Lục Vân Tiên” là truyện kể mang nhiều tính chất dân gian.
H: Nhận xét về ngôn ngữ của tác giả sử dụng trong đoạn trích?
* HS nhận xét.
- Ngôn ngữ mộc mạc, bình dị.
- Ngôn ngữ thơ đa dạng, phù hợp với diễn biến tình tiết.
H: Qua những biện pháp nghệ thuật đó tác giả đã thể hiện thành công nội dung nào ?
* HS tổng kết
- Đọc ghi nhớ.
* Ghi nhớ/115
* Hoạt động 5: Luyện tập
 - Thời gian dự kiến : 5 phút
 - Mục tiêu : Củng cố được nội dung, nghệ thuật, các nhân vật trongtruyện
 - Phương pháp  : Hoạt động nhóm, vấn đáp, thuyết trình.
 - Kĩ thuật : Dạy học theo góc, Kĩ thuật khăn trải bàn
Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng Truyện LVT là truyện Kiều của Nam Bộ:
 “Vân Tiên ,Vân Tiên,Vân Tiên
 Cho tôi một tiền tôi kể chuyện thơ”
 Những nghệ sĩ hát rong vùng đồng bằng sông Cửu Long thường giáo đầu bằng câu ca như thế và ngay sau đó buổi diễn xướng dân gian được đông đảo người hưởng ứng quây tròn quanh người kể chuyện.Người diễn,người nghe giao hoà say đắm hàng giờ,hàng buổi.Một trong đoạn truyện mà mọi người yêu thích là đoạn trích này.Yêu thích không phải vì nghĩa lí thâm trầm như truyện Kiều mà trước hết ở phẩm chất tốt đẹp của 2 nhân vật-vì tấm lòng dung dị nhân nghĩa của nhà thơ
 Đã 150 năm qua nhân vật LVT luôn được ND ta mến mộ.Tấm gương sáng chói ấy là minh chứng hùng hồn về sức mạnh thẩm mĩ thơ ca
?Em hãy so sánh các nhân vật,việc làm,lời nói,hành động của văn bản với bộ phim được nhà đạo diễn dựng mới đây?
V. Hướng dẫn HS học và làm bài ở nhà.
- Hiểu nội dung, nghệ thuật văn bản.
- Đọc bài đọc thêm.
- BT : Dựa vào đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” hãy xây dựng một văn bản Tự sự.
- Chuẩn bị " Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự" : xem lại văn bản " Kiều ở lầu Ngưng Bích"
 **************************************************************
Tiết 40. 
miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự.
 Ngày soạn :10/10/2010
Ngày dạy :16/10/2010
Cho các lớp :9a
I.Mức độ cần đạt : 
- Hiểu được vai trò của yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản Tự sự.
Vận dụng hiểu biết về miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự để đọc - hiểu văn bản.
II.Trọng tâm kiến thức – kĩ năng :
1.Kiến thức: -Vai trò, t/d của MT nội tâm trong văn bản tự sự.
2. Kĩ năng: 
-Phát hiện và phân tích được t/d của MT nội tâm trong VBTS
- Rèn kĩ năng Kết hợp kể chuyện với MT nội tâm khi làm bài văn TS 
3. Thái độ:- Giáo dục HS biết sáng tạo khi làm văn.
III. Chuẩn bị của thầy và trò.
1. Thầy : Bảng phụ.
 -Tìm kiến thức tích hợp trong các văn bản :Truyện Kiều,LVT
2. Trò : Học bài cũ, chuẩn bị bài mới.
 Đọc bài đọc thêm “Thuý Kiều báo ân báo oán”để làm bài tập
Iv – Tổ chức dạy- học
1. ổn định tổ chức.
2. Kiểm tra bài cũ:
* Nêu vai trò của yếu tố miêu tả trong bài văn Tự sự ?
 3. Tổ chức dạy và học bài mới:
 Hoạt động 1: Tạo tâm thế .
 Mục tiêu :- Giúp học sinh tìm yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sựs
 Thời gian: - 1phút.
 Phương pháp :- Thuyết trình .
 Kĩ thuật :- , Kĩ thuật động não.
Nếu như trong những tác phẩm DG nhân vật chủ yếu tự bộc lộ mìnhqua hành động ,sợ việc ,ngôn ngữ...và tính cách nvcũng đơn giản một chiều,phần lớn là các nv chức nắnginh ra để làm một việc gì đóthì đến giai đoạn sau này của văn học viết các nv mới có tâm trạng,nội tâm và mới có miêu tả nội tâm-đây là một bước tiến NT.Vậy vai trò của MT nội tâm và quan hệ giữa nó với ngoại hình nv ntn?
Hoạt Động 2, 3, 4 : Tìm hiểu bài ( Đọc, quan sát và phân tích, giải thích các ví dụ, khái quát khái niệm,)
Phương Pháp : Vấn đáp ; Nêu vấn đề, thuyết trình...
Kĩ thuật : Phiêú học tập ( vở luyện tập Ngữ văn), Khăn trải bàn, Các mảnh ghép, động não
Thời gian : 20 phút-25phút. 
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung
Hướng dẫn HS tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản Tự sự.
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản Tự sự.
Y/C hs đọc mẫu sgk T93
- Đọc ví dụ.
Văn bản “Kiều ở lầu Ngưng Bích”.
H: Tìm những câu thơ tả cảnh và những câu thơ miêu tả tâm trạng Thuý Kiều ?
* Phát hiện.
- Những câu thơ tả cảnh :
“Trước lầu Ngưng Bích
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia” 
“Buồn trông cửa bể chiều hôm
ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi” 
- Những câu thơ miêu tả tậm trạng : 
“Bên trời góc bể bơ vơ
Có khi gốc tử đã vừa người ôm”.
H: Dấu hiệu nào cho thấy đoạn đầu là tả cảnh và đoạn tiếp theo là miêu tả nội tâm ? 
- Suy nghĩ, trả lời. 
- Đoạn đầu : Không gian, thời gian, cảnh vật
- Đoạn sau tập trung miêu tả những suy nghĩ của nàng Kiều : nghĩ về thân phận, nghĩ về cha mẹ
->MT bên ngoài:ngoại hình,cảnh vật...
->MT nội tâm: ý nghĩ,cảm xúc,tâm trạng nv...
H: Những câu thơ tả cảnh có mối quan hệ như thế nào với việc thể hiện nội tâm nhân vật ?
GV lấy thêm vd minh hoạ
- Suy nghĩ -> trả lời.
*Không phân biệt rõ cảnh-tình->Tả cảnh ngụ tình (1)
*Từ MT ngoại hình->bộc lộ nội tâm(2)
*Từ MT tâm trạng->hiểu hình thức (3)
*Các cách MT nội tâm nhân vật:
(1) : Đan xen trực tiếp+gián tiếp
(2) : Gián tiếp
(3) :Trực tiếp
H: Miêu tả nội tâm có tác dụng như thế nào đối với việc khắc hoạ nhân vật trong văn bản tự sự ?
- Nhận xét. 
-NV là yếu tố quan trọng trong tp TS
-> Miêu tả nội tâm có tác dụng trong việc khắc hoạ nổi bật đặc điểm, tính cách nhân vật.
Đọc thêm đoạn văn 
- Đọc ví dụ 2
H: Nhận xét cách miêu tả nội tâm nhân vật của tác giả?
- HS nhận xét.
- Miêu tả nét mặt, cử chỉ 
-> thể hiện tâm trạng.
H: Từ ví dụ 1 và 2 hãy cho biết miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự là gì ? Vai trò của yếu tố miêu tả nội tâm ?
- Nhận xét -> rút ra ghi nhớ
- Đọc ghi nhớ.
* Ghi nhớ : sgk.
Hoạt động 5 : Luyện tập , củng cố .
Phương pháp : Vấn đáp giải thích
Kĩ thuật : Khăn trải bàn, các mảnh ghép, dùng các phiếu .
Thời gian : 15-20 phút.
II. Luyện tập.
H: Thuật lại đoạn trích “Mã Giám Sinh mua Kiều” bằng văn xuôi, chú ý miêu tả nội tâm nàng Kiều ?
- GV nhận xét, cho điểm.
* Đọc yêu cầu bài tập 1/117.
- Làm miệng.
-> Nhận xét
Bài tập 1/117:
 - Giới thiệu hoàn cảnh
- Cảnh MGS xuất hiện (mtả)
- Cảnh gia đình Vương ông đón MGS
- MGS gặp Kiều và cảnh mặc cả
* Đọc yêu cầu bài tập 2/117.
Bài tập 2/117.
H: Hãy đóng vai nàng Kiều, viết đoạn văn kể lại việc báo ân, báo oán, trong đó bộc lộ trực tiếp tâm trạng của Kiều lúc gặp Hoạn Thư ?
- Viết ra giấy nháp.
- Trình bày -> Nhận xét.
- Khung cảnh buổi, báo ân, báo oán.
- Kiều báo ân (tâm trạng, suy nghĩ).
- Kiều báo oán (những suy nghĩ khi gặp Hoạn Thư ).
* Đọc yêu cầu bài tập 3/117
Bài tập 3/117.
H: Ghi lại tâm trạng của em sau khi để xảy ra một câu chuyện có lỗi với bạn?
- GV nhận xét, cho điểm.
- Viết ra giấy nháp.
- Trình bày -> Nhận xét.
GV đưa ra bài tập trắc nghiệm trên bảng phụ
a,Nhận định nào nói không đúng đối tượng của miêu tả nội tâm ?	
A. Những ý nghĩ của nhân vật.	B. Những cảm xúc của nhân vật.
C. Những diễn biến tâm trạng của nhân vật.	D.Ngoại hình nhân vật.
b,Đoạn thơ sau “ Nỗi mình thêm tức nỗi nhà
 Thềm hoa một bước lệ hoa mấy hàng”
 Chủ yếu miêu tả điều gì? A.Cử chỉ của Kiều B.Nét mặt của Kiều
 C.Nội tâm của Kiều D.Dáng đi của Kiều
V.. Hướng dẫn HS học và làm bài tập ở nhà: 
- Nắm được nội dung bài học.
- BTVN: Hãy đóng vai nhân vật Vũ Nương kể về cuộc đời mình ( trong khi kể em có vận dụng yếu tố miêu tả nội tâm ). 
- Soạn “Lục Vân Tiên gặp nạn”. 
(Đọc kĩ văn bản, trả lời câu hỏi phần “Đọc – hiểu văn bản”)
 ******************************************************************