Đề cương ôn tập môn Sinh học khối 9

®Ò c­¬ng «n tËp m«n sinh häc 9
A. Lý ThuyÕt
Di truyÒn vµ biÕn dÞ 
I /Chương 1 : Các thí nghiệm của Men đen .
1. Một số khái niệm cơ bản :
a/ Di truyền là hiện tượng truyền đạt các tính trạng của bố mẹ ,tổ tiên cho thế hệ con cháu .
b/ Biến dị : là hiện tượng con cái sinh ra khác với bố mẹ và khác nhau về nhiều chi tiết .
c/ Cặp tính trạng tương phản là 2 trạng thái biểu hiện trái ngược nhau của cùng một loại tính trạng .
 Ví dụ : Hoa đỏ và hoa trắng là cặp tính trạng tương phản của loại tính trạng màu sắc hoa .
d/ Thể dồng hợp chứa cặp gen gồm 2 gen tương ứng giống nhau .
 Ví dụ : AA ,AABB ,AAbb ...
e/ Thể dị hợp chứa cặp gen gồm 2 gen tương ứng khác nhau .
 Ví dụ : Kiểu gen chứa 1 cặp gen dị hợp : Aa ,AABb , aabbMm
 Kiểu gen chứa 2 cặp gen dị hợp :AaBb , AABbMm.
g/ Giống thuần hay dòng thuần là giống có đặc tính di truyền đồng nhất ,các thế hệ sau giống các thế hệ trước .
 Giống thuần chủng có kiểu gen ở thể đồng hợp .
h/ Biến dị tổ hợp là sự tổ hợp lại các tính trạng của P làm xuất hiện các tính trạng khác P ở con cháu .
2. Các định luật :
a/ Định luật phân ly : (sgk)
b/ Định luật phân ly độc lập: Lai 2 bố mẹ khác nhau về 2 hay nhiều cặp tính trạng thuần chủng tương phản di truyền độc lập với nhau cho F2 có tỷ lệ mỗi kiểu hình bằng tích tỷ lệ các tính trạng hợp thành nó .
c/ Lai phân tích là phép lai giữa cá thể mang tính trạng trội có kiểu gen chưa biết với cá thể mang tính trạng lặn .
 Mục đích là để xác dịnh kiểu gen của cá thể mang tính trạng trội .
d/ Trội không hoàn toàn : Khi lai bố mẹ khác nhau về một cặp tính trạng thuần chủng ,trội không hoàn toàn thì F1 đồng tính tính trạng trung gian ,F2 phân ly theo tỷ lệ 1 Trội : 2 trung gian : 1 lặn .
3. Cách giải bài tập di truyền :
 a/ Dạng toán thuận : Cho biết kiểu hình của P xác định kiểu gen ,kiểu hình của F1,F2
Bước 1 : Xác định trội lặn .
Bước 2 : Quy ước gen 
Bước 3 : Xác định kiểu gen 
Bước 4 : Lập sơ đồ lai
b/ Dạng toán nghịch : Biết tỷ lệ kiểu hình ở F1,F2,xác định P 
Nếu F1 thu được tỷ lệ 3:1 thì cả bố và mẹ đều dị hợp 1 cặp gen (Aa)
Nếu F1 thu được tỷ lệ 1:1 thì bố hoặc mẹ một bên dị hợp 1 cặp gen (Aa) còn người kia có kiểu gen đồng hợp lặn (aa)
Nếu F1 đồng tính thì P thuần chủng 
Nếu F1 phân ly tỷ lệ 1: 2 : 1 thì cả bố và mẹ đều dị hợp 1 cặp gen nhung tính trạng trội là trội không hoàn toàn .
II .Chương II : NHIỄM SẮC THỂ .
1/ Nhiễm sắc thể :
Tính đặc trưng của bộ NST: Tế bào của một loài sinh vật đặc trưng về số lượng và hình dạng xác định .
Bộ NST lưỡng bội : Chứa các cặp NST tương đồng ký hiệu là 2n NST 
Bộ NST đơn bội : Chứa 1 chiếc của mỗi cặp tương đồng ký hiệu là n NST 
2/ Nguyên phân : 
Nguyên phân là gì ?
Kết quả của quá trình nguyên phân :từ một tế bào mẹ mang 2n NST sau 1 lần nguyên phân tạo thành 2 tế bào con có bộ NST giống nhau và giống với tế bào mẹ .
Ý nghĩa của nguyên phân : Nguyên phân là phương thức sinh sản của tế bào và lớn lên của cơ thể, đồng thời duy trì ổn định bộ NST đặc trưng của loài qua các thế hệ tế bào và cơ thể
Diễn biến của NST trong quá trình nguyên phân :
NST đơn
NST kép
Tâm động
Crômatit
Kỳ đầu
Không tồn tại
2n
2n
4n
Kỳ giữa
Không tồn tại
2n
2n
4n
Kỳ sau
4n
Không tồn tại
4n
Không tồn tại
Kỳ cuối
2n
Không tồn tại
2n
Không tồn tại
3/ Giảm phân : 
Giảm phân là gì ?
Kết quả của giảm phân ?
Ý nghĩa ?
Diễn biến của NST trong quá trình giảm phân ?
4/ Phát sinh giao tử và tụ tinh :
a/ Sự giống nhau và khác nhau giữa phát sinh giao tử đực và giao tử cái ?
Giống nhau : 
+Các tế bào mầm (noãn nguyên bào ,tinh nguyên bào )đều tiến hành nguyên phân liên tiếp nhiều lần .
+ Noãn bào bậc I và tinh bào bậc I đều trãi qua giảm phân để hình thành giao tử 
Khác nhau :
Phát sinh giao tử đực
Phát sinh giao tử cái
1 tinh bào bậc I qua giảm phân 1 cho 2 tinh bào bậc 2 ,kích thước bằng nhau.
1 noãn bàobậc I qua giảm phân 1 cho 1 thể cực thứ nhất kíh thước nhỏ và 1 noãn bào bậc 2 kích thước lớn .
1 tinh bào bậc 2 qua giảm phân2 cho 2 tinh trùng kích thước bằng nhau 
1 noãn bào bậc 2 qua giảm phân 2 cho 1 thể cực thứ 2 kích thước nhỏ và 1 tế bào trứng kích thước lớn 
Kết quả : 1 tinh bào bậc 1 qua giảm phân cho 4 tinh trùng đều có khả năng thụ tinh .
Kết quả : 1 noãn bào bậc 1 qua giảm phân cho 3 thể cực thứ 2 không có khả năng thụ tinh và một tế bào trứng có khả năng thụ tinh 
b/ Ý nghĩa của giảm phân và thụ tinh :(sgk trang 36 )
III .CHƯƠNG 3: ADN VÀ ARN 
1 /ADN.
 a/ Cấu tạo hoá học : Phân tử ADN được cấu tạo từ các nguyên tố C,H ,O.N,P. ADN thuộc đại phân tử được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân là Nuclêôtít thuộc 4 loại là A,T, G ,X
 Sự khác nhau trong thành phần ,số lượng và trình tự sắp xếp của 4 loại Nuclêôtit dẫn đến ADN có tính đa dạng và đặc thù cao .
b/ Cấu trúc không gian của ADN : là 1 chuỗi xoắn kép gồm 2 mạch song song , xoắn đều theo chiều từ trái sang phải .
 Mỗi chu kỳ xoắn gồm 10 cặp nu dài 34 ăngtrông 
 Các Nu trên 2 mach đơn liên kết với nhau bằng liên kết Hiđrô : A liên kết với T = 2 Lkết hiđrô . G liên kết với X = 3 lkết hydrô và theo nguyên tắc bổ sung .
 Trong phân tử ADN ta có : A=T ,X=G 
 c/ ADN nhân đôi theo những nguyên tắc nào ?
Nguyên tắc bổ sung : Mạch mới của ADN con được tổng hợp dựa trên mạch khuôn của ADN mẹ . Các nuclêôtit ở mạch khuôn liên kết với các nu tự do trong môi trường nội bào theo nguyên tắc : A liên kết với T hay ngược lại , G liên kết với X hay ngược lại .
Nguyên tắc giữ lại 1 nữa (bán bảo toàn ):Trong mỗi ADN con có một mạch của ADN mẹ(mạch cũ ) mạch còn lại được tổng hợp mới 
d/ Chức năng của ADN : Lưu giữ và truyền đạt thông tin di truyền .
2/ ARN.
a/ Cấu tạo hoá học : Được cấu tạo từ các nguyên tố C,H,O,N,P .
 Cấu trúc theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân là 4 loại nuclêôtit là A,U,X,G
b/ Nguyên tắc tổng hợp ARN :
ARN được tổng hợp dựa trên mạch khuôn của ADN theo nguyên tắc bổ sung A liên kết với U ,T liên kết với A ,G liên kết với X và ngược lại.
ARN được tổng hợp theo 2 nguyên tắc là nguyên tắcbổ sung và nguyên tắc khuôn mẫu .
3/ Mối quan hệ giữa gen và tính trạng :
Trình tự sắp xếp các nu trên ADN quy định trình tự sắp xếp các nu trên ARN .
Trình tự sắp xếp các nu trên ARN lại quy định trình tự sắp xếp các axit amin trên prôtêin .
Prôtêin trực tiếp tham gia vào cấu trúc và hoạt động sinh lý của tế bào,từ đó biểu hiện thành tính trạng của cơ thể
 Vậy gen quy định tính trạng .
IV .CHƯƠNG 4 : BIẾN DỊ 
1/ Đột biến gen là gì ? Nguyên nhân phát sinh và vai trò của đột biến gen 
2/ Đột biến cấu trúc NST là gì ? Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc NST ?
3/ Sự khác nhau giữa hiện tượng đa bội thể với hiện tượng dị bội thể ?
4/ Thường biến là gì ? Sự khác nhau giữa thường biến và đột biến ?
V . CHƯƠNG 5 : 
1. Các phương pháp nghiên cứu di truyền người 
2. Các bệnh và tật di truyền ở người 
3. Vai trò của di truyền học với con người.
VI. CHƯƠNG 6 
Khái niệm công nghệ tế bào ? Ứng dụng công nghệ tế bào ?
Công nghệ gen ? Ứng dụng ?
Các phương pháp gây đột biến nhân tạo trong chọn giống ?
Sinh vËt vµ m«i tr­êng 
Ch­¬ng I . Sinh vËt vµ m«i tr­êng .
M«i tr­êng sèng cña sinh vËt :
M«i tr­êng sèng cña sinh vËt lµ g× ?
Cã mÊy lo¹i m«i tr­êng sèng ?
Nªu c¸c nh©n tè sinh th¸i cña m«i tr­êng ?
¸nh s¸ng cã ¶nh h­ëng tíi ®éng vËt , thùc vËt nh­ thÕ nµo ? 
H·y so s¸nh ®Æc ®iÓm kh¸c nhau gi÷a hai nhãm c©y ­a Èm vµ chÞu h¹n ?
Nªu c¸c mèi quan hÖ cïng loµi vµ quan hÖ kh¸c loµi ?
Ch­¬ng II . HÖ sinh th¸i 
ThÕ nµo lµ mét quÇn thÓ sinh vËt ? Cho vÝ dô ? 
Sù kh¸c nhau gi÷a quÇn thÓ ng­êi víi c¸c quÇn thÓ sinh vËt kh¸c ?
ThÕ nµo lµ mét quÇn x· sinh vËt ? Cho vÝ dô ?
ThÕ nµo lµ mét hÖ sinh th¸i ? Cho vÝ dô ?
ThÕ nµo chuçi thøc ¨n vµ l­íi thøc ¨n ?
Ch­¬ng III. Con ng­êi , d©n sè vµ m«i tr­êng 
Tr×nh bµy nguyªn nh©n dÉn tíi suy tho¸i m«i tr­êng do ho¹t ®éng cña con ng­êi ?
¤ nhiÔm m«i tr­êng lµ g× ?
Nªu c¸c t¸c nh©n chñ yÕu g©y « nhiÔm ?
Nªu c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ « nhiÔm m«i tr­êng ?
t¹i ®Þa ph­¬ng em cã nh÷ng t¸c nh©n nµo g©y « nhiÔm m«i tr­êng ? Nªu t¸c nh©n cña « nhiÔm m«i tr­êng ®Õn søc khoÎ cña con ng­êi . Theo em ph¶i kh¾c phôc « nhiÔm m«i tr­êng b»ng c¸ch nµo ?
Ch­¬ng IV . B¶o vÖ m«i tr­êng
Tµi nguyªn kh«ng t¸i sinh vµ tµi nguyªn t¸i sinh kh¸c nhau nh­ thÕ nµo ?
V× sao ph¶i sö dông tiÕt kiÖm vµ hîp lý nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn ?
B. Bµi tËp
I- Trắc nghiệm:
Di truyÒn vµ biÕn dÞ
C©u 1 : Nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ h×nh th¸i , cÊu t¹o sinh lý cña mét c¬ thÓ ®­îc gäi lµ : 
a. TÝnh tr¹ng b. kiÓu h×nh c. KiÒu gen d. KiÓu gen vµ kiÓu h×nh 
C©u 2 : PhÐp lai d­íi ®©y t¹o ra ë con lai F1 cã hai kiÓu h×nh nÕu tÝnh tréi hoµn toµn lµ :
 a. P : AA x AA b. P : aa x aa
 c. P : AA x Aa d. P : Aa x aa
C©u 2 : PhÐp lai nµo d­íi ®©y t¹o ra con lai F1 cã nhiÒu kiÓu gen nhÊt lµ :
 a. P : aa x aa b. P : Aa x aa
 c. P : AA x Aa d. P : Aa x Aa
C©u3 : §Ó x¸c ®Þnh kiÓu gen cña mét c¬ thÓ mang tÝnh tréi nµo ®ã lµ thuÇn chñng hay kh«ng ng­êi ta cã thÓ sö dông :
PhÐp lai ph©n tÝch 
Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch c¸c thÕ hÖ lai .
Giao phÊn ngÉu nhiªn 
Tù thô phÊn 
C©u 4 :HiÖn t­îng tÝnh tr¹ng trung gian xuÊt hiÖn lµ do :
Gen tréi ¸t hoµn toµn gen lÆn 
Gen tréi ¸t kh«ng hoµn toµn gen lÆn 
Gen tréi vµ gen lÆn cïng biÓu hiÖn riªng rÏ
Gen lÆn lÊn ¸t gen tréi 
C©u 5 : PhÐp lai nµo d­íi ®©y ®­îc xem lµ phÐp lai ph©n tÝch :
a. P : AA x AA b. P : AA x Aa
c. P : Aa x Aa d. P : Aa x aa
C©u 6 : Trong qu¸ tr×nh nguyªn ph©n , cã thÓ quan s¸t râ nhÊt h×nh th¸i NST ë vµo kú nµo ?
 a. K× trung gian b. K× gi÷a c. K× ®©u d. K× sau 
C©u 7: CÆp NST t­¬ng ®ång lµ : 
Hai NST gièng hÖt nhau vÒ h×nh th¸i vµ kÝch th­íc
Hai NST cã cïng 1 nguån gèc tõ bè hoÆc mÑ 
Hai cr«matit gièng hÕt nhau , dÝnh nhau ë t©m ®éng 
Hai cr«matit cã nguån gèc kh¸c nhau .
C©u 8 : ë nguyªn ph©n , sù tù nh©n ®«i NST x¶y ra ë kú :
 a. K× trung gian b. K× ®Çu c. K× sau d. K× cuèi 
C©u 9 . C¸c nguyªn tè ho¸ häc tham gia trong thµnh phÇn cña ph©n tö ADN
a. C, H , O, Na, S b. C ,H ,O, N, P
c. C,H ,O, N c. C, H , G, P. 
C©u 10 . Bèn lo¹i ®¬n ph©n cÊu t¹o ADN cã kÝ hiÖu lµ :
a. A , U , G , X b. A, T , G, X 
c. A, D , R, T d. U, R ,D , X
C©u 11 . Sù nh©n ®«i cña ADN x¶y ra vµo k× nµo trong nguyªn nh©n 
a. K× trung gian b. K× ®Çu
c. K× gi÷a d. K× sau vµ k× cuèi
C©u12. KÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh nh©n ®«i ADN lµ :
Ph©n tö ADN con ®­îc ®æi míi so víi ADN mÑ 
Ph©n tö ADN con gièng hÖt ADN mÑ 
Ph©n tö ADN con dµi h¬n ADN mÑ 
Ph©n tö ADN con ng¾n h¬n ADN mÑ 
C©u 13 : Chøc n¨ng cña ADN lµ :
Mang th«ng tin di truyÒn 
Gióp trao ®æi chÊt gi÷a c¬ thÓ víi m«i tr­êng 
TruyÒn th«ng tin di truyÒn
L­u gi÷ vµ truyÒn th«ng tin di truyÒn 
C©u14 . BiÕn dÞ lµm thay ®æi cÊu tróc cña gen ®­îc gäi lµ :
§ét biÕn NST
§ét biÕn gen 
§ét biÕn sè l­îng NST 
C¶ a,b,c, ®Òu ®óng
C©u 15 . HËu qu¶ cña ®ét biÕn gen lµ : 
T¹o ra ®Æc ®iÓm di truyÒn míi cã lîi cho b¶n th©n sinh vËt 
Lµm t¨ng kh¶ n¨ng thÝch  ... sinh thái
Câu 22- Nhóm nhân tố nào sau đây đều là nhân tố hữu sinh :
a- Giun đất , nhiệt độ , con voi , ánh sáng 
b- Vi khuẩn , mưa , độ ẩm , đất rừng 
c- Vi rút , thực vật , con người , cá trong ao 
d- Nước , không khí , gió , cây cỏ 
Câu 23 Hiện tượng sau đây xuất hiện do giao phối gần là ;
a-Con ở đời F1 luôn có đặc điểm tốt. 
b- Con luôn có nguồn gen tốt của bố mẹ.
c.Xuất hiện quái thai dị tật ở con. 
 d.-Con thường sinh trưởng và phát triển tốt hơn bố mẹ. 
Câu 24 Lưới thức ăn là tập hợp của: 
a.Nhiều chuỗi thức ăn trong tự nhiên. 
b.Nhiều chuỗi thức ăn trong hệ sinh thái.
c-Các chuỗi thức ăn có những mắc xích chung trong hệ sinh thái. 
 d-Các sinh vật có mắc xích với nhau 
 e.Các cá thể hổ, báo ,khỉ , voi trong các khu rừng .
Câu 25 Biện pháp chủ yếu để bảo vệ tài nguyên sinh vật :
	a . Bảo vệ các khu rừng già rừng đầu nguồn , trồng cây gây rừng 
	b. Khai thác rừng và sinh vật rừng hợp lí 
	c. Săn bắt động vật hoang dã hợp lí 	
 d. Khai thác hợp lí nguuồn tài nguyên biển .
Câu26 : Đặc trưng nào sau đây chỉ có ở quần thể người mà không có ở quần thể sinh vật khác ?
a-Tỉ lệ giới tính b-Thành phần nhóm tuổi
c-Mật độ quần thể d-Những đặc trưng về kinh tế - xã hội 
Câu 27: Các biện pháp hạn chế ô nhiễm môi trường:
a-Xây dựng công viên cây xanh, trồng cây
b-Sử dụng nhiều loại năng lượng không gây ô nhiễm ( năng lượng gió, năng lượng mặt trời )
c-Tuyên truyền và giáo dục để nâng cao ý thức cho mọi người về phòng chống ô nhiễm
d-Cả A, B, C
C©u28. Nguyên nhân chủ yếu làm cho rừng bị thu hẹp nhanh 
a.Dân số tăng nhanh dẫn đến chặt phá rừng để lấy gỗ làm nhà ,đóng bàn ghế 
lấy đất trồng trọt ,chăn nuôi . b.Khai thác khoáng sản bừa bãi 
c. Cầu đường ,giao thông phát triển d.Đô thị hoá tăng nhanh 
 C©u29. Nguyên nhân chủ yếu gây ra hạn hán và lũ lụt là gì?
a.Lượng mưa phân phối không đều ở các vùng b.Khí hậu thay đổi bất thường 
c.Hệ thống thuỷ lợi không đạt yêu cầu d.Nạn chặt phá rừng .
C©u30. Biện pháp nào sau đây được coi là hiệu quả nhất trong việc hạn chế ô nhiễm môi trường ?
 a.Trồng nhiều cây xanh 
 b Xây dựng các nhà máy xử lí rác 
 c.Bảo quản và sử dụng hợp lí hoá chất bảo vệ thực vật 
 d.Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho mọi người
 C©u31. Sinh vật nào dưới đây sẽ là mắt xích cuối cùng của một chuỗi thức ăn?
 a . Sinh vật sản xuất. b. Vi sinh vật phân giải.
 c. Sinh vật tiêu thụ bậc I. d. Sinh vật tiêu thụ bậc II.
 C©u32: Tài nguyên nào sau đây được xếp vào tài nguyên tái sinh ?
a-Nước, than đá, thuỷ triều b-Dầu hoả, than đá, gió
c-Nước, đất, sinh vật d-Thuỷ triều, nước, khí đốt thiên nhiên
Câu 33: Trong mối quan hệ giữa các loài sau đây: I. Cây nắp ấm- côn trùng II.Kiến vống-sâu hại cây cam III. Dê – bò IV. Ong mắt đỏ - sâu đục thân. Quan hệ nào là quan hệ sinh vật ăn sinh vật khác?
a-I b-II và IV c-I, II và IV d-I, II, III và IV
 C©u34.Tập hợp nào sau đây là một quần thể sinh vật?
a-Chim ăn lúa trên một cánh đồng lúa b-Sâu ăn lá ở một vườn rau 
c-Các bọ xít trên một ruộng ngô d-Các cá thể lợn rừng ở các khu rừng 
C©u35. Dân số tăng quá nhanh sẽ dẫn đến:
a-Chất lượng cuộc sống thấp b-Tăng nguồn lực lao động
c-Chủ quyền lãnh thổ được đảm bảo d-Tỷ lệ nam nữ thay đổi
C©u36 Luật bảo vệ môi trường ban hành nhằm:
 a-Giảm tỷ lệ gia tăng dân số 
 b-Hạn chế tắc nghẽn giao thông
 c- Cải thiện chiều cao trung bình ở người Việt Nam
 d- Ngăn chặn hành vi phá hại môi trường
 C©u37.Xây dựng các lkhu bảo tồn thiên nhiên,vườn Quốc Gia nhằm:
a- phục hồi các hệ sinh thái đã bị thoái hóa 
 b-Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
c-Tăng cường công tác trồng rừng
d-Bảo vệ và giữ cân bằng hệ sinh thái quan trọng
II. Tù luËn
Di truyÒn vµ biÕn dÞ 
Bµi tËp 1:
ë chã, l«ng ng¾n tréi hoµn toµn so víi l«ng dµi.
P: L«ng ng¾n thuÇn chñng x l«ng dµi , kÕt qu¶ ë F1 nh­ thÕ nµo trong c¸c tr­êng hîp sau ®©y?
Bµi tËp 2: 
 ë ng­êi, gen A qui ®Þnh m¾t ®en tréi hoµn toµn so víi gen a quy ®Þnh m¾t xanh.MÑ vµ bè ph¶i cã kiÓu gen vµ kiÓu h×nh nµo trong c¸c tr­êng hîp sau ®Ó con sinh ra cã ng­êi m¾t ®en, cã ng­êi m¾t xanh?
Bµi tËp 3:
ë chuét tÝnh tr¹ng l«ng ®en tréi hoµn toµn so vãi l«ng tr¾ng.Khi cho chuét ®ùc l«ng ®en thuÇn chñng giao phèi víi chuét c¸i l«ng tr¾ng th× kÕt qu¶ giao phèi sÏ nh­ thÕ nµo?
Bµi tËp 4:
ë ®Ëu Ha lan ,th©n cao lµ tÝnh tr¹ng tréi `so víi th©n thÊp
a.khi cho ®Ëu th©n cao giao phÊn víi nhau ,F1thu ®­îc ®ång lo¹t ®Ëu th©n cao .X¸c ®Þnh kiÓu gen cña bè mÑ vµ lËp s¬ ®å lai.
b.NÕu cho F1 trong phÐp lai trªn lai ph©n tÝch th× kÕt qu¶ sÏ nh­ thÕ nµo?
Bµi tËp 5: 
 ë lóa,tÝnh tr¹ng chÝn sím lµ tréi hoµn toµn so víi tÝnh tr¹ng chÝn muén ,
a.X¸c ®Þnh kiÓu gen vµ kiÓu h×nh con lai F1khi cho c©y lóa chÝn sím lai vèi c©y lóa chÝn muén
b.NÕu cho c©y lóa chÝn sím F1t¹o ra ë trªn tiÕp tôc lai víi nhau th× kÕt qu¶ thu ®­îc ë F2 nh­ thÕ nµo?
c. Trong sè c¸c c©y lóa chÝn sím ë F2 lµm c¸ch nµo ®Ó chän ®­îc c©y thuÇn chñng?
D¹ng bµi to¸n nghÞch:
Bµi tËp 6:
 ë cµ chua ,gen A qui ®Þnh th©n ®á thÉm,gen a qui ®Þnh th©n xanh lôc.Theo dâi sù di truyÒn mµu s¾c cña th©n c©y cµ chua ,ng­êi ta thu ®­îc kÕt qu¶ sau:P: Th©n ®á thÈm x Th©n ®á thÉm F1 : 75% th©n ®á thÉm : 25% ht©n xanh lôc.H·y chän kiÓu gen cña P phï hîp víi phÐp lai trªn 
Bµi tËp 7: 
 Mµu s¾c hoa mâm chã do 1 gen qui ®Þnh .Theo dâi sù di truyÒn mµu s¾c hoa mâm chã ,ng­êi ta thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ nh­ thÕ nµo?
P : Hoa hång x Hoa hång F1 : 25,1% hoa ®á ;49,9% hoa hång;25%hoa tr¾ng.
Bµi tËp 8:
Trong phÐp lai gi÷a hai c©y lóa th©n cao, ng­êi ta thu ®­îc kÕt qu¶ë con lai nh­ sau:
-3018 h¹t cho c©y th©n cao 
-1004 h¹t cho c©y th©n thÊp
H·y biÖn luËn vµ lËp s¬ ®å lai cho phÐp lai trªn
Bµi tËp 9:
ë bÝ, qu¶ trßn lµ tÝnh tr¹ng tréi so víi qu¶ dµi.
a.Cho hai c©y cã d¹ng qu¶ kh¸c nhau giao phÊn víi nhau,thu ®­îcF1 ®ång lo¹t gièng nhau.TiÕp tôc cho F1tù thô phÊn, F2 cã kÕt qu¶ nh­ sau : 68 c©y qu¶ trßn, 135 c©y qu¶ bÇu dôc vµ 70 c©y qu¶ dµi.
*Nªu ®Æc ®iÓm di truyÒn cña phÐp lai .X¸c ®Þnh kiÓu gen, kiÓu h×nh cña P vµ F1
*LËp s¬ ®å lai tõ P ®Õn F2
b. Cã cÇn kiÓm tra tÝnh thuÇn chñng cña c©y bÝ qu¶ trßn b»ng phÐp lai ph©n tÝch kh«ng? v× sao?
Bµi tËp 10 :
 ë cµ chua,l¸ chÎ tréi so víi l¸ nguyªn ;qu¶ ®á tréi so víi qu¶ vµng.mçi tÝnh tr¹ng do mét gen qui ®Þnh,c¸c gen n»m trªn c¸c nhiÔm s¾c thÓ th­êng kh¸c nhau.
 Gi¶i thÝch kÕt qu¶ vµ lËp s¬ ®å lai tõ P ®Õn F2khi cho cµ chua thuÇn chñng l¸ chÎ ,qu¶ vµng thô phÊn cña c©y cµ chua thuÇn chñng l¸ nguyªn,qu¶ ®á.
 Bµi tËp 11
ë ®Ëu hµ lan,th©n cao vµ h¹t vµng lµ hai tÝnh tr¹ng tréi so víi th©n thÊp h¹t xanh; c¸c tÝnh tr¹ng di truyÒn ®éc lËp víi nhau.
X¸c ®Þnh kiÓu gen cña bè ,mÑ vµ lËp s¬ ®å lai cho c¸c tr­êng hîp sau ®©y ;
a. Bè th©n cao ,h¹t xanh ;mÑ th©n thÊp,h¹t vµng.
b. Bè thuÇn chñng th©n cao ,h¹t vµng ;mÑ thuÇn chñng th©n thÊp,h¹t xanh
Bµi to¸n nghÞch:
Bµi tËp 12 : 
ë cµ chua,gen A qui ®Þnh qu¶ ®á ,a qui ®Þnh qu¶ vµng ;B qui ®Þnh qu¶ trßn ,b qui ®Þnh qu¶ bÇu dôc .Khi cho laihai gièng cµ chua qu¶ ®á ,d¹ng bÇu dôc vµ qu¶ vµng ,d¹ng trßn víi nhau ®­îc F1 ®Òu cho cµ chua qu¶ ®á ,d¹ng trßn.F1 giao phÊn víi nhau ®­îc F2 cã 901 c©y qu¶ ®á,trßn ;299 c©y qu¶ ®á, bÇu dôc; 301 c©y qu¶ vµng,trßn ;103 c©y qu¶ vµng,bÇu dôc .
H·y chän kiÓu gen cñaP phï hîp víi phÐp lai 
Bµi tËp 13:
 x¸c ®Þnh kiÓu gen cña P vµ lËp s¬ ®å lai khi bè mÑ ®Òu cã l¸chÎ,qu¶ ®á; con lai cã tØ lÖ 64 c©y l¸ chÎ, qu¶ ®á; 21 c©y l¸ chÎ,qu¶ vµng; 23 c©y l¸ nguyªn,qu¶ ®á vµ 7 c©y l¸ nguyªn,qu¶ vµng.
BiÕt mçi gen qui ®Þnh mét tÝnh tr¹ng vµ c¸c gen n»m trªn c¸c nhiÔm s¾c thÓ kh¸c nhau.
Bµi tËp14 
Giao phÊn gi÷a hai c©y thuÇn chñng thu ®­îc F1 ®ång lo¹t gièng nhau .tiÕp tôc cho F1 giao phÊn víi nhau,F2 cho tØ lÖ kiÓu h×nh nh­ sau :
 -176 c©y th©n cao ,h¹t trßn
 -59 c©y th©n cao ,h¹t dµi
 -60 c©y th©n thÊp ,h¹t trßn
 -20 c©y th©n thÊp,h¹t dµi
a. X¸c ®Þnh tÝnh tréi, tÝnh lÆn vµ qui ­íc gen cho c¸c tÝnh tr¹ng nãi trªn.
b. LËp s¬ ®å lai tõ P ®Õn F2.
Cho biÕt mçi tÝnh tr¹ng do mét gen qui ®Þnh vµ c¸c gen n»m trªn c¸c nhiÔm s¾c thÓ kh¸c nhau.
Bµi 15 :
 Mét m¹ch cña ®o¹n ph©n tö ADN cã 2700 nuclª«ti. X¸c ®Þnh chiÒu dµi vµ khèi l­îng cña ®o¹n ADN nãi trªn .
Bµi 16 .
Mét gen dµi 4080 A vµ cã sè nuclª«tit lo¹i G b»ng 15% . X¸c ®Þnh sè l­îng vµ tØ lÖ tõng lo¹i nuclª«tit cña gen .
Bµi 16 
 ë ruåi giÊm 2n = 8 . Mét tÕ bµo ruåi giÊm ®ang ë k× sau cña nguyªn ph©n . Sè NST trong tÕ bµo ®ã b»ng bao nhiªu ?
Bµi 17 
 ë ruåi giÊm 2n = 8 . Mét tÕ bµo ruåi giÊm ®ang ë k× sau cña gi¶m ph©n II TÕ bµo ®ã cã bao nhiªuNST ®¬n ?
Bµi 18 Nªu nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau gi÷a NST giíi tÝnh vµ NST th­êng ?
Bµi 19. Nªu ®Æc ®iÓm cÊu t¹o ho¸ häc cña ADN ?
Bµi 20 . V× sao ADN cã cÊu tróc rÊt ®a d¹ng vµ ®Æc thï ?
Bµi 21 . Nªu b¶n chÊt ho¸ häc vµ b¶n chÊt cña gen 
Bµi 22 . NÕu mèi quan hÖ gi÷a gen vµ ARN, gi÷a ARN vµ pr«tªin.
Bai 23 . NTBS ®­îc biÓu hiÖn trong mèi quan hÖ ë s¬ ®å d­íi ®©y nh­ thÕ nµo 
 Gen ( mét ®o¹n ADN ) - > m ARN - > Pr«tªin
Bµi 24 . Nªu b¶n chÊt cña mèi quan hÖ gi÷a gen vµ tÝnh tr¹ng qua s¬ ®å 
 Gen ( mét ®o¹n ADN ) - > m ARN - > Pr«tªin -> TÝnh tr¹ng
Sinh vËt vµ m«i tr­êng
Bµi 25.Giả sử có một quần xã gồm các loài sinh vật sau: cỏ, thỏ , dê, chim ăn sâu, sâu hại thực vật, hổ, vi sinh vật, mèo rừng, rắn, gà rừng. Vẽ sơ đồ lưới thức ăn của quần xã nêu trên. (2đ)
Bµi 26.Nêu các biện pháp chủ yếu để bảo vệ thiên nhiên hoang dã. Mỗi học sinh cần làm gì để góp phần bảo vệ thiên nhiên hoang dã ? (2đ)
 Bµi 27. Nêu các biện pháp hạn chế ô nhiễm môi trường.(2đ)
 Bµi 28.Thế nào là một chuổi thức ăn ? Cho ví dụ minh hoạ (1điểm)
 Bµi 29.Môi trường là gì? Có những loại môi trường nào?Phân biệt nhân tố sinh thái vô sinh với nhân tố hữu sinh
Bµi 30. Trình bày ý nghĩa sinh thái các nhóm tuổi của quần thể: (2đ)
Bµi 31. Nêu và cho ví dụ các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm môi trường. 
Bµi 32.Vì sao phải sử dụng tiết kiệm và hợp lý tài nguyên thiên nhiên?
Bµi 33. Ưu thế lai là gì ? Dùng sơ đồ lai để giải thích nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai ? ( 1.5đ)
 Bµi 34. Trình bày hậu quả của việc chặt phá rừng .(1.5đ)
Bµi 35. Nguồn năng lượng chủ yếu của con người trong tương lai là gì ? Em hãy giải thích .(1đ)
 Bµi 36. a- Vì sao phải sử dụng tiết kiệm và hợp lý tài nguyên thiên nhiên ? 
b-Các em đã làm gì để góp phần bảo vệ thiên nhiên ? 
 Bµi 37. Trình bày các bước tiến hành lai lúa bằng phương pháp cắt bỏ vỏ trấu .
 Bµi 38.Ý nghĩa của việc phát triển dân số hợp lý của mỗi quốc gia là gì ?
Bµi 39.Hãy chứng minh rằng nước ta là nước có hệ sinh thái nông nghiệp phong phú . Cần làm gì để bảo vệ sự phong phú của các hệ sinh thái đó ?
 nâng cao ý thức cho mọi người về bảo vệ môi trường
 Bµi 40. Trình bày nguyên nhân dẫn tới sự suy thoái môi trường do hoạt động của con người?
 Bµi 41. Trình bày các biện pháp bảo vệ nguồn tài nguyên sinh vật? (1 điểm)
Bµi 42. Thế nào là quần xã sinh vật?Nêu các dấu hiệu điển hình của quần xã?
Bµi 43. Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường