Đề thi kiểm định chất lượng mũi nhọn năm học 2008 - 2009 môn thi: Ngữ văn 8

ĐỀ THI KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG MŨI NHỌN 
NĂM HỌC 2008-2009
Môn thi: Ngữ văn 8
Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề)
Câu 1 (3,0 điểm):
Xác định kiểu câu chia theo mục đích nói, hành động nói và cách thực hiện hành động nói của những câu sau đây:
a) Một người hàng ngày chỉ cặm cụi lo lắng vì mình, thế mà khi xem truyện hay ngâm thơ có thể vui, buồn, mừng, giận cùng những người ở đâu đâu, vì những chuyện ở đâu đâu, há chẳng phải là chứng cớ cho cái mãnh lực lạ lùng của văn chương hay sao?
 b) Ngày mai, nhất định nó sẽ đến.
 	c) Sao ta lại không dành lấy một phút mà suy nghĩ về chính mình?
Câu 2 (3,0 điểm)
Hãy viết một đoạn văn chỉ rõ cái hay của đoạn văn sau:
“ Mặt lão đột nhiên co rúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau, ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc.”
 	( Lão Hạc – Nam Cao)
Câu 3 (4,0 điểm):
Trong mộng tưởng, em bé bán diêm (trong “Cô bé bán diêm” – An-đec-xen) đã được gặp bà, bà cầm lấy tay em rồi hai bà cháu bay vụt lên cao, cao mãi. Hãy viết một bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm kể lại câu chuyện đó.
 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH CHƯƠNG
Ghi chú: Cán bộ coi không được giải thích gì thêm. 
 Phßng gd&®t h¶i l¨ng 
 ®Ò thi hsg cÊp huyÖn ( vßng 2)
 M«n: ng÷ v¨n 9
 N¨m häc : 2008-2009
 Thêi gian: 120 phót ( kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò)
C©u 1( 1,5 ®iÓm):
 NghÜa cña tõ ®­îc diÔn ®¹t tinh tÕ trong v¨n c¶nh. Em h·y gi¶i thÝch nghÜa cña tõ " ch©n trêi" trong c¸c c©u sau ®©y:
a/ Cá non xanh tËn ch©n trêi
 	 Cµnh lª tr¾ng ®iÓm mét vµi b«ng hoa.
b/ Nh¾n ai gãc bÓ ch©n trêi
Nghe m­a, ai cã nhí lêi n­íc non.
c/ §Êt n­íc ta ®ang b­íc vµo mét vËn héi míi nh­ hõng ®«ng. Nh÷ng ch©n trêi kiÕn thøc míi ®· më ra tr­íc m¾t thÕ hÖ trÎ chóng ta.
C©u 2 (1,5 ®iÓm):
 Trong khæ th¬ sau, t¹i sao t¸c gi¶ l¹i kh«ng dïng tõ " lao xao", " r× rµo" mµ l¹i viÕt " giã léng x«n xao". Em thö ph©n tÝch?
T«i l¹i vÒ quª mÑ nu«i x­a
Mét buæi tr­a n¾ng dµi b·i c¸t
GÝo léng x«n xao sãng biÓn ®u ®­a
M¸t r­îi lßng ta ng©n nga tiÕng h¸t.
( " MÑ T¬m"- Tè H÷u)
C©u 3 ( 7 ®iÓm): Ng­êi yªu quý nhÊt cña em.
Phßng gd&®t h¶i l¨ng 
 ®Ò thi hsg cÊp huyÖn ( vßng 1)
 M«n: ng÷ v¨n 9
 N¨m häc : 2008-2009
 Thêi gian: 120 phót ( kh«ng kÓ thêi gian giao 
C©u 1( 2 ®iÓm):
 Trong t¸c phÈm v¨n häc cã nh÷ng chi tiÕt rÊt quan träng, kh«ng cã chi tiÕt ®ã cèt truyÖn kh«ng ph¸t triÓn ®­îc. Em h·y chØ ra mét sè chi tiÕt nh­ thÕ trong truyÖn ng¾n " ChuyÖn ng­êi con g¸i Nam X­¬ng" cu¶ NguyÔn D÷ vµ trong tiÓu thuyÕt " T¾t ®Ìn" cña Ng« TÊt Tè. Gi¶i thÝch v× sao chi tiÕt Êy l¹i quan träng?
C©u 2 (8 ®iÓm):
 Trong truyÖn ng¾n " L·o H¹c" cña Nam Cao cã ®o¹n:
 (...) H«m sau l·o H¹c sang nhµ t«i. Võa thÊy t«i, l·o b¸o ngay:
 - CËu Vµng ®i ®êi råi «ng gi¸o ¹!
 - Cô b¸n råi?
 - B¸n råi. Hä võa b¾t xong.
 L·o cè lµm ra vui vÎ. Nh­ng tr«ng l·o c­êi nh­ mÕu vµ ®«i m¾t Çng Ëng n­íc, t«i muèn «m choµng lÊy l·o mµ oµ lªn khãc. (...)
T¹i sao viÖc b¸n con Vµng l¹i d»n vÆt l·o H¹c ®Õn nh­ vËy? Bëi lÏ g× mµ l·o ph¶i b¸n con chã ®i? Qua nh÷ng chi tiÕt ®ã, em suy nghÜ g× vÒ l·o H¹c?
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO THANH CHƯƠNG
KỲ THI HỌC SINH GIỎI HUYỆN KHỐI 9 – VÒNG I
Năm học : 2008 – 2009
HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ BIỂU ĐIỂM MÔN NGỮ VĂN
I. YÊU CẦU CHUNG:
 - Giám khảo vận dụng Hướng dẫn chấm phải chủ động, linh hoạt, tránh cứng nhắc, máy móc và phải biết cân nhắc trong từng trường hợp cụ thể để ngoài việc kiểm tra kiến thức cơ bản, giám khảo cần phát hiện và trân trọng những bài làm thể hiện được tố chất của một học sinh giỏi ( kiến thức vững chắc, có năng lực cảm thụ sâu sắc, tinh tế, kỹ năng làm bài tốt, diễn đạt có cảm xúc, có giọng điệu riêng...); đặc biệt khuyến khích những bài làm có sự sáng tạo, có phong cách.
 - Giám khảo cần đánh giá bài làm của học sinh một cách tổng thể ở từng câu và cả bài, không đếm ý cho điểm nhằm đánh giá bài làm của học sinh trên cả hai phương diện : kiến thức và kỹ năng.
 - Hướng dẫn chấm chỉ nêu những ý chính và các thang điểm cơ bản, trên cơ sở đó, giám khảo có thể thống nhất để định ra các ý chi tiết và các thang điểm cụ thể hơn.
 - Nếu thí sinh làm bài theo cách riêng nhưng đáp ứng được yêu cầu cơ bản, hợp lý, có sức thuyết phục giám khảo căn cứ vào thực tế bài làm để đánh giá, cho điểm một cách chính xác, khoa học, khách quan.
 - Điểm toàn bài là 10,0 chiết đến 0,5.
B. Yêu cầu cụ thể
Câu
 Yêu cầu về kiến thức và kỹ năng
Điểm
1 ( 3,0 điểm )
a.(1,5 điểm)
Từ ngữ xưng hô của nhân vật chị Dậu trong mỗi lượt lời thay đổi đã làm cho vai xã hội của các nhân vật thay đổi:
 - Lượt lời thứ nhất: Xưng hô “cháu”, “ông”=> chị Dậu vai dưới, cai lệ vai trên.
 - Lượt lời thứ hai: Xưng hô “tôi”, “ông” => chị Dậu ngang vai với cai lệ.
 - Lượt lời thứ ba: Xưng hô “bà”, “mày” => chị Dậu vai trên, cai lệ vai dưới. 
0,5
0,5
0,5
b.(1,0 điểm)
Chỉ ra sự tuân thủ và không tuân thủ phương châm lịch sự trong các lượt lời :
 - Lượt lời thứ nhất: Nhân vật đã tuân thủ phương châm lịch sự, thể hiện ở từ ngữ xưng hô (...) và lời lẽ mang tính chất van xin tha thiết phù hợp với thân phận của chị Dậu trong hoàn cảnh giao tiếp cụ thể.
 - Lượt lời thứ hai và lượt lời thứ ba: Nhân vật đã không tuân thủ phương châm lịch sự, thể hiện ở từ ngữ xưng hô (...) và lời lẽ mang tính chất ra lệnh, thách thức không phù hợp với thân phận của chị Dậu trong hoàn cảnh giao tiếp cụ thể. 
0,5
0,5
c. (0,5 điểm )
Sự thay đổi về từ ngữ xưng hô đã thể hiện sự thay đổi trong thái độ và sự phản ứng quyết liệt của nhân vật, từ đó góp phần khắc hoạ rõ diễn biến tâm trạng và tính cách của chị Dậu. 
0,5
2(3,0 điểm)
Viết được đoạn văn qui nạp với các yêu cầu cụ thể sau đây:
 - Chỉ ra được những biện pháp nghệ thuật đặc sắc trong đoạn thơ:
 + Nhân hoá : hoa ghen, liễu hờn.
 + Hình ảnh ước lệ : làn thu thuỷ, nét xuân sơn, hoa, liễu.
 + Điển tích : nghiêng nước nghiêng thành.
 + Tiểu đối...
-Chỉ ra được giá trị diễn đạt của các biện pháp nghệ thuật: 
 + Làm nổi bật được vẻ đẹp của Thuý Kiều.
 + Thể hiện rõ thái độ đồng cảm, trân trọng, ngưỡng mộ ngợi ca vẻ đẹp nhân vật của nhà thơ Nguyễn Du - biểu hiện của tấm lòng nhân đạo sâu sắc.
 + Thể hiện tài năng của Nguyễn Du trong nghệ thuật tả người.
1,5
1,5
Bảo đảm các yêu cầu về nội dung nhưng đoạn văn trình bày không theo cách qui nạp. 
2,0
3(4,0 điểm)
Yêu cầu chung: Hiểu đúng đề, chọn ngôi kể và thứ tự kể phù hợp; bố cục hoàn chỉnh, diễn đạt trôi chảy, hành văn trong sáng, không mắc lỗi về dùng từ, đặt câu, chính tả.
- Xây dựng được câu chuyện đúng yêu cầu: Dế Mèn trở lại thăm mộ Dế Choắt sau một thời gian phiêu lưu; diễn biến sự việc hợp lý, biết tạo tình huống và biết dẫn dắt câu chuyện theo trình tự có mở đầu, có phát triển và có kết thúc; nội dung câu chuyện có ý nghĩa sâu sắc. Biết kết hợp miêu tả nội tâm và đưa yếu tố nghị luận vào một cách hợp lý trong quá trình kể chuyện.
- Xây dựng được câu chuyện đúng yêu cầu, diễn biến sự việc hợp lý, dẫn dắt câu chuyện theo trình tự có mở đầu, có phát triển, có kết thúc; nội dung câu chuyện có ý nghĩa song chưa biết kết hợp miêu tả nội tâm và đưa yếu tố nghị luận vào trong quá trình kể chuyện.
- Xây dựng được câu chuyện với diễn biến sự việc hợp lý song nội dung còn đơn giản chưa biết kết hợp miêu tả nội tâm và đưa yếu tố nghị luận vào trong quá trình kể chuyện.
- Xây dựng câu chuyện với nội dung còn đơn giản, diễn biến sự việc chưa hợp lý. 
4,0
3,0
2,0
1,0
Học sinh có thể xây dựng câu chuyện theo nhiều hướng miễn là bảo đảm yêu cầu và tính hợp lý của câu chuyện. 
Lưu ý
Các mức điểm khác giám khảo căn cứ vào thực tế bài 
làm để xác định một cách phù hợp. 
 §Ò thi vµo líp 10 quèc häc
 M«n: ng÷ v¨n
Thêi gian: 120 phót ( kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò)
 C©u 1(1 ®iÓm): Cho khæ th¬ sau:
" ¤i ph¶i chi lßng ®­îc th¶nh th¬i
N¨m canh bít nÆng nçi th­¬ng ®êi
B¸c ¬i, tim B¸c mªnh m«ng thÕ
¤m c¶ non s«ng, mäi kiÕp ng­êi"
( B¸c ¬i- Tè H÷u)
a/ X¸c ®Þnh vµ gi¶i thÝch râ c¸c phÇn phô, phÇn biÖt lËp trong khæ th¬ trªn.
b/ NhËn xÐt vÒ t¸c dông cña biÖn ph¸p tu tõ trong khæ th¬ trªn.
 C©u 2 (1 ®iÓm): Cho ®o¹n v¨n sau:
" Thùc sù mÑ kh«ng lo l¾ng ®Õn nçi kh«ng ngñ ®­îc. MÑ tin ®øa con cña mÑ lín råi. MÑ tin vµo sù chuÈn bÞ chu ®¸o ®øa con tr­íc ngµy khai tr­êng. Cßn ®iÒu g× ®Ó lo l¾ng n÷a ®©u! MÑ kh«ng lo nh­ng mÑ kh«ng tµi nµo ngñ ®­îc. Cø nh¾m m¾t l¹i lµ d­êng nh­ vang lªn bªn tai tiÕng ®äc bµi trÇm bæng: " H»ng n¨m, cø vµo cuèi thu...MÑ t«i ©u yÕm n¾m tay t«i dÉn ®i trªn con ®­êng lµng dµi vµ hÑp"
( Lý Lan, Cæng tr­êng më ra).
a/ Trong ®o¹n v¨n trªn, t¸c gi¶ ®· kÕt hîp ph­¬ng thøc tù sù víi yÕu tè nµo?
b/ Ph©n tÝch phÐp liªn kÕt trong ®o¹n v¨n trªn.
 C©u 3( 2 ®iÓm): VËn dông kiÕn thøc vÒ tu tõ tõ vùng ®Ó ph©n tÝch nÐt ®éc ®¸o trong khæ th¬ sau:
" Mét d·y nói mµ hai mµu m©y
N¬i n¾ng n¬i m­a, khÝ trêi còng kh¸c
Nh­ anh víi em, nh­ Nam víi B¾c
Nh­ ®«ng víi t©y mét d¶i rõng liÒn"
( Ph¹m TiÕn DuËt- Tr­êng S¬n ®«ng-Tr­êng S¬n t©y)
 C©u 4( 6 ®iÓm): Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña «ng Hai trong t¸c phÈm " Lµng" cña Kim L©n ®Ó lµm râ chñ ®Ò cña t¸c phÈm.
 ®Ò thi hsg cÊp huyÖn 
 M«n: ng÷ v¨n 8
 N¨m häc : 2008-2009
 Thêi gian: 120 phót ( kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò)
C©u 1( 1 ®iÓm):
 §äc ®o¹n trÝch d­íi ®©y ( chó ý nh÷ng tõ in ®Ëm), theo em cã thÓ thay c¸c tõ quªn b»ng kh«ng, ch­a b»ng ch¼ng ®­îc kh«ng? V× sao?
(...) Ta th­êng tíi b÷a quªn ¨n, nöa ®ªm vç gèi; ruét ®au nh­ c¾t, n­íc m¾t ®Çm ®×a; chØ c¨m tøc ch­a x· thÞt lét da, nuèt gan uèng m¸u qu©n thï. DÉu cho tr¨m th©n nµy ph¬i ngoµi néi cá, ngh×n x¸c nµy gãi trong da ngùa, ta còng vui lßng.(...)
(TrÝch " HÞch t­íng sÜ" cña TrÇn Quèc TuÊn, Ng÷ v¨n 8, tËp 2, tr. 57)
C©u 2 (3 ®iÓm):
 C¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n th¬ sau:
" Nµo ®©u nh÷ng ®ªm vµng bªn bê suèi
Ta say måi ®øng uèng ¸nh tr¨ng tan?
§©u nh÷ng ngµy m­a chuyÓn bèn ph­¬ng ngµn
Ta lÆng ng¾m giang s¬n ta ®æi míi?
§©u nh÷ng b×nh minh c©y xanh n¾ng géi, 
TiÕng chim ca giÊc ngñ ta t­ng bõng?
§©u nh÷ng chiÒu lªnh l¸ng m¸u sau rõng
Ta ®îi chÕt m¶nh mÆt trêi gay g¾t, 
§Ó ta chiÕm lÊy riªng phÇn bÝ mËt?
- Than «i! Thêi oanh liÖt nay cßn ®©u?"
( TrÝch " Nhí rõng" cña ThÕ L÷, Ng÷ v¨n 8, tËp 2, tr.4)
C©u 3 ( 6 ®iÓm): ChuÈn bÞ cho héi th¶o v¨n häc cña tr­êng, em h·y viÕt mét bµi v¨n víi ®Ì tµi: V¨n häc vµ t×nh th­¬ng.
 PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO THANH CHƯƠNG
KỲ THI HỌC SINH GIỎI HUYỆN KHỐI 9 – VÒNG I
Năm học 2008 – 2009
Môn thi : Ngữ Văn
(Thời gian làm bài : 120 phút)
Câu 1(3,0 điểm ):
	Sau đây là ba lượt lời của nhân vật chị Dậu nói với nhân vật cai lệ trong “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố:
	 + Lượt lời thứ nhất: “- Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh được một lúc, ông tha cho!”.
	 + Lượt lời thứ hai: “ - Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!”.
	 + Lượt lời thứ ba: “ – Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!”.
Từ ba lượt lời trên, em hãy cho biết:
 a) Từ ngữ xưng hô đã làm cho vai xã hội của các nhân vật thay đổi như thế nào?
 b) Sự tuân thủ và không tuân thủ phương châm lịch sự của người nói được thể hiện ra sao?
 c) Ý nghĩa của sự thay đổi từ ngữ xưng hô của nhân vật?
Câu 3 ( 3,0 điểm ):
	Đọc kỹ đoạn thơ sau rồi thực hiện yêu cầu bên dưới:
	 	“ Làn thu thuỷ nét xuân sơn,
	 Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
 Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
	 Sắc đành đòi một tài đành hoạ hai.	
	( Truyện Kiều - Nguyễn Du )
	Em hãy viết một đoạn văn qui nạp chỉ ra giá trị diễn đạt của những biện pháp nghệ thuật đặc sắc có trong đoạn thơ trên.
Câu 3 ( 4,0 điểm ):
	Sau một thời gian phiêu lưu, nhân vật Dế Mèn trong “ Dế Mèn phiêu lưu ký” của Tô Hoài đã có dịp trở lại thăm mộ Dế Choắt. Em hãy kể lại câu chuyện đó với yêu cầu có sử dụng yếu tố nghị luận và miêu tả nội tâm.
 --------------Hết----------------
Họ và tên thí sinh.......................................................Số báo danh.................