Đề thi thử vào lớp 10 THPT chuyên năm học 2009 - 2010 môn Ngữ văn - Trường THCS Lê Quý Đôn

TRƯỜNG THCS LÊ QUÝ ĐÔN
KỲ THI THỬ VÀO LỚP 10 THPT CHUYÊN
Năm học 2009 - 2010
Môn thi: Ngữ văn
Thời gian làm bài: 150 phút
( Không kể thời gian giao, nhận đề)
Câu 1. (2,0 điểm) 
	a. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong hai dòng thơ sau:
Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.
(Huy Cận - Đoàn thuyền đánh cá - SGK Ngữ văn 9 - Tập một, NXBGD 2008)
	b. Phân tích thành phần của câu văn: 
	Lúc đi, đứa con gái đầu lòng của anh - và cũng là đứa con duy nhất của anh, chưa đầy một tuổi. 
	 	(Nguyễn Quang Sáng - Chiếc lược ngà - SGK Ngữ văn 9 - Tập một, NXBGD 2008)
Câu 2. (3,0 điểm) 
 Viết một văn bản thuyết minh (không quá 300 từ) giới thiệu Truyện Kiều của Nguyễn Du.
Câu 3. (5,0 điểm) 
 Mỗi tác phẩm văn học là một thông điệp của người nghệ sỹ gửi tới bạn đọc. Hãy chứng minh điều đó qua việc phân tích bài thơ "Ánh trăng" của Nguyễn Duy.
 ______________________________________________________
HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN
(Thi thử lần I)
I. H­íng dÉn chung:
- Do ®Æc tr­ng cña bé m«n Ng÷ v¨n nªn gi¸m kh¶o cÇn linh ho¹t, chñ ®éng trong viÖc vËn dông biÓu ®iÓm; khuyÕn khÝch nh÷ng bµi viÕt cã c¶m xóc, cã s¸ng t¹o hoÆc diÔn ®¹t tèt; kh«ng h¹ thÊp yªu cÇu cña biÓu ®iÓm.
- §iÓm bµi thi lµ tæng ®iÓm thµnh phÇn (cã thÓ lÎ ®Õn 0,25 ®iÓm), kh«ng lµm trßn.
II. H­íng dÉn cô thÓ:
C©u
§¸p ¸n
§iÓm
C©u 1
2 ®iÓm
ý a
+ Cô thÓ ho¸ t×nh c¶m tha thiÕt cña con ng­êi víi thiªn nhiªn; thÓ hiÖn c¸i nh×n l·ng m¹n cña t¸c gi¶ 
0,25
+T¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho c©u th¬: 
(Gîi h×nh ¶nh biÓn giµu cã, biÓn réng lín bao la; gîi c¶m gi¸c Êm ¸p, th©n thiÕt vµ t×nh yªu b»ng t©m hån, t×nh c¶m cña ng­êi lao ®éng víi biÓn c¶)
0,75
ý b
+ §øa con g¸i ®Çu lßng cña anh 	: Chñ ng÷
0,25
+ ch­a ®Çy mét tuæi	: VÞ ng÷
0,25
+ lóc ®i	: Tr¹ng ng÷
0,25
+ vµ còng lµ ®øa con g¸i duy nhÊt cña anh	: Thµnh phÇn phô chó
0,25
L­u ý: ý a HS cã thÓ diÔn ®¹t thµnh v¨n hoÆc tr×nh bµy d­íi d¹ng dµn ý; ý b cã thÓ nªu kh¸i qu¸t: thµnh phÇn chÝnh (chñ ng÷ + vÞ ng÷), thµnh phÇn phô (tr¹ng ng÷), thµnh phÇn biÖt lËp (phô chó) nÕu ®óng vÉn cho ®iÓm tèi ®a.
C©u 2
3 ®iÓm
+ Giíi thiÖu chung vÒ TruyÖn KiÒu 
- T¸c gi¶: NguyÔn Du (...)
- Tªn gäi: §o¹n tr­êng t©n thanh (TruyÖn KiÒu lµ tªn th­êng gäi)
- ThÓ lo¹i: TruyÖn N«m
- Nguån gèc: Dùa vµo cèt truyÖn Kim V©n KiÒu truyÖn cña Thanh T©m Tµi Nh©n ®Ó s¸ng t¹o nªn. PhÇn s¸ng t¹o cña NguyÔn Du lµ hÕt søc lín.
- ...
0,50®
+ Tr×nh bµy nh÷ng ®iÓm næi bËt cña TruyÖn KiÒu: 
2,25®
- KÕt cÊu: Chia lµm 3 phÇn...
0,25
- Cèt truyÖn: KÓ vÒ cuéc ®êi gian tru©n ch×m næi cña ng­êi con g¸i tµi s¾c hä V­¬ng...
1,00
- Gi¸ trÞ néi dung: Gi¸ trÞ hiÖn thùc (Bé mÆt tµn b¹o cña tÇng líp thèng trÞ; sè phËn bi kÞch cña ng­êi phô n÷...); Gi¸ trÞ nh©n ®¹o (NiÒm th­¬ng c¶m s©u s¾c, sù tr©n träng ®Ò cao con ng­êi; th¸i ®é lªn ¸n, tè c¸o nh÷ng thÕ lùc vïi dËp con ng­êi...)
0,50
- Gi¸ trÞ nghÖ thuËt: Ng«n ng÷ ®¹t tíi ®Ønh cao cña nghÖ thuËt (ng«n ng÷ kh«ng chØ cã chøc n¨ng biÓu ®¹t, biÓu c¶m mµ cßn mang chøc n¨ng thÈm mü); nghÖ thuËt tù sù ph¸t triÓn v­ît bËc (nghÖ thuËt kÓ chuyÖn, nghÖ thuËt miªu t¶ nh©n vËt, miªu t¶ thiªn nhiªn... ®a d¹ng; nghÖ thuËt t¶ c¶nh ngô t×nh sinh ®éng).
0,50
+ Bµy tá t×nh c¶m, th¸i ®é ®èi víi TruyÖn KiÒu: 
Chinh phôc ®­îc mäi tÇng líp nh©n d©n ta x­a, nay; ®­îc ®éc gi¶ nhiÒu n­íc ®ãn nhËn...; tiªu biÓu nhÊt cña thÓ lo¹i truyÖn N«m; lµ kiÖt t¸c cña NguyÔn Du...
0,25®
L­u ý: PhÇn cèt truyÖn häc sinh cã thÓ tãm t¾t t¸c phÈm theo nhiÒu c¸ch miÔn lµ kh«ng sai lÖch. Kh«ng cho ®iÓm tèi ®a nh÷ng bµi viÕt d­íi d¹ng dµn ý hoÆc m¾c trªn 3 lçi c¸c lo¹i.
Câu 3 
5 điểm
MB: Giới thiệu tác giả Nguyễn Duy và bài thơ Ánh trăng
0,5
TB:
 - Hình ảnh vầng trăng
 + Vầng trăng quá khứ: hình ảnh thiên nhiên hồn nhiên tươi mát, những năm tháng gian lao ...
 + Nơi thành phố hiện đại vầng trăng bị quên lãng
 + Sự xuất hiện đột ngột của vầng trăng làm ùa dậy ở tâm trí nhà thơ bao kỷ niệm của những năm tháng gian lao .....
 + Vầng trăng biểu tượng cho vẻ đẹp vĩnh hằng của cuộc sống và quá khứ nghĩa tình 
- Thông điệp của nhà thơ
+ Lời tự nhắc nhở thấm thía về thái độ, tình cảm đối với những năm tháng quá khứ gian lao, tình nghĩa, đối với thiên nhiên, đất nước....
+ Ánh trăng đặt ra vấn đề thái độ đối với quá khứ, với những người đã khuất và với chính mình.
+ Ánh trăng nằm trong mạch cảm xúc "uống nước nhớ nguồn", gợi đạo lý sống thủy chung đã trở thành truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta.
KB: Nhấn mạnh lại thông điệp nhà thơ gửi đến bạn đọc qua bài Ánh trăng.
2 đ
2 đ
0,5 đ