Giáo án Đại số 9 năm 2009 - Tiết 67: Giải bài toán bằng cách lập phương trình

Ngày soạn:	14/04/09	Tiết 67 
Ngày giảng:
Đ8. giải bài toán bằng cách lập phương trình
A. Mục tiêu.
- Học sinh biết chọn ẩn, đặt điều kiện cho ẩn.
- Học sinh biết phân tích mối quan hệ giữa các đại lượng để lập phương trình bài toán.
- Học sinh biết trình bày bài giải của một bài toán bậc hai.
B. Chuẩn bị.
-Gv : Thước thẳng, MTBT 
-Hs : Ôn tập các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình. Thước, MTBT.
C. Phương pháp
 - Đàm thoại nghiên cứu vấn đề, luyện tập thực hành, hợp tác nhóm nhỏ.
D.Tiến trình dạy học.
	I. ổn định lớp.(1ph)
9A :	9B :
	II. KTBC.(5ph)
-Hs1 : 	
	Viết công thức nghiệm, công thức nghiệm thu gọn của pt bậc hai.
-Hs2 :	
	Nêu các bước giải phương trình có chứa ẩn ở mẫu.
	III. Bài mới.
Hoạt động 1. Ví dụ.(14ph)
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Ghi bảng
- Để giải bài toán bằng cách lập phương trình ta phải làm những bước nào?
- Cho Hs làm VD/ Sgk-57
? Bài toán thuộc dạng nào
? Ta cần phân tích những đại lượng nào.
- Đưa bảng phân tích các đại lượng, yêu cầu Hs lên bảng điền.
? Dựa vào bảng hãy phân tích trình bày bài toán.
- Yêu cầu một Hs lên bảng giải pt và trả lời bài toán.
- Nhắc lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình
- Đọc to đề bài.
- Dạng toán năng suất.
- Cần phân tích các đại lượng: số áo may trong 1 ngày, thời gian may, số áo.
- Lên bảng điền vào bảng phân tích
- Tại chỗ trình bày lời giải cho đến lập được phương trình.
- Một em lên bảng giải pt và trả lời bài toán.
Số áo may 1 ngày
Số ngày
Số áo may
Kế hoạch
x (áo)
 (ngày)
3000 (áo)
Thực hiện
x + 6 (áo)
 (ngày)
2650 (áo)
(Đk: x N*)
Giải
- Gọi số áo may trong 1 ngày theo kế hoạch là x (x N*).
Thời gian may xong 3000 áo là: (ngày)
Số áo thực tế may được trong 1 ngày là: x + 6 (áo)
Thời gian may xong 2650 áo là: (ngày)
- Xưởng may được 2650 áo trước khi hết thời hạn 5 ngày nên ta có pt:
 - 5 = 
 x2 – 64 x – 3600 = 0
 = 322 + 3600 = 4624
 = 68
x1 = 32 + 68 = 100 (TM)
x2 = 32 – 68 = - 36 < 0 (Loại)
Vậy theo kế hoạch, mỗi ngày xưởng phải may xong 100 áo.
Hoạt động 2. Luyện tập.(18ph)
- Cho Hs làm ?1
? Bài toán thuộc dạng toán gì
? Bài toán liên quan đến những kiến thức nào.
? Hãy chọn ẩn và đặt điều kiện cho ẩn.
- Yêu cầu một Hs lên bảng giải tiếp, dưới lớp làm bài sau đó nhận xét bài trên bảng.
- Yêu cầu Hs đọc đề bài
? Xác định dạng toán.
- Một em lên bảng làm bài.
- Theo dõi, hướng dẫn Hs làm bài.
- Nêu đề bài.
- Hướng dẫn Hs phân tích đề bài.
? Chọn ẩn
? Bác Thời vay ban đầu 2000000đ, vậy sau một năm cả vốn lẫn lãi là bao nhiêu.
? Số tiền này coi là gốc để tính lãi năm sau. Vậy sau năm thứ hai cả vốn lẫn lãi là bao nhiêu.
? Lập pt bài toán.
? Giải pt.
?Trả lời.
- Đọc đề bài.
- Dạng toán diện tích
- Liên quan đến kiến thức về hình chữ nhật
- Tại chỗ chọn ẩn và đặt điều kiện cho ẩn
- Lên bảng giải tiếp.
- Nhận xét bài làm trên bảng.
- Đọc đề bài.
- Dạng toán tìm số
- Lên bảng trình bày 
- Dưới lớp làm bài vào vở sau đó nhận xét bài trên bảng.
- Theo dõi đề bài
- Phân tích bài toán theo hướng dẫn của Gv.
- Tại chỗ trình bày bài toán.
?1
- Gọi chiều rộng của mảnh đất là x (m)
(x > 0)
Vậy chiều dài của mảnh đất là:x+4 (m)
- Diện tích của mảnh đất là 320m2, nên ta có pt: x(x + 4) = 320
 x2 + 4x – 320 = 0
 = 4 + 320 = 324
 = 18
x1 = 16 (TM)
x2 = - 20 (Loại)
Vậy chiều rộng của mảnh đất là:16 (m)
 chiều dài của mảnh đất là: 20 (m)
*Bài 41/Sgk-58.
- Gọi số nhỏ là x số lớn là x + 5
- Tích hai số là 150 nên ta có pt:
x(x + 5) = 150
 x2 + 5x – 150 = 0
 = 52 – 4.(- 150) = 625
 = 25
x1 = 
x2 = = - 15
Vậy nếu một bạn chọn số 10 thì bạn kia chọn số 15, nếu một bạn chọn số 
-15 thì bạn kia chọn số -10
*Bài 42/Sgk-58
- Gọi lãi xuất cho vay một năm là x 
 (x > 0)
- Sau một năm cả vốn lẫn lãi là:
 2 000 000 + 2 000 000.x%
= 20 000(100 + x)
- Sau năm thứ hai cả vốn lẫn lãi là:
20 000(100 + x) + 20 000(100 + x)x%
= 200(100 + x)2
- Sau năm thứ hai, bác Thời phải trả cả vốn lẫn lãi là 2 420 000đ, ta có pt:
200(100 + x)2 = 2 420 000
 (100 + x)2 = 12 100
 |100 + x| = 110
+) 100 + x = 110 x = 10 (TM)
+) 100 + x = - 110 x = - 210 (Loại)
Vậy lãi xuất cho vay hàng năm là:10%
	IV. Củng cố.(3ph)
? Hãy nhắc lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình.
? Khi giải bài toán bằng cách lập pt ta thường gặp các dạng toán nào.
? Khi giải bài toán bằng cách lập pt ta cần chú ý điều gì.
	V. Hướng dẫn về nhà.(4ph)
- Nắm chắc các bước giải bài toán bằng cách lập pt.
- Xem lại các ví dụ, bài tập đã chữa.
- BTVN: 43, 45, 46, 47/Sgk-58,59.
- Lưu ý: Với các bài toán có 3 đại lượng, trong đó có một đại lượng là tích của hai đại lượng kia (toán chuyển động, toán năng suất, diện tích,...) ta nên phân tích các đại lượng bằng bảng thì dễ lập pt bài toán hơn.
E. Rút kinh nghiệm.