Giáo án Dạy thêm Ngữ văn 9 - Buổi 1 đến 12

Buæi 1
VẺ ĐẸP CỦA VĂN XUÔI TRUNG ĐẠI QUA
MỘT SỐ TÁC PHẨM ĐÃ HỌC
I . MỤC TIÊU CẦN ĐẠT.
Giúp học sinh:
Hiểu được khái niệm văn xuôi trung đại: Những đặc điểm nổi bật của thể loại này nhằm phân biệt với văn xuôi hiện đại.
Nắm được vẻ đẹp nội dung và đặc sắc nghệ thuật của văn xuôi trung đại được thể hiện qua mỗi tác giả, tác phẩm đã học.
II. CHUẨN BỊ:
	G: Soạn giáo án, chuẩn bị hệ thống các bài tập.
	H: - Đọc lại các tác phẩm văn xuôi Trung đại đã học trong chương 
 trình Ngữ văn 9.
Nắm chắc các giá trị nội dung và nghệ thuật của các truyện.
IV. TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1Kiểm tra: - Hãy kể tên các tác phẩm văn xuôi trung đại mà em đã được học trong chương trình? Cho biết trong các tác phẩm ấy em thích nhất tác phẩm nào? Tại sao?
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
G: Giới thiệu nội dung chuyên đề.
?: Em hiểu thế nào về khái niệm văn xuôi trung đại?
H: Trao đổi, thống nhất.
?: Trong chương trình Ngữ văn THCS em đã được học những tác phẩm văn xuôi trung đại nào?
H: Phát biểu cá nhân.
?: Giới thiệu những nét chính về vẻ đẹp nội dung và nghệ thuật của “Chuyên người con gái Nam xương”?
H: Trao đôi, bổ sung
G; Chốt
?: Phân tích ý nghĩa của yếu tố kì ảo trong chuyện NCGNX ?
H: Thảo luận, trao đổi, dại diện phát biểu.
?: Vẻ đẹp về giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm? So sánh với thể truyện?
H: Bàn bạc, thống nhất, trả lời.
?: Đặc sắc về giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích?
H: Trao đổi, thống nhấ
?: Khi phân tích một tác phẩm truyên trung đại cần chú ý điểm gì
G: Hướng dẫn H luyện tập.
H: Viết từng đoạn văn phần TB.
I. Khái niệm văn xuôi trung đại:
- Văn xuôi trung đại là những tác phẩm văn xuôi ra đời từ thế kỉ X đến nửa đầu thế kỉ XIX, hết thế kỉ XIX
- Là những tác phẩm văn xuôi ra đời và phát triển trong môi tường xã hội phong kiến trung đại qua nhiều giai đoạn.
- Văn xuôi ở thời kì trung đại có nhiều đặc điểm chung về tư tưởng, về quan điểm thẩm mĩ, về ngôn ngữ.
II. Những tác giả, tác phẩm văn xuôi trung đại đã học trong chương trình ngữ văn THCS: 
III. Vẻ đẹp về nội dung và nghệ thuật của văn xuôi trung đại qua một số tác phẩm cụ thể:
“ Chuyện người con gái Nam Xương” của 
Nguyễn Dữ:
* Nội dung:
- Chuyện người con gái Nam Xương là một trong hai mươi tác phẩm của Tuyền kì mạn lục. 
* Nghệ thuật:
- Tác phẩm là một áng văn hay, thành công về nghệ thuật xây dựng truyện, miêu tả nhân vật, tự sự kết hợp với trữ tình.
- Tác phẩm cho thấy nghệ thuật XD tính cách nhân vật già dặn. Sự đan xen thực - ảo một cách nghệ thuật, mang tính thẩm mĩ cao.
- Yếu tố kì ảo, có ý nghĩa hoàn chỉnh thêm nét đẹp của nhân vật VN:
+ Nàng vẫn nặng tình với cuộc đời, với chồng con, với quê nhà...
+ Khao khát được phục hồi danh dự ( dù không còn là con người của trần gian)
+ Những yếu tố kì ảo đã tạo nên một kết thúc có hậu cho truyện, thể hiện ước mơ ngàn đời của nhân dân về lec công bằng( Người tốt dù bị oan khuất cuối cùng đã được đèn trả xứng đáng, cái thiện bao giờ cũng chiến thắng)
+ Tuy vậy kết thúc có hậu ấy cũng không làm giảm đi tính bi kịch của câu chuyện: Nàng chỉ trở về trong chốc lát, thấp thoáng, lúc ẩn, lúc hiện giữa dòng sông rồi biến mất không phải chỉ vì cái nghĩa với Linh Phi, mà điều chủ yếu là ở nàng chẳng còn gì để về, đàn giải oan chỉ là một chút an ủi với người bạc phận chứ không thể làm sống lại tình xư, nỗi oan được giải, nhưng hạnh phúc thực sự đâu có thể tìm lại được.
+ VN không quay trở về, biểu hiện thái độ phủ định , tố cáo xã hội PK bất công đương thời không có chỗ dung thân cho người phụ nữ èKhẳng định niềm thương cảm của tác giả đối với số phận bi thương của người phụ nữ trong chế độ PK.
+ Kết thúc truyện như vậy sẽ càng làm tăng thêm sự trừng phạt đối với T. Sinh. VN không trở cề TS càng phải cắn dứt, ân hận vì lỗi lầm của mình.
2. “Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh” của Phạm Đình Hổ.
 + Nhà văn ghi chép tùy hứng, tản mạn, không cần theo hệ thống, cấu trúc nào cả, nhưng vẫn nhất quán theo cảm hứng chủ đạo, giàu chất trữ tình.
( Truyện thuộc loại văn tự sự, có cốt truyện, hệ thống nhân vật được khắc họa nhờ hệ thống chi tiết nghệ thuật phong phú, đa dạng bao gồm các sự kiện, các sung đột, chi tiết miêu tả nội tâm, ngoại hình, khắc họa tính cách nhân vật).
3.“Hoàng Lê nhất thống chí” – Hồi thứ 
mười bốn của Ngô Gia Văn Phái. 
* Nội dung:
- Kể lại chiến công oanh liệt, sức mạnh và tài năng quân sự của quang Trung tiêu diệt hai mươi vạn quân Thanh.
- Khắc họa chân thực sự hèn nhát, bất lực của quận Thanh và vua tôi Lê Chiêu Thống.
 IV. Cách phân tích một tác phẩm truyện trung đại:
- Khi phân tích một tác phẩm truyện cần chú ý về nhân vật, về chủ đề, về giá trị nội dung, hay giá trị nghệ thuật của truyện.
- Cần biết đưa ra những nhận xét đánh giá một cách rõ ràng, có luận cứ và lập luận thuyết phục.
H­íng dÉn häc ë nhµ - Ôn tập kĩ.
 - Viết thành bài văn hoàn chỉnh.
 Rót kinh nghiÖm 
Buæi 2
 TỪ HÁN – VIỆT: VAI TRÒ, Ý NGHĨA VÀ 
 NHỮNG LỖI CẦN TRÁNH
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Giúp học sinh:
Nắm được khái niệm từ Hán – Việt, phân biệt với các từ mượn.
Hiểu được nội dung, ý nghĩa, vai trò và giá trị của việc sử dụng từ Hán – Việt.
II.CHUẨN BỊ:
G: Soạn bài chuẩn bị hệ thống bài tập.
H: Ôn kĩ phần kiến thức đã học về từ Hán – Việt.
III.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
Kiểm tra: Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh
Bài mới: 
HĐ 1: Tìm hiểu khái niệm từ hán Việt , phân biệt với các từ mượn khác.
?1: Thế nào là tư Hán Việt? Phân biệt từ Hán Việt với các từ mượn của các nước khác?
H: Trả lời cá nhân
G: Chốt.
HĐ 2: Hướng dẫn tìm hiểu ý nghĩa, vai trò, giá trị của sử dụng từ H-V.
?2: Muốn hiểu được nội dung của từ Hán Việt thì làm thế nào? Ý nghĩa của tư H-V?
H: Trao đổi, thảo luận
HĐ 4: Hướng dẫn luyện tập
H: Đọc bài tập
 Trao đổi, trả lời.
I.Khái niệm từ Hán Việt:
- Từ Hán Việt là từ mượn của tiếng Hán, phát âm theo cách Việt.
- Từ Hán Việt chiếm một số lượng lớn trong vốn từ Tiếng Việt.
II. Nội dung, ý nghĩa, vai trò và giá trị của việc sử dụng từ Hán – Việt:
- Để hiểu được nội dung của từ ghép Hán Việt, cần hiểu được ý nghĩa của các yếu tố Hán Việt
- Về sắc thái phong cách: từ Hán Việt có phong cách gọt giũa và thường được dùng trong phong cách khoa học, chính luận, hành chính( còn tiếng Việt nhìn chung có màu sắc đa phong cách: giọt giũa, cổ kính, sinh hoạt, thông dụng...
VD: huynh đệ = anh em, bằng hữu = bạn bè, thiên thu = mãi mãi, khẩu phật tâm xà = miệng nam mô bụng bồ dao găm...
- Sử dụng từ Hán Việt: Vấn đề sử dụng từ hán Việt là vấn đề hết sức tế nhị. Trong các từ Hán việt và từ thuần Việt đồng nghĩa , từ Hán Việt có sắc thái trừ tường, trang trọng, tao nhã, cổ kính còn từ thuần Việt mang sắc thái cụ thể, gần gũi. Vì thế người ta dùng từ Hán Việt để: 
+ Tạo sắc thái trang trọng, nghiêm trang, biểu thị thái độ tôn kính, trân trọng, làm nổi bật ý nghĩ lớn lao của sự vật, sự việc.
VD; Nói : Hội phụ nữ( không nói hội đàn bà), Hội nhi đồng Cứu quốc( không nói hội trẻ em cứu nước)...
III. Khi sử dụng từ Hán Việt cần chú ý:
- Nói viết đúng các từ gần âm Từ Hán Việt với từ thuần Việt.
VD: Tham quan thì nói( viết thành thăm quan) , vong gia thì nói ( viết thành phong gia)...
- Cần hiểu đúng nghĩa của từ Hán Việt .
VD: từ yếu điểm, biển thủ là từ Hán Việt khác nghĩa với điểm yếu, đầu biển trong tiếng Việt
IV.Luyện tập:
Em có nhận xét gì về cách dùng từ, ngắt nhịp trong đoạn thơ trích trong “ Truyện Kiều” của Nguyễn Du dưới đây: 
Buæi 4
 Tõ tiÕng viÖt theo nguån gèc - chøc n¨ng 
A. Môc tiªu: 	Gióp häc sinh:
1. KiÕn thøc:
Cñng cè nh÷ng hiÓu biÕt vÒ tõ tiÕng ViÖt theo nguån gèc: tõ m­în, tõ H¸n ViÖt, tõ ®Þa ph­¬ng, biÖt ng÷ x· héi, thuËt ng÷, tõ t­îng thanh - tõ t­îng h×nh. 
2. Kü n¨ng:
 RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm bµi tËp
	B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:
- GV: So¹n bµi vµ ®äc tµi liÖu tham kh¶o.
- HS: §äc vµ chuÈn bÞ bµi ë nhµ; tham kh¶o tµi liÖu cã liªn quan ®Õn bµi häc.
C. tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc
* æn ®Þnh líp, kiÓm tra bµi cò.
Bµi cò: Lµm bµi tËp GV giao vÒ nhµ.
	* Tæ chøc d¹y häc bµi míi
Ho¹t ®éng 1: Cñng cè lÝ thuyÕt
? ThÕ nµo lµ tõ m­în? Cã nh÷ng bé phËn tõ m­în nµo lµ chñ yÕu trong tiÕng ViÖt?
- HS nªu kh¸i niÖm vµ c¸c bé phËn tõ m­în. GV bæ sung qua s¬ ®å.
? ThÕ nµo lµ tõ ®Þa ph­¬ng? VD?
- HS nªu kh¸i niÖm vµ VD.
? ThÕ nµo lµ biÖt ng÷ x· héi? VD?
- HS nªu kh¸i niÖm vµ VD.
? ThÕ nµo lµ thuËt ng÷? VD?
- HS nªu kh¸i niÖm vµ VD.
? ThÕ nµo lµ tõ t­îng thanh ? VD?
- HS nªu kh¸i niÖm vµ VD.
? ThÕ nµo lµ tõ t­îng h×nh? VD?
- HS nªu kh¸i niÖm vµ VD.
i. Cñng cè lÝ thuyÕt
 1. Tõ m­în
Tõ m­în lµ nh÷ng tõ m­în tõ tiÕng cña n­íc ngoµi ®Ó biÓu thÞ sù vËt, hiÖn t­îng, ®Æc ®iÓm ... mµ tiÕng ViÖt ch­a cã tõ thËt thÝch hîp ®Ó diÔn ®¹t.
 2. Tõ ®Þa ph­¬ng
Tõ ®Þa ph­¬ng lµ nh÷ng tõ ®­îc sö dông phæ biÕn ë mét ®Þa ph­¬ng, vïng miÒn nhÊt ®Þnh.
VD: m« (®©u), tª (kia), r¨ng (sao), røa (thÕ)...lµ nh÷ng tõ ë ®Þa ph­¬ng vïng B¾c Trung Bé (Thanh Ho¸).
 3. BiÖt ng÷ x· héi
BiÖt ng÷ x· héi lµ nh÷ng tõ ng÷ ®­îc dïng trong mét tÇng líp x· héi nhÊt ®Þnh.
Kh«ng nªn l¹m dông biÖt ng÷ x· héi v× cã thÓ sÏ g©y khã hiÓu.
VD: ngçng (®iÓm 2), trøng (®iÓm 1),...
 4. ThuËt ng÷
ThuËt ng÷ lµ nh÷ng biÓu thÞ kh¸i niÖm khoa häc, c«ng nghÖ, th­êng ®­îc dïng trong c¸c v¨n b¶n khoa häc, c«ng nghÖ. 
VD: th¹ch nhò (§Þa lÝ), tõ vùng (Ng«n ng÷ häc),...
 5. Tõ t­îng thanh - tõ t­îng h×nh.
- Tõ t­îng thanh lµ nh÷ng tõ m« pháng ©m thanh cña ng­êi, vËt trong tù nhiªn vµ ®êi sèng.
VD: oa oa, hu hu, h« hè,...
- Tõ t­îng h×nh lµ tõ m« pháng h×nh d¸ng, ®iÖu bé cña ng­êi, vËt. 
VD: KhËt kh­ìng, lõ ®õ,...
Buæi 5
: Kh¸i qu¸t vÒ c¸c biÖn ph¸p tu tõ tõ vùng
A. Môc tiªu: 	Gióp häc sinh:
1. KiÕn thøc:
- Cñng cè nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸c biÖn ph¸p tu tõ tiÕng ViÖt.  ... p: H­íng dÉn «n luyÖn kiÕn thøc cò.
C Néi dung
I. Tìm hiểu chung về văn bản
1. Tác giả, tác phẩm
- Bằng Việt: tên thật là Nguyễn Việt Bằng, sinh năm 1941, quê ở Thạch Thất - Hà Tây.
- Thuộc lớp nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ
- Là một luật sư
- Đề tài: thường viết về những kỷ niệm, ước mơ của tuổi trẻ, gần gũi với người đọc trẻ tuổi, bạn đọc trong nhà trường. Tập thơ Bếp lửa viết năm 1968.
- Bài thở Bếp lửa được viết năm 1963, khi tác giả là sinh viên đang học ở Liên Xô.
2. Tìm hiểu chú thích
3. Bố cục
- Bài thơ mở ra với hình ảnh bếp lửa, từ đó gợi về những kỷ niệm tuổi thơ được sống bên bà được bà chăm sóc.
Nay cháu đã trưởng thành, suy nghĩ và thấu hiểu về cuộc đời bà với lẽ sống giản dị và cao quý của bà. Cuối cùng nguời cháu muốn gửi niềm thương, nhớ mong với bà.
Mạch thơ đi từ hồi tưởng đến hiện tại, tù kỷ niệm đến suy ngẫm.
Bài thơ chia làm 2 phần:
Phần 1 (Từ đầu đến “niềm tin dai dẳng”): những hồi tưởng về bà và tình bà cháu.
Phần 2 (còn lại): Những suy ngẫm về bà, về bếp lửa, nỗi nhớ với bà.
4. Đại ý
II. Tìm hiểu bài thơ
Buæi 22 :KHÚC HÁT RU NHỮNG EM BÉ LỚN TRÊN LƯNG MẸ
 Nguyễn Khoa Điềm
A. Môc tiªu cÇn ®¹t: 
Gióp häc sinh:
N¾m ®­îc nh÷ng néi dung c¬ b¶n nhÊt vÒ t¸c phÈm . 
RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn.
B. Ph­¬ng ph¸p: H­íng dÉn «n luyÖn kiÕn thøc cò.
C Néi dung
I. Đọc, tìm hiểu chung về văn bản
1. Tác giả, tác phẩm
- Tác giả: Nguyễn Khoa Điềm, sinh ngày 15-4-1943.
- Quê quán: Thôn Ưu Điềm, xã Phong Hoà, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế.
- Thuộc thế hệ các nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ.
- Tác phẩm: viết năm 1971.
- Những năm tháng chiến tranh ác liệt chiến đâu chống Mỹ cứu nước ở cả 2 miền Nam Bắc.
- Thời kỳ này cuộc sống của cán bộ, nhân dân ta trên các chiến khu rất gian nan, thiếu thốn, vừa bám rẫy bám đất tăng gia sản xuất vừa chiến đấu bảo vệ căn cứ.
2. Đọc chú thích (SGK)
Buæi 23 ÁNH TRĂNG
 NguyÔn Duy
A. Môc tiªu cÇn ®¹t: 
Gióp häc sinh:
N¾m ®­îc nh÷ng néi dung c¬ b¶n nhÊt vÒ t¸c phÈm . 
RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn.
B. Ph­¬ng ph¸p: H­íng dÉn «n luyÖn kiÕn thøc cò.
C Néi dung
Buæi 24 CON CÒ
 ChÕ Lan Viªn 
A. Môc tiªu cÇn ®¹t: 
Gióp häc sinh:
N¾m ®­îc nh÷ng néi dung c¬ b¶n nhÊt vÒ t¸c phÈm . 
RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn.
B. Ph­¬ng ph¸p: H­íng dÉn «n luyÖn kiÕn thøc cò.
C Néi dung
I. Đọc, tìm hiểu chung về văn bản 
1. Tác giả - tác phẩm
Buæi 25 VIẾNG LĂNG BÁC
	(Viễn Phương)
A. Môc tiªu cÇn ®¹t: 
Gióp häc sinh:
N¾m ®­îc nh÷ng néi dung c¬ b¶n nhÊt vÒ t¸c phÈm . 
RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn.
B. Ph­¬ng ph¸p: H­íng dÉn «n luyÖn kiÕn thøc cò.
C Néi dung
I. Đọc, tìm hiểu chung về văn bản
1. Tác giả - tác phẩm
D/ Bµi tËp vÒ nhµ:
Lµm bµi tËp: Ph©n tÝch bµi th¬ ViÕng l¨ng B¸c cña ViÔn Ph­¬ng. 
Häc bµi cò ë nhµ
 Buæi 25 MÙA XUÂN NHO NHỎ
A. Môc tiªu cÇn ®¹t: 
Gióp häc sinh:
N¾m ®­îc nh÷ng néi dung c¬ b¶n nhÊt vÒ t¸c phÈm . 
RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn.
B. Ph­¬ng ph¸p: H­íng dÉn «n luyÖn kiÕn thøc cò.
C Néi dung
I. Đọc, tìm hiểu chung về văn bản
1. Tác giả, tác phẩm 
a) Tác giả
Thanh Hải (1930-1980).
Quê : Phong Điền - Thừa Thiên Huế.
- Tham gia hoạt động văn nghệ từ cuối năm kháng chiến chống Pháp đến kháng chiến chống Mĩ.
4. Bố cục.
Bài thơ có thể chia làm 4 phần:
- Khổ đầu (6 dòng): Cảm xúc trước mùa xuân của trời đất.
- 2 khổ 2,3: Hình ảnh mùa xuân đất nước.
- 2 khổ 4,5: Suynghĩ và ước nguyện của nhà thơ.
- Khổ cuối là lời ca ngợi quê hương, đất nước và giai điệu dân ca xứ Huế.
II. Đọc, tìm hiểu văn bản
NÓI VỚI CON
	(Y Phương)
I. Tìm hiểu chung về văn bản
1. Tác giả - tác phẩm
Chủ đề bài thơ
- Lời người cha nói với con về lòng yêu thương con cái, ước mong thế hệ mai sau tiếp nối xứng đáng, phát huy truyền thống của tổ tiên, quê hương là tình cảm cao đẹp của con người Việt Nam suốt bao đời nay.
2. Đọc và tìm hiểu chú thích
(SGK )
3. Bố cục của văn bản
Văn bản có thể chia làm hai phần
- Phần 1 (từ đầu đến “ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời”): Con lớn lên trong tình yêu thương nâng đỡ của cha mẹ trong đời sống lao động của quê hương.
- Phần 2 (còn lại) : Lòng tự hào với sức sống mạnh mẽ bền bỉ với truyền thống cao đẹp của quê hương và niềm mong ước con hãy kế tục xứng đáng truyền thống đó.
II. Đọc - hiểu văn bản
 BẾN QUÊ
Nguyễn Minh Châu
I.Đọc, tìm hiểu chung về văn bản
1.Tác giả, tác phẩm:
2. Đọc – tìm hiểu chú thích:
a) Đọc văn bản.
b) Tìm hiểu chú thích
3. Tóm tắt truyện
4. Tìm hiểu tình huống truyện
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Phân tích những cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ
a. C ảm nh ận v ề thiên nhi ên
2. Tìm hiểu một đặc điểm nổi bật trong nghệ thuật của truyện: sáng tạo những hình ảnh có ý nghĩa biểu tượng
 NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI (Trích)
 (Lê Minh Khuê)
I.Đọc, tìm hiểu chung về văn bản
1. Tác giả - tác phẩm
a) Tác giả:
Lê Minh Khuê sinh năm 1949
- Quê: Tĩnh Gia – Thanh Hoá.
- Là Thanh niên xung phong trong kháng chiến chống Mĩ.
- Viết văn từ những năm 70.
Là cây bút truyện ngắn, ngòi bút miêu tả tâm lí tinh tế, sâu sắc đặc biệt là khi viết về phụ nữ.
b) Tác phẩm:
Những ngôi sao xa xôi là một trong những tác phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê.
* Xuất xứ: Viết năm 1971 – cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước đang diễn ra ác liệt.
* Ngôi kể:
- Ngôi thứ nhất thông qua lời kể của nhân vật chính. Lựa chọn ngôi kể này, nhà văn đã tạo được thuận lợi để biểu hiện đời sống nội tâm với nhiều cảm xúc ấn tượng hồi tưởng của nhân vật làm hiện lên vẻ đẹp trong sáng hồn nhiên của những cô gái thanh niên xung phong.
* Tóm tắt truyện: (SGV 150 - 151)
II. Đọc – hiểu truyện
1. Những nét tính cách chung của 3 cô gái TNXP trong tổ trinh sát mặt đường
- Hoàn cảnh sống, chiến đấu: bom đạn – nguy hiểm – ác liệt – gian khổ - khó khăn.
2. Nét tính cách riêng của mỗi người.
a) Nhân vật Phương Định
Là một cô gái Hà Nội xung phong vào chiến trường.
- Từ một cô gái thành phố vào chiến trường
- Có một thời học sinh hồn nhiên, sống vô tư bên mẹ trong một căn buồng nhỏ ở thành phố yên tĩnh trong những ngày thanh bình trước chiến tranh ở thành phố của mình.
- Những kỉ niệm ấy luôn sống lại trong cô ngay giữa chiến trường dữ dội – nó vừa là niềm khao khát, vừa làm dịu mát tâm hồn trong hoàn cảnh căng thẳng, khốc liệt của chiến trường.
+ Có những năm tháng tuổi thơ hồn nhiên – êm đềm bên mẹ.
+ Là một cô gái hồn nhiên hay mơ mộng, nhiều ước mơ, thích ca hát, khá xinh đẹp
Buæi 12: NguyÔn du vµ TruyÖn KiÒu 
I/ Giíi thiÖu t¸c gi¶ :
 GV nªu kh¸i qu¸t néi dung.
 1/ T¸c gi¶ : - NguyÔn Du tªn tù lµ Tè Nh­- hiÖu lµ Thanh Hiªn. Quª ë Tiªn §iÒn – Nghi Xu©n – Hµ TÜnh 
 - Sinh tr­ëng trong mét gia ®×nh quÝ téc, cã truyÒn thçng v¨n häc, nhiÒu ®êi lµm quan.
 - Cha lµ tiÕn sÜ NguyÔn NghiÔm, anh lµ NguyÔn Kh¶m, tõng gi÷ chøc tÓ t­íng.
 “ Bao giê Ngµn Hèng hÕt c©y
 S«ng Rum hÕt n­íc hä nµy hÕt quan” 
 2/ Thêi ®¹i :
 Cuèi thÕ kû XVIII, ®Çu thÕ kû XIX, chÕ ®é phong kiÕn khñng ho¶ng trÇm träng, b·o t¸p khëi nghÜa T©t S¬n. §Ønh cao lµ diÖt: NguyÔn TrÞnh Xiªm ®¹i ph¸ qu©n Thanh, nh­ng råi l¹i nhanh chãng thÊt b¹i- NguyÔn ¸nh ®¸nh b¹i T©y S¬n:
 “ Mét phen thay ®æi s¬n hµ
 M¶nh th©n chiÕc l¸ biÕt lµ vÒ ®©u”. 
 Víi thêi ®¹i Êy, x· héi Êy ®· ¶nh h­ëng lín ®Õn cuéc ®êi , sù nghiÖp, tÝnh c¸ch cña NguyÔn Du.
3/ Sù nghiÖp - cuéc ®êi cña NguyÔn Du:
* Cuéc ®êi: 
 - Giai ®o¹n Êu th¬ vµ thanh niªn: Må c«i cha lóc 9 tuæi, må c«i mÑ lóc 12 tuæi . Sèng vµ häc tËp ë Th¨ng Long (anh trai ).lµ ng­êi hµo hoa, phong nh·, häc giái nh­ng ®i thi chØ ®Ëu tam tr­êng.
 - Nh÷ng n¨m l­u l¹c: Sèng cuéc ®êi giã bôi, lóc ë quª vî Th¸i B×nh, (1786 –1796 ), lóc ë Hµ TÜnh (1796 –1802 ). Trung thµnh víi nhµ Lª, chèng l¹i T©y S¬n «ng sèng gÇn gòi víi nh©n d©n.
 - Giai ®oanh lµm quan víi nhµ NguyÔn: §­îc nhµ NguyÔn tin dïng, gi÷ chøc Cai b¹, Tham tri bé lÔ, Ch¸nh sø tuÕ cèngnh­ng «ng vÉn c¶m thÊy bÊt ®¾c chÝ, gß bã.
1820 ®i sø sang Trung Quèc lÇn thø 2- Ch­a kÞp ®i – qua ®êi.
HiÓu s©u réng cuéc sèng con ng­êi, cã tÊm lßng nh©n ¸i. 
* §¸nh gi¸ : “ Tè Nh­ cã con m¾t tr«ngkh¾p s¸u câi, cã tÊm lßng nghÜ ®Õn c¶ ngh×n ®êi. Lêi v¨n t¶ h×nh nh­ cã m¸u ch¶y ®Çu ngän bót, n­íc m¾t thÊm trªn tê giÊy, khiÕn ai ®äc ®Õn còng c¶m thÊy thÊm thÝa, ngËm ngïi ”.
 ( Méng Liªn §­êng chñ nh©n ).
4/ T¸c phÈm:
Ch÷ H¸n: “Thanh hiªn Thi tËp”, “B¾c hµnh t¹p lôc”, “Nam trung t¹p ng©m” (cã tíi 243 bµi ch÷ H¸n ).
Ch÷ N«m: “ TruyÖn KiÒu”, “V¨n chiªu hån”, “Th¸c lêi trai ph­êng nãn”, “V¨n tÕ sèng hai c« g¸i Tr­êng L­u”
II/ Giíi thiÖu truyÖn KiÒu :
 1. Nguồn gốc:
 * TruyÖn KiÒu cßn cã tªn gäi kh¸c lµ “§o¹n tr­êng t©n thanh”. Lµ mét truyÖn th¬ viÕt b»ng ch÷ N«m, dµi 3254 c©u th¬ lôc b¸t.
 - Dùa theo cèt truyÖn “Kim V©n KiÒu truyÖn” cña Thanh T©m Tµi Nh©n- mét nhµ v¨n Trung Quèc- sèng ë ®êi nhµ Thanh . KÓ vÒ cuéc ®êi Thuý kiÒu ë thÕ kû XVI, nhµ Minh.
 - TruyÖn KiÒu kh«ng ph¶i b¶n dÞch, mµ lµ s¸ng t¹o cña nhµ th¬. - Dựa theo cốt truyện Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân (Trung quốc) nhưng phần sáng tạo của Nguyễn Du là rất lớn.
- Lúc đầu có tên: “Đoạn trường Tân Thanh”, sau đổi thành “Truyện Kiều”.
Kết luận: Là tác phẩm văn xuôi viết bằng chữ Nôm.
+ Tước bỏ yếu tố dung tục, giữ lại cốt truyện và nhân vật.
+ Sáng tạo về nghệ thuật: Nghệ thuật tự sự, kể chuyện bằng thơ.
+ Nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc.
+ Tả cảnh thiên nhiên.
* Thời điểm sáng tác:
- Viết vào đầu thế kỷ XIX (1805-1809)
- Gồm 3254 câu thơ lục bát.
rập,
* Đại ý:
Truyện Kiều là một bức tranh hiện thực về một xã hội bất công, tàn bạo; là tiếng nói thương cảm trước số phận bi kịch của con người, tiếng nói lên án những thế lực xấu xa và khẳng định tài năng, phẩm chất, thể hiện khát vọng chân chính của con người.
2. Tóm tắt tác phẩm:
GV cho HS tãm t¾t t¸c phÈm -bè côc 3 phÇn.
 1- GÆp gì vµ §Ýnh ­íc:
Th©n thÕ tµ s¾c cña hai chÞ em Thuý KiÒu.
C¶nh ch¬i héi ®¹p thanh vµ gÆp kim träng.
KiÒu – Kim chñ ®éng ®Ýnh ­íc vµ thÒ nguyÒn.
Kim Träng vÒ Liªu D­¬ng chÞu tang chó.
2- Gia biÕn vµ l­u l¹c:
 3- §oµn viªn :
III/ Gi¸ trÞ TruyÖn KiÒu :
 * Néi dung : GV nªu ng¾n gän.
A : Gi¸ trÞ hiÖn thùc: 
Bøc tranh XHPK bÊt c«ng, tµn b¹o chµ ®¹p lªn quyÒn sèng con ng­êi.
Sè phËn bÊt h¹nh cña ng­êi phô n÷ ®øc h¹nh, tµi hoa trong x· héi phong kiÕn.
B : Gi¸ trÞ nh©n ®¹o :
Lªn ¸n chÕ ®é phong kiÕn v« nh©n ®¹o.
C¶m th«ng sè phËn, bi kÞch con ng­êi.
§Ò cao kh¼ng ®Þnh tµi n¨ng, nh©n phÈm, ­íc m¬, kh¸t väng ch©n chÝnh cña con ng­êi.
 §ã lµ mét b¶n ¸n, mét tiÕng kªu th­¬ng, mét ­íc m¬, vµ mét c¸i nh×n bÕ t¾c. 
* NghÖ thuËt : 
 - Ng«n ng÷: GiÇu ®Ñp, kh¶ n¨ng biÓu c¶m phong phó.
 - ThÓ lo¹i: ThÓ th¬ lôc b¸t ®· ®¹t tíi ®Ønh cao cña nghÖ thuËt ®iªu luþÖn. KÓ, t¶ (t¶ thiªn nhiªn, t¶ c¶nh ngô t×nh, t¶ hµnh ®éng nh©n vËt, ®Æc biÖt lµ miªu t¶, ph©n tÝch t©m lÝ nh©n vËt ) ®· ®¹t thµnh c«ng v­ît bËc.
IV/ LuyÖn tËp:
ViÕt bµi giíi thiÖu vÒ NguyÔn du -TruyÖn KiÒu .
D/ Bµi tËp vÒ nhµ:
Lµm bµi tËp.
Häc bµi cò ë nhµ