Giáo án Hình học khối 9 - Tiết 34 đến tiết 37

TIẾT 34 LUYỆN TẬP
Ngày soạn 1/12/2008 
*I/MỤC TIÊU: Qua bài học sinh cần nắm:
 - Kiến thức : HS nắm vững và vận dụng được hai chiều khi biết vị trí tương đối è hệ thức và ngược lại
 - Kỷ năng:Vẽ tiếp tuyến chung của hai đường tròn,lập luận lôgic khi chứng minh
 - Thái độ: Giáo dục tính cẩn thận, tỉ mỉ
*II/YÊU CẦU CHUẨN BỊ BÀI:
 -GV: Thước ,compa,êke,phấn mầu
 -HS: thước compa,êke
*III/CÁC HOẠT ĐỘNH DẠY VÀ HỌC:
 1/ Ổn định tổ chức: KTSS,dụng cụ học tập
 2/ Kiểm tra bài cũ: - Nêu các vị trí tương đối của hai đường trònvà ứng với mỗi vị trí viết hệ thức liên hệ giữa d và bán kính R
 3/ Bài mới: Để nắm lại vị trí tương đối của hai đường tròn và hệ thức liên hệè bài mới
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
 Nội dung ghi bảng
BT36/
GV cho HS vẽ hình ghi GT,KL
HD:a/ Ta phải CM hệ thức nào đểè hai đường tròn tiếp xúc trong b/CD=CAçnội tiếp cóOA đường kính
BT37/
GV: cho HS vẽ hình ghi GT,KL
HD: Cách 1: Kẽ OH vuông góc với CD so sánh các đoạn thẳng HB,HA;HD,HC èđpcm
Cách2:ACO=BDO (cgc) 
BT39/
GV: cho HS Vẽ hình ghi GT,KL
HD: a/ vuông tại A,<= AI trung tuyến= ½ BC<= T/C trung tuyến
b/HD 
phân giác hai góc kề bù
c/HD:Tính BC ta thấy BC và IC quan hệ như thế nào?
-IA tính ?
HS Thực hiện
a/ R-r=d
OI=OA-IA
b/HS lập luận bài giải theo sơ đồ trên 
Cách1: Thực hiện
HD=HC;HA=HB=>AC=BD
HS: ThựchiệnOA=OB=r;OD=OC=R; ( bằng hiệu hai góc bằng nhau )
BT39/
a/HS lập luận theo sơ đồ trên
b/ HS chỉ ra hai tia phân giác của hai góc kề bù
c/ HS: BC=2AI
*Bai tập36/ (SGK)
 a/I =>OI<OA
 OI+IA=OA=>OI=OA-IA
 Hay(I),(O) tiếp xúc trong
 b/OCAD (COAvuông tạiC) =>CD=CA (ĐL)
*Bài tập 37/(SGK)
 *Cách 1: Kẽ OHAB Ta chứng minh:
 HD=HC(1)
 HB=HA(2) 
 Từ (1) và (2)=>HD- HB=HC-HA hay AC=BD
*Cách 2:ACO=BDOç( OB=OA ,,OC=OD )
*Bài 39/(SGK)a/ (vận dụng định lý đảo về đường trung tuyến trong tam giác vuông ) b/Vận dụng định lý hai tia phân giác của hai góc kề bù
 c/ 
 Vậy BC=2IA=2.6=12 
 4/ Củng cố -HDTH:
 a/ Củng cố: Từng phần
 b/HDTH:
 *Bài vừa học: - Xem lại các bài giải trên và tìm cách chứng minh khác
 BTVN: 38(SGK)
 HD:a/ Tâm của đường tròn nằm trên đường nào?(chú ý giả thuyết cho hai đường tròn tiếp xúc ngoài,tiếp xúc trong )
 *Bài sắp học: -Chuẩn bị kiến thức ôn tập chương II
Tieát35:	OÂN TAÄP CHÖÔNG II	
Ngaøy soaïn :6/12/2008
I/MUÏC TIEÂU
 ØKieán thöùc : Hoïc sinh oân taäp caùc kieán thöùc ñaõ hoïc veà tính chaát ñoáùi xöùng cuûa ñöôøng troøn, lieân heä giöõa daây vaø khoaûng caùch ñeán taâm, veà vò trí töông ñoái cuûa ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn, cuûa hai ñöôøng troøn.
 ØKyõ naêng:Vaän duïng caùc tính chaát ñaõ hoïc vaøo tính toaùn vaø chöùng minh. Reøn luyeän caùch phaân tích tìm toøi lôøi giaûi baøi toaùn vaø trình baøy lôøi giaûi baøi toaùn. Laøm quen vôùi daïng baøi taäp veà tìm vò trí moät dieåm ñeå ñoaïn thaúng coù ñoä daøi lôùn nhaát.
 ØThaùi ñoä: Tính caån thaän, chính xaùc., heä thoáng.
II/YÊU CẦU CHUẨN BỊ BÀI
*gv: Thước ,compa, phấn mầu
*hs:Thước, compa 
III/ CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
ÔDTC: KTSSố,dụng cụ học tập
KTBC: Kết hợp
Bài mới:Để nắm lại kiến thức của chương II có hệ thống ta sang tiết học mới 
Ñaët vaán ñeà: Chuùng ta ñaõ hoïc qua chöông II , tieát naøy chuùng ta heä thoáng caùc kieán thöùc chöông II vaø vaän duïng ñeå giaûi moät soá baøi taäp coù lieân quan.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ
NOÄI DUNG GHI BAÛNG
Giaùo vieân cho hoïc sinh ñoïc ñeà baøi
Giaùo vieân höôùng daãn hoïc sinh veõ hình
Löu yù taâm ñöôøng troøn ngoaïi tieáp tam giaùc vuoâng laø trung ñieåm cuûa caïnh huyeàn
Hoïc sinh ñoïc ñeà baøi,
Hoïc sinh nhaéc laïi nhöõng kieán thöùc lieân quan ñeán ñeà baøi : ñöôøng troøn ngoaïi tieáp tam giaùc, tam giaùc noäi tieáp ñöôøng troøn.
Hoïc sinh veõ hình
 Baøi 41 SGK
Neâu caùc vò trí töông ñoái cuûa hai ñöôøng troøn ? heä thöùc lieân heä giöõa d, R, r.
Neâu caùch chöùng minh hai ñöôøng troøn tieáp xuùc ngoaøi, tieáp xuùc trong.
Giaùo vieân cho hoïc sinh suy nghó ít phuùt vaø giaûi caâu a)
b) Töù giaùc AEHF laø hình gì? Vì sao?
Löu yù tam giaùc coù 1 caïnh laø ñöôøng kính thì tam giaùc ñoù vuoâng
c) Söû duïng heä thöùc giöõa ñöôøng cao vaø hình chieáu ñeå chöùng minh
d) Neâu caùch chöùng minh moät ñöôøng thaúng laø tieáp tuyeán cuûa ñöôøng troøn 
Giaùo vieân ñöa ra caùc böôùc xaùc ñònh vò trí ñieåm H ñeå EF lôùn nhaát
+ EF OA- khoâng ñoåi
+Chæ ra vò trí ñieåm H ñeå EF = OA
+Keát luaän vò trí ñieåm H
Hoïc sinh traû lôøi
Hoïc sinh vaän duïng caùc kieán thöùc vöøa neâu ñeå giaûi caâu a)
b) hoïc sinh giaûi mieäng
c) hoïc sinh so saùnh AE.AB vaø AF.AC vôùi AH2 
Hoïc sinh traû lôøi vaø vaän duïng kieán thöùc naøy ñeå chöùng minh caâu d)
hoïc sinh suy nghó ít phuùt vaø chöùng minh theo töøng böôùc
Hoïc sinh coù theå so saùnh EF vôùi daây cung AD
Chöùng minh
a) OI=OB – IB neân (I) tieáp xuùc trong vôùi (O)
 OK=OC – KC neân (K) tieáp xuùc trong vôùi (O).
IK=IH+KH neân (I) tieáp xuùc ngoaøi vôùi (K).
b) Töù giaùc AEHF coù neân laø hình chöõ nhaät
c) rABH vuoâng taïi H vaø HEAB 
neân AH2 = AE.AB
 rAHC vuoâng taïi H vaø HFAC
Neân AH2 = AF.AC
Suy ra : AE.AB = AF.AC
d) Goïi G laø giao ñieåm cuûa AH vaø EF. Töù giaùc AEHF laø hình chöõ nhaät neân GH=GF. Do ñoù 
rKHF caân taïi K neân 
 EFFK
Vaäy EF laø tieáp tuyeán cuûa ñöôøng troøn (K)
Töông töï EF laø tieáp tuyeán cuûa ñöôøng troøn (I)
e) EF=AH OA 
EF=OA AH=OA HO
Vaäy khi HO thì EF coù ñoä daøi lôùn nhaát. 
4/.Cuûng coá-HDTH:
 	a/ Củng cố: Qua baøi taäp 41 SGK 
 b/Höôùng daãn töï hoïc : 
	*Bài vừa học: - Nắm lại các kiến thức đã ôn
 -BTVN:42,43(SGK)
 HD: a/ Tứ giác EMFA là hình chữ nhật
 b/ 
 c/ CM:OO’ tại A
 d/ CM: PM là đường trung bình của hình thang vuôngOBCO’
 *Bài sắp học :Giải các bài tập 42,43 (SGK) 
Tieát 36:	OÂN TAÄP CHÖÔNG II (tt)	
Ngaøy soaïn: 6/12/2008
I/MUÏC TIEÂU:
 ØKieán thöùc : Hoïc sinh oân taäp caùc kieán thöùc ñaõ hoïc veà tính chaát ñoáùi xöùng cuûa ñöôøng troøn, lieân heä giöõa daây vaø khoaûng caùch ñeán taâm, veà vò trí töông ñoái cuûa ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn, cuûa hai ñöôøng troøn.
 ØKyõ naêng:Vaän duïng caùc tính chaát ñaõ hoïc vaøo tính toaùn vaø chöùng minh. Reøn luyeän caùch phaân tích tìm toøi lôøi giaûi baøi toaùn vaø trình baøy lôøi giaûi baøi toaùn. Laøm quen vôùi daïng baøi taäp veà tìm vò trí moät ñieåm ñeå ñoaïn thaúng coù ñoä daøi lôùn nhaát.
 ØThaùi ñoä: Tính caån thaän, chính xaùc., heä thoáng.
II/ YÊU CẦU CHUẨN BỊ BÀI:
GV: Thước ,compa ê ke,phấn màu
HS: Thước, compa, ê ke
III/ CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
a/ ÔĐTC KTSS
b/KTBC: Kết hợp với giải bài tập
c/ Bài mới:
Ñaët vaán ñeà: Chuùng ta ñaõ hoïc qua chöông II , tieát naøy chuùng ta heä thoáng caùc kieán thöùc chöông II vaø vaän duïng ñeå giaûi moät soá baøi taäp coù lieân quan
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ
NOÄI DUNG GHI BAÛNG
*Bài 42/(SGK)
GV: cho HS đọc đề toán, vẽ hình và ghi GT;KL
a/ dùng dấu hiệu nào để CM tứ giác EMFA là hình chữ nhật?
GV:cho HS lên bảng chứng minh
GV: cho HSkhác nhận xét
b/ Để chứng minh đẳng thức đó ta CM?
GV:cho HS suy nghĩ 
c/ Để CM OO’ là tiếp tuyến cúa đường tròn đường kính BC ta CM?
GV cho HS suy nghĩ
d/GV:Để CM : BC là là tiếp tuyếncủa đường tròn đường kính OO’ya CM ?
*GV: Gợi ýcần CM:
PM//BO//O’CçPM là đường trung bình của hình thang vuông OBCO’
Bài43(SGK)
Giaùo vieân cho hoïc sinh ñoïc ñeà baøi
Giaùo vieân höôùng daãn hoïc sinh veõ hình
Nhaéc laïi ñònh lí veà quan heä giöõa ñöôøng kính vaø daây cung
Giaùo vieân höôùng daãn hoïc sinh keû theâm
OMAC, O’NAD
HS thực hiện
a/HS tứ giác có ba góc vuông
HS thực hiện
HS:Hai tích đó cùng bằng một số liệu nào đó
HS: suy nghĩ ít phút rồi thực hiện
HS: OO’và A
HS suy nghĩ ít phút rồi thực hiện
d/ Gọi P là trung điểm củaOO’ta CM :PM
HS: Thực hiện theo gợi ý trên
Bài43(SGK)
Hoïc sinh ñoïc ñeà baøi, veõ hình, ghi GT, KL
Ñöôøng kính vuoâng goùc vôùi daây thì ñi qua trung ñieåm cuûa daây aáy
Hoïc sinh suy nghó ít phuùt vaø giaûi caâu a)
*Bài 42/ (SGK)
a/Tứ giác EMFA là hình chữ nhật
 Ta cần CM : 
( T/C hai tiếp tuyến)
b/ ME.MO=MF.MO’
Ta có MA2=ME.MO (1)
 MA2=MF.MO’(2)
Từ (1) và (2) => ME.MO= MF.MO’
c/ CM: OO’
Ta cóA Và OO’
Tại A èOO’ là tiếp tuyến của đường tròn đường kínhBC
d/ GọiP là trung điểm của OO’ta có
PM là ĐTB của hình thang OBCO’
NênèPM//OB//O’C=>PM
=>BC là tiếp tuyến của đường tròn đường kính OO’
Baøi 43 ( SGK)
Chöùng minh:
a) Keû OMAC, O’NAD
 Hình thang OMNO’ coù IO=IO’ vaø OM//NO’//IA neân AM=AN
Ñaõ coù ñöôøng thaúng naøo vuoâng goùc vôùi AB?
Haõy chöùng minh giaùn tieáp KB AB baèng caùch chöùng minh OO’//KB
Suy ra ñieàu phaûi chöùng minh
Ñaùp:
OO’ BA taïi H
rABK coù AI = IH, AH = HB
Neân IH laø ñöôøng trung bình ,
 suy ra IH//KB töùc laø OO’//KB
Hoïc sinh trình baøy lôøi giaûi
Ta laïi coù AC=2AM, AD=2AN 
Neân AC = AD
b) Goïi H laø giao ñieåm cuûa AB vaø OO’. Theo tính chaát hai ñöôøng troøn caét nhau ta coù:
AH = HB , OO’ AB
rABK coù AI = IH, AH = HB
Neân IH laø ñöôøng trung bình ,
 suy ra IH//KB töùc laø OO’//KB
Ta laïi coù OO’ BA neân KB AB
4/.Cuûng cố-HDTH
 a/Củng cố: Từng phần qua các bài tập
 b/ HDTH:
*Bài vưa học: - xem lại các bài tập đã giải,các định lý có liên quan
*Bài sắp học: -Tra bài kiểm tra 
	-----------------------------//-------------------------------
Tieát37:	TRAÛ BAØI KIEÅM TRA HOÏC KYØ
Ngaøy soaïn:6/12/2008:
I/MUÏC TIEÂU
ØKieán thöùc : Hoïc sinh ñöôïc cuûng coâù caùch trình baøy lôøi giaûi, nhaän thaáy ñöôïc caùc vöôùng maéc, sai laàm thöôøng gaëp trong lôøi giaûi, phaùt hieän ñöôïc nhöùng lôøi giaûi hay.
 ØKyõ naêng: Trình baøy lôøi giaûi.
 ØThaùi ñoä: Tính caån thaän, chính xaùc, thaáy ñöôïc nhöõng kieán thöùc, kyõ naêng coøn chöa vöõng , töø ñoù coù yù thöùc khaéc phuïc, söûa chöõa.
II/ YÊU CẦU CHUẨN BỊ BÀI:
*GV:Chuẩn bị đáp án- biểu điểm
*HS: Chuẩn bị sổ ghi chép
III/ CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1/ ÔĐTC: KTSS
2/ KTBC: 
3/ Bài mới: 
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ
NOÄI DUNG GHI BAÛNG
*Giaùo vieân neâu ñaùp aùn 
GV: cho HS suy nghĩ cách c/m khác
*Hoïc sinh laàn löôït neâu nhöõng thaéc maéc veà baøi laøm cuûa mình so vôùi ñaùp aùn
HS: Nêu cách c/m khác:
Các câu b,c,d
ÑAÙP AÙN VAØ THANG ÑIEÅM
(1đ)
Bài 4(4đ)
* Vẽ hình GT+KL (0.5)
a/ Chứng minh được:
*DA=DB,EA=EC (0,5đ)
*DE=DA+AD=BD+CE(0,5đ)
b/OD là phân giác góc BOA 
 OE là phân giác góc AOC (0.25đ)
*Góc BOA,gócAOC là hai góc kề bù(0.25đ) ,(0.25đ)
*c/Tam giác DOE vuông tạiO và đường cao OA (0.25đ)
 AD.AE=OA2=R2 suy ra DB.CE=R2 (0.5đ)
d/ Gọi I là trung điểm củaDE OI đường trung bình hình thang BDEC (0.25đ)
*c/m: được OItại O,suy ra điều phải c/m (0.5đ)
e/ C/m được các góc:O,H,K điều vuông (0.5đ) *tứ giác AHOK là hình chữ nhật (0.25đ)
4/ Củng cố HDTH:
a/ Củng cố: Qua bài kiểm tra HS nắm lại các kiến thức đã học
b/ HDTH: 
*Bài vừa học :Rút kinh nghiệm qua bài kiểm tra lần này
*Bài sắp học :Về nhà tìm hiểu xem 
 -Góc ở tâm là góc như thế nào?
 -sđ góc ở tâm và sđ cung bị chắn quan hệ như thế nào? - Khi nào thì : sđ sđsđ