Giáo án Hình học lớp 9 - Học kỳ I - Năm học 2008 – 2009 - Tiết: Đường kính và dây của đường tròn

Tuaàn 11:	Ngaøy soaïn: 03/11/2008
Tieát 21	Ngaøy giaûng: 06/11/2008
§2. ÑÖÔØNG KÍNH VAØ DAÂY CUÛA ÑÖÔØNG TROØN
---------- & ----------
I. MUÏC TIEÂU:
Hoïc sinh naém ñöôïc ñöôøng kính laø daây lôùn nhaát trong caùc daây cuûa ñöôøng troøn, naém ñöôïc hai ñònh lí veà ñöôøng kính vuoâng goùc vôùi daây vaø ñöôøng kính ñi qua trung ñieåm cuûa daây khoâng ñi qua taâm.
Hoïc sinh bieát vaän duïng caùc ñònh lí ñeå chöùng minh ñöôønh kính ñi qua trung ñieåm cuûa moät daây, ñöôøng kính vuoâng goùc vôùi daây.
Reøn kó naêng laäp meänh ñeà ñaûo, kó naêng suy luaän vaø chöùng minh.
II. PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC:
	- Saùch giaùo khoa, thöôùc thaúng, compa, phaûng phuï.
III. TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY:
1- OÅn ñònh lôùp :
2- Hoaït ñoäng 1 Kieåm tra baøi cuõ:
Theá naøo laø ñöôøng troøn (O)? Haõy veõ ñöôøng troøn taâm (O) ñöôøng kính AB = 8cm?
Veõ ñöôøng troøn ngoaïi tieáp DABC trong caùc tröôøng hôïp sau:
3- Baøi môùi
Hoaït ñoäng cuûa Gv
Hoaït ñoäng cuûa Hs
Baûng ghi
Hoaït ñoäng 2: So saùnh ñoä daøi cuûa ñöôøng kính vaø daây
- Cho hoïc sinh ñoïc ñeà baøi toaùn SGK.
- Giaùo vieân veõ hình. Hoïc sinh quan saùt vaø döï ñoùan ñöôøng kính cuûa ñöôøng troøn laø daây coù ñoä daøi lôùn nhaät phaûi khoâng?
- Coøn AB khoâng laø ñöôøng kính thì sao?
- Qua hai tröôøng hôïp treân em naøo ruùt ra keát luaän gì veà ñoä daøi caùc daây cuûa ñöôøng troøn.
- Giaùo vieân ñöa ra ñònh lí.
- Cho vaøi hoïc sinh nhaéc laïi ñònh lí.
- Hoïc sinh thöïc hieän
- Hoïc sinh tra lôøi
- Ñöôøng kính laø daây lôùn nhaát cuûa ñöôøng troøn.
- AB < 2R
- Hoïc sinh traû lôøi
1. So saùnh ñoä daøi cuûa ñöôøng kính vaø daây 
* Tröôøng hôïp AB laø ñöôøng kính:
AB laø ñöôøng kính, ta coù: AB=2R
* Tröôøng hôïp AB khoâng laø ñöôøng kính:
Xeùt AOB ta coù:
AB<OA+OB=R+R=2R
Vaäy AB<2R. 
Ñònh lí: (SGK)
Hoaït ñoäng 3: Quan heä vuoâng goùc giöõa ñöôøng kính vaø daây
GV veõ ñöôøng troøn (O;R) ñöôøng kính AB vuoâng goùc vôùi daây CD taïi I. so saùnh ñoä daøi IC vôùi ID?
Ñeå so saùnh IC vaø ID ta ñi laøm nhöõng gì?
Goïi moät hoïc sinh leân baûng so saùnh.
Nhö vaäy ñöôøng kính AB vuoâng goùc vôùi daây CD thì ñi qua trung ñieåm cuûa daây aáy. Neáu ñöôøng kính vuoâng goùc vôùi ñöôøng kính CD thì sao? Dieàu naøy coøn ñuùng khoâng?
- Cho vaøi hoïc sinh nhaéc laïi ñònh lí 2.
Coøn ñöôøng kính ñi qua trung ñieåm cuûa daây coù vuoâng goùc vôùi daây ñoù khoâng? Veõ hình minh hoïa.
Vaäy meänh ñeà ñaûo cuûa ñònh lí naøy ñuùng hay sai, ñuùng khi naøo?
GV yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm ? 2
Cho hình 67.
Haõy tính ñoä daøi daây AB, bieát OA = 13cmm AN = MB, OM= 5cm.
- Hoïc sinh tra lôøi
- Hoïc sinh tra lôøi
- Hoïc sinh thöïc hieän
- Hoïc sinh tra lôøi
- Hoïc sinh thöïc hieän
- Hoïc sinh tra lôøi
- Ñöôøng kính ñi qua trung ñieåm cuûa moät daây khoâng vuoâng goùc vôùi daây aáy.
Hoïc sinh thöïc hieän
Gv: cho moät nhoùm leân trình baøy
2. Quan heä vuoâng goùc giöõa ñöôøng kính vaø daây 
Xeùt OCD coù OC=OD(=R)
OCD caân taïi O, maø OI laø ñöôøng cao neân cuõng laø trung tuyeán. IC=ID. 
Ñònh lí 2. (SGK).
- Ñöôøng kính ñi qua trung ñieåm cuûa moät daây khoâng vuoâng goùc vôùi daây aáy.
Ñònh lí 3 (SGK)
Coù AB laø daây khoâng ñi qua taâm MA = MB (gt) Þ OM ^ Ab (ñ/l quan heä vuoâng goùc giöõa ñöôøng kính vaø daây).
 (ñ/l Py-ta-go)
 (cm)
Hoaït ñoäng 4: Cuûng coá
Goïi moät hoïc sinh leân baûng veõ hình baøi 10 trang 104 SGK?
- Veõ hình
Chöùng minh: 
a. Vì DBEC (= 1v) vaø DBDC (= 1v) vuoâng neân EO = DO = OB = OC. Vaäy boán ñieåm B, E, D, C cuøng thuoäc moät ñöôøng troøn.
b. DE laø daây cung khoâng laø ñöôøng kính, BC laø ñöôøng kính neân DE < BC.
Baøi 10 trang 104 SGK
4 - Höôùng daãn veà nhaø
- Hoïc kó 3 ñònh lí ñaõ hoïc.
- Veà nhaø chöùng minh ñònh lí 3.
- Laøm baøi taäp 11/104 SGK vaø 16 ñeán 21 /131 SBT