Giáo án lớp 6 môn Lịch sử - Lịch sử Việt Nam giai đoạn từ 1919 đến 1930

 LÞch sö ViÖt Nam giai ®o¹n tõ 1919 ®Õn 1930
A. Môc tiªu cÇn ®¹t 
Häc sinh cÇn n¾m ®­îc nh÷ng néi dung sau 
- ChÝnh s¸ch TD cña Ph¸p ë VN vµ t×nh h×nh kinh tÕ x· héi ë VN sau chiÕn tranh chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt 
- Phong trµo yªu n­íc sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt 
- C¸c tæ chøc yªu n­íc – c¸ch m¹ng ra ®êi vµ ho¹t ®éng (1925- 1930) 
- Phong trµo c«ng nh©n tõ 1919-1929
-Ho¹t ®éng c¸ch m¹ng vai trß lÞch sö cña NAQ ®èi víi viÖc thµnh lËp §CSVN 1930
- §¶ng céng s¶n VN ra ®êi vµ ®­êng lèi cña §¶ng , ý nghÜa lÞch sö . 
B . Néi dung bµi d¹y 
C©u 1 . Ch­¬ng tr×nh khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø hai cña thùc d©n Ph¸p ë VN t¸c ®éng cña nã ®èi víi nÒn kinh tÕ vµ x· héi VN ®Çu thÕ kØ XX 
* Nguyªn nh©n : Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt , mÆc dï lµ n­íc th¨ng trËn nh­ng Ph¸p l¹i chÞu tæn thÊt nÆng nÒ trªn nhiÒu lÜnh vùc . §Æc biÖt trong lÜnh vùc kinh tÕ . §Ó bï ®¾p thiÖt h¹i do chiÕn tranh g©y ra ®Õ quèc P võa t×m mäi c¸ch bãc lét nh©n d©n lao ®éng ë chÝnh quèc võa r¸o riÕt®Èy m¹nh viÖc ®Çu t­ kahi th¸c thuéc ®Þa , trong ®ã cã §D
 Ch­¬ng tr×nh khai th¸c thuéc ®Þa lÇn nµy chÝnh thøc ®­îc triÓn khai tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt vµ kÐodµi ®Õn tr­íc cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ 1929-1933
 §Æc ®iÓm næi bËt so víi cuéc khai th¸c lÇn thø nhÊt lµ P t¨ng c­êng vèn ®Çu t­ víi tèc ®é vµ qui m« ch­a tõng thÊy . ChØ tÝnh tõ n¨m 1924 ®Õn n¨m 1929 , tæng sè vèn ®Çu t­vµo n­íc ta ®· t¨ng lªn 6 lÇn so víi 20 n¨m tr­íc chiÕn tranh . 
* Néi dung khai th¸c 
 Hai ngµnh ®­îc ®Çu t­ nhiÒu nhÊt lµ n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp 
 + Trong n«ng nghiÖp ®©y m¹nh viÖc c­íp ®o¹t ruéng ®Êt lËp ®ån ®iÒn trångc©y ca su .N¨m 1927 vèn ®Çu t­ vµo n«ng nghiÖp cña P lµ 400 ph¨ng ( gÊp 10 lÇn so víi tr­íc chiÕn tranh ) S ®Êt trång c©y ca su còng t¨ng lªn nhanh chãng 
+ Trong c«ng nghiÖp : §Èy m¹nh viÖc khia má ( nhÊt lµ má than ) ®ång thêi më mét sè xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp chÕ biÕn ho¨ch dÞch vô víi môc ®Ých nh»m t©n dung nguån nh©n c«ng rÎ m¹t , nguån nguyªn liÖu dåi dµo ®Ó phôc vô nhu cÇu t¹i chç vµ kiÕm lÞ nhuËn 
+ VÒ th­¬ng nghiÖp Ph¸p ®äc cjiÕm thÞ tr­êng §«ng D­¬ng , v× vËy hµng ho¸ cña Plan trµn thÞ tr­êng VN , VN trë thµnh n¬i tiªu thô hµng ho¸ Õ thõa cña TDP 
+ VÒ giao th«ng : X©y dùng c¸c tuyÕn ®­êng s¾t , thuû , bé nèi c¸c trung t©m kinh tÕ , c¸c khu vùc khai th¸c nguyªn liÖu phôc vô cho c«ng cuéc khai th¸c vµ môc ®Ých qu©n sù 
+ VÒ tµi chÝnh : Ng©n hµng § D chØ huy toµn bé nÒn kinh tÕ § D 
 S«ng s«ng víi viÖc ®Çu t­ khai th¸c , ph¸p ra søc v¬ vÐt bãc nh©n d©n ta b»ng h×nh thøc cæ truyÒn lµ thuÕ ( trùc thu , gi¸n thu ...) ®Æc biÖt lµ thuÕ th©n , thuÕ r­îu , thuÕ thuèc phiÖn ....
 ViÖc khai th¸c bãc lét nh­ trªn ®· ®em l¹i cho TBP mãn lîi kÕch sï . ChØ riªng víi thuÕ gi¸n thu tõ 1912-1930 ®· lµm cho ng©n s¸ch § D t¨ng lªn gÊp 3 lÇn ....
* T¸c ®éng 
- VÒ kinh tÕ 
 + TÝch cùc : Cuéc khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø hai cña P ®· khiÕn cho nªn KT§ D cã b­íc ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh ( ®iÒu nµy n»m ngoµi ý muèn cña thùc d©n ) lµm xuÊt hiÖn nÒn kinh tÕ t­ b¶n CN , t¹o ra hai khu vùc KT : KT hiÖn ®¹i ( CN vµ TCN ) ; KT truyÒn thèng ( NNvµ TTCN) .
+ Tiªu cùc : ChÝnh s¸ch KT kh«ng cã g× thay ®æi . P vÉnkh«ng chñ tr­¬ng xo¸ bá c¸c quan hÖ kinh tÕ cò , cè t×nh h¹n chÕ sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp § D , cét chÆt KT§ D vµo KT chÝnh quèc , biÕn § D thµnh thÞ tr­¬ng khai th¸c vµ tiªu thô s¶n phÈm cña CN chÝnh quèc Kinh tÕ VN vÒ c¬ b¶n vÉn lµ nªn kinh tÕ n«ng nghiÖp mÊt c©n ®èi , quÌ quÆt l¹c hËu 
- VÒ x· héi : D­íi t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch khai th¸c thuéc ®Þa cña P . ë n­íc ta diÔn ra mét qu¸ tr×nh hoµ trén gi÷a quan hÖ TB vµ PK . TÝnh chÊt thuéc ®Þa nöa PK cña x· héi VN biÓu hiÖn nµy cµng râ rÖt . Trªn c¬ së cña nÒn kinh tÕ nh­ vËy x· héi VN sau chiÕn tranh tiÕp tôc ph©n ho¸ s©u s¾c . Ngoµi hai giai cÊp cò lµ ®Þa chñ vµ n«ng d©n xuÊt hiÖn thªm c¸c giai tÇng míi : giai cÊp c«ng nh©n , t­ s¶n , tÇng líp TTS t¹o sù chuyÓn biÕn míi trong x·héi VN . HÖ qu¶ cña sù chuyÓn biÕn Êy lµ sù ra ®êi , lín m¹nh cña giai cÊp c«ng nh©n , TTSvµ TSDT . TÊt c¶ c¸c giai tÇng ®ã ®· gãp phÇn vµo sù nghiÖp ®Êu tranh gi¶i phãng dt cña n­íc ta ®Çu TKXX.
C©u 2 Sù chuyÓn biÕn cña x· héi VN sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt . Th¸i ®é chÝnh trÞ vµ kh¶ n¨ng c¸ch m¹ng cña tõng giai cÊp . 
 D­íi t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch khai th¸c thuéc ®Þa cña P . ë n­íc ta diÔn ra mét qu¸ tr×nh hoµ trén gi÷a quan hÖ TB vµ PK . TÝnh chÊt thuéc ®Þa nöa PK cña x· héi VN biÓu hiÖn nµy cµng râ rÖt . Trªn c¬ së cña nÒn kinh tÕ nh­ vËy x· héi VN sau chiÕn tranh tiÕp tôc ph©n ho¸ s©u s¾c . Ngoµi hai giai cÊp cò lµ ®Þa chñ vµ n«ng d©n xuÊt hiÖn thªm c¸c giai tÇng míi : giai cÊp c«ng nh©n , t­ s¶n , tÇng líp TTS t¹o sù chuyÓn biÕn míi trong x·héi VN . HÖ qu¶ cña sù chuyÓn biÕn Êy lµ sù ra ®êi , lín m¹nh cña giai cÊp c«ng nh©n , TTSvµ TSDT .
 Giai cÊp ®Þa chñ phong kiÕn vèn lµ giai cÊp thèng trÞ cò nay l¹i ®­îc thùc d©n P dung d­ìng vµ lµm tay sai ®¾c lùc cho P . Lµ ®èi t­îng cña c¸ch m¹ng VN . Tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã vÉn cßn mét sè bé phËn ®Þa chñ võa vµ nhá còng bÞ thùc d©n P chÌn Ðp , v× vËy còng cã tinh thÇn yªu n­íc , khi ®­îc yuyªn truyÒn giÊc ngé vµ tËp hîp hä sÏ tham gia cuéc ®t chèng ®Õ quèc khi cã ®iÒu kiÖn . 
 Giai cÊp n«ng d©n : ChiÕm 90% d©n sè , lµ n¹n nh©n cña cuéc khai th¸c thuéc ®Þa , g¸nh chÞu hËu qu¶ nÆng nÒ cñachÝnh s¸ch c­íp ®o¹t ruéng ®Êt , s­u cao thuÕ nÆng cña TDPK . Giai cÊp n«ng d©n giµu lßng yªu n­íc , c¨m thï giÆc s©u s¾c , s½n sµng ®øng lªn ®Êu tranh . Nh­ng v× kh«ng ®¹i diÖn cho ph­¬ng thøc s¶n xuÊt tiÕn bé , kh«ng cã hÖ t­ t­ëng riªng nªn kh«ng thÓ n¾m vai trß l·nh ®¹o c¸ch m¹ng . Hä chØ cã thÓ ph¸t huy kh¶ n¨ng vµ søc m¹nh khi cã mét lùc l­îng tiÕn bé l·nh ®¹o . NÕu ®­îc tËp hîp vµ l·nh ®¹o hä trë thµnh lùc l­îng c¸ch m¹ng ®«ng ®¶o h¨ng h¸i nhÊt cña c¸ch m¹ng .
 Gai cÊp t­ s¶n VN : Ra ®êi tõ cuéc khai th¸c thuéc ®Þa lÇn thø hai trong x· héi thuéc ®Þa nöa PK , vèn liÕng nhá bÐ l¹i bÞ t­ s¶n n­íc ngoµi chÌn Ðp nªn ph¸t triÓn chËm ch¹p , kinh tÕ yÕu ­ít th¸i ®é chÝnh trÞ kh«ng kiªn quyÕt, nhÊt qu¸n . Ph¸t triÓn ®Õn giai ®o¹n nhÊt ®Þnh , ph©n h¸o lµm hai bé phËn : T­ s¶n m¹ b¶n vµ t­ s¶n d©n téc . T­ s¶n m¹ b¶n cã quyÒn lîi kt g¾n liÒn víi ®Õ quèc , trë thµnh ®èi t­îng cña c¸ch m¹ng . Cßn t­ s¶n d©n téc , bÞ chÌn Ðp trong kinh doanh cã m©u thuÉn víi TD,PK nªn bé phËn nµy cã tinhthÇn ®Êu trnh m¹nh mÏ nh­ng tinh thÇn dÔ c¶i l­¬ng tho¶ hiÖp , kh«ng thÓ trë thµnh lùc l­îng l·nh ®¹o c¸ch m¹ng . Hä chØ lµ mét lùc l­îng trong cuéc c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ ë VN. 
 TÇng líp tiÓu t­ s¶n : Ra ®êi gÇn nh­ ®ång thêi víi giai cÊp t­ s¶n VN . Thµnh phÇn kh¸ phùc t¹p cã tinh thÇn yªu n­íc , bÞ TS, §Q bãc lét b¹c ®·i , khinh rÎ , ®êi sèng bÊp bªnh nªn dÔ hoang mang dao ®éng . Tuy nhiªn do lãi sèng ë ®o thÞ , Ýt nhiÒucã tr×nh ®é häc vÊn . Bé phËn trÝ thøc cña tÇng líp TTS cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi c¸c trß l­u t­ t­ëng míi nªn rÊt n¹y bÐn víi thêi cuéc dÔ tiÕp thu t­ t­ëng tiÕn bé . TÇng líp TTS lµ lùc l­îng c¸ch mang quan träng trong cuéc ®t tranh v× ®äc lËp tù do cvña d©n téc . NÕu ®­îc rÌn luyÖn gi¸o dôc ®Çy ®ñ , mét sè c¸ nh©n cã thÓ trë thµnh l·nh ®¹o c¸ch m¹ng . 
 Giai cÊp c«ng nh©n : Ra ®êi trong cuéc khai th¸c lÇn ®Çu tiªn cña TDP . Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt , giai cÊp c«ng nh©n ph¸t triÓn nhanh chãng c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng . So víi d©n sè c¶ n­íc giai cÊp CN chØ chiÕm h¬n 1% , sèng kh¸ tËp trung t¹i c¸c thµnh phè , c¸c trung t©m c«ng nghiÖp vµ c¸c ®ån ®iÒn . §©y lµ giai cÊp cã vai trß ®¶m nhiÖm vai trß l·nh ®¹o c¸ch m¹ng . Ngoµi nh÷ng ®Æc ®iÓm chung gièng gc c«ng nh©n thÕ giíi hä cßn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng : ra ®êi tr­íc giai cÊp t­ s¶n VN . chÞu ba tÇng ¸p bøc bãc lét , kÕ thõa truyÒn th«ng yªu n­íc ®©n téc , cã quan hÖ m¸u thÞt víi giai cÊp n«ng d©n . Võa míi h×nh thµnh giai cÊp c«ng nh©n ®· tiÕp thu CNM¸c lª nin vµ nh÷ng ¶nh h­ëng cña trµo l­u c¸ch m¹ng thÕ giíi . §Æc biÖt ¶nh h­ëng cña c¸ch m¹ng th¸ng M­êi Nga 
 Víi nh÷ng phÈm chÊt ®ã , gc CN VN hoµn toµn cã kh¶ n¨ng l·nh ®¹o c¸ch m¹ng VN . Sù gi¸c ngé cña giai cÊp c«ng nh©n lµ c¬ sö v÷ng ch¾c cho phong trµo d©n téc ®i theo con ®­êng c¸ch m¹ng v« s¶n 
 Tuy nhiªn ®Ó ®¶m nhiÖm sø mÖnh lÞch sö cña m×nh gc CN ph¶i thµnh lËp ®­îc mét chÝnh ®¶ng ch©n chÝnh. ChÝnh ®¶ng ®ã ph¶i ®i theo chñ nghÜa M¸c ...ph¶i v¹c ®­êng lèi ®óng ®¾n , tæ chøc chÆt chÏ ...kh«ng ngõng tr­ëng thµnh trong thùc tiÔn ®Êu tranh c¸ch m¹ng. 
 Tãm l¹i , do sù ph¸t triÓn néi t¹i , d­íi t¸c ®éng trùc tiÕp cña chÝnh s¸ch khai th¸c thuéc ®Þa cña TDP , x· héi VN cã nhiÒu chuyÓn biÕn to lín. HÖ qu¶ cña sù chuyÓn biÕn Êy lµ sù ra ®êi , lín m¹nh cña giai cÊp c«ng nh©n , TTSvµ TSDT . TÊt c¶ c¸c giai tÇng ®ã ®· gãp phÇn vµo sù nghiÖp ®Êu tranh gi¶i phãng dt cña n­íc ta ®Çu TKXX.