Giáo án Lớp 9 - Môn Công nghệ - Một số vấn đề chung về máy biến áp (tiếp)

Giáo án
 Số11
Số tiết
( Từ tiết
 đến tiết ) 
 Tên bài dạy: một số vấn đề chung về máy biến áp
 I. Mục tiêu bài dạy.
 - HS nắm được các khái niệm, cong dụng, phân loại, cấu tạo và nguyên lý làm việc của máy biến áp.
 II. Các công việc chuẩn bị cho dạy và học.
 HS : Chuẩn bị như đã dặn
 GV chuẩn bị máy biến áp 6 (CN8) ( Thí nghiệm hiện tượng cảm ứng điện từ. Máy biến áp sử dụng trong gia đình, lõi thép dây quấn, hình vẽ MBA) 
 III- Quá trình thực hiện bài giảng:
TT
Ngày lên lớp
Tại lớp
Vắng mặt có lí do
 Vắng mặt không có lí do
Ghi chú
1
2
 3
1. ổn định tổ chức 5 phút.
2. Kiểm tra bài cũ 10 phút.
Vẽ sơ đồ nguyên lý, sơ đồ mạch điện gồm 1 cầu chì, 1 ổ cắm, 1 công tắc điều khiển, 1 đèn sợi đốt.
3. Nội dung bài giảng 165 phút.
TT
Hoạt động của thầy và trò
TG
phút
Nội dung cơ bản
- GV nêu tên bài, ghi đầu bài lên bảng
GV nêu tóm tắt mục tiêu bài học
- GV cho HS quan sát MBA ở bếp khò
Hỏi máy biến áp là thiết bị nào ?
- HS thảo luận trả lời -> GV kết luận
- GV giới thiệu hệ thống truyền tải và phân phối điện năng -> yêu cầu HS nêu công dụng của MBA.
- HS trả lời 
- GV nêu công dụng của máy MBA trong kỹ thuật điện tử
HS nghe, ghi chép nội dung
GV giới thiệu cách phân loại máy biến áp 
- HS thu thập thông tin tìm hiểu MBA
- GV cho HS xem hình ảnh của 1 số loại máy biến áp.
- GV cho HS quan sát vật mẫu MBA yêu cầu HS nêu cấu tạo của MBA
- HS trả lời
- GV cho các nhóm HS quan sát mô hình MBA để tìm hiểu cấu tạo.
- HS quan sát vật mẫu tìm hiểu cấu tạo của MBA
- GV cho HS quan sát 1 số loại MBA
? Vì sao lõi MBA lại làmm từ những lá thép KTĐ ghép lại ?
? Vì sao dây dẫn điện của MBA làm từ dây điện mềm?
- HS trả lời
- GV treo hình vẽ 2 loại MBA cho HS quan sát vật mẫu
Yêu cầu HS thảo luận phân biệt 2 loại MBA này.
- GV yêu cầu hS nêu tác dụng của điên trong MBA
GV cho HS quan sát vật mẫu
- HS thảo luận trả lời
- GV giải thích nêu các số liệu định mức của MBA
- HS nghe, tìm hiểu ND
- GV giải thích hiện tượng cảm ứng từ
- GV treo tranh vẽ MBA và nêu nguyên lý làm việc.
- GV giới thiệu về MBA
- HS nghe, quan sát vật mẫu
- GV nêu đề bài 1 số VD
- HS các nhóm thảo luận và tính toán về MBA. 
5’
10’
15’
15’
40’
15’
20’
 15’
20’
 Chương III. Máy biến áp
một số vấn đề chung về máy biến áp
1. Định mức
MBA là thiết bị điện từ tĩnh, làm việc theo nguyên lý cảm ứng điện từ; dùng để biến đổi điện áp của dòng điện mà vẫn giữ nguyên tần số
- MBA tăng áp
- MBA giảm áp
 2. Công dụng của MBA
- Tăng điện áp đầu đường dây tải và hạ đường áp ở cuối đường dây tải để đưa điên từ nhà máy điên đến hộ tiêu thụ điện.
- Trong kỹ thuật điện tử MBA thực hiện chức năng ghép nối tín hiệu giữa các tầng, khuyếch đại trong các bộ lọc w VD MBA ba.
3. Phân loại MBA
a. Theo công dụng
- MBA điện lực 
- MBA điều chỉnh loại công suất nhỏ 
- MBA công suất nhỏ ( MBA ở bếp lò)
- Các MBA đặc biệt : MBA bàn, BA dùng để thí nghiệm
b. Theo số pha
- MBA 3 pha, MBA 1 pha
c. Theo vật liệu làm lõi: MBA lõi thép, MBA lõi không khí.
d. Theo p2 làm mát( MBA làm mát bằng không khí, MBA làm mát bằng dàu.
4. Cấu tạo MBA
a. Lõi thép được chế tạo từ những lá thép KTĐ mỏng ( 0,3; 0,35; 0,5 mm) có sơn lớp cách điện phía ngoài ) ghép lại 
- CD: làm mạch dẫn từ, làm khung quấn dây.
b. Dât dẫn điện : làm bằng đồng là loại dây điện mềm.
- Dây quấn sơ cấp 
- Dây quấn thứ cấp 
c. Vỏ máy 
d. Vật liệu cách điện của MBA
- Giấy cách điện,. sơn cách điện
- Vải trắng tinh, vải bông
5. SLĐ mức của MBA
- Công suất định mức: Pđm (VA)
- Điện áp sơ cấp đm U1đm ( V; KV)
- Dòng điện sơ cấp đm I1đm (A; KA) 
- U2đm, I2đm
Pđm = I1đm. U1đm = U2đm. I2đm
6. Nguyên lý làm việc 
a. Hiện tượng cảm ứng điện từ
b. Nguyên lý làm việc của MBA
- Hệ số MBA
K > 1 (U1 > U2) -> MBA giảm
K MBA tăng
II. ổn áp 
Thực chất là MBA tự ngẫu dùng trong gia đình
III. Một số thí dụ về MBA
 IV. Tổng kết bài học 5 phút
 GV tóm tắt lại nội dung bài học
 V. Câu hỏi , bài tập và hướng dẫn tự học 
 GV đọc câu hỏi 1,2,3,4,(SGK- 92,93) để HS trả lời
 VI . Tự đánh giá & rút kinh nghiệm ( Nội dung, phương pháp, thời gian,) 
 Nội dung và phương pháp, thời gian phù hợp với HS 
 Thông qua tổ bộ môn Ngày  tháng năm 2007
 người soạn
 Vũ Ngọc Linh
Giáo án
 Số12
Số tiết
( Từ tiết
đến tiết ) 
 Tên bài dạy: Thực hành sử dụng, kiểm tra, bảo dưỡng MBA dùng trong gia đình.
 I. Mục tiêu bài dạy.
 - HS sử dụng, bảo dưỡng MBA 1 pha đúng kỹ thuật.
 - HS có thể kiểm tra được thông số của MBA ( điện áp, dòng điện, cong suất)
 - Làm việc có tác phong công nghiệp, có kỷ luật , chính xác và đảm bảo an toàn lao động. 
 II. Các công việc chuẩn bị cho dạy và học.
 - GV ( chuẩn bị các loại MBA , tranh vẽ MB, 2 MBA tự ngẫu, 4 vôn kế, 4 ampe kế, 4 đồng hồ vạn năng, dây dẫn điện 15m, phích cắm, 14 công tắc, ( hoặc 8 aptomat))
 III. Quá trình thực hiện bài giảng:
TT
Ngày lên lớp
Tại lớp
Vắng mặt có lí do
 Vắng mặt không có lí do
Ghi chú
1
2
 3
1 .ổn định tổ chức 5 phút.
2. Kiểm tra bài cũ 10 phút.
 - HS trình bày cấu tạo, nguyên lý làm việc của MBA ? Giải thích tại sao 2 dây quấn sơ cấp và thứ cấp không nối điện với nhau mà lượng điện vẫn truyền từ sơ cấp đến thứ cấp 
- HS làm bài tập 1 MBA có U1 = 220V , U2 = 110V , N1 = 440, N = 220 Khi U1 giảm = 160V để U2 = 110V thì N2 = ?
3. Nội dung bài giảng 165 phút.
TT
Hoạt động của thầy và trò
TG
phút
Nội dung cơ bản
- GV giới thiệu nội dung bài học, ghi đầu bài . Nêu tóm tắt nội dung mục tiêu bài học.
- GV phổ biến nội quy an toàn phòng thực hành, các bịên pháp bảo vệ an toàn
- Kiểm tra sự chuẩn bị trang thiết bị 
HS nghe GV phổ biến nội quy an toàn thực hành
 GV yêu cầu Hs nghiên cứu lại cấu tạo và nguyên lý làm việc của MBA tự ngẫu.
- HS thảo luận 5’
- GV nêu lại cấu tạo và nguyên lý làm việc của MBA.
- GV treo sơ đồ nối dây kiểm tra MBA sau đó hướng dẫn HS cách lắp mạch và thực hiện nối dây như sơ đồ.
- HS nghe GV hướng dẫn và quan sát GV thao tác mẫu lắp ráp theo ssơ đồ nối dây kiêmt tra MBA.
- GV hường dẫn HS ktra thông số MBA và thao tác Ktra 
- HS quan sát nghe GV hướng dẫn
- GV hướng dẫn HS cách sử dụng và bảo dưỡng MBA
- GV giao định mức công việc cho các nhóm. Giao vật tư thực hành, GV hướng dẫn kiểm tra U,I 
- HS nhận vật tư thực hành xác định nội dung thực hành.
- HS tiến hành làm việc theo nhóm Ktra MBA theo sơ đồ nối dây và trình tự các bước kiểm tra
- Gvquan sát, theo dõi hướng dẫn HS các nhóm làm thực hành.
- Sau khi KT các thông số U,I của MBA HS bảo dưỡng MBA 
- Gv quan sát theo dõi hướng dẫn thực hành.
- GV hướng dẫn HS cách kiểm tra, bảo dưỡng MBA lần cuối và giải đáp cau hỏi của HS.
HS quan sát GV hướng dẫn , đặt câu hỏi 
5’
10’
10’
30’
5’
65’
20’
Thực hành : sử dụng, kiểm tra, bảo dưỡng MBA dùng trong gia đình
I. Hướng dẫn mở đầu
1. Phổ biến và kiêmt tra an toàn
2. Bài luyện tập
a. Các kiến thức cần thiết
- Cáu tạo, nguyên lý làm việc của MBA
- Cách lắp ráp mạch điện
b. Nội dung tập luyện
- Kiểm tra các thông số của MBA ( điện áp và dòng điện)
- Sử dụng và bảo dưỡng MBA
c. Phân công
- Giao vật tư thực hành
- Giao định mức công việc
II. Hướng dẫn thường xuyên 
1. Kế hoạch và nội dung trọng tâm 
- Kiểm tra điện áp và dòng điện của MBA
- Bảo dưỡng MBA
2. Những trọng điểm đánh giá
- Độ thuần thục và chính xác của rhao tác khi kiểm tra, bảo dưỡng, sử dụng MBA.
III. Hướng dẫn kết thúc
- GV hướng dẫn HS cách thực hiện kiểm tra, bảo dưỡng MBA lần cuối
- Giải đáp câu hỏi của HS
- Cho HS vệ sinh lớp học, trả dụng cụ
 IV. Tổng kết bài học 5 phút
 GV tóm tắt lại nội dung bài học
 V. Câu hỏi , bài tập và hướng dẫn tự học 
 MBA dùng để kiểm tra có tác dụng gì? Tại sao khi không có MBA tự ngẫu dùng để kiểm tra nguồn điện, phải nối nguồn vào phía thứ cấp.
 VI . Tự đánh giá & rút kinh nghiệm ( Nội dung, phương pháp, thời gian,) 
 Bình thường
 Thông qua tổ bộ môn Ngày  tháng năm 2007
 người soạn
 Vũ Ngọc Linh