Giáo án Lớp 9 - Môn Công nghệ - Tiết 25 - Tuần 25 - Bài 10: Thực hành: Lắp mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn

TIẾT 25 -Tuần 25 Ngày soạn:18/02/2010 
 Bài 10. (tiết 25, 26, 27, 28)
I. MỤC TIÊU:
 1. Kiến thức: Hiểu nguyên lí làm việc của mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn.
 Hiểu quy trình lắp đặt mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn.
 2. Kỹ năng: Vẽ được sơ đồ lắp đặt mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn.
 Thực hiện lập bảng dự trù vật liệu, thiết bị và dụng cụ phục vụ việc lắp đặt tốt.
 3. Thái độ: Đảm bảo an toàn điện và an toàn thực hành. Có ý thức vận dụng kiến thức vào đời sống.
II. CHUẨN BỊ:
 1.Chuẩn bị của giáo viên:
 Mô hình mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn: 1 cái, 
 Bảng phụ: Vẽ sơ đồ nguyên lí mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn.
 2. Chuẩn bị của học sinh:
	Đọc trước bài: “Thực hành: Lắp mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn”. 
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
 1.Ổn định tình hình lớp: (01’) Điểm danh học sinh trong lớp, ghi tên HS vắng.
 9A1 (32) Vắng : ........... 9A2 (33) Vắng : ...........
 9A3 (35) Vắng : .......... 9A4 (35) Vắng : ........... 
 2. Kiểm tra bài cũ: (6’)
 H1: Nêu nội dung chính em đã lắp mạch điện hai công tắc ba cực điều khiển một đèn ?
 TL1: Bước 1: Vạch dấu:
	 - Vạch dấu vị trí lắp đặt các thiết bị điện và đèn.
	 - Vạch dấu bảng điện và đường đi dây.
 Bước 2: Khoan lỗ:
	 - Khoan lỗ bắt vít.
	 -Khoan lỗ luồn dây.
 Bước 3: Lắp thiết bị điện của bảng điện:
	 - Xác định các cực của công tắc.
	 - Nối dây các thiết bị đóng cắt, bảo vệ trên bảng điện.
	 - Lắp đặt các thiết bị điện vào bảng điện.
 Bước 4: Nối dây mạch điện:
	 - Lắp đặt dây dẫn từ bảng điện ra đèn.
	 - Nối dây vào đui đèn.
 Bước 5: Kiểm tra:
	 + Kiểm tra sản phẩm đạt các tiêu chuẩn:
	 - Lắp đặt đúng theo sơ đồ.
	 - Các mối nối an toàn điện, chắc và đẹp.
	 - Mạch điện đảm bảo thông mạch.
	 +Nối mạch điện vào nguồn điện và cho vận hành thử.
 3. Giảng bài mới:
a. Giới thiệu bài : (01’) 
 Dùng một công tắc có thể đóng, ngắt mạch điện hai đèn được không? Mạch điện này được lắp nhưthế nào? Bài mới “THỰC HÀNH: LẮP MẠCH ĐIỆN MỘT CÔNG TẮC BA CỰC ĐIỀU KHIỂN HAI ĐÈN” các em tìm hiểu vấn đề này. 
 b. Tiến trình tiết dạy:
TL
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Kiến thức
08’
Hoạt động 1: Tìm hiểu sơ đồ nguyên lí và vẽ sơ đồ lắp đặt của mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn:
1. Sơ đồ mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn:
a) Sơ đồ nguyên lí:
(SGK)
b) Sơ đồ lắp đặt:
-GV treo mô hình mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn và bảng phụ sơ đồ nguyên lí mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn (hình 10.1 SGK).
-GV giới thiệu mạch điện.
HTB-Y:Theo sơ đồ nguyên tắc: mạch điện gồm những thiết bị gì ?
* GV vận hành mạch điện 
HK-G:Hãy trình này nguyên lý làm việc của mạch điện một công tắc ba cực ?
GV nhấn mạnh về mối liên hệ điện giữa các thiết bị của mạch điện.
-HS quan sát.
 Đ1
 2
 A 1 O
 3
 Đ2
-HS tiếp thu.
TL: Theo sơ đồ nguyên tắc thì mạch điện gồm : Cầu chì, công tắc ba cực, công tắc hai cực, đèn.
* HS quan sát mạch điện hoạt động 
TL: Công tắc ba cực ở vị trí 1 – 2 :
Mạch điện từ dây pha qua cầu chì rồi đến công tắc hai cực; từ đó đến chốt 1 – 2 của công tắc ba cực về dây trung hòa là mạch kín nên đèn Đ1 sáng, còn mạch điện từ dây pha qua cầu chì rồi đến công tắc hai cực rồi qua công tắc ba cực vị trí 1 – 3 về dây trung hòa là mạch hở nên đèn Đ2 tắt.
Công tắc ba cực ở vị trí 1 – 3 :
Mạch điện từ dây pha qua cầu chì rồi đến công tắc hai cực; từ đó đến chốt 1 – 3 của công tắc ba cực về dây trung hòa là mạch kín nên đèn Đ2 sáng, còn mạch điện từ dây pha qua cầu chì đến công tắc hai cực rồi qua công tắc ba cực vị trí 1 – 2 về dây trung hòa là mạch hở nên đèn Đ1 tắt.
Công tắc hai cực dùng trong mạch là để đóng ngắt mạch điện 
14’
Hoạt động 2: Vẽ sơ đồ lắp đặt , lập bảng dự trù vật liệu, thiết bị
-Cho HS hoạt động nhóm vẽ sơ đồ lắp đặt của mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn.
-Cho HS hoạt động nhóm lập bảng dự trù vật liệu, thiết bị theo mẫu:
STT
Tên 
Số lượng
Yêu cầu
-HS hoạt động nhóm vẽ sơ đồ lắp đặt của mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn.
-HS hoạt động nhóm dự trù vật liệu, thiết bị.
STT
Tên 
SL
Yêu cầu
1
Cầu chì
1 cái
250V- 0,5A . Tốt
2
Công tắc 3 cực
1 cái
250V- 0,5A . Tốt
3
Đèn 
1 cái
220V- 20W. Tốt
.
.
.
08’
Hoạt động 3: Quy trình lắp mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn:
2. Quy trình lắp mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn:
Bước 1: Vạch dấu:
Bước 2: Khoan lỗ:
Bước 3: Lắp thiết bị điện của bảng điện:
Bước 4: Nối dây mạch điện:
Bước 5: Kiểm tra:
HK-G:Nêu sơ đồ tóm tắt quy trình lắp mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn 
HTB: Bước vạch dấu ta thực hiện những gì ?
HY:Công việc của bước khoan lỗ ?
HTB:Bước lắp thiết bị của bảng điện ta thực hiện những gì ?
HK:Công việc của bước nối dây mạch điện ?
HG:Công việc của bước kiểm tra ?
HTB:So sánh các bước lắp mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn với lắp mạch điện hai công tắc ba cực điều khiển một đèn ?
GV nhấn mạnh cho HS:
Khi thực hành phải cẩn thận, làm việc tỉ mỉ để đảm bảo an toàn điện và an toàn thực hành tránh điều đáng tiếc xảy ra, và vận dụng vào cuộc sống.
TL:Vạch dấu, khoan lỗ, lắp TBĐ của bảng điện, nối dây mạch điện, kiểm tra.
TL:-Vạch dấu vị trí lắp đặt các thiết bị điện và đèn.
-Vạch dấu đường đi dây.
TL: Lựa chọn mũi khoan và lắp vào bầu khoan
-Khoan lỗ bắt vít.
-Khoan lỗ luồn dây.
TL:-Xác định các cự của công tắc.
-Nối dây các thiết bị đóng cắt, bảo vệ trên bảng điện.
-Lắp đặt các thiết bị điện vào bảng điện.
TL:-Lắp đặt dây dẫn từ bảng điện ra đèn.
-Nối dây vào đui đèn.
TL:-Kiểm tra sản phẩm đạt các tiêu chuẩn:
+Lắp đặt đúng theo sơ đồ.
+Các mối nối an toàn điện, chắc và đẹp.
+Mạch điện đảm bảo thông mạch.
-Nối mạch điện vào nguồn điện và cho vận hành thử.
TL:Các bước lắp mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn với lắp mạch điện hai công tắc ba cực điều khiển một đèn là hoàn toàn giống nhau.
* HS lắng nghe, ghi nhớ để thực hiện 
06’
Hoạt động 4 : Củng cố , vận dụng :
HK: Hãy trình này nguyên lý làm việc của mạch điện một công tắc ba cực ?
HK-G: Nêu sơ đồ tóm tắt quy trình lắp mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn 
TL: Công tắc ba cực ở vị trí 1 – 2 :
Mạch điện từ dây pha qua cầu chì rồi đến công tắc hai cực; từ đó đến chốt 1 – 2 của công tắc ba cực về dây trung hòa là mạch kín nên đèn Đ1 sáng, còn mạch điện từ dây pha qua cầu chì rồi đến công tắc hai cực rồi qua công tắc ba cực vị trí 1 – 3 về dây trung hòa là mạch hở nên đèn Đ2 tắt.
Công tắc ba cực ở vị trí 1 – 3 :
Mạch điện từ dây pha qua cầu chì rồi đến công tắc hai cực; từ đó đến chốt 1 – 3 của công tắc ba cực về dây trung hòa là mạch kín nên đèn Đ2 sáng, còn mạch điện từ dây pha qua cầu chì đến công tắc hai cực rồi qua công tắc ba cực vị trí 1 – 2 về dây trung hòa là mạch hở nên đèn Đ1 tắt.
Công tắc hai cực dùng trong mạch là để đóng ngắt mạch điện 
TL:Vạch dấu, khoan lỗ, lắp TBĐ của bảng điện, nối dây mạch điện, kiểm tra.
4. Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo: (01’)
 + Về nhà học lí thuyết của bài . Vận dụng kiến thức vào đời sống. 
 + Cần chú ý an toàn điện và an toàn lao động khi thực hành.
 + Quan sát mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn trong cuộc sống.
 + Tiết sau Tiến hành bước thực hành 1, 2 và 3 của bài. Xem kĩ các bước thực hành: bước 1, 2 và 3 của bài.
 + Tiết sau mỗi nhóm chuẩn bị :
 Một bảng lắp đặt mạch điện thực hành : 1000mm x 500mm x 5mm
Một bảng điện gỗ : 10cm x 10cm x 3cm . 
01 cầu chì, 01 công tắc hai cực, 01 công tắc ba cực.
02 đèn sợi đốt có công suất khác nhau (hoặc có màu khác nhau) và đui đèn của nó.
01 một phích cắm điện, 2m dây mềm đôi. 
01 ống luồng dây hình hộp chữ nhật.
	09 vít mũ chỏm cầu dài 1cm, 04 vít mũ nón cụt dài 4cm
IV.	RÚT KINH NGHIỆM,BỔ SUNG:
......