Giáo án Lớp 9 môn Địa lí - Bài 13: Vai trò , đặc điểm phát triển và phân bố của dịch vụ

Tuần 7: NS : 25-09-2009
Tiết 13: ND: 28-09-2009
BÀI 13: VAI TRÒ , ĐẶC ĐIỂM PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CỦA DỊCH VỤ.
I.MUÏC TIEÂU BÀI HỌC : Sau baøi hoïc, HS cần nắm :
1. Kiến thức : 
-Ngành dịch vụ ở nước ta có cơ cấu rất phức tạp và ngày càng đa dạng hơn.
- Hiểu được ngành dịch vụ ngày càng có ý nghiã trong việc đảm bảo sự phát triển các ngành kinh tế khác, trong hoạt động của đời sống – xã hội tạo việc làm cho nhân dân, đóng góp vào thu nhập quốc dân.
- Biếtt được sự phân bố các ngành dịch vụ nước ta phụ thuộc sự phân bố dân cư, phân bố các ngành kinh tế khác.
- Nắm được một số trung tâm dịch vụ lớn ở Việt Nam.
2. Kó naêng : 
-HS :Có kỹ năng phân tích sơ đồ , xác lập các mối liên hệ địa lý.
II.CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ:
GV :- Biểu đồ cơ cấu các ngành dịch vụ nức ta năm 2002.
 - Bản đồ kinh tế Việt Nam.
 - Một số tranh, ảnh về hoạt động dịch vụ hiện nay ở Việt Nam. 
HS: SGK, chuaån bò theo yeâu caàu cuûa GV.
III. TIEÁN TRÌNH DAÏY VAØ HOÏC BAØI MÔÙI.
1. Oån ñònh toå chöùc:Kiểm tra sỉ số.
2. Kieåm tra baøi cuõ:- Đặc điểm cơ cấu ngành CN và 1 số trung tâm CN lớn nhất nước ta? 
 -Kể tên các ngành CN trọng điểm và sự phân bố?
3. Daïy vaø hoïc baøi môùi:
* Vaøo baøi: Nếu như công nghiệp và nông nghiệp là 2 ngành kinh tế quan trọng trực tiếp sản xuất ra của cải vật chất cho XH, thì dịch vụ là một ngành kinh tế đặc biệt làm tăng thêm giá trị của cải hàng hóa SX ra. Vậy nước ta có cơ cấu, vai trò và sự phân bố các ngành dịch vụ ntn ? bài học hôm nay sẽ trả lời rõ hơn về vấn đề chúng ta cần tìm hiểu..
*Noäi dung baøi môùi.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS.
HOẠT ĐỘNG 1: Caù nhaân.
? Neâu khaùi nieäm veà dòch vuï?
HS : Dựa vào H 13.1, và kiến thức đã học cho biết:
? Nêu cơ cấu ngành dịch vụ ở nước ta năm 2002?
? Cho VD chứng minh rằng nền kinh tế càng phát triển thì các hoạt động dịch vụ càng trở nên đa dạng ?
GV : Gợi ý :
- So sánh các phương tiện đi lại trước kia với hiện nay ?
- Địa phương em có dịch vụ gì đang phát triển ?
- Cho VD về đầu tư của nước ngoài vào các ngành dịch vụ : Khách sạn, tuyến giao thông, khu vui chơi giải trí
HS : Phát biểu, 1,2 em nhận xét, bổ sung. 
GV : Kết luận .
CY : Kinh tế càng phát triển thì các hoạt động dịch vụ càng trở nên đa dạng hơn. Các ngành dịch vụ cò vai trò gì trong việc phát triển KT-XH và phục vụ đời sống của nhân dân ?
HS : Dựa vào kênh chữ ở mục 2 (SGK) kết hợp với vốn hiểu biết : 
- Phân tích vai trò của ngành Bưu chính viễn thông, giao thông vận tải trong sản xuất và đời sống .
- Nêu vai trò của các ngành dịch vụ khác trong sản xuất và đời sống.
HS : Thảo luận theo nhóm 
GV : Cho các nhóm báo cáo kết quả - nhóm khác nhận xét.
GV : Nhận xét - kết luận.
CY : Trong thời kỳ CNH đất nước với sự tham gia của nhiều thành phần KT trong cơ chế thị trường ngành dịch vụ có đặc đđiểm gì , phân bố phụ thuộc vào yếu tố nào ?
HOẠT ĐỘNG 2: Caù nhaân.
HS : Dựa vào H 13.1 kết hợp bảng số liệu tỷ trọng dịch vụ 
trong GDP của 1 số quốc gia châu Á và TG (phần phụ lục
So sánh tỷ trọng dịch vụ trong GDP của Việt Nam với 
các nước phát triển và các nước trong khu vực?
- Làm câu hỏi giữa bài ở mục 1.II ở trang 49 (SGK)
HS : Phát biểu , HS khác nhận xét
? Neâu nhöõng thuaän lôïi, khoù khaên vaø bieän phaùp khaéc
 phuïc ñeå phaùt trieån dòch vuï?
GV : Bổ sung -Kết luận.
CY : GV yêu cầu HS dựa vào H 13.1 nêu rõ ngành dịch vụ 
có mấy loại chính ? theo em sự phân bố dịch vụ phụ thuộc 
những yếu tố nào.
HOẠT ĐỘNG 3: Caëp.
Bước 1: HS nghiên cứu kênh chữ mục II (SGK) kết hợp bản 
đồ kinh tế Việt Nam trả lời các câu hỏi :
? Trình bày tình hình phân bố của các ngành dịch vụ ?
? Tại sao các hoạt động dịch vụ ở nước ta phân bố 
không đều ?( các đối tượng đòi hỏi dịch vụ trước hết là 
dân cư phân bố không đều)
? Nêu dẫn chứng thể hiện : Hà Nội và TP.HCM là 2 trung
tâm dịch vụ lớn nhất , đa dạng nhất ? giải thích vì sao 2 
thành phố này là những trung tâm dịch vụ lớn nhất cả nước ?
HS : Trao đổi , thảo luận theo nhóm .
GV : Đại diện nhóm trình bày kết quả , nhóm khác nhận xét.
GV : Nhận xét, kết luận.
NỘI DUNG
I . CƠ CẤU VÀ VAI TRÒ CỦA NGÀNH DỊCH VỤ TRONG NỀN KINH TẾ.
1. Cơ cấu ngành dịch vụ:
-Dịch vụ: Laø hoaït ñoäng ñaùp öùng nhu caàu SX vaø sinh hoaït cuû con ngöôøi.
- Cơ cấu: Phức tạp, đa dạng gồm 3 nhoùm: SX , tiêu dùng, công cộng.
- Kinh tế càng phát triển thì hoạt động dịch vụ càng đa dạng .
2. Vai trò ngành dịch vụ trong sản xuất, đời sống:.
*Sản xuất:
- Vận chuyển nguyên liệu , vật tư sản xuất, sản phẩm các ngành kinh tế đến nơi tiêu thụ .
- Tạo mối liên hệ giữa các ngành, các vùng.
*Đời sống:.
- Tạo việc làm, nâng cao đời sống , đem lại thu nhập lớn cho nền kinh tế
II.ĐẶC ĐIỂM PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CÁC NGÀNH DỊCH VỤ Ở NƯỚC TA
1/ Đặc ñiểm phát triển:
*Thuận lợi:
- Thu huùt 25% lao động, nhưng chiếm tới 38,5% GDP (2002).
- Ngày càng phát triển đa dạng , nhiều cơ hội ñể vươn lên .
*Khó khăn: So với các nước trong khu vực và các nước phát triển thì hoạt động dịch vuï nước ta còn thấp . 
* Biện pháp:Phải nâng cao chất lượng và đa dạng hoá loại hình dịch vụ . 
2/ Đặc ñiểm phân bố:
-Ñoàng baèng vaø ñoâ thò dòch vuï phaùt trieån maïnh.
-Ñoài nuùi vaø noâng thoân dòch vuï ít coù ñieàu kieän phaùt trieån.
- Hà Nội và TP.HCM là 2 trung tâm dịch vụ lớn nhất , đa dạng nhất.
4/ Củng cố : Điền từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu sau:
Ngành dịch vụ nước ta có đặc điểm là phát triển đa dạng, ngày càng có nhiều cơ hội vươn lên. Tuy chỉ chiếm 25% lao động , nhưng chiếm tới 38,5% trong GDP (năm 2002). So với các nước phát triển và một số nước trong khu vực, ngành dịch vụ nước ta còn thấp . Hoạt động dịch vụ có nhiều loại hình dịch vụ để phát trieån và thu hút vốn đầu tư nước ngoài. 
5/ Dặn dò: - Học bài, làm bài tập/ SGK.
 - Tìm hiểu trước bài mới ( Bài 14).