Giáo án Lớp 9 môn Giáo dục công dân - Tiết 21: Bài 13: Quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ đóng thuế

Trường THCS Cát Hanh
Ngày soạn: 14 - 1 - 2012
TIẾT 21:
BÀI 13: QUYỀN TỰ DO KINH DOANH VÀ NGHĨA VỤ ĐÓNG THUẾ 
 Mục tiêu:
1. Kiến thức: Gióp häc sinh:
 - Nêu được thế nào là quyền tự do kinh doanh.
 - Nêu được nội dung các quyền và nghĩa vụ của công dân trong kinh doanh 
 - Nêu được thế nào là thuế và vai trò của thuế đối với việc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
 - Nêu được nghĩa vụ đóng thuế của công dân 
 2. Kỹ năng:
 - Biết vận động gia đình thực hiện tốt quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ đóng thuế.
 3. Thái độ:
 - Tôn trọng quyền tự do kinh doanh của người khác, ủng hộ pháp luật về thuế của Nhà nước 
 TIẾT 1:
I. MỤC TIÊU:
 1. Kiến thức: 
 - Nêu được thế nào là quyền tự do kinh doanh
 2. Kĩ năng: 
 - Biết vận động gia đình thực hiện tốt quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ đóng thuế.
 3. Thái độ:
 - Tôn trọng quyền tự do kinh doanh của người khác, ủng hộ pháp luật về thuế của Nhà nước
II. CHUẨN BỊ:
 1. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: 
 - SGK, SG, tham khảo sách TKBG, B¶ng phô, Luật Doanh nghiệp.
 2. ChuÈn bÞ cña häc sinh: 
 - Học bài cũ bài 12 và hoàn thành các bài tập ở phần bài tập 
 - Xem bài 13, trả lời câu hỏi trong SGK, nêu được quyền tự do kinh doanh là gì 
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
 1. Ổn định tình hình lớp:(1’) 
Điểm danh học sinh trong lớp:
 2. Kiểm tra bài cũ : ( 5’ )
H. Em hãy nêu những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân ở Việt Nam hiện nay? 
 Trả lời: 
+ Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng.
+ Hôn nhân giữa công dân Việt Nam thuộc các dân tộc, tôn giáo, giữa người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ. 
+ Vợ chồng có nghĩa vụ thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hoá gia đình. 
H. Pháp luật nước ta qui định như thế nào về quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong hôn nhân? 
Trả lời:
* Được kết hôn :
- Nam từ 20 tuổi trở lên, nữ từ 18 tuổi trở lên.
- Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện, quyết định và phải được đăng kí tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. 
* Cấm kết hôn: 
- Người đang có vợ, có chồng .
- Người mất năng lực hành vi dân sự (tâm thần hoặc các bệnh khác,  ) 
- Giữa những người cùng dòng máu trực hệ, giữa những người có họ trong phạm vi ba đời. 
- Giữa cha mẹ nuôi với con nuôi, bố chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, bố dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng.
- Giữa những người cùng giới tính (đồng tính) 
* Qui định về quan hệ vợ chồng:
- Vợ chồng bình đẳng với nhau, có nghĩa vụ và quyền hạn ngang nhau về mọi mặt trong gia đình .
- Vợ chồng phải tôn trọng danh dự, nhân phẩm và nghề nghiệp của nhau. 
 3. Giảng bài mới: 
* Giới thiệu bài: (1’) 
 Để góp phần phát triển kinh tế đất nước, làm cho dân giàu nước mạnh, một trong những việc mà công dân phải thực hiện là phải sử dụng đúng đắn quyền tự do kinh doanh và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng thuế. §Ó t×m hiÓu râ h¬n vÒ vÊn ®Ò nµy chóng ta cïng t×m hiÓu bµi 13: QuyÒn tù do kinh doanh vµ nghÜa vô ®ãng thuÕ.
*. Tiến trình bài dạy: 
Tg 
Hoạt động của giáo viên 
 Hoạt động của học sinh
 Nội dung 
24’
 Hoạt động 1: Tìm hiểu nội dung phần đặt vấn đề
 Đặt vấn đề
Gọi học sinh đọc mục đặt vấn đề 
Cho học sinh thảo luận nhóm 
H1. Kinh doanh bao gồm những hoạt động nào? Hãy nêu một số ví dụ về kinh doanh? 
H2. Hãy nhận xét hành vi của X trong kinh doanh? 
H3. Những hành vi như thế nào là vi phạm qui định của pháp luật về kinh doanh? 
H4. Em có nhận xét gì về mức thuế của các mặt hàng trên ? Theo em tại sao nhà nước ta lại qui định các mức thuế suất chênh lệch nhiều như vậy đối với các mặt hàng? 
H5. Những thông tin trên giúp em hiểu được những vấn đề gì? 
H6. Em hiểu thế nào là tự do kinh doanh trong khuôn khổ pháp luật? 
Gọi học sinh nhận xét bổ sung 
Giáo viên nhận xét chốt lại: 
GV chỉ ra các mặt hàng: 
- Thuốc lá là loại có hại, ô tô là hàng xa xỉ, vàng mã lãng phí, mê tín dị đoan  
- Trình trạng buôn lậu, trốn thuế hiện nay: nhập lậu xe ô tô qua biên giới, nhập lậu rượu tây, làm rượu giả  (vi phạm pháp luật) 
- Sản xuất muối, đồ dùng học tập là rất cần thiết cho con người -> Nhà nước khuyến khích (đánh thuế thấp hoặc miễn thuế) 
H. Kinh doanh bao gồm những loại hoạt động nào? 
H. Kinh doanh là gì? 
H. Thế nào là quyền tự do kinh doanh? 
- Gi¶i thÝch: CD có quyền lựa chọn ngành nghề và quy mô kinh doanh; lựa chọn hình thức và cách huy động vốn; lựa chọn khách hàng, tuyển dụng và thuê mướn nhân công; sử dụng phần thu nhập hợp pháp từ kinh doanh. 
H. Hãy trình bày nội dung các quyền và nghĩa vụ công dân trong kinh doanh? 
 Gọi 2 học sinh đọc 
 Học sinh thảo luận nhóm 
1. Kinh doanh bao gồm những hoạt động: sản xuất buôn bán và dịch vụ 
Ví dụ: Sản xuất mức thuế chính, sản xuất ô tô, mua bán ô tô, dịch vụ điện thoại, 
2. Hành vi của X là vi phạm pháp luật về kinh doanh : cụ thể là sản xuất và buôn bán hàng giả. 
3. Những hành vi vi phạm pháp luật về kinh doanh:
Kinh doanh không đúng ngành, mặt hàng ghi trong giấy phép, kinh doanh những mặt hàng mà nhà nước cấm; buôn lậu, trốn thuế, sản xuất buôn bán hàng giả  
4. Nhận xét về mức thuế của các mặt hàng trên: 
 - Các mức thuế của các mặt hàng trên chênh lệch nhau (cao và thấp) 
 - Các mức thuế suất chênh lệch nhau vì lí do: nhà nước ta khuyến khích sản xuất trong nước và xuất khẩu hàng hoá, khuyến khích phát triển đối với đời sống nhân dân. (miến thuế hoặc đánh thuế rất thấp), hạn chế đối với 1 số ngành, 1 số mặt hàng xa xỉ, không cần thiết đối với nhân dân (đánh thuế rất cao) 
5. Những thông tin trên: 
- Giúp em hiểu được qui định của nhà nước về kinh doanh và thuế kinh doanh và thuế .
- Kinh doanh và thuế liên quan đến trách nhiệm công dân được nhà nước qui định.
6. Tự do kinh doanh trong khuôn khổ pháp luật:
Có nghĩa là công dân được tự do lựa chọn ngành nghề và qui mô kinh doanh nhung phải tuân theo những qui định của pháp luật và chịu sự quản lí của nhà nước về kinh doanh .
Kinh doanh bao gồm các loại hoạt động sản xuất, buôn bán và dịch vụ . 
Là hoạt động sản xuất, dịch vụ và trao đổi hàng hoá nhằm mục đích thu lợi nhuận. 
- Là quyền của công dân được lựa chọn hình thức tổ chức kinh tế, ngành nghề và qui mô kinh doanh 
Nội dung các quyền và nghĩa vụ công dân trong kinh doanh: 
Được lựa chọn hình thức tổ chức kinh tế, ngành nghề, và quy mô kinh doanh; phải kê khai đúng số vốn, kinh doanh đúng ngành, mặt hàng ghi trong giấy phép; không được kinh doanh những lĩnh vực mà Nhà nước cấm như ma túy, mại dâm, thuốc nổ, vũ khí, 
II. Nội dung bài học: 
1. Kinh doanh: 
- Là hoạt động sản xuất, dịch vụ và trao đổi hàng hoá nhằm mục đích thu lợi nhuận.
+ Quyền tự do kinh doanh: là quyền được lựa chọn hình thức tổ chức kinh tế, ngành nghề và quy mô kinh doanh theo quy định của pháp luật và sự quản lí của Nhà nước.
- Nội dung các quyền và nghĩa vụ công dân trong kinh doanh: 
phải kê khai đúng số vốn, kinh doanh đúng ngành, mặt hàng ghi trong giấy phép; không được kinh doanh những lĩnh vực mà Nhà nước cấm như ma túy, mại dâm, thuốc nổ, vũ khí,
8
Hoạt động 2: Liên hệ thực tế về kinh doanh
Cho học sinh làm bài tập bảng phụ .
1. Theo em những hành vi nào sau đây công dân kinh doanh đúng và sai pháp luật ?vì sao ?
 a. Người kinh doanh phải kê khai đúng số vốn .
b. Kinh doanh đúng mặt hàng đã kê khai.
c. Kinh doanh đúng ngành đã kê khai .
d. Có giấy phép kinh doanh 
đ. Kinh doanh hàng lậu, hàng giả.
e. kinh doanh mặt hàng nhỏ không phải kê khai.
g. kinh doanh mại dâm, ma tuý.
Hướng dẫn học sinh giải thích 
- Liên hệ thực tế hiện nay -> Giáo dục học sinh 
Đáp án: 
+ Những hành vi công dân kinh doanh đúng pháp luật: a,b,c,d. 
+ Những hành vi công dân kinh doanh không đúng pháp luật đ,e,g .
5’
Hoạt động 3: Củng cố 
 Bài tập 1: sgk
Gọi học sinh nhận xét 
Giáo viên nhận xét bổ sung
Bài tập 2: sgk
Gọi học sinh lên bảng kể tên một số hoạt động kinh doanh mà em biết. 
Đáp án: 
- Kinh doanh hàng dược phẩm 
- Kinh doanh vật liệu xây dựng
- Kinh doanh hàng hóa mĩ phẩm 
- Kinh doanh lương thực, thực phẩm.
- Kinh doanh sản xuất hàng tiêu dùng
- Kinh doanh xe đạp, xe gắn máy
- Kinh doanh hàng điện lạnh 
Gọi 1 em đọc đề 
Gọi 1 em lên bảng trình bày theo hiểu biết 
Đáp án: 
Bà H đã vi phạm quy định về kinh doanh, bà H đã kinh doanh không đúng mặt hàng ghi trong giấy phép, bà đã vi phạm pháp luật, về kinh doanh. Vì trong giấy phép kinh doanh của bà đăng kí 8 mặt hàng nhưng thực tế khi kiểm tra ban quản lí thị trường phát hiện của hàng bà có 12 mặt hàng. 
4. Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo: (1’)
- Dặn học sinh về nhà học bài theo nội dung bài học và hoàn thành bài tập còn lại ở sgk 
- Chuẩn bị bài 13: tiếp theo dự kiến trả lời các nội dung còn lại ở sgk 
+ Hiểu được thế là gì?
+ Vai trò của thuế đối với kinh tế - xã hội như thế nào?
+ Nêu được nghĩa vụ đóng thuế của công dân. 
IV. Rút kinh nghiệm, bổ sung: 
.
.
H1. Kinh doanh bao gồm những hoạt động nào? Hãy nêu một số ví dụ về kinh doanh? 
H2. Hãy nhận xét hành vi của X trong kinh doanh? 
H3. Những hành vi như thế nào là vi phạm qui định của pháp luật về kinh doanh? 
H4. Em có nhận xét gì về mức thuế của các mặt hàng trên ? Theo em tại sao nhà nước ta lại qui định các mức thuế suất chênh lệch nhiều như vậy đối với các mặt hàng? 
H5. Những thông tin trên giúp em hiểu được những vấn đề gì? 
H6. Em hiểu thế nào là tự do kinh doanh trong khuôn khổ pháp luật?