Giáo án lớp 9 môn Giáo dục công dân - Tiết 27, 28: Bài 15: Vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí của công dân

Lớp 9A Tiết(tkb) Ngày giảng.........Sĩ số: . Vắng
Lớp 9B Tiết(tkb) Ngày giảngSĩ số: . Vắng
Lớp 9A Tiết(tkb) Ngày giảng.........Sĩ số: . Vắng
Lớp 9B Tiết(tkb) Ngày giảngSĩ số: . Vắng
Tiết 27, 28: 
Bài 15: 
 VI PHẠM PHÁP LUẬT VÀ TRÁCH NHIỆM PHÁP LÍ CỦA CÔNG DÂN
A- Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:
- Thế nào là VPPL, kể tên các loại VPPL....
- Khái niệm TNPL và ý nghĩa của việc áp dụng TNPL, kể tên các loại TNPL.
2. Kĩ năng:
- Biết xử sự phù hợp với quy định của Pháp luật.
- Phân biệt đực hành vi tôn trọng PL và VPPL để có thái độ và cách xử sự phù hợp.
3. Thái độ:
-Phê phán các hành vi VPPL
- Hình thành ý thức tôn trọng PL, nghiêm chỉnh chấp hành PL.
- Tích cực ngăn ngừa và đấu tranh với các hành vi VPPL.
B- Tài liệu phương tiện, phương pháp
1. Tài liệu, phương tiện:
a. Giáo viên: SGK, SGV, Giáo án, tình huống, chuyƯn kĨ, b¶ng phơ, hiến pháp.
b. Học sinh: SGK, vở ghi, vở bài tập.
2. Phương pháp:
-Nêu t×nh huèng, thảo luận nhĩm,sắm vai, gi¶i quyÕt vấn đề.
C- Các hoạt động dạy học.
1. Kiểm tra bài cũ: 0 kiểm tra.
2. Giới thiệu chủ đề bài mới.
? A đánh B. A vi phạm gì?→ bài mới.	
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Ghi bảng
HĐ1: Tìm hiểu nội dung Đặt vấn đề 
? Đọc nội dung đặt vấn đề?
? Em hãy nhận xét các hành vi trên và cho biết những người thực hiện các hành vi trên mắc lỗi gì ?
? Em h·y nhËn xÐt c¸c hµnh vi trªn ?
? Nh÷ng hµnh vi ®ã ®· g©y ra hËu qu¶ g×?
? Theo em, nh÷ng hµnh vi nµo vi ph¹m ph¸p luËt ?
? H·y gi¶i thÝch v× sao hµnh vi 3 kh«ng cã lçi vµ kh«ng vi ph¹m ph¸p luËt ?
? VËy nh÷ng hµnh vi nµo ph¶i chÞu tr¸ch nhiƯm Ph¸p lÝ ?
? Em hãy ph©n lo¹i c¸c hµnh vi vi ph¹m trên bảng phụ?
? Theo em người thực hiện những hành vi trên sẽ phải chịu trách nhiệm gì đối với hậu quả gây ra? 
? Bài học rút ra từ nội dung đặt vấn đề?
HĐ2: Tìm hiểu nội dung bài học. 
? Nhận xét những tình huống sau cĩ vi phạm pháp luật khơng? Vì sao:
- A ghét B và cĩ ý định đánh B một trận thật đau cho bõ ghét.
- B uống rượu say gây tai nạn giao thơng.
- C 5 tuổi nghịch lửa làm cháy 1 số đồ gỗ của nhà bên cạnh.
- GV: Giới thiệu những điều cần lưu ý ( SGV- 82→ 84 ).
- Qua tìm hiểu mục Đặt vấn đề và các tình huống ta thấy : Một người bị coi là VPPL khi người đó có đủ các yếu tố sau :
1. Người đó phải thực hiện 1 hành vi trái PL (hoặc có lỗi) (cả cố ý lẫn vô ý).
2. Người đó phải có năng lực trách nhiệm pháp lí (đủ 18 tuổi trở lên và không bị các bệnh như tâm thần, mất trí).
- GV : Quan hệ xã hội là những quan hệ xuất hiện trong quá trình hoạt động xã hội của con người như : quan hệ giữa người lao động với người sử dụng lao động
? Qua c¸c vÝ dơ trªn, em hiĨu thÕ nµo lµ vi ph¹m ph¸p luËt ?
? 1 HS lÊy trém xe cđa b¹n ®em b¸n lÊy tiỊn – Hµnh vi ®ã cã vi ph¹m ph¸p luËt kh«ng ? V× sao 
? H·y kĨ mét sè hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt x¶y ra ë ®Þa ph­¬ng em mµ em biÕt 
? Cã nh÷ng lo¹i vi ph¹m ph¸p luËt nµo ? Nêu nội dung của từng loại vi phạm pháp luật?
? Nhận xét về những hành vi sau? Xác định vi phạm PL:
- Lấn chiếm vỉa hè.
- Trộm trâu bị.
- Mượn xe đạp của bạn nhưng đem đi bán.
- Vẽ bẩn lên tường lớp học.
? Nêu những hành vi vi phạm PL? Phân loại các hành vi đĩ?
- Đọc tư liệu tham khảo ( SGV- 88, 89 ).
- Giảng giải thêm về các loại VPPL để HS hiểuê.
? Ngoài các hành vi VPPL đã tìm hiểu ở mực Đặt vấn đề. Em hãy kể thêm một số hành vi VPPL khác mà em biết ?
- Trong các loại VPPL, có những lúc hành vi VPPL đã vượt quá giới hạn thuộc loại VPPL này thì sẽ trở thành hành vi VPPL khác.
VD : Trốn thuế dưới 50 triệu đồng (VPPL HC) nhưng vượt quá 50 triệu đồng thì sẽ trở thành VPPL HS.
? Em hiĨu thÕ nµo lµ tr¸ch nhiƯm ph¸p lÝ ?
? Cã c¸c lo¹i tr¸ch nhiƯm ph¸p lÝ nµo? Nêu nội dung cụ thể?
? Em hãy cho biết điểm giống và khác nhau ở các loại TNPL trên ?
? Đọc nhẩm tư liệu tham khảo ( SGK- 54 ).
-Tỉ chøc HS th¶o luËn nhãm 
? Theo em, viƯc ph¸p luËt ®Ị ra c¸c quy ®Þnh vỊ tr¸ch nhiƯm ph¸p lÝ cã ý nghÜa g× ?
? Theo em, mçi c«ng d©n ph¶i cã tr¸ch nhiƯm g× trong viƯc thùc hiƯn ph¸p luËt. 
?Lµ mét HS, em cã suy nghÜ g× vỊ tr¸ch nhiƯm cđa b¶n th©n? Em đã thực hiện tốt trách nhiệm của mình chưa?
? Nhận xét về tình hình thực hiện PL ở trường, lớp, địa phương em?
? Đọc điều 12 HP 1992?
H§3: LuyƯn tËp .
? Th¶o luËn bµn bµi tËp 1( SGK- 55 )?
? Th¶o luËn nhãm bµi tËp 2, 3, 4, 5 ( SGK- 55, 56)? 
? Tr×nh bµy?
? NhËn xÐt, bỉ sung?
- GV: NhËn xÐt, kÕt luËn.
- HS ®äc.
- Các hành vi trên đều sai trái, tuy nhiên mỗi hành vi lại mắc lỗi khác nhau:
+ Ơng Ân VPPL hành chính
+ Lê và 2 bạn:VPPL Hình sự
+ A: Không VPPL (tâm thần)
+ N: VPPL Hình sự
+ Bà Tư:VPPL Dân sự
+ Anh Sa:VPPL Kỉ luật
- Hµnh vi 1, 2, 4, 5, 6 lµ nh÷ng hµnh vi cã chđ ý. Hµnh vi 3 lµ kh«ng cã chđ ý.
-Lµm mÊt trËt tù trÞ an x· héi, x©m ph¹m tµi s¶n vµ th©n thĨ ng­êi kh¸c, quan hệ xấu, bị thương, ơ nhiễm mơi trường.
-Hµnh vi 1, 2, 4, 5, 6.
- V× ®ã lµ hµnh vi v« thøc, kh«ng cã chđ ý mµ do bƯnh tËt, ng­êi dã kh«ng cã n¨ng lùc tr¸ch nhiƯm ph¸p lÝ.
-Hµnh vi 1, 2, 4, 5, 6
-Hµnh vi 1 vi ph¹m ph¸p luËt hµnh chÝnh.
Hµnh vi 5 vi ph¹m ph¸p luËt d©n sù
Hµnh vi 2, 4 vi ph¹m ph¸p luËt h×nh sù
Hµnh vi 6 vi ph¹m kØ luËt.
- Chịu trách nhiệm hình sự, kỉ luật, dân sự, hành chính theo qui định.
- Trình bày.
- Nghe.
- Khơng. Vì đĩ mới chỉ là ý định chứ chưa thực hiện (chưa có hành vi trái PL). Nhưng ý định đĩ là khơng đúng.
- Phải. Vì khơng tuân thủ TTATTGT. Vì pháp luật quy định khi điều khiển các phương tiện giao thông không được dùng chất kích thích (rượu, bia).
- Khơng. Vì nhỏ tuổi chưa đủ tuổi công dân (18 tuổi).
chưa thể chịu trách nhiệm về hành vi của mình. Bố mẹ phải chịu trách nhiệm thay.
- Nghe.
- Chốt ý 1 nội dung bài học ( SG K- 52 ).
- Trình bày.
- Trình bày.
- Trình bày.
- Nghe.
- Vi Phạm PLHC
- Vi Phạm PLHS
- Vi Phạm PLDS
- Vi Phạm PLKL
- VPPL Hình sự: giết người, buôn bán ma túy; VPPL HC: trốn thuế, làm hư hỏng, thất thoát tài sản nhà nước; VPPL DS: tranh chấp đất đai, nhà cửa; VP Kỉ luật: học sinh đi học trễ, không làm bài tập về nhà
- Nghe.
- Nghe.
- Kể
- Nghe.
- Chốt ý 2.1 nội dung bài học ( SG K- 53 ).
- Chốt ý 2.2 nội dung bài học ( SG K- 53 ).
- Giống: Đều là những hành vi sai trái và phải chịu xử phạt trước Pháp luật; Khác: Mức độ xử phạt không giống nhau và do các cơ quan khác nhau áp dụng.
- Đọc.
- Trừng phạt, ngăn ngừa, cải tạo, gd người VPPL; GD ý thức tơn trọng và chấp hành nghiêm chỉnh PL; Răn đe mọi người ko VPPL; Hình thành, bồi dưỡng lịng tin vào PL và cơng lí trong nhân dân; Ngăn chặn, hạn chế, xố bỏ VPPL trong mọi lĩnh vực đ/s XH.
- C«ng d©n:
+ ChÊp hµnh nghiªm chØnh hiÕn ph¸p, ph¸p luËt
 + §Êu tranh hµnh vi, viƯc lµm vi ph¹m hiÕn ph¸p vµ ph¸p luËt.
-Häc sinh:
 + Tuyªn truyỊn vËn ®éng mäi ng­êi thùc hiƯn tèt hiÕn ph¸p vµ ph¸p luËt.
 + Cã lèi sèng lµnh m¹nh, häc tËp vµ lao ®éng tèt.
 + Tr¸nh xa c¸c tƯ n¹n x· héi.
 + §Êu tranh c¸c hiƯn t­ỵng xÊu, vi ph¹m ph¸p luËt.
- Trình bày.
- Đọc.
- Th¶o luËn bµn
- Th¶o luËn nhãm
- Tr×nh bµy.
- NhËn xÐt, bỉ sung.
- Nghe.
- S¾m vai.
- NhËn xÐt, bỉ sung.
- Nghe.
- Tr×nh bµy.
- Nghe.
 I. §Ỉt vÊn ®Ị:
* Bµi häc: C«ng d©n ph¶i t«n träng ph¸p luËt ®Ĩ kh«ng g©y ra nh÷ng hËu qu¶ xÊu cho b¶n th©n vµ ng­êi kh¸c.
II- Néi dung bµi häc:
1- Vi ph¹m ph¸p luËt:
- Hµnh vi tr¸i ph¸p luËt.
- Cã lçi.
- Ng­êi cã n¨ng lùc tr¸ch nhiƯm ph¸p lÝ thùc hiƯn.
- X©m h¹i ®Õn c¸c quan hƯ x· héi ®­ỵc ph¸p luËt b¶o vƯ.
* Cã 4 lo¹i vi ph¹m PL :
 + Vi ph¹m ph¸p luËt h×nh sù.
 + Vi ph¹m ph¸p luËt hµnh chÝnh.
 + Vi ph¹m ph¸p luËt d©n sù.
 + Vi ph¹m kØ luËt.
2- Tr¸ch nhiƯm ph¸p lÝ:
- Lµ nghÜa vơ ®Ỉc biƯt mµ c¸ nh©n, tỉ chøc c¬ quan vi ph¹m ph¸p lu¹t - Ph¶i chÊp hµnh do nhµ n­íc quy ®Þnh.
* Cã 4 lo¹i tr¸ch nhiƯm ph¸p lÝ :
 +Tr¸ch nhiƯm h×nh sù.
 +Tr¸ch nhiƯm d©n sù.
 +Tr¸ch nhiƯm hµnh chÝnh.
 +Tr¸ch nhiƯm kØ luËt.
3. Tr¸ch nhiƯm cđa c«ng d©n:
- ChÊp hµnh nghiªm chØnh hiÕn ph¸p, ph¸p luËt.
- TÝch cùc ®Êu tranh c¸c hµnh vi, viƯc lµm vi ph¹m PL.
III- Bµi tËp:
Bµi 1 ( SGK- 55 ).
 - Hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt hµnh chÝnh: 
+ LÊn chiÕm vØa hÌ, lßng ®­êng.
+ §i xe m¸y 70 ph©n khèi kh«ng cã giÊy phÐp l¸i xe.
 - Hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt h×nh sù: Trém c¾p tµi s¶n c«ng d©n.
 - Hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt d©n sù: Thùc hiƯn kh«ng ®ĩng c¸c quy ®Þnh trong hỵp ®ång thuª nhµ.
+ Giao hµng kh«ng ®ĩng chđng lo¹i, mÉu m· trong hỵp ®ång mua b¸n hµng ho¸.
 - Hµnh vi vi ph¹m kØ luËt: 
+ Gië tµi liƯu xem trong giê kiĨm tra.
+ Vi ph¹m néi quy an toµn lao ®éng cđa xÝ nghiƯp.
Bµi 2 ( SGK- 55 ).
a. Ph¶i chÞu tr¸ch nhiƯm ph¸p lÝ v× vi ph¹m TTATGT vi ph¹m PL hµnh chÝnh.
b. Kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiƯm ph¸p lÝ v× ch­a cã ®đ n¨ng lùc tr¸ch nhiƯm ph¸p lÝ.
Bµi 3 ( SGK- 55, 56 ).
ý ®ĩng a. V× ph¹m téi nghiªm träng, chđ ®éng. §iỊu 12, 13 bé luËt h×nh sù 1999.
Bµi 4 ( SGK- 56 ).
Tĩ sai v× vi ph¹m ph¸p luËt hµnh chÝnh, h×nh sù v× ph¶i chÞu tr¸ch nhiƯm vỊ hµnh vi nµy. Gia ®×nh Tĩ ph¶i båi th­êng thay Tĩ.
Bµi 5 ( SGK- 56 ).
- §¸p ¸n ®ĩng: ý kiÕn C, E.
- V× theo ®iỊu 6, 7 ph¸p lƯnh xư lÝ vi ph¹m hµnh chÝnh 2002 vµ ®iỊu 12, 13 bé luËt h×nh sù 1999. 
Bµi 6 ( SGK- 56 ).
- Kh¸c
+ TN§§:
. B»ng t¸c ®éng cđa d©n sù.
. L­¬ng t©m c¾n røt.
+ TNPL:
. B¾t buéc thùc hiƯn.
. Ph­¬ng ph¸p: C­ìng chÕ cđa nhµ n­íc.
- Gièng: Lµ nh÷ng quan hƯ x· héi vµ nh÷ng quan hƯ nµy ®­ỵc PL ®iỊu chØnh, nh»m lµm cho quan hƯ gi÷a ng­êi víi ng­êi ngµy cµng tèt ®Đp, c«ng b»ng, trËt tù, kØ c­¬ng. Mäi ng­êi ®Ịu ph¶i hiĨu biÕt vµ tu©n theo c¸c qui t¾c, qui ®Þnh mµ ®¹o ®øc vµ PL ®­a ra.
3: Cđng cè
? S¾m vai thĨ hiƯn néi dungbµi häc?
? Nªu nh÷ng n«i dung cÇn n¾m trong tiÕt häc?
GV kÕt luËn toµn bµi: C«ng d©n cã quyỊn vµ nghÜa vơ thùc hiƯn hiÕn ph¸p vµ ph¸p luËt nhµ n­íc quy ®Þnh. Lµ c«ng d©n t­¬ng lai cđa ®Êt n­íc, ngay tõ khi cßn lµ häc sinh chĩng ta cÇn n¾m v÷ng, hiĨu biÕt vỊ hiÕn ph¸p, ph¸p luËt, cã tr¸ch nhiƯm tuyªn truyỊn mäi ng­êi d©n thùc hiƯn, cã cuéc sèng lµnh m¹nh, tr¸nh sa tƯ n¹n x· héi, ®em l¹i sù b×nh yªn cho gia ®×nh vµ x· héi. B¶n th©n lµ mét c«ng d©n tèt.
4.H­íng dÉn häc TËp 
- VỊ nhµ häc bµi, hoµn 
thiƯn bµi tËp, chuÈn bÞ bµi 16: QuyỊn tham gia qu¶n lÝ nhµ N­íc, qu¶n lÝ x· héi cđa c«ng d©n.
Nhận xét