Giáo án lớp 9 môn Lịch sử - Bài 26 - Tiết 34: Bước phát triển của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1950 – 1953)

Ngày soạn : 16/3/2010 Ngày giảng : 9A : 1/4/2010
 9B: 19/3/2010
Bài26 - Tiết 34: 
BƯỚC PHÁT TRIỂN CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC 
CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1950 – 1953).
1. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
a. Kiến thức:
 - Cung cấp cho HS những hiểu biết về giai đoạn phát triển của cuộc kháng chiến toàn quốc từ chiến thắng Biên giới thu – đông năm 1950. Sau chiến dịch Biên giới, cuộc kháng chiến của ta được đẩy mạnh ở cả tiền tuyến và hậu phương, giành thắng lợi toàn diện về chính trị - ngoại giao, kinh tế – tài chính, văn hóa – giáo dục.
 - Đế quốc Mi can thiệp sâu vào chiến tranh Đông Dương, Pháp – Mĩ âm mưu giành lại quyền chủ động chiến lược đã mất.
b. Tư tưởng: 
 - Bồi dưỡng cho HS lòng yêu nước, tinh thần CM, tinh thần đoàn kết dân tộc, đoàn kết Đông Dương, đoàn kết quốc tế, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, niềm tự hào dân tộc.
c. Kỹ năng: 
 - Rèn luyện cho HS kĩ năng phân tích, nhận định, đánh giá những âm mưu thủ đoạn của Pháp – Mĩ , bước phát triển và thắng lợi toàn diện của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
 - Rèn luyện cho HS kĩ năng sử dụng chiến dịch Biên giới thu – đông năm 1950, các chiến dịch mở ra ở đồng bằng, trung du và rừng núi (sau chiến dịch Biên giới đến trước Đông – Xuân 1953 -1954.
2. CHẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
 a. Gv 
 - Sử dụng tranh ảnh, lược đồ trong SGK, bản đồ treo tường” Chiến dịch Biên giới thu – đông năm 1950”. 
 b. HS:
 - Học bài, chuẩn bị bài mới
 - Sưu tầm tranh ảnh.
3. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
a. Kiểm tra bài cũ: 4’
 * Hỏi: Hãy trình bày âm mưu của thực dân Pháp, kế hoạch của ta, và diễn biến cuộc kháng chiến tại Biên giói phía Bắc năm 1950 của nhân dân ta?
* Trả lời: 
+ Âm mưu của Pháp
- Thực hiện kế hoạch Giơ-ve nhằm khoá của Biên giới Việt-Trung
+ Kế hoạch của ta:
- Tháng 6/1950, Đảng, chính phủ quyết định mở chiến dịch Biên giới
+ Diễn biến:
-16/9/1950, ta nổ súng ở Đông khê->18/9 tiêu diệt Đông Khê, uy hiếp Thất Khê, cô lập Cao Bằng
-Pháp rút quân theo đường số 4 bị ta mai phục, chúng phải rút về Na Sầm, lạng Sơn
-> 22/10 chúng rút khỏi đường số 4
 + Kết quả: Chiến dịch Biên giới giành thắng lợi, kế hoạch Giơ-ve bị phá sản.
b. Bài mới:
Giới thiệu bài: GV nhắc lại nội dung tiết học trước và dẫn học sinh vào bài
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
Giảng: Sau ĐH ĐBTQ lần thứ II của Đảng, thực hiện nghị quyết Đại hội, nhân dân ta ở hậu phương đã đẩy mạnh những hoạt động lao động sản xuất, tổ chức xây dựng nhằm phát triển lực lượng kháng chiến về mọi mặt
Hỏi: Đảng có chủ trương gì về phát triển chính trị?
Yêu cầu HS quan sát H.49/SGK
Hỏi: Sau đại hội thống nhất Liên Việt ba nước VN-Lào_CPC đã làm gì?
Hỏi: Ý nghĩa của hội nghị đó?
Hỏi: Đảng có chủ trương và biện pháp gì để phát triển kinh tế?
Hỏi: Khẩu hiệu này đã tác động đến nhân dân như thế nào?
Hỏi: Đi đôi với đẩy mạnh sản xuất, Đảng, Chính phủ ta có biện pháp gì khác để phát triển kinh tế?
Giảng: Đảng đã loại bỏ được một số thứ thuế vô lí như thuế muối, thuế sắt, thuế thân. Giảm một số thứ thuế khác , tạo điều kiện để nhân dân yên tâm phát triển sản xuất
Hỏi: Để bồi dưỡng sức dân đảng có biện pháp gì?
Hỏi: Kết quả như thế nào?
Yêu cầu HS đọc phần chữ nhỏ SGK/115
Hỏi: Để phát triển VH-GD, Đảng đã làm gì?
Hỏi: Phong trào thi đua yêu nước diễn da như thế nào?
Giảng: Với những biện pháp về chính trị, văn hoá, giáo dục, kinh tế như trên, hậu phương kháng chiến của ta ngày càng được củng cố về mọi mặt. Hậu phương lớn mạnh trở thành chỗ dựa vững chắc cho cuộc kháng chiến chống TD Pháp và bọn can thiệp Mĩ.
Giảng: Sau chiến dịch Biên giới thu đông, quân ta liên tiếp mở những chiến dịch tiến công vào phòng tuyến địch ở chiến trường vùng núi, trung du và đồng bằng , nhằm phá hoại âm mưu đẩy mạnh chiến tranh của Pháp Mĩ, giành thế chủ động trên chiến trường.
Hỏi: ở chiến trường trung du và đồng bằng ta mở những chiến dịch nào?
Giảng: Trong ba chiến dịch ta loại khỏi vòng chiến đấu được hơn 1 vạn tên địch, tiêu diệt nhiều cử điểm quan trọng của chúng. Sau khi rút kinh nghiệm tại ba chiến dịch ở Trung du và đồng bằng ta tiếp tục mở các chiến dịch ở Miền núi.
Hỏi: Chiến dịch Hoà Bình diễn ra như thế nào?
Giảng: Tiếp tục phương châm đánh nhanh thắng nhanh và phương châm tránh chỗ mạnh đánh chỗ yếu bộ đội ta tiếp tục chuyển hướng tiến công địch trên các chiến trường miền núi ta mở chiến dịch Tây Bắc, Chiến dịch Thượng Lào.
Hỏi: Diễn biến của chiến dịch Tây Bắc?
GV SD lược đồ tường thuật
YC HS đọc phần in nhỏ SGK
Hỏi: Nêu diễn biến chiến dịch Thượng Lào?
Kết luận: Những thắng lợi liên tiếp của ta tại các chiến trường đã tạo tâm lý vững tin vào chiến thắng để tiến tới chiến dịch Điện Biên Phủ , kết thúc cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đầy khó khăn gian khổ.
Từ 3-7/3/1951, ĐH tào quốc thống nhất Việt Minh và Liên Việt quyết định thống nhất hai tổ chức này thành “ Mặt trận Liên hiệp quốc dân VN” ( Liên Việt)
Quan sát
-11/3/1951, hội nghị đại biểu ba nước VN-Lào-CPC quyết định thành lập “ Liên minh Việt-Miên-Lào”
Thể hiện tinh thần đoàn kết của ba nước Đông Dương
-Năm 1952, đảng đề ra cuộc vận động tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm
Lôi cuốn mọi ngành mọi nghề mọi giới tham gia sản xuất.
-Chấn chỉnh thuế khoá, xây dựng tài chính, ngân hàng, thương nghiệp
-Tháng 12/1953, luật cải cách ruộng đất được ban hành, quyết định cải cách ruộng đất ở vùng tự do
-Từ 1953-1954: thực hiện được 5 đợt giảm tô và đợt 1 cải cách ruộng đất
-7/1950, cải cách giáo dục được đề ra theo ba phương châm: Phục vụ kháng chiến, phục vụ sản xuất, phục vụ dân sinh
-Phong trào thi đua yêu nước lan rộng
- Chiến dịch trung du (Trần Hưng Đạo)
- Chiến dịch đường số 18( Hoàng Hoa Thám)
- Chiến dịch Hà-Nam-Ninh ( Quang Trung)
- Chiến dịch Hoà Bình: Từ 9-14/11/1951, TD Pháp đánh chiếm Hoà Bình, ta chủ động bao vây, truy kích địch chóng kế hoạch bình định bắc Bộ của chúng->23/2/1952 chúng rút khỏi Hoà Bình
-14/10/1952, ta tấn công Nghĩa Lộ, tiếp đó đánh vào Lai Châu, Sơn La, yên Bái. Cuối 12/1952 chiến dịch Tây Bắc giành thắng lợi
- 8/4/1953, ta phối hợp với Lào, mở chiến dịch Thượng Lào. Sau gần một tháng chiến đấu, chiến dịch kết thúc thắng lợi.
IV. Phát triển hậu phương kháng chiến về mọi mặt
Chính trị:
-Từ 3-7/3/1951, ĐH toàn quốc thống nhất Việt Minh và Liên Việt quyết định thống nhất thành “ Mặt trận Liên hiệp quốc dân VN” ( Liên Việt)
-11/3/1951, hội nghị đại biểu ba nước VN-Lào-CPC quyết định thành lập “ Liên minh Việt-Miên-Lào”
Kinh tế:
-Năm 1952, đảng đề ra cuộc vận động tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm
-Chấn chỉnh thuế khoá, xây dựng tài chính, ngân hàng, thương nghiệp
-Tháng 12/1953, luật cải cách ruộng đất được ban hành, quyết định cải cách ruộng đất ở vùng tự do
-Từ 1953-1954: thực hiện được 5 đợt giảm tô và đợt 1 cải cách ruộng đất
VH-GD
-7/1950, cải cách giáo dục được đề ra theo ba phương châm: Phục vụ kháng chiến, phục vụ sản xuất, phục vụ dân sinh
-Phong trào thi đua yêu nước lan rộng
V. Giữ vững quyền chủ động trên chiến trường
* Chiến trường trung du và đồng bằng:
- Chiến dịch trung du (Trần Hưng Đạo)
- Chiến dịch đường số 18( Hoàng Hoa Thám)
- Chiến dịch Hà-Nam-Ninh ( Quang Trung)
* Chiến trường miền núi.
- Chiến dịch Hoà Bình: 9-14/11/1951, TD Pháp đánh chiếm Hoà Bình, ta chủ động bao vây, truy kích địch chóng kế hoạch bình định bắc Bộ của chúng->23/2/1952 chúng rút khỏi Hoà Bình
- Chiến dịch Tây Bắc: 14/10/1952, ta tấn công Nghĩa Lộ, tiếp đó đánh vào Lai Châu, Sơn La, yên Bái. Cuối 12/1952 chiến dịch Tây Bắc giành thắng lợi
- Chiến dịch Thượng Lào: 8/4/1953, ta phối hợp với Lào, mở chiến dịch Thượng Lào. Sau gần một tháng chiến đấu, chiến dịch kết thúc thắng lợi.
c. Củng cố:3’
 Bài tập: Lập niên biểu về những thắng lợi có ý nghĩa chiến lược của ta trong những năm 1950-1953?
d. Hướng dẫn học bài ở nhà: 
- Học bài, làm bài tập trong SGK
- Chuẩn bị bài tiếp: Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp kết thúc