Giáo án lớp 9 môn Lịch sử - Năm 2010 - Tiết: 31 - Bài: 25: Những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1946-1950)

 Giáo án lịch sử 9 Năm học 2009 - 2010
Ngày soạn: /3/2010 Ngày dạy: /3/2010 Lớp 9A
 Ngày dạy: /3/2009 Lớp 9B
 Ngày dạy: /3/2009 Lớp 9C
Chương V VIỆT NAM TỪ CUỐI NĂM 1946 ĐẾN NĂM 1954
Tiết: 31 - Bài: 25 NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA CUỘC KHÁNG CHIẾN
 CHỐNG THỰC DÂN PHÁP (1946-1950)
 1. Mục tiêu. 
a. Kiến thức: Học sinh cần nắm được 
- nguyên nhân dẫn đến cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp bùng nổ (19-12-1946)
- Nội dung và đường lối kháng chiến chống Pháp là đường lối chiến tranh nhân dân, kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kỳ, tự lực cánh sinh, tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế, vừa kháng chiến, vừa kiến quốc.
- Nắm được những thắng lợi đầu tiên có ý nghĩa chiến lược của quân và dân ta trên các mặt chính trị, quân sự, ngoại giao, âm mưu của Pháp trong những năm đầu chiến tranh (1946-1954)
b. Kỹ năng: Rèn luyện cho học sinh kĩ năng.
 - Phân tích, nhận định, đánh giá những hoạt động của ta và địch trong giai đoạn đầu của cuộc kháng chiến .
- Sử dụng tranh ảnh, bản đồ các chiến dịch và các trận đánh. 
 c. Thái độ. Bồi dưỡng cho học sinh
 - Lòng yêu nước, tinh thần cách mạng.
 - Niềm tin vào sự lãnh đạo của đảng, lòng tự hào dân tộc.
 2 . Chuẩn bị 	
a. Thầy : -Tranh ảnh và bản đồ trong SGK 
 - Lược đồ chiến dịch Việt Bắc thu đông 1947 
b. Trò : - Đọc trước SGK ở nhà 
3. Tiến trình tiết dạy 
* Ổn định tổ chức: 9A 9B 9C
a. Kiểm tra bài cũ: (4’)
* Hỏi: ?Chính phủ ta ký với Pháp Hiệp định Sơ Bộ (6-3-1946) và Tạm ước (14-9-1946) nhằm mục đích gì?
* Đáp án: Ta chủ trương hòa hoãn với Pháp để đuổi 20 vạn quân Tưởng về nước và có thời gian chuẩn bị lực lượng kháng chiến lâu dài.
 * Giới thiệu (1’) Sau khi ký với thực dân Pháp các hiệp định sơ bộ (6-3-1946) và tạm ước (14-9-1946 thì thực dân Pháp tiếp tục lấn tới vì chúng quyết tâm cướp nước ta một lần nữa, trước âm mưu và hành động lấn tới của Pháp, Đảng và chủ tịch Hồ Chí Minh đã quyết định toàn quốc kháng chiến 
b. Dạy nội dung bài mới 
GV
?Tb
?Kh
?Tb
?Tb
?Tb
GV
?Tb
?Tb
GV
?Tb
?Tb
GV
?Tb
?Tb
?Kh
Gọi HS đọc sgk phần 1 
Bằng chứng nào chứng tỏ thực dân Pháp bội ước sau khi ký Hiệp định Sơ Bộ và Tạm ước với ta? 
- Thực dân Pháp tìm cách phá hoại, nhằm chiến tranh xâm lược nước ta một lần nữa
+ Cuối 11-1946, Nam-Bắc hết sức căng thẳng. Nam Bộ và Nam Trung Bộ, Pháp tấn công các cơ sở cách mạng, vùng tự do, căn cứ địa của ta.
+ Ngày 20-11-1946 quân Pháp đánh chiếm Hải Phòng, Lạng Sơn.
+ Tại Hà Nội từ đầu tháng 12 TDP liên tiếp gây các cuộc xung đột vũ trang ở phố Tràng Tiền, đánh chiếm bộ tài chính, gây xung đột, đổ máu ở cầu Long Biên, phố Hàng Bún, ngày 18-12-1946 chúng gửi tối hậu thư buộc chính phủ ta phải giải tán lực lượng tự vệ giao quyền kiểm soát thủ đô cho chúng
Những hành động của TDP chứng tỏ điều gì?
- Chứng tỏ âm mưu của Pháp quyết tâm cướp nước ta một lấn nữa, trách nhiệm gây ra chiến tranh là thuộc vế phía Pháp. 
 Trước âm mưu của thực dân Pháp Đảng ta đã có sách lược gì để đối phó?
- Ta đứng trước 2 con đường lựa chọn hoặc đầu hàng TDP hoặc chiến đấu, ta đã chọn con đường chiến đấu đến cùng để bảo vệ nền độc lập dân tộc và chính quyền vừa giành được .
- Ban thường vụ trung ương Đảng đã họp 2 ngày 18 và 19-12-1946, tại làng Vạn Phúc, thị xã Hà Đông, quyết định phát động toàn quốc kháng chiến. 
 - Tối 19-12-1946, chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
- Nội dung lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến như thế nào? (sgk)
- Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến vạch rõ nguyên nhân gây ra cuộc chiến tranh là thực dân Pháp, nhân dân ta quyết tâm đứng lên chiến đấu để bảo vệ độc lập và chính quyền vừa giành được, khẳng định niềm tin tất thắng vào cuộc kháng chiến của nhân dân ta 
Sau lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến nhân dân ta đã làm gì?
- Nhân dân hưởng ứng, đứng lên kháng chiến, ngày 19-12-1946, tiếng súng kháng chiến bắt đầu
Yêu cầu HS đọc sgk mục 2 
Nội dung đường lối kháng chiến được thể hiện trong những tác phẩm văn kiện nào? 
- Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của chủ tịch Hồ Chí Minh 
- Chỉ thị toàn dân kháng chiến của thường vụ ban chấp hành trung ương Đảng 
 - Tác phẩm kháng chiến nhất định thắng lợi của Tổng Bí thư Trường Trinh 9-1947
Em hãy cho biết về tính chất, mục đích và phương châm của cuộc chiến tranh?
- Là cuộc chiến tranh nhân dân; toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh
Chiến tranh nhân dân là chiến tranh tự vệ, chính nghĩa, tiến bộ nhằm hoàn thành nhiệm vụ giải phóng dân tộc, từng bước thực hiện nhiệm vụ dân chủ, đem lại ruộng đất cho dân cày 
- Kháng chiến toàn diện: địch đánh ta trên tất cả các mặt vì vậy ta cũng phải đánh trả địch trên các mặt đó. 
- Kháng chiến trường kỳ: Do tương quan lực lượng giữa ta và địch lúc đầu có sự chênh lệch vì vậy ta có thời gian để chuyển hóa lực lượng từ yếu thành mạnh.
- Tự lực cánh sinh: vì lúc đầu ta bị bao vây ,cô lập, chưa có sự giúp đỡ của bên ngoài ,mặt khác cuộc kháng chiến của ta phải do chính ta thực hiện là chính 
- Yêu cầu HS đọc mục II sgk từ đầu ->ra căn cứ an toàn.
Bước đầu quân dân ta đã đánh giặc như thế nào?
- Quân ta chủ động tấn công quân Pháp ở các đô thị ngay từ đầu.
Tại Hà Nội, cuộc chiến đấu đã diễn ra như thế nào? Kết quả ra sao?
- Tại Hà Nội cuộc chiến đấu diễn ra quyết liệt ở sân bay Bạch Mai, khu Bắc Bộ Phủ, cầu Long Biên, ga Hàng Cỏ, phố Khâm Thiên, Hàng Đậu, Hàng Bông, Hàng Da, Hàng Trống ...
- Ở Liên Khu I (nội thành Hà Nội) mỗi góc phố, mỗi căn nhà trở thành pháo đài, quân dân Hà Nội nêu cao tinh thần quyết tâm chiến đấu với khẩu hiệu:
 “sống chết với thủ đô” “ Cảm tử cho tổ quốc quyết sinh ”
- Tại các thành phố khác Nam Định, Huế, Đà Nẵng ... quân ta tiêu diệt nhiều sinh lực địch, giam chân địch.
- Biểu dương tinh thần chiến đấu của quân dân Hà Nội, Hồ Chí Minh đã gửi thư cho trung đoàn thủ đô trong dịp tết Đinh Hợi 1947 
HS theo dõi chữ in nhỏ sgk
Em nêu kết quả của cuộc chiến đấu ở Hà Nội?
(HS dựa vào chữ in nhỏ sgk)
- Loại khỏi vòng chiến đấu hàng nghìn tên địch.
- Phá huỷ nhiều phương tiện chiến tranh.
- Giam chân địch ở các thành phố
- Di chuyển được kho tàng và bảo vệ được trung ương Đảng.
Tại các thành phố khác quân dân ta đã chiến đấu như thế nào?
- Tại các thành phố khác Nam Định, Huế, Đà Nẵng, loại khỏi vòng chiến đấu một số lực lượng địch và giam chân địch.
- Sau quân ta chủ động rút khỏi thành phố đến nơi căn cứ an toàn.
- Riêng thành phố Vinh ta buộc địch đầu hàng từ đầu.
Ý nghĩa của cuộc chiến đấu ở các đô thị như thế nào?
- Đánh bại âm mưu đánh úp cơ quan đầu não của ta ở Hà Nội và tiêu diệt lực lượng vũ trang của ta ở các thành phố – thị xã Vây hãm và làm tiêu hao một bộ phận sinh lực địch->Tạo điều kiện cho ta chuẩn bị cuộc kháng chiến lâu dài
I. Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược bùng nổ (19-12-1946) (20’)
 150
1. Kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược bùng nổ 
- Thực dân Pháp tìm cách phá hoại, nhằm chiến tranh xâm lược nước ta một lần nữa.
+ Ngày 20-11-1946, chiếm Hải Phòng, Lạng Sơn.
+ Đầu tháng 12-1946, gây xung đột ở Hà Nội 
Ngày 18-12-1946, Pháp gửi tối hậu thư cho chính phủ ta.
- Ngày 18 đến 19-12-1946, ban thường vụ trung ương Đảng họp đã quyết định phát động toàn quốc kháng chiến.
- Tối 19-12-1946, chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
- Hưởng ứng lời kêu gọi của chủ tịch Hồ Chí Minh, ngày 19-12-1946 tiếng súng kháng chiến bắt đầu 151
2. Đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp của ta 
- Nội dung của đường lối kháng chiến chống Pháp được thể hiện
+ Trong lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của chủ tịch Hồ Chí Minh. 
+ Chỉ thị toàn dân kháng chiến của thường vụ ban chấp hành trung ương Đảng 
+ Tác phẩm kháng chiến nhất định thắng lợi của Tổng Bí thư Trường Trinh 9-1947
- Là cuộc chiến tranh nhân dân; toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh
II. Cuộc chiến đấu ở các đô thị phía bắc vĩ tuyến 16 (15’)
- Quân ta chủ động tấn công quân Pháp ở các đô thị ngay từ đầu.
- Tại Hà Nội cuộc chiến đấu diễn ra quyết liệt ở sân bay Bạch Mai, khu Bắc Bộ Phủ, cầu Long Biên, ga Hàng Cỏ, phố Khâm Thiên, Hàng Đậu, Hàng Bông, Hàng Da, Hàng Trống ...
 152
- Ngày 17-2-1947, trung đoàn thủ đô đã rút khỏi vòng vây địch đến căn cứ an toàn.
- Tại các thành phố khác Nam Định, Huế, Đà Nẵng, loại khỏi vòng chiến đấu một số lực lượng địch và giam chân địch.
- Sau quân ta chủ động rút khỏi thành phố đến nơi căn cứ an toàn.
- Riêng thành phố Vinh ta buộc địch đầu hàng từ đầu.
 c. Củng cố, luyện tập (4’)
 - Càng nhân nhượng thực dân Pháp càng lấn tới không còn con đường nào khác chúng ta đã đứng lên chống lại thực dân Pháp, bước đầu chúng ta đã giành thắng lợi
 - Bài tập: 
 * Hỏi: ?Nội dung đường lối kháng chiến của Đảng ta như thế nào?
 * Đáp án: là cuộc chiến tranh nhân dân, toàn dân, toàn diện, trường kỳ, tự lực cánh sinh.
 + Kháng chiến toàn dân: tất cả mọi người dân tham gia kháng chiến 
 + Kháng chiến toàn diện: diễn ra trên tất cả các mặt trận, quân sự, kinh tế ...
 d. Hướng dẫn học ở nhà (1’)
- Học thuộc bài, trả lời các câu hỏi trong sgk 
- Tìm hiểu, tập tường thuật diễn biến chiến dịch Biên Giới 
=============== *** ===============
 Tòng Văn Hợp Trường THCS Chiềng Cọ 
 153