Giáo án lớp 9 môn Lịch sử - Tiết 25: Việt Nam trong những năm 1939-1945

Ngày soạn: 9/2/2009
Ngày dạy: /02/2009 dạy lớp: 9A
Ngày dạy: /02/2009 dạy lớp: 9B
Ngày dạy: /02/2009 dạy lớp: 9C
ChươngIII: CUỘC VẬN ĐỘNG TIẾN TỚI 
CÁCH MẠNG THÁNG 8.1945
Tiết 25: VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM 1939-1945
1.Mục tiêu 
a.Kiến thức: Giúp học sinh nắm bắt được
-Khi chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ thực dân Pháp đã thoả hiệp với Nhật ra đầu hàng và câu kết với Nhật áp bức bóc lột nhân dân ta, làm cho đời sống của các tầng lớp, các giai cấp vô cùng cực khổ
-Những nét chính về ba cuộc nổi dậy: Khởi nghĩa Bắc Sơn, khởi nghĩa Nam Kì, binh biến Đô Lương và ý nghĩa của ba cuộc nổi dậy này.
b.Tư tưởng: giáo dục cho học sinh lòng căm thù giặc phát xít Pháp Nhật và lòng kính yêu khâm phục tinh thần yêu nước dũng cảm của nhân dân ta.
c.Kĩ năng: Phân tích các thủ đoạn thâm độc của Nhật Pháp
2.Chuẩn bị
 a-Thày: Soạn giáo án, đọc tài liệu
 b-Trò: Học bài cũ ,chuẩn bị bài mới
3. Tiến trình tiết dạy 
* Ổn định tổ chức : Kiểm tra sĩ số: 9A: 9B: 9C:
a.Kiểm tra bài cũ (5’)
?Em hãy nêu ý nghĩa lịch sử của phong trào đấu tranh dân chủ 36-39
Đáp án: Là một cao trào dân chủ rộng lớn
-Uy tín của Đảng lên cao
-Chủ nghĩa Mác được tuyên truyền rộng rãi
-Đảng đào tạo đội quân chính trị đông hàng triệu người
* Đặt vấn đề vào bài mới :Sau khi chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ pháp xít nhật cấu kết chặt chẽ với Pháp để thống trị và bóc lột nước ta. Nhân dân ta phải sống trong tình trạng “Một cổ ba tròng” Dưới sự lãnh đạo của Đảng
b. Dạy nội dung bài mới 
 ?
H
?
H
 T
?
H
?
H
?
?
H
?
T
?
H
T
?
H
T
?
H
T
?
H
G
Em hãy nêu những nét mới của tình hình thế giới sau khi chiến tranh thế giới lần 2 bùng nổ?
-1/9/39 chiến tranh thế giới lần thứ 2 bùng nổ
-6.1939 Đức kéo vào Pháp và Pháp nhanh chóng đầu hàng 
-Ở Viễn Đông Nhật đẩy mạnh xâm lược TQ. Quân Nhật đã đến xâm lược biên giới TQ và Nhật
Tình hình Đông Dương khi chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ ntn?
-Tháng 9.1940 Nhật vào Đông Dương tìm cách lấn át Pháp
-13.7.1941 Nhật ép Pháp phải kí hiệp ước “Phòng thủ chung Đông Dương”
-Nhật được phép sử dụng tất cả các sân bay cảng biển ở đông Dương vào mục đích quân sự
--7.12.1942 Nhật buộc Pháp kí hiệp ước toàn diện
-Như vậy, Nhật Pháp đã cấu kết chặt chẽ với nhau để thống trị Đông Dương
- Khi chiến tranh thế giới hai bùng nổ, Pháp thực hiện chính sách thù địch với lực lượng tiến bộ trong nước và cách mạng thuộc địa
- Ở Đông Dương, toàn quyền Đơcu (thay Catơru) thực hiện chính sách tăng cường vơ vét sức người và sức của phục vụ cho chiến tranh
- 9-1940: Nhật vượt biên giới Việt-Trung vào Đông Dương (Việt Nam) âNhật giữ nguyên bộ máy thống trị của Pháp để vơ vét kinh tế phục vụ cho chiến tranh.
- Ra sức tuyên truyền, lừa bịp nhân dân nhằm dọn đường cho việc hất cẳng Pháp sau này
- Nhân dân ta chịu cảnh “một cổ hai còng”
- Sau năm 1945 trước nguy cơ phát xít bị tiêu diệt hoàn toàn â9-3-1945, Nhật đảo chính Pháp, xuất hiện tình thế cách mạng ở Việt Nam.
Chúng đã thi hành những thủ đoạn gì?
-Thi hành chính sách “KT chỉ huy” để bóc lột nhiều hơn
-Tăng các loại thuế riêng: muối, thuốc phiện từ 1939-1945 tăng 3 lần
-Thủ đoạn của Nhật thu mua lúa gạo của dân với giá rẻ và cưỡng bức
Hậu quả của cuộc sống bóc lột này là gì?
-Hậu quả của chính sách này đã làm nạn đói nghèo trong năm 45 cao làm hơn 2 triệu người chết đói
-Nhân dân ta “Một cổ hai tròng”
Theo em tình hình VN trong chiến tranh thế giới thứ 2 có điều gì đáng chú ý?
-Chịu hai tầng áp bức
Vì sao thực dân Pháp và Nhật thoả hiệp với nhau để cùng thống trị đông Dương?
-Vì thực dân Pháp lúc này không đủ sức chống lại Nhật buộc phải chấp nhận những yêu sách của chúng và Pháp muốn dựa vào Nhật để chống lại cách mạng Đông Dương
-Nhật muốn lợi dụng Pháp để kiếm lời và chống phá cách mạng Đông Dương vơ vét sức người sức của vào chiến tranh
-Nhật -Pháp không ưa gì nhau
Em hãy trình bày những nét chính về cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn?
-Nhật đánh vào Lạng Sơn, Pháp thua chạy rút qua Châu Bắc Sơn
-Đảng bộ Bắc Sơn lãnh đạo nhân dân đứng lên khởi nghĩa
-Nhân dân Bắc sơn đứng dậy tước vũ khí giặc tự trang bị cho mình, giải tán chính quyền địch thành lập chính quyền cách mạng 27.9.1940
-Nhưng sau đó Nhật Pháp câu kết với nhau đàn áp khốc liệt phong trào. Chúng dồn dan, bắt bớ, chém giết cán bộ, phá hoại nhà cửa
-Dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ địa phương nhân dân đã kiên quyết chống lại
(Giới thiệu lược đồ khởi nghĩa Bắc Sơn)
- Ngày 22-9-1940: Nhật Tấn công Pháp ở Lạng Sơn âPháp bỏ chạy về Thái Nguyên qua Bắc Sơn â27-9-1940, Đảng bộ Bắc Sơn lãnh đạo nhân dân nổi dậy đánh Pháp, lập chính quyền cách mạng âĐội du kích Bắc Sơn ra đời
- Pháp-Nhật câu kết đàn áp, sau một tháng cuộc khởi nghĩa thất bại
-Tuy khởi nghĩa Bắc Sơn thất bại nhưng đội du kích Bắc Sơn vẫn được duy trì
- Ý nghĩa: Mở đầu phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc. Để lại cho cách mạng những bài học kinh nghiệm quý báu.
Em hãy trình bày những nét chính về khởi nghĩa Nam Kì?
-Pháp thua trận ở Châu Âu, yếu thế ở Đ D
-Nhật xúi giục quân phiệt Thái Lan gây rối ở biên giới Lào-Campuchia
-Pháp bắt binh lính Nam kì làm bia đỡ đạn cho chúng binh lính rất căm phẫn
-Trước tình hình đó xứ uỷ Nam Kì quyết định khởi nghĩa
(Dùng lược đồ thuật lại cuộc khởi nghĩa)
Nhân việc Pháp bại trận ở Châu Âu > Nhật xúi giục Xiêm gây xung đột biên giới Cămpuchia. Pháp bắt lính VN (chủ yếu là thanh niên Nam kỳ)ra trận > phong trào phản chiến ở Nam kỳ hưởng ứng khẩu hiệu của Đảng” Không 1 người lính, không 1 đồng xu cho chiến tranh đế quốc”
+ Diễn biến: Cuộc khởi nghĩa nổ ra đêm 22 rạng ngày 23-11-1940 ở hầu khắp các tỉnh Nam kỳ > chính quyền cách mạng được lập ở nhiều nơi. Thực dân Pháp đàn áp dã man : ném bom triệt hạ xóm làng, bắt bớ xử bắn nhiều cán bộ ưu tú của Đảng > cuộc khởi nghĩa thất bại
Cơ sở Đảng bị tổn thương nặng nề rút vào hoạt động bí mật, chờ cơ hội hoạt động trở lại.
Em hãy trình bày cuộc binh biến Đô Lương?
Trình bày như sgk
-Binh lính Nghệ An bị làm bia đỡ đạn ở Lào, họ căm phẫn vùng dậy đấu tranh
-13.1.1941 khởi nghĩa bùng nổ dưới sự lãnh đạo của Đội cung
(Giáo viên trình bày bằng lược đồ)
Hai cuộc khởi nghĩa và binh biến Đô Lương đã để lại cho cách mạng bài học kinh nghiệm gì?
-Để lại những bài học kinh nghiệm quí báu về:
-Khởi nghĩa vũ trang
-Xây dựng LLVT
-Chiến tranh du kích
Kết bài: Các cuộc khởi nghĩa đã :
* Nêu cao tinh thần đấu tranh bất khuất của dân tộc.
* Là đòn giáng phủ đầu chí tử đối với Pháp, là đòn cảnh cáo đối với Nhật khi mới vào ĐD, là “những tiếng súng.Đông dương”.
* Các cuộc khởi nghĩa thất bại do lực lượng cách mạng chưa được tổ chức và chuẩn bị đầy đủ, kẻ thù còn mạnh.
* Bài học về k/n vũ trang giành chính quyền phải được chuẩn bị chu đáo và đúng thời cơ. Bài học về k/n vũ trang, xây dưng lực lượng vũ trang và chiến tranh du kích
I.Tình hình thế giới và Đông Dương (10’)
*Thế giới
-1/9/39 chiến tranh thế giới lần thứ 2 bùng nổ . Pháp nhanh chóng đầu hàng và làm tay sai cho Đức.
-Ở Viễn đông : 9-1940 Phát xít Nhật kéo vào Đông Dương.
- 23-7-1941 Pháp công bố ký hiệp ước giữa Nhật và Pháp: Hiệp ước phòng thủ chung ĐD
- Pháp và Nhật câu kết chặt chẽ với nhau để đàn áp, bóc lột nhân dân Đông Dương
* Thủ đoạn của Pháp- Nhật :
- Pháp: 
+ Tăng cường đầu cơ tích trữ.
+ Tăng các loại thuế.
- Nhật: Thu mua lương thực với giá rẻ.
-> Nhân dân ta cực khổ, điêu đứng 
II.Những cuộc nổi dậy đầu tiên (25’)
1.Khởi nghĩa Bắc Sơn(27-9-1940)
- Nguyên nhân: Quân Nhật đánh vào Lạng Sơn, quân Pháp tháo chạy qua Bắc Sơn, đảng bộ lãnh đạo nhân dân nổi dậy.
- Diễn biến: Tước vũ khí của tàn quân Pháp, giải tán chính quyền địch, thành lập chính quyền cách mạng , tổ chức đấu tranh chống khủng bố, duy trì lực lượng.
- Đội du kích Bắc Sơn được thành lập,sang năm 1941 phát triển thành cứu quốc quân
- Kết quả: Pháp - Nhật tập chung sức đàn áp, khởi nghĩa thất bại 
2.Khởi nghĩa Nam kì (23.11.40)
- Nguyên nhân: Pháp bắt lính Việt nam làm bia đỡ đạn chống quân phiệt Xiêm, Nhân dân, binh lính bất bình, liên lạc với đảng bộ Nam kỳ quyết định KN
-Đêm 22 rạng sáng 23 tháng 11 cuộc khởi nghĩa bùng nổ ở hầu khắp các tỉnh Nam kì, nghĩa quân triệt hạ nhiều đồn giặc, thành lập chính quyền nhân dân và toà án cách mạng.
-Cờ đỏ sao vàng lần đầu tiên xuất hiện.
-Sau đó cuộc khởi nghĩa bị thực dân Pháp đàn áp
- Nguyên nhân thất bại: Nổ ra chưa đúng thời cơ, kế hoạch bị lộ.
3.Binh biến Đô Lương
- Nguyên nhân : Binh lính ngươi Việt bất bình vì bị sang lào làm bia đỡ đạn cho Pháp ->họ nổi dậy.
- Diễn biến: 13-1-1941 binh lính đồn chợ rạng nổi dậy đánh chiếm Đô Lương, kéo về thành vinh, song thất bại.
- Các cuộc khởi nghĩa và binh biến để lại những bài học kinh nghiệm quí báu về:
-Khởi nghĩa vũ trang
-Xây dựng LLVT
-Chiến tranh du kích
c. Củng cố, luyện tập (4’)
? Vì sao cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn bùng nổ? Diễn biến, kết quả của cuộc khởi nghĩa này ?
 Đáp án - Nguyên nhân: Quân Nhật đánh vào Lạng Sơn, quân Pháp tháo chạy qua Bắc Sơn, đảng bộ lãnh đạo nhân dân nổi dậy.
- Diễn biến: Tước vũ khí của tàn quân Pháp, giải tán chính quyền địch, thành lập chính quyền cách mạng , tổ chức đấu tranh chống khủng bố, duy trì lực lượng.
- Đội du kích Bắc Sơn được thành lập,sang năm 1941 phát triển thành cứu quốc quân
- Kết quả: Pháp - Nhật tập chung sức đàn áp, khởi nghĩa thất bại 
d. Hướng dẫn học và làm bài ở nhà(1)
-Học bài cũ
-Chuẩn bị bài mới
& & &..