Giáo án lớp 9 môn Lịch sử - Tuần 11 - Bài 9 - Tiết 11: Nhật Bản

 Tuần 11	Bài 9	 
Tiết 11 	 NHẬT BẢN 
I . Mục tiêu:
	1. Kiến thức: Học sinh nắm:
- Nhật Bản là nước phát xít bại trận, kinh tế Nhật Bản bị tàn phá nặng nề.
- Sau chiến tranh thế giới II, Nhật Bản đã thực hiện những cải cách dân chủ và vay vốn nước ngoài để khôi phục và phát triển kinh tế, cộng với tinh thần tự cường dân tộc, Nhật Bản đã vươn lên nhanh chóng, trở thành siêu cường kinh tế đứng thứ hai Thế giới ( sau Mĩ )
	2. Tư tưởng:
Bồi dưỡng ý chí vươn lên tự cường lao động hết mình, tôn trọng kỉ kuật của người Nhật Bản 
	3. Kĩ năng: 
Rèn luyện kĩ năng sử dụng bản đồ và phương pháp tư duy, logic trong việc mở rộng nhiều mặt: chính trị, văn hoá ...
II . Đồ dùng
	Bản đồ các nước châu Á 
III . Các bước 
	1. Ổn định 
	2. Kiểm tra:
? Nguyên nhân chủ yếu về sự phát triển nhảy vọt của Mĩ sau chiến tranh thế giới II ? Nguyên nhân suy giảm ?
? Nêu những nét cơ bản trong chính sách đối ngoại của Mĩ ( 1945 - nay ) ?
	3. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
* Trực quan: Bản đồ các nước châu Á
Giới thiệu về Nhật Bản 
? Tình hình của nước Nhật Bản sau chiến tranh thế giới II như thế nào ?
Học sinh trả lời 
- Nhật Bản là nước bại trận
- Bị quân đội nước ngoài chiếm đóng
- Mất hết thuộc địa 
- Kinh tế bị tàn phá => thất nghiệp, lạm phát
? Bên cạnh những khó khăn trên, nước Nhật Bản cũng đã làm gì ?
Học sinh: Tiến hành cải cách 
? Nội dung của những cải cách ?
? ý nghĩa ?
- Tạo đà cho sự phát triển sau này 
Học sinh đọc mục II SGK 
Giáo viên : Phân nhóm: 
- Nhóm 1: Những thuận lợi
- Nhóm 2: Những thành tựu 
- Nhóm 3: Nguyên nhân phát triển 
- Nhóm 4: Hạn chế 
Học sinh làm việc theo nhóm và đưa ra những kết luận
Giáo viên ghi bảng và phân tích 
? Vì sao nền kinh tế của Nhật Bản được khôi phục và phát triển khi Mĩ tiến hành cuộc chiến tranh Triều Tiên và Việt Nam 
- Đặt hàng vũ khí, quân trang, quân dụng
? Những dẫn chứng tiêu biểu về sự phát triển thần kì của nền kinh tế Nhật Bản ?
Giáo viên mở rộng:
- GDP của Nhật Bản tăng rất nhanh
 + 1950: 20 tỉ USD
 + 1968: 183 tỉ USD
 + 1973: 402 tỉ USD
 + 1989: 2828 tỉ USD
Hiện nay, Nhật Bản có tiềm lực kinh tế thứ 2 sau Mĩ
- Công nghiệp: Hiện nay Nhật Bản đứng đầu thế giới về tàu biển ( trên 50%) ô tô, xe máy, điện tử ...
? Những nguyên nhân phát triển chủ yếu của kinh tế Nhật Bản sau chiến tranh thế giới II ?
Học sinh trả lời trên SGK 
- áp dụng thành tựu khoa học- kĩ thuật 
- Truyền thống văn hoá - giáo dục
- Hệ thống quản lý
- Vai trò của Nhà nước 
- ý chí - kỉ luật của người Nhật Bản 
GV: giới thiệu hình 18,19,20/SGK và giải thích sự “ thần kì” của kinh tế Nhật Bản qua các hình trên ( so sánh với Việt Nam để học sinh thấy rõ Việt Nam cần phải vượt lên nhiều, xác định nhiệm vụ to lớn của thế hệ trẻ )
GV: Sau một thời gian tăng trưởng nhanh, kinh tế Nhật Bản cũng gặp khó khăn và hạn chế 
? Những khó khăn và hạn chế của kinh tế Nhật Bản là gì ?
? Biểu hiện của sự suy thoái kinh tế Nhật Bản đầu những năm 90 là gì ?
- Tốc độ tăng trưởng liên tục giảm
 + 1991-1995: 1,4%/ năm
 + 1996: 2% / năm 
 + 1997: 0,7% / năm
 + 1998: 1% / năm
 + 1999: 1,19%/ năm 
- Nhiều công ty bị phá sản ...
GV: Hiện nay Nhật Bản đã khắc phục được suy thoái và đi lên
GV: Yêu cầu học sinh đọc SGK.
? Sau chiến tranh Nhật Bản đã thực hiện những chính sách nào về đối nội ?
? Em đánh giá thế nào về việc Đảng LDP mất quyền lập chính phủ ?
- Chính trị không ổn định => đòi hỏi phải có mô hình mới với sự tham gia của nhiều chính đảng
? Chính sách đối ngoại của Nhật Bản sau chiến tranh thế giới II có nét gì nổi bật ?
=> Hiện nay, vị thế của Nhật Bản ngày càng cao trên trường quốc tế 
I. Tình hình Nhật Bản sau chiến tranh 
- Nhật Bản lâm vào khó khăn sau chiến tranh thế giới II
- Cùng lúc đó, Nhật Bản đã tiến hành cải cách 
- Nội dung: SGK 
II. Nhật Bản khôi phục và phát triển kinh tế sau chiến tranh 
 1. Thuận lợi: 
Nhờ những đơn đặt hàng “ béo bở” của Mĩ
 2. Thành tựu:
- Tổng thu nhập quốc dân tăng
- Thu nhập bình quân đầu người thứ 2 thế giới ( 1990) 
- Công nghiệp tăng trưởng nhanh
- Nông nghiệp áp dụng những thành tựu khoa học- kĩ thuật
=> Trở thành một trong 3 trung tâm kinh tế - tài chính của thế giới 
 3. Nguyên nhân phát triển:
 Học SGK
 4. Hạn chế:
- Nghèo tài nguyên => nhập khẩu 
- Bị Mĩ và Tây Âu cạnh tranh ráo riết
=> Suy thoái kéo dài
III. Chính sách đối nội và đối ngoại của Nhật Bản sau chiến tranh thế giới 
 1. Đối nội:
- Chuyển từ một xã hội chuuyên chế sang một xã hội dân chủ.
- Các Đảng phái công khai hoạt động 
 2. Đối ngoại:
- Hoàn toàn lệ thuộc Mĩ 
- Nhiều thập niên qua, Nhật Bản thực hiện chính sách đối ngoại mềm mỏng, đặc biệt là kinh tế đối ngoại
4. Củng cố:
? Nguyên nhân sự phát triển “ thần kì” của Nhật Bản ( 1945 - nay ). Theo em trong các nguyên nhân đó, có những nguyên nhân nào chung với các nước tư bản khác và những nguyên nhân riêng ? ( Giáo viên chia nhóm thảo luận và tổng kết )
Chung: Thừa hưởng thành quả khoa học- kĩ thuật 
Riêng: Truyền thống tự cường của người Nhật Bản 
 Cải cách dân chủ
 Mở rộng thị trường 
 Ít chi phí quân sự
	5. Dặn dò:
- Học kĩ bài cũ
- Xem trước bài mới 
- Làm bài tập 1, 2 / SGK /trang 40