Giáo án Lớp 9 môn Ngữ văn - Bài 16 - Tiết 76, 77, 78: Cố hương

Bài 16	Tiết 76, 77, 78	CỐ HƯƠNG
	Lỗ Tấn
MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Giúp học sinh:
Thấy được tinh thần phê phán sâu sắc xã hội cũ và niềm tin trong sáng vào sự xuất hiện tất yếu của cuộc sống mới, xã hội mới.
Thấy được màu sắc trữ tình đậm đà của tác phẩm >, việc sử dụng thành công các biện pháp nghệ thuật so sánh và đối chiếu, việc kết hợp nhuần nhuyễn nhiều phương thức biểu đạt trong tác phẩm.
CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
Giáo viên:
Sách giáo khoa, sách thiết kế bài dạy, sách giáo viên, sách tham khảo.
Giáo án, chân dung nhà văn.
Bảng phụ.
Học sinh:
Soạn bài(trả lời các câu hỏi của SGK)
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Kiểm tra phần soạn bài của HS.
TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
Giới thiệu bài.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Ghi bài
Hoạt động 1:
Em hiểu gì về tác giả Lỗ Tấn?
Hoạt động 2:
Hướng dẫn đọc, tóm tắt, bố cục của bài {( Truyện được chia làm mấy phần lớn?) Theo hành trình chuyến về quê của tác giả} Nêu ý từng phần.
Hoạt động 3:
Trong truyện nhân vật nào là chính? Vì sao?
 Biện pháp nghệ thuật nào đã làm nổi bật sự thay đổi của nhân vật Nhuận Thổ?( Tả qua đối chiếu, miêu tả)
Hoạt động 4: Phân tích nhân vật Nhuận Thổ.
Hình ảnh Nhuận Thổ xuất hiện trước mặt tôi so với 20 năm về trước khác nhau như thế nào?
Nghệ thuật đối chiếu nhằm làm nổi bật điều gì?(Cuộc đời Nhuận Thổ sau 20 năm như thế nào?)
Nhuận Thổ lí giải cuộc sống của mình như thế nào?
Nhân vật thím Hai Dương và Nhuận Thổ có điểm gì giống nhau?
Hiểu gì về xã hội Trung Quốc và tư tưởng nhà văn qua cái nhìn về con người quê hương?
Mối quan hệ giữa Nhuận Thổ và “tôi” biểu hiện điều gì ở người nông dân?
Thím Hai Dương nghĩ về Nhuận Thổ, bà cũng có những hành động như thế nào?àHiểu gì về người nông dân Trung Quốc trong xã hội đó?
Hoạt động 5: Phân tích nhân vật “tôi”.
Những phương htức biểu đạt được dùng trong tác phẩm?
Chỉ ra những câu văn trực tiếp thể hiện suy nghĩ, cảm xúc của nhận vật “tôi” trước cảnh nhười ở quê hương?
Cảm xúc khi rời quê của “tôi” biểu hiện như thế nào?
Suy nghĩ như thế nào về hình ảnh con đường mà nhân vật “tôi” muốn nói ở cuối truyện?(Quan hệ với toàn truyện?Ý nghĩa?)
Hoạt động 6:
GV nêu vấn đề cho HS suy nghĩ, làm việc theo nhóm(GV cho học sinh đọc ghi nhớ)
Hoạt động 7:
Tổ chức luyện tập chung.
GV cho HS đọc câu hỏi.
HS đọc chú thích về tác giả SGK/216,217
HS tóm tắt. Lớp nhận xét, bổ sung.
HS trả lời. HS của lớp nghe bổ sung.
HS đọc,tìm những chi tiết về hình dáng, cử chỉ, hành động,biểu hiện.
HS trả lời.
HS trao đổi nhóm, phát biểu.
HS đọc kĩ ba đoạn văn theo gợi ý SGK câu 4/218
HS suy nghĩ, trả lời.
Hs lựa chọn và thảo luận trình bày.
Bài 16 Tiết 76,77, 78 
Cố Hương
Lỗ Tấn
Đọc – hiểu chú thích:
Tác giả: SGK/216,217
Tác phẩm: tóm tắt đoạn trích.
Bố cục: 3 phần:
“Tôi không quảnđang làm ăn sinh sống”: “Tôi” trên đường về quê.
“Tinh mơ sáng hôm sau sạch trơn như quét”: Những ngày” tôi” ở quê.
Phần còn lại: “Tôi” trên đường xa quê.
Đọc – hiểu văn bản:
Cảnh vật và con người quê hương qua cái nhìn của nhân vật “tôi”:
Cảnh vật:
Hiện tại- Trong hồi ức
Xơ xác đẹp đẽ
Tiêu điều
Hoang vắng
Hình ảnh Nhuận Thổ:
Hai mươi năm trước Hiện tại: 
Cậu bé khỏe mạnh, Aên mặc
nhanh nhẹn,trang rách rưới 
phục đẹp đẽ, đeo nghèo khổ
vòng bạc. (mũ, áo,). 
Hiểu biết nhiều Mắt 
(kể chuyện bắt tra)
Nói chuyện tự nhiên Nói chuyện 
,vô tư. thưa bẩm
ðMột Nhuận Thổ ðTàn tạ, bần
đẹp đẽ,đầy sức sống. hèn.
 ðCuộc đời 
 xuống dốc,
 sa sút.
ðTố cáo xã hội Trung Quốc sa sút về mọi mặt.
Lên án các thế lực đã tạo nên thực trạng đáng buồn(trộm cắp, thuế, con đông,)
Những mặt tiêu cực nằm ngay trong tâm hồn, tính cách của gười nông dân (gánh nặng tinh thần)
Những suy nhĩ, cảm xúc của “tôi”:
Những ngày ở quê:
Ngạc nhiên trước sự xuất hiện của thím Hai Dương, Nhuận Thổ.
Điếng người đi trước lời chào của Nhuận Thổ.
Than thở cho gia cảnh của Nhuận Thổ.
ðBuồn, đau xót trước sự sa sút của những người nơi quê hương.
Khi rời quê:
Lòng không chút lưu luyến, cảm thấy ngột ngạt, lẻ loiðbức bối, ảo não buồn đau thất vọng nhức nhối.
Suy nghĩ về quê hương: Thế hệ trẻ phải sống một cuộc đời mới, cuộc đời tôi chưa từng sống.
Hình ảnh con đường là biểu hiện một niềm tin vào sự đổi thay xã hội, tìm một đường đi mới cho người Trung Quốc trong những năm đầu thế kỉ XX.
Tổng kết:
Nội dung:
Những rung cảm của nhân vật “tôi” trước sự thay đổi của làng quêàPhê phán xã hội phong kiến, lễ giáo phong kiếnàĐặt ra con đường đi cho người nông dân.
Nghệ thuật:
Diễn biến tâm lí nhân vật.
Luyện tập:
Chọn đoạn văn, học thuộc.
Tìm những từ thích hợp trong tác phẩm điền theo bảng mẫu SGK/219
CỦNG CỐ DẶN DÒ:
Kể lại diễn cảm câu chuyện.
Nắm được đặc điểm nghệ thuật kể chuyện và ý nghĩa lớn lao trong tư tưởng của nhà văn.
Chuẩn bị ôn tập Tập Làm Văn (bài 15 và 16).