Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Di truyền và biến dị

DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
CHƯƠNG I: CÁC THÍ NGHIỆM CỦA MENĐEN
Tuaàn 1 – Tieát 1 
Ngaøy soaïn : 15/8/2009 
Baøi 1 : MENĐEN VÀ DI TRUYỀN HỌC
I/. MUÏC TIEÂU :
1/. Kieán thöùc:
HS trình bày được mục đích, nhiệm vụ và ‎ nghĩa của di ttruyền học.
Hiểu được công lao và trình bày được phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen.
Hiểu và ghi nhớ một số thuật ngữ và kí hiệu trong di truyền học.
2/. Kyõ naêng:
Rèn kỹ năng quan sát và phân tích kênh hình.
Phát triển tư duy phân tích, so sánh.
3/. Thaùi ñoä: 
Xây dựng ‎ thức tự giác và thói quen học tập môn học.
II. CHUAÅN BÒ :
GV : + Tranh hình 1.2, SGK. 
HS : + Tìm hieåu baøi, nghiên cứu leänh ‚.
III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC :
*OÅn ñònh :
*Kieåm baøi cuõ : 
*Môû baøi : di truyền học tuy mới hình thành từ đầu thế kỷ XX nhưng chiếm một vị trí quan trọng trong sinh học. Menđen là người đặt nền móng cho di truyền học.
Hoạt động 1: DI TRUYỀN HỌC
Muïc tieâu: Hieåu ñöôïc muïc ñích vaø yù nghóa cuûa di truyeàn hoïc
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
GV yêu cầu h/s làm bài tập mục ‚ tr.5: Liên hệ bản thân mình có những điểm giống và khác bố mẹ?
_ GV giải thích:
+ Đặc điểm giống bố mẹ à hiện tượng di truyền.
+ Đặc điểm khác bố mẹ à hiện tượng biến dị
_ H/s trình bày những đặc điểm của bản thân giống và khác bố mẹ về chiều cao, màu mắt, hình dạng tai, 
à Thế nào là di truyền? Biến dị?
H/s nêu được hai hiện tượng di truyền và biến dị.
_ GV tổng kết lại.
Giải thích rõ ‎yù :" Bieán dò vaø di truyeàn laø hai hieän töôïng song song, gaén lieàn vôùi quaù trình sinh saûn"
_ Yeâu caàu h/s trình baøy noäi dung vaø yù nghóa thöïc tieãn cuûa di truyeàn hoïc?
H/s söû duïng tö lieäu SGK ñeå traû lôøi.
Lôùp nhaän xeùt, boå sung vaø hoaøn thieän ñaùp aùn.
I/. DI TRUYEÀN HOÏC:
_ Di truyeàn laø hieän töôïng truyeàn ñaït caùc tính traïng cuûa boá meï, toå tieân cho caùc theá heä con chaùu.
_ Bieán dò laø hieän töôïng con sinh ra khaùc boá meï vaø khaùc nhau veà nhieàu chi tieát.
_ Di truyeàn hoïc nghieân cöùu cô sôû vaät chaát, cô cheá, tính quy luaät cuûa hieän töôïng di truyeàn vaø bieán dò. Di truyeàn hoïc coù vai troø quan troïng khoâng chæ veà lí thuyeát maø coùn coù giaù trò thöïc tieãn cho Khoa hoïc choïn gioáng vaø Y hoïc, ñaëc bieät laø trong Coâng ngheä sinh hoïc.
Hoạt động 2: 
MENÑEN-NGÖÔØI ÑAËT NEÀN MOÙNG CHO DI TRUYEÀN HOÏC
Muïc tieâu: Hieåu vaø trình baøy ñöôïc phöông phaùp nghieân cöùu di truyeàn cuûa Menñen
GV giôùi thieäu tieåu söû cuûa Men ñen.
H/s ñoïc tieåu söû tr.7, caû lôùp theo doõi
_ Giôùi thieäu tình hình nghieân cöùu di truyeàn ôû theá kyû XIX vaø phöông phaùp nghieân cöùu cuûa Menñen.
Yeâu caàu h/s quan saùt hình 1.2, neâu nhaän xeùt veà ñaëc ñieåm cuûa töøng caëp tính traïng ñem lai.
H/s quan saùt vaø phaân tích hình 1.2 à neâu ñöôïc söï töông phaûn cuûa töøng caëp tính traïng.
Cho h/s tìm hieåu thoâng tin à neâu phöông phaùp nghieân cöùu cuûa Menñen?
H/s ñoïc kyõ thoâng tin SGK à noäi dung cô baûn cuûa phöông phaùp phaân tích caùc theá heä lai.
Moät vaøi h/s phaùt bieåu, lôùp boå sung.
GV nhaán maïnh theâm tính chaát ñoäc ñaùo trong phöông phaùp nghieân cöùu di truyeàn cuûa Menñen vaø giaûi thích vì sao Menñen choïn ñaäu Haø Lan laøm ñoái töôïng nghieân cöùu.
II/. MENÑEN-NGÖÔØI ÑAËT NEÀN MOÙNG CHO DI TRUYEÀN HOÏC
Baèng phöông phaùp phaân tích cac theá heä lai, Menñen ñaõ phaùt minh ra caùc quy luaät di truyeàn töø thöïc nghieäm, ñaët neàn moùng cho Di truyeàn hoïc.
à Phöông phaùp phaân tích theá heä lai (tr.6/ SGK)
Hoạt động 3: 
MOÄT SOÁ THUAÄT NGÖÕ VAØ KYÙ HIEÄU CÔ BAÛN CUÛA DI TRUYEÀN HOÏC
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
GV höôùng daãn h/s nghieân cöùu moät soá thuaät ngöõ.
H/s töï thu nhaän thoâng tin à ghi nhôù kieán thöùc.
_ Yeâu caàu h/s laáy ví duï minh hoïa cho töøng thuaät ngöõ.
H/s laáy caùc ví duï cuï theå.
GV nhaän xeùt, söûa chöõa.
_ Giôùi thieäu moät soá kí hieäu
VD: P: meï x boá
H/s ghi nhôù kieán thöùc.
III/. MOÄT SOÁ THUAÄT NGÖÕ VAØ KYÙ HIEÄU CÔ BAÛN CUÛA DI TRUYEÀN HOÏC:
1/. Thuaät ngöõ:
Tính traïng
Caëp tính traïng töông phaûn
Nhaân toá di truyeàn
Gioáng (hay doøng) thuaàn chuûng
 ( SGK, tr. 6)
2/. Moät soá kí hieäu:
+ P (parentes): caëp boá meï xuaát phaùt.
+ X: kí hieäu pheùp lai.
+ G (gameøte): giao töû
 + ♂ giao töû ñöïc (cô theå ñöïc)
 + ♀ giao töû caùi (cô theå caùi)
+ F (filia) : theá heä con.
IV. KIEÅM TRA – ÑAÙNH GIAÙ:
1/ Trình baøy noäi dung cô baûn cuûa phöông phaùp phaân tích caùc theá heä lai cuûa Menñen.
2/. Taïi sao Menñen laïi choïn caùc caëp tính traïng töông phaûn ñeå thöïc hieän pheùp lai?
3/. Laáy caùc ví duï veà tính traïng ôû ngöôøi ñeå minh haïo cho khaùi nieäm "caëp tính traïng töông phaûn".
V/. DAËN DOØ:
Hoïc baøi theo noäi dung SGK.
Keû baûng 2 tr.8 vaøo VBT. Ñoïc tröôùc baøi 2.
Tuaàn 1 – Tieát 2 
Ngaøy soaïn : 16/8/2009 
Baøi 2 : LAI MOÄT CAËP TÍNH TRAÏNG
I/. MUÏC TIEÂU :
1/. Kieán thöùc:
HS trình baøy vaø phaân tích ñöôïc thí nghieäm lai moät caëp tính traïng cuûa Menñen.
Hieåu vaø ghi nhôù caùc khaùi nieäm kieåu hình, kieåu gen, theå ñoàng hôïp, theå dò hôïp.
Hieåu vaø phaùt bieåu ñöôïc noäi dung quy luaät phaân li.
Giaûi thích ñöôïc keát quaû thí nghieäm theo quan ñieåm Menñen.
2/. Kyõ naêng:
Phaùt trieån kyõ naêng phaân tích keânh hình
Reøn kyõ naêng phaân tích soá lieäu, tö duy logic.
3/. Thaùi ñoä: 
Cuûng coá nieàm tin vaøo khoa hoïc khi nghieân cöùu tính qui luaät cuûa hieän töôïng sinh hoïc.
II. CHUAÅN BÒ :
Tranh hình 2.1 vaø hình 2.3 SGK.
III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC :
*OÅn ñònh :
*Kieåm baøi cuõ : 
Trình baøy noäi dung cô baûn cuûa phöông phaùp phaân tích caùc theá heä lai cuûa Menñen.
*Môû baøi : qua baøi cuõ à vaäy söï di truyeàn caùc tính traïng cuûa boá meï cho con chaùu nhö theá naøo?
HOAÏT ÑOÄNG 1: THÍ NGHIEÄM CUÛA MENÑEN
Muïc tieâu: _ HS hieåu vaø trình baøy ñöôïc thí nghieäm lai moät caëp tính trạng cuûa Menñen
	_ Phaùt bieåu ñöôïc noäi dung qui luaät phaân li
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
_ GV höôùng daãn h/s quan saùt hình 2.1 à giôùi thieäu söï thuï phaán nhaân taïo treân ñaäu Haø Lan.
H/s quan saùt tranh, theo doõi vaø ghi nhôù caùch tieán haønh.
_ GV söû duïng baûng 2 ñeå phaân tích caùc khaùi nieäm: kieåu hình, tính traïng troäi, tính traïng laën.
H/s ghi nhôù khaùi nieäm.
GV yeâu caàu HS nghieân cöùu baûng 2 SGK à thaûo luaän.
HS phaân tích baûng soá lieäu, thaûo luaän trong nhoùm à neâu ñöôïc:
+ Nhaän xeùt kieåu hình ôû F1?
Kieåu hình F1 mang tính traïng troäi (cuûa boá hoaëc cuûa meï)
+ Xaùc ñònh tæ leä kieåu hình ôû F2 trong töøng tröôøng hôïp?
à Tæ leä kieåu hình ôû F2.
Töø keát quaû ñaõ tính toaùn, GV yeâu caàu HS ruùt ra tæ leä kieåu hình ôû F2 .
Ñaïi dieän nhoùm ruùt ra nhaän xeùt, caùc nhoùm khaùc boå sung.
Yeâu caàu HS trình baøy thí nghieäm cuûa Menñen?
HS döïa vaøo hình 2.2 trình baøy thí nghieäm. Lôùp nhaän xeùt, boå sung.
GV nhaán maïnh söï thay ñoåi gioáng laøm meï thí keát quaû thu ñöôïc khoâng thay ñoåi à vai troø di truyeàn nhö nhau cuûa boá vaø meï.
GV yeâu caàu HS laøm baøi taäp ñieàn töø tr.9.
HS löïa choïn cuïm töø ñieàn vaøo choã troáng
1/. Ñoàng tính
2/. 3 troäi : 1 laën.
GV yeâu caàu HS nhaéc laïi noäi dung qui luaät phaân li
- 1 à 2 HS ñoïc laïi noäi dung
I/. THÍ NGHIEÄM CUÛA MENÑEN
1/. Caùc khaùi nieäm:
Kieåu hình: laø toå hôïp caùc tính traïng cuûa cô theå
Tính traïng troäi: laø tính traïng bieåu hieän ôû F1.
Tính traïng laën: laø tính traïng ñeán F2 môùi ñöôïc bieåu hieän 
2/. Thí nghieäm:
_ Lai hai gioáng ñaäu Haø Lan khaùc nhau veà moät caëp tính traïng thuaàn chuûng töông phaûn
VD: P hoa ñoû x hoa traéng
 F1: hoa ñoû
 F2: 3 hoa ñoû: 1 hoa traéng (Kieåu hình coù tæ leä 3 troäi: 1 laën)
3/. Noäi dung qui luaät phaân li:
Khi lai hai boá meï khaùc nhau veà moät caëp tính traïng thuaàn chuûng töông phaûn thì F2 phaân li tính traïng theo tæ leä trung bình 3 troäi: 1 laën.
HOAÏT ÑOÄNG 2: MENÑEN GIAÛI THÍCH KEÁT QUAÛ CUÛA THÍ NGHIEÄM
Muïc tieâu: HS giaûi thích ñöôïc keát quaû thí nghieäm theo quan nieäm cuûa Menñen
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
_ GV giaûi thích quan nieäm ñöông thôøi cuûa Menñen veà di truyeàn hoøa hôïp.
H/s ghi nhôù kieán thöùc.
_ Neâu quan nieäm cuûa Menñen veà giao töû thuaàn khieát.
Yeâu caàu HS laøm baøi taäp muïc ‚ tr.9.
Tæ leä caùc loaïi giao töû ôû F1 vaø tæ leä caùc loaïi hôïp töû ôû F2.
HS quan saùt hình 2.3 thaûo luaän nhoùm xaùc ñònh ñöôïc:
+ G F1 : 1A : 1a
Hôïp töû F2 coù tæ leä: 1AA : 2Aa : 1aa
Taïi sao ôû F2 laïi coù tæ leä 3 hoa ñoû : 1 hoa traéng?
Vì hôïp töû Aa bieåu hieän kieåu hình troäi gioáng hôïp töû AA.
GV hoaøn thieän kieán thöùc à yeâu caàu HS giaûi thích keát quaû thí nghieäm theo Menñen.
Ñaïi dieän nhoùm phaùt bieåu, caùc nhoùm khaùc boå sung.
GV choát laïi caùch giaûi thích keát quaû laø söï phaân li moãi nhaân toá di truyeàn veà moät giao töû vaø giöõ nguyeân baûn chaát nhö cô theå thuaàn chuûng cuûa P.
HS ghi nhôù kieán thöùc.
II/. MENÑEN GIAÛI THÍCH KEÁT QUAÛ CUÛA THÍ NGHIEÄM
Baèng söï phaân li vaø toå hôïp cuûa caëp nhaân toá di truyeàn (gen) qui ñònh caëp tính traïng töông phaûn thoâng qua caùc quaù trình phaùt sinh giao töû vaø thuï tinh. Ñoù laø cô cheá di truyeàn caùc tính traïng. Töø ñoù oâng phaùt hieän ra qui luaät phaân li vôùi noäi dung: "Trong quaù trình phaùt sinh giao töû, moãi nhaân toá di truyeàn trong caëp nhaân toá di truyeàn phaân li veà moät giao töû vaø giöõ nguyeân baûn chaát nhö ôû cô theå thuaàn chuûng cuûa P".
IV. KIEÅM TRA – ÑAÙNH GIAÙ:
1/ Trình baøy thí nghieäm lai moät caëp tính traïng vaø giaûi thích keát quaû thí nghieäm theo Menñen?
2/. Phaân bieät tính traïng troäi vaø tính traïng laën vaø cho ví duï minh hoïa.
V/. DAËN DOØ:
Hoïc baøi traû lôøi caâu hoûi 1, 2, 3 SGK.
Laøm BT 4 ( giaùo vieân höôùng daãn HS caùch qui öôùc gen vaø vieát sô ñoà lai).
Tuaàn 2 – Tieát 3 
Ngaøy soaïn : 22/8/2009 
Baøi 3 : LAI MOÄT CAËP TÍNH TRAÏNG (tiếp theo)
I/. MUÏC TIEÂU :
1/. Kieán thöùc:
HS hiểu và trình baøy ñược nội dung, muïc ñích vaø öùng duïng cuûa pheùp lai phaân tích.
Giaûi thích ñöôïc vì sao qui luaät phaân li chæ nghieäm ñuùng trong nhöõng ñieàu kieän nhaát ñònh.
Neâu ñöôïc yù nghóa cuûa quy luaät phaân li ñoái vôùi lónh vöïc saûn suaát.
Hieåu vaø phaân bieät ñöôïc söï di truyeàn troäi khoâng hoaøn toaøn vôùi di truyeàn troäi hoaøn toaøn.
2/. Kyõ naêng:
Phaùt trieån tö duy lí luaän nhö phaân tích, so saùnh.
Reøn kyõ naêng hoaït ñoäng nhoùm.
Luyeän kó naêng vieát sô ñoà lai.
3/. Thaùi ñoä: 
Cuûng coá nieàm tin vaøo khoa hoïc khi nghieân cöùu tính qui luaät cuûa hieän töôïng sinh hoïc.
II. CHUAÅN BÒ :
Tranh minh hoïa lai phaân tích.
Tranh phoùng to hình 3 SGK. 
III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC :
*OÅn ñònh :
*Kieåm baøi cuõ : 
1/ Trình baøy thí nghieäm lai moät caëp tính traïng vaø giaûi thích keát quaû thí nghieäm theo Menñen?
2/. Phaân bieät tính traïng troäi vaø tính traïng laën vaø cho ví duï minh hoï ...  hình thaønh giao töû do khaû naêng toå hôïp töï do giöõa A vaø a vôùi B vaø b nhö nhau à taïo ra 4 loaïi giao töû coù tæ leä ngang nhau
+ Taïi sao ôû F2 laïi coù 16 toå hôïp giao töû hay hôïp töû?
HS vaän duïng kieán thöùc à neâu ñöôïc:
Do söï keát hôïp ngaãu nhieân cuûa 4 loaïi giao töû ñöïc vaø 4 loaïi giao töû caùi à F2 coù 16 toå hôïp giao töû. 
+ GV höôùng daãn caùch xaùc ñònh kieåu hình vaø kieåu gen ôû F2 à yeâu caàu HS hoaøn thaønh baûng 5 tr.18 SGK.
HS caên cöù hình 5 à hoaøn thaønh baûng.
Kieåu hình F2 
Tæ leä
Haït vaøng, trôn
Haït vaøng, nhaên
Haït xanh, trôn
Haït xanh, nhaên
Tæ leä moãi kieåu gen ôû F2 
1 AABB
2 AaBB
3 AABb
4 AaBb
1 Aabb
2 Aabb
1 aaBB
2 aaBb
1aabb
Tæ leä moãi kieåu hình ôû F2 
9
3
3
1
I/. MENÑEN GIAÛI THÍCH KEÁT QUAÛ THÍ NGHIEÄM:
_ Men ñen ñaõ giaûi thích söï phaân li ñoäc laäp cuûa caùc caëp tính trạng baèng quy luaät phaân li ñoäc laäp. Noäi dung cuûa quy luaät laø: "Caùc caëp nhaân toá di truyeàn ñaõ phaân li ñoäc laäp trong quaù trình phaùt sinh giao töû".
Quy öôùc:
Gen A qui ñònh haït vaøng; gen a qui ñònh haït xanh
Gen B qui ñònh haït trôn; gen b qui ñònh haït nhaên
Kieåu gen vaøng, trôn thaàun chuûng : AABB
Sô ñoà lai (hình 5 SGK)
HOAÏT ÑOÄNG 2: YÙ NGHÓA QUY LUAÄT PHAÂN LI ÑOÄC LAÄP 
Muïc tieâu: 
Phaân tích ñöôïc yù nghóa cuûa qui luaät phaân li ñoäc laäp ñoái vôùi choïn gioáng vaø tieán hoùa.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
GV yeâu caàu HS nghieân cöùu thoâng tin à thaûo luaän nhoùm caùc caâu hoûi:
HS söû duïng tö lieäu trong baøi ñeå traû lôøi yeâu caàu neâu ñöôïc:
+ Taïi sao ôû caùc loaøi sinh saûn höõu tính bieán dò laïi phong phuù?
+ Neâu yù nghóa cuûa quy luaät phaân li ñoäc laäp?
+ F2 coù söï toå hôïp laïi caùc nhaân toá di truyeàn à hình thaønh caùc kieåu gen khaùc P.
+ Söû duïng quy luaät phaân li ñoäc al65p coù theå giaûi thích ñöôïc söï xuaát hieän BD toå hôïp.
II/. YÙ NGHÓA QUY LUAÄT PHAÂN LI ÑOÄC LAÄP:
_ Quy luaät phaân li ñoäc laäp giaûi thcíh ñöôïc moät trong nhöõng nguyeân nhaân laøm xuaát hieän bieán dò toå hôïp, ñoù laø söï phaân li ñoäc laäp vaø toå hôïp töï do cuûa caùc caëp gen.
_ Bieán dò toå hôïp coù yù nghóa quan troïng ñoái vôùi choïn gioáng vaø tieán hoùa.
IV. KIEÅM TRA – ÑAÙNH GIAÙ:
1/. Menñen ñaõ giaûi thích keát quaû thí nghieäm cuûa mình nhö theá naøo?
2/. Keát quaû moät pheùp lai coù tæ leä kieåu hình laø 3 : 3 : 3: 1.
Haõy xaùc ñònh kieåu gen cuûa pheùp lai treân?
V/. DAËN DOØ:
Hoïc baøi, traû lôøi caâu hoûi SGK.
GV höôùng daãn HS laøm baøi taäp 4.
Caùc nhoùm laøm tröôùc thí nghieäm 
Gieo 1 ñoàng xu;
Gieo 2 ñoàng xu.
Moãi loaïi 25 laàn, thoáng keâ keát quaû vaøo baûng 6.1 vaø 6.2
Tuaàn 3 – Tieát 6 
Ngaøy soaïn : 30/8/2009 
Baøi 6 : THÖÏC HAØNH: TÍNH XAÙC SUAÁT 
XUAÁT HIEÄN CAÙC MAËT CUÛA ÑOÀNG KIM LOAÏI
I/. MUÏC TIEÂU :
1/. Kieán thöùc:
Bieát caùch xaùc ñònh xaùc suaát cuûa moät vaø hai söï kieän ñoàng thôøi xaûy ra thoâng qua vieäc gieo caùc ñoàng kim loaïi.
Bieát vaän duïng xaùc suaát ñeå hieåu ñöôïc tæ leä caùc loaïi giao töû vaø tæ leä caùc kieåu gen trong lai moät caëp tính traïng.
2/. Kyõ naêng:
Reøn kyõ naêng hôïp taùc trong hoaït ñoäng nhoùm.
II. CHUAÅN BÒ :
Moãi nhoùm 2 ñoàng xu kim loaïi, keû baûng 6.1 vaø 6.2 vaøo vôû.
GV: Baûng phuï ghi thoáng keâ keát quaû cuûa caùc nhoùm
III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC :
*OÅn ñònh :
*Kieåm baøi cuõ : 
*Môû baøi : 
HOAÏT ÑOÄNG 1: TIEÁN HAØNH GIEO ÑOÀNG XU KIM LOAÏI
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
GV höôùng daãn qui trình
HS ghi nhôù qui trình thöïc haønh
Caùc nhoùm tieán haønh gieo ñoàng kim loaïi
a/. Gieo moät ñoàng kim loaïi
_ Laáy moät ñoàng kim loaïi caàm ñöùng caïnh vaø thaû rôi töï do töø ñoä cao xaùc ñònh.
_ Thoáng keâ keát quaû moãi laàn rôi vaøo baûng 6.1.
* Gieo moät ñoàng kim loaïi
+ Löu yù qui ñònh tröôùc maët saáp vaø maët ngöûa
+ Moãi nhoùm gieo 25 laàn, thoáng keâ moãi laàn rôi vaøo baûng 6.1
b/. Gieo hai ñoàng kim loaïi
_ Laáy hai ñoàng kim loaïi caàm ñöùng caïnh vaø thaû rôi töï do töø ñoä cao xaùc ñònh.
_ Thoáng keâ keát quaû moãi laàn rôi vaøo baûng 6.2.
* Gieo hai ñoàng kim loaïi: coù theå xaûy ra moät trong ba tröôøng hôïp :
+ 2 ñoàng saáp (SS)
+ 1 ñoàng saáp, 1 ñoàng ngöûa (SN)
+ 2 ñoàng ngöûa (NN)
_ Moãi nhoùm gieo 25 laàn, thoáng keâ moãi laàn rôi vaøo baûng 6.2.
HOAÏT ÑOÄNG 2: THOÁNG KEÂ KEÁT QUAÛ CUÛA CAÙC NHOÙM
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
- GV yªu cÇu c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ ®· tæng hîp tõ b¶ng 6.1 vµ 6.2, ghi vµo b¶ng tæng hîp theo mÉu sau:
HS b/c kết quả của nhóm ghi vào bảng
 TiÕn hµnh
Nhãm
Gieo 1 ®ång kim lo¹i
Gieo 2 ®ång kim lo¹i
S
N
SS
SN
NN
1
2
3
....
Céng
Sè l­îng
TØ lÖ %
- Tõ kÕt qu¶ b¶ng trªn GV yªu cÇu HS liªn hÖ:
+ KÕt qu¶ cña b¶ng 6.1 víi tØ lÖ c¸c lo¹i giao tö sinh ra tõ con lai F1 Aa.
+ KÕt qu¶ b¶ng 6.2 víi tØ lÖ kiÓu gen ë F2 trong lai 1 cÆp tÝnh tr¹ng.
- GV cÇn l­u ý HS: sè l­îng thèng kª cµng lín cµng ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c.
- HS c¨n cø vµo kÕt qu¶ thèng kª nªu ®­îc:
+ C¬ thÓ lai F1 Aa cho 2 lo¹i giao tö A vµ a víi tØ lÖ ngang nhau.
+ KÕt qu¶ gieo 2 ®ång kim lo¹i cã tØ lÖ:
1 SS: 2 SN: 1 NN. 
 TØ lÖ kiÓu gen lµ:
 1 AA: 2 Aa: 1aa.
IV. NHẬN XÉT – ĐÁNH GIÁ:
- GV nhËn xÐt tinh thÇn, th¸i ®é lµm viÖc cña c¸c nhãm.
- C¸c nhãm viÕt b¸o c¸o thu ho¹ch theo mÉu b¶ng 6.1; 6.2.
V. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
- Lµm c¸c bµi tËp trang 22, 23 SGK.
TuÇn 4
TiÕt 7
Ngµy so¹n:05/9/2009
BµI 7: BµI TËP CH­¬NG I
I. Môc tiªu
- Cñng cè, kh¾c s©u vµ më réng nhËn thøc vÒ c¸c quy luËt di truyÒn.
- BiÕt vËn dông kiÕn thøc vµo gi¶i c¸c bµi tËp.
- RÌn kÜ n¨ng gi¶i bµi tËp tr¾c nghiÖm kh¸ch quan.
II/. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC :
*OÅn ñònh :
*Kieåm baøi cuõ : 
*Môû baøi : 
Ho¹t ®éng 1: 
1. Bµi tËp vÒ lai mét cÆp tÝnh tr¹ng
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
- GV ®­a ra d¹ng bµi tËp, hướng dẫn c¸ch gi¶i vµ yªu cÇu HS nªu kÕt luËn.
- GV ®­a VD1: Cho ®Ëu th©n cao lai víi ®Ëu th©n thÊp, F1 thu ®­îc toµn ®Ëu th©n cao. Cho F1 tù thô phÊn x¸c ®Þnh kiÓu gen vµ kiÓu h×nh ë F1 vµ F2. Biết rằng tính traïng chieàu cao do moät gen qui ñònh. 
+ HS tù gi¶i theo h­íng dÉn.
- GV l­u ý HS:
D¹ng 1: BiÕt kiÓu h×nh cña P nªn x¸c ®Þnh kiÓu gen, kiÓu h×nh ë F1, F2
C¸ch gi¶i:
- CÇn x¸c ®Þnh xem P cã thuÇn chñng hay kh«ng vÒ tÝnh tr¹ng tréi.
- Quy ­íc gen ®Ó x¸c ®Þnh kiÓu gen cña P.
- LËp s¬ ®å lai: P, GP, F1, GF1, F2.
- ViÕt kÕt qu¶ lai, ghi râ tØ lÖ kiÓu gen, kiÓu h×nh.
* Cã thÓ x¸c ®Þnh nhanh kiÓu h×nh cña F1, F2 trong c¸c tr­êng hîp sau:
a. P thuÇn chñng vµ kh¸c nhau bëi 1 cÆp tÝnh tr¹ng t­¬ng ph¶n, 1 bªn tréi hoµn toµn th× ch¾c ch¾n F1 ®ång tÝnh vÒ tÝnh tr¹ng tréi, F2 ph©n li theo tØ lÖ 3 tréi: 1 lÆn.
VD2: Bµi tËp 1 trang 22.
P: L«ng ng¾n thuÇn chñng x L«ng dµi
F1: Toµn l«ng ng¾n.
V× F1 ®ång tÝnh mang tÝnh tr¹ng tréi nªn ®¸p ¸n a.
b. P thuÇn chñng kh¸c nhau vÒ mét cÆp tÝnh tr¹ng t­¬ng ph¶n, cã kiÖn t­îng tréi kh«ng hoµn toµn th× ch¾c ch¾n F1 mang tÝnh tr¹ng trung gian vµ F2 ph©n li theo tØ lÖ 1: 2: 1
c. NÕu ë P mét bªn bè mÑ cã kiÓu gen dÞ hîp, bªn cßn l¹i cã kiÓu gen ®ång hîp lÆn th× F1 cã tØ lÖ 1:1.
- GV ®­a ra 2 d¹ng, HS ®­a c¸ch gi¶i. GV kÕt luËn.
VD3: Bµi tËp 2 (trang 22): Tõ kÕt qu¶ F1: 75% ®á thÉm: 25% xanh lôc " F1: 3 ®á thÉm: 1 xanh lôc. Theo quy luËt ph©n li " P: Aa x Aa " §¸p ¸n d.
VD4: Bµi tËp 3 (trang 22)
F1: 25,1% hoa ®á: 49,9% hoa hång: 25% hoa tr¾ng " F1: 1 hoa ®á: 2 hoa hång: 1 hoa tr¾ng.
" TØ lÖ kiÓu h×nh tréi kh«ng hoµn toµn. §¸p ¸n b, d.
VD5: Bµi tËp 4 (trang 23): 2 c¸ch gi¶i:
C¸ch 1: §êi con cã sù ph©n tÝnh chøng tá bè mÑ mét bªn thuÇn chñng, mét bªn kh«ng thuÇn chñng, kiÓu gen: 
Aa x Aa " §¸p ¸n: b, c.
C¸ch 2: Ng­êi con m¾t xanh cã kiÓu gen aa mang 1 giao tö a cña bè, 1 giao tö a cña mÑ. Con m¾t ®en (A-) " bè hoÆc mÑ cho 1 giao tö A " KiÓu gen vµ kiÓu h×nh cña P:
 Aa (M¾t ®en) x Aa (M¾t ®en)
 Aa (M¾t ®en) x aa (M¾t xanh)
" §¸p ¸n b, c.
D¹ng 2: BiÕt kÕt qu¶ F1, x¸c ®Þnh kiÓu gen, kiÓu h×nh cña P.
C¸ch gi¶i: C¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓu h×nh ë ®êi con.
a. NÕu F1 ®ång tÝnh mµ mét bªn bè hay mÑ mang tÝnh tr¹ng tréi, mét bªn mang tÝnh tr¹ng lÆn th× P thuÇn chñng, cã kiÓu gen ®ång hîp: AA x aa
b. F1 cã hiÖn t­îng ph©n li:
F: (3:1) " P: Aa x Aa
F: (1:1) " P: Aa x aa (tréi hoµn toµn)
 Aa x AA( tréi kh«ng hoµn toµn)
F: (1:2:1) " P: Aa x Aa ( tréi kh«ng hoµn toµn).
c. NÕu F1 kh«ng cho biÕt tØ lÖ ph©n li th× dùa vµo kiÓu h×nh lÆn F1 ®Ó suy ra kiÓu gen cña P.
iii. H­íng dÉn häc bµi ë nhµ
- Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp trong SGK trang 22, 23.
TuÇn 4
TiÕt 8
Ngµy so¹n:05/9/2009
BµI 7: BµI TËP CH­¬NG I
I. Môc tiªu
- Cñng cè, kh¾c s©u vµ më réng nhËn thøc vÒ c¸c quy luËt di truyÒn.
- BiÕt vËn dông kiÕn thøc vµo gi¶i c¸c bµi tËp.
- RÌn kÜ n¨ng gi¶i bµi tËp.
II/. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC :
*OÅn ñònh :
*Kieåm baøi cuõ : 
*Môû baøi : 
Ho¹t ®éng 2: 
2. Bµi tËp vÒ lai HAI cÆp tÝnh tr¹ng
Ho¹t ®éng cña GV 
Ho¹t ®éng cña HS
VD6: ë lóa th©n thÊp tréi hoµn toµn so víi th©n cao. H¹t chÝn sím tréi hoµn toµn so víi h¹t chÝn muén. Cho c©y lóa thuÇn chñng th©n thÊp, h¹t chÝn muén giao ph©n víi c©y thuÇn chñng th©n cao, h¹t chÝn sím thu ®­îc F1. TiÕp tôc cho F1 giao phÊn víi nhau. X¸c ®ÞnhkiÓu gen, kiÓu h×nh cña con ë F1 vµ F2. BiÕt c¸c tÝnh tr¹ng di truyÒn ®éc lËp nhau (HS tù gi¶i).
VD7: Gen A- quy ®Þnh hoa kÐp
 Gen aa quy ®Þnh hoa ®¬n
 Gen BB quy ®Þnh hoa ®á
 Gen Bb quy ®Þnh hoa hång
 Gen bb quy ®Þnh hoa tr¾ng
P thuÇn chñng hoa kÐp tr¾ng x ®¬n ®á th× tØ lÖ kiÓu h×nh ë F2 nh­ thÕ nµo?
Gi¶i: Theo bµi ra tØ lÖ kiÓu h×nh ë F2:
(3 kÐp: 1 ®¬n)(1 ®á: 2 hång: 1 tr¾ng) 
= 3 kÐp ®á: 6 kÐp hång: 3 kÐp tr¾ng: 1 ®¬n ®á: 2 ®¬n hång: 1 ®¬n tr¾ng.
VD8: Bµi tËp 5 (trang 23)
F2: 901 c©y qu¶ ®á, trßn: 299 qu¶ ®á, bÇu dôc: 301 qu¶ vµng trßn: 103 qu¶ vµng, bÇu dôc " TØ lÖ kiÓu h×nh ë F2 lµ:
9 ®á, trßn: 3 ®á bÇu dôc: 3 vµng, trßn: 1 vµng, bÇu dôc 
= (3 ®á: 1 vµng)(3 trßn: 1 bÇu dôc)
" P thuÇn chñng vÒ 2 cÆp gen
" KiÓu gen P: 
AAbb (®á,bÇu dôc) x aaBB (vµng, trßn)
§¸p ¸n d.
 D¹ng 1: BiÕt P " x¸c ®Þnh kÕt qu¶ lai F1 vµ F2.
* C¸ch gi¶i: 
- quy ­íc gen " x¸c ®Þnh kiÓu gen P.
- LËp s¬ ®å lai
- ViÕt kÕt qu¶ lai: tØ lÖ kiÓu gen, kiÓu h×nh.
* Cã thÓ x¸c ®Þnh nhanh: NÕu bµi cho c¸c cÆp gen quy ®Þnh cÆp tÝnh tr¹ng di truyÒn ®éc lËp " c¨n cø vµo tØ lÖ tõng cÆp tÝnh tr¹ng ®Ó tÝnh tØ lÖ kiÓu h×nh:
(3:1)(3:1) = 9: 3: 3:1
(3:1)(1:1) = 3: 3:1:1
(3:1)(1:2:1) = 6: 3:3:2:1:1 (1 cÆp tréi hoµn toµn, 1 cÆp tréi kh«ng hoµn toµn)
D¹ng 2: BiÕt sè l­îng hay tØ lÖ kiÓu h×nh ë F. X¸c ®Þnh kiÓu gen cña P
C¸ch gi¶i: C¨n cø vµo tØ lÖ kiÓu h×nh ë ®êi con " x¸c ®Þnh kiÓu gen P hoÆc xÐt sù ph©n li cña tõng cÆp tÝnh tr¹ng, tæ hîp l¹i ta ®­îc kiÓu gen cña P.
F2: 9:3:3:1 = (3:1)(3:1) " F1 dÞ hîp vÒ 2 cÆp gen " P thuÇn chñng 2 cÆp gen.
F1:3:3:1:1=(3:1)(1:1)" P: AaBb x Aabb
F1:1:1:1:1=(1:1)(1:1)" P: AaBb x aabb hoÆc P: Aabb x aaBb
iv. H­íng dÉn häc bµi ë nhµ
- Lµm c¸c bµi tËp VD 6,7.
- Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp trong SGK trang 23.
- §äc tr­íc bµi 8.