Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Năm học 2010 - Tiết 16 - Bài 16: Adn và bản chất của gen

Ngày soạn 01. 10. 2010 
Ngày giảng 05. 10. 2010
Tiết 16 - Bài 16
ADn và bản chất của gen
I. Mục tiêu
1. Kiến thức 
- HS nêu được cơ chế tự nhân đôi ADN diễn biến theo nguyên tắc: (Bổ sung, bán bảo toàn)
- Nêu được chức năng của gen
2. Kỹ năng. Phát triển kỹ năng, quan sát, phân tích kiểu hình.
II. Đồ dùng dạy học:
1. GV: Tranh vẽ sơ đồ sự tự nhân đôi của phân tử.
2. HS: Giấy kiểm tra và nghiên cứu trước bài mới.
III. Phương pháp: Trực quan, phân tích, hoạt động nhóm.
IV. Tổ chức dạy học
1. ổn định (1 phút) 9A1 /42 ; 9A2 /42, 9A3 /36, 9A4 /39, 9A5 /32 
2. Kiểm tra(10 phút):
Câu1(5 điểm). Trình bày cấu tạo hóa học của phân tử ADN.
Câu2(5 điểm) . Một đoạn mạch đơn của phân tử ADN có trình tự sau:
- A - T - G - X - T - T - G -A - T - G - 
(Hãy viết mạch đơn bổ sung với nó)
Hướng dẫn chấm
Câu
Nội dung
Điểm
1
Cấu tạo hóa học của phân tử ADN.
- ADN cấu tạo từ các nguyên tố hóa học C. H. O. N. P.
- ADN có kích thước lớn(hàng 100μm), khối lượng hàng trục triệu đvC.
- ADN thuộc đại phân tử, Mỗi phân tử gồm hàng vạn, triệu đơn phân, đơn phân là Nu gồm 4 loại: A, T, G, X. 
- Do ADN có 4 loại Nu, trình tự sắp xếp, Số lượng các Nu trong phân tử ADN khác nhau => tính đa dạng và đặc thù của ADN.
1,5
1.5
1.5
0.5
 - A - T - G - X - T - T - G - A - T - G -
2
5
 - T - A - X- G - A - A - X - T - A - X -
3. Bài mới:
* Mở bài: ADN trong các tế bào luôn có sự tự nhân đôi. ADN lại chính là gen, vậy ADN nhân đôi theo nguyên tắc nào? Chức năng của gen ra sao?
HĐ1. Tìm hiểu ADN tự nhân đôi theo nguyên tắc nào(20 phút)
-Mục tiêu: HS nêu được cơ chế tự nhân đôi ADN diễn biến theo nguyên tắc: Bổ sung, bán bảo toàn.
Hoạt động dạy và học
Nội dung
- Cho nghiên cứu 1 đoạn 1, 2.
?. ADN tự nhân đôi theo nguyên tắc nào? Quá trình nhân đôi được diễn ra ở đâu?.
- Gv treo tranh vẽ H16 
-Cho quan sát H.16, đọc1thảo luận nhóm trả lời các?.
-HS quan sát, thảo luận nhóm"trả lời ra giấy nháp.
?1. Hoạt động đầu tiên của ADN khi bắt đầu tự nhân đôi. 
+ ADN thao xoắn 2 mạch đơn tách nhau dần.
?2. Qúa trình tự nhân đôi diễn ra trên mấy mạch ADN?(2 mạch). 
?3. Các Nu nào liên kết với nhau thành từng cặp?
(Các Nu trên một khuôn mẫu và trong môi trường nội bào liên kết (NTBS)).
?4. Sự hình thành mạch mới ở 2 ADN con diễn ra ntn(Mạch mới hiển thị theo mạch khuôn của mẹ)
?5. Nhận xét về cấu tạo của 2 ADN con với ADN mẹ.(ADN con giống như ADN mẹ).
- Gọi đại diện nhóm trả lời.
?.Hãy mô tả sơ lược quá trình tự nhân đôi ADN.
- Cho làm bài tập 1 đoạn mạch có cấu trúc:
-A- G - X - X - A- (M1)
-T - X - G - G - T- (M2) .Viết cấu trúc của 2 đoạn ADN con được tạo thành từ đoạn ADN trên.
- Cho trả lời :
? Kết quả quá trình nhân đôi ADN ntn.
? Quá trình nhân đôi của ADN dựa theo những nguyên tắc nào.
-GVă:Chính sự tự nhân đôi của ADN là cơ sở của sự tự nhân đôi NST tạo nên 2 nhiễm sắc tử chị em(Crômatít)
I - ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào?
- ADN tự nhân đôi theo đúng mẫu ban đầu. Quá trình tự nhân đôi diễn ra trong nhân tế bào tại các NST ở kỳ trung gian.
- Quá trình tự nhân đôi của ADN.
+ Hai mạch ADN tách nhau theo chiều dọc.
+ Các Nu của mạch khuôn liên kết với Nu tự do theo NTBS, 2 mạch mới của 2 ADN dần được hình thành dựa trên khuôn mẫu của ADN mẹ theo chiều ngược nhau.
- Kết quả: 2 phân tử ADN con được hình thành giống nhau và giống ADN mẹ 
*Nguyên tắc: 
+NTBS dựa trên khuôn mẫu A - T, G - X.
+Giữ lại một nửa (bán bảo toàn).
HĐ2. Tìm hiểu bản chất của gen(14 phút)
-Mục tiêu: HS nêu được chức năng của gen
- Cho HS nghiên cứu 12
? Nêu bản chất hóa học của gen? Gen là gì?
- GVă:
+ Gen nằm trên NST mà bản chất của gen là ADN
+ 1 Phân tử ADN gồm nhiều gen
?. Gen có chức năng gì?.
? Gen có mấy loại? Cho ví dụ?(Có gen cấu trúc; gen điều hoà, gen khởi động).
? Số lượng Nu / gen như thế nào?((Có từ 600-1500 cặp nu/gen).
? Những hiểu biết về gen có ý nghĩa gì trong chọn giống và trong y học?
- GV Nhận xét, bổ sung.
II. Bản chất của gen.
- Bản chất của gen là ADN: 
- Gen là 1 đoạn mạch của phân tử ADN có chức năng mang thông tin lưu giữ quy định cấu trúc một loại Prôtêin.
- Có gen cấu trúc; gen điều hoà, gen khởi động).
- Ngày nay người ta đã lập được bản đồ gen của một số loài→có ý nghĩa trong chọn giống và y học...
4. Tổng kết(3 phút)? Quá trình tự nhân đôi của ADN diễn ra như thế nào
5. Hướng dẫn về nhà (3 phút)
	- Kẻ trướcbảng sau
Đặc điểm
ARN
ADN
Số mạch đơn
Các loại đơn phân
Kích thước, khối lượng?