Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Nguyễn Văn Lực - Tuần 24 - Tiết 45 - Bài 43: Ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống sinh vật

Tuần: 24 - Tiết: 45.
Ngày soạn: ./02/2010
Ngày dạy: . /02/2010
Bài 43. ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống sinh vật
I Mục tiêu :
1. Kiến thức : 
- HS nêu được ảnh hưởng của nhân tố nhiệt độ và độ ẩm đến các đặc điểm hình thái , giải phẫu sinh lí và tập tính của sinh vật.
- Qua bài HS giải thích được sự thích nghi của sinh vật với môi trường, từ đó có biện pháp chăm sóc sinh vật thích hợp.
2. Kĩ năng :
- Rèn kĩ năng tư duy tổng hợp lôgíc
- Rèn kĩ năng hoạt động nhóm
II. các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài
-Kĩ năng tỡm kiếm và xử lý thụng tin khi đọc SGK, quan sỏt tranh ảnh và cỏc tài liệu khỏc để tỡm hiểu về tỏc động của nhiệt độ và độ ẩm lờn đời sống sinh vật.
-Kĩ năng hợp tỏc, lắng nghe tớch cực.
-Kĩ năng tự tin khi trỡnh bày ý kiến trước nhúm, tổ , lớp. 
III. phương pháp dạy- học
- Hỏi chuyờn gia
-Vấn đỏp - tỡm tũi 
-Giải quyết vấn đề
-Trực quan 
IV. phương tiện dạy- học
 - Tranh hình 43.1, 43.2, 43.3
 - Bảng 43.1 và 43.2 SGK in vào phim trong.
 - Máy chiếu.
V. tiến trình dạy – học
	 1. ổn định tổ chức lớp. 
 2. Kiểm tra bài cũ. 
?1. Tìm đặc điểm khác nhau giữa thực vật ưa sáng và ưa bóng? Cho ví dụ cụ thể?
?2. ánh sáng có ảnh hưởng tới động vật như thế nào?
 3. Bài giảng.
Hoạt động 1
Tìm hiểu ảnh hưởng của nhiệt độ 
lên đời sống sinh vật
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Nội dung
*Vấn đề 1: ảnh hưởng của nhiệt độ đến các đặc điểm hình thái , sinh lí của sinh vật.
-GV yêu cầu HS :
+Sinh vật sống được ở Nhiệt độ ntn?
+Nhiệt độ ảnh hưởng tới cấu tạo cơ thể sinh vật ntn?
- GV nhận xét hoạt động của các nhóm.
*Vấn đề 1: Nhóm sinh vật biến nhiệt và hằng nhiệt.
- GV nêu câu hỏi:
+Phân biệt sinh vật biến nhiệt với hằng nhiệt ?
+Hoàn thành bảng 43.1
-GV cho HS chữa bài.(GV cho 1đáp đúng. Bảng sau )
- GV tóm tắt nội dung thảo luận băng câu hỏi để HS đi đến kết luận.
*Nhiệt độ ảnh hưởng lên đời sống của sinh vật ntn?
- GV mở rộng :
Nhiệt độ môi trường thay đổi sinh vật phát sinh biến dị để thích nghi và hình thành tập tính.
- HS nghiên cứu SGK tr.126 và 127( VD 1 và 2)và tranh ảnh sưu tầm.
- Thảo luận nhóm (thống nhất ý kiến.)
- Yêu cầu nêu được:
+ Phạm vi nhiệt độ mà sinh vật sống được là00C- 500C.
+ Nhiệt độ ảnh hưởng tới: Quang hợp , hô hấp, thoát hơi nước.
+Thực vật lá tầng Cuticun dày, rụng lá....
+ Động vật có lông dày, dài, kích thước lớn.
- Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác bổ sung.
- HS nghiên cứu SGK tr.127(VD 3 và bảng 43.1)
Các nhóm viết vào bảng nhóm.
- Nhiệt độ môi trường ảnh hưởng tới hình thái, hoạt động sinh lí của sinh vật.
- Hình hành nhóm sinh vật biến nhiệt và sinh vật hằng nhiệt.
Hoạt động 2
Tìm hiểu ảnh hưởng của độ ẩm lên đời sống sinh vật
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Nội dung
- GV yêu cầu:
+ Hoàn thành bảng 43.2.
- GV cho HS chữa bài.
GV nêu câu hỏi:
+ Nơi sống ảnh hưởng tới đặc điểm nào của sinh vật?
- GV cho các nhóm trình bày.
- GV nêu câu hỏi:
+ Độ ẩm ảnh hưởng tới đời sống sinh vật ntn?
*Liên hệ:
Trong sản xuất người ta có biện pháp kĩ thuật gì để tăng năng suất cây trồng và vật nuôi?
- HS trao đổi nhóm tìm VD để hoàn thành bảng 43.2.
-Các nhóm viết kết qủa vào bảng nhóm.
- Các nhóm thảo luận dựa vào bảng nội dung vừa hoàn thành và tranh ảnh động , thực vật 
-Yêu cầu nêu được:
+ ảnh hưởng tới hình thaí: phiến lá, mô dậu, da, vẩy.
+ ảnh hưởng tới sinh trưởng và phát triển.
+ Thoát hơi nước, giữ nước.
- Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác bổ sung.
- HS tìm thêm VD về các nhóm thực vật phù hợp với độ ẩm môi trường .
- HS:
+ Cung cấp điều kiện sống.
+ Đảm bảo thời vụ.
Đáp án bảng 43.1
 Nhóm sinh vật
 Tên sinh vật
 Môi trường sống
*Sinh vật biến nhiệt
- Vi khuẩn cố định đạm.
- Cây lúa
- ếch
- Rắn hổ mang
- ...- Rễ cây họ đậu.
- Ruộng lúa.
- Hồ, ao, ruộng lúa.
- Cánh đồng lúa.
*Sinh vật hằng nhiệt
- Chim bồ câu.
- Chó.
*Vườn cây.
- Trong nhà
- Sinh vật thích nghi với môi trường sống có độ ẩm khác nhau.
- Hình thành các nhóm sinh vật:
+Thực vật: 
 Nhóm ưa ẩm
 Nhóm chịu hạn
+ Động vật: 
 Nhóm ưa khô
 Nhóm ưa ẩm
Kết luận chung: HS đọc kết luận SGK
VI. Kiểm tra đánh giá 
Câu 1: Khoanh tròn các chữ cái ở đầu câu trả lời đúng 
	1- Cây trồng ở vào giai đoạn nào sau đây chịu ánh sáng mạnh nhất đối với nhiệt độ.
 a- Nảy mầm	 	b- Cây non.
 c- Sắp nở hoa.	d- Nở hoa.
2- Mùa đông ruồi, muỗi phát triển yếu là do:
a- ánh sáng yếu.	b- Thức ăn yếu.
c- Nhiệt độ thấp.	d- Dịch bệnh nhiều.
 3- Lớp động vật nào có thân nhiệt phụ thuộc nhiều nhất vào nhiệt độ:
a- Cá xương.	 	 	 	 b- ếch
c- Cá sấu	 	 d - Chim.
Đáp án: 1a, 2c, 3b
Câu 2: Nhiệt độ và độ ẩm ảnh hưởng lên đời sống của sinh vật ntn? Cho VD minh hoạ?	 	
VII. Dặn dò 
- .Học bài trả lời câu hỏi SGK.
- Đọc mục “ Em có biết”
- Su tầm tư liệu về rừng cây, nốt rễ đậu, địa y.
Bổ sung kiến thức sau tiết dạy.
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................