Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Phần 1: Di truyền và biến dị năm 2008

 Ngày soạn:31/09/2008 	 Ngày giảng: 03/09/2008
PHẦN I : DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
CHƯƠNG I : CÁC THÍ NGHIỆM CỦA MENĐEN
Tiết 1 Bài 1: Menđen và Di truyền học
A. Phần chuẩn bị:
I Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:
	- HS nêu được nhiệm vụ, mục đích và ý nghĩa của di truyền học
	- HIểu được công lao và trình bày được phương pháp phân tích các thế hệ lai 	của Menđen
	- Hiểu và nêu được một số thuật ngữ, kí hiệu trong di truyền học
2. Kĩ năng:
	- Rèn kĩ năng quan sát và phân tích kênh hình
	- Phát triển tư duy phân tích và so sánh
	- Hoạt động nhóm
3. Thái độ 
	- Xây dựng ý thức tự giác và thói quen học tập tốt môn học
II. Chuản bị
1. Giáo viên: Tranh phóng to H 1.2, Bảng phụ ghi các nội dung thảo luận
2. Học sinh: Nghiên cứu các nội dung của bài học.
B. Tiến trình bài dạy:
I Ổn định tổ chức: (1')
	Lớp 9
II. Bài mới:
1. Mở bài: (1')
	Trong thực tế các em thấy con cái sinh ra trong 1 gia đìng có những đặc điểm giống với bố hoặc giống mẹ và các anh chị em trong 1 nhà không bao giờ giống nahu hoàn toàn. Vậy tại sao lại có các hiện tượng như vậy? Bộ môn sinh học 9 về Di truyền học sẽ giúp các em giải tích các hiện tượng đó. Ta tìm hiểu về người đặt nền móng cho bộ môn và các thí nghiệm của ông trong bài học ngày hôm nay.
2. Phát triển bài
Hoạt động 1: Tìm hiểu về Di truyền học (20')
Mục tiêu: HS hiểu được mục đích và ý nghĩa của DTH
Tiến hành:
Hoạt động của GV
Hoạt động cuả HS
- Yêu cầu hs nghiên cứu thông tin tr 5. Thảo luận nhóm hoàn thiện lệnh u tr 5
? Thế nào là di truyền? Biến dị?
- Chính xác kiến thức.
- GV: Giảng giải cho Hs hiểu: Biến dị và Di truyền là 2 hiện tượng song gắn liền trong sinh sản, di truyền trong ADN, sự xắp xếp, biến đổi lại các vật chất di truyền trong ADN, NST là cơ sở của Biến dị.
- Nghiên cứu thông tin, Thảo luận theo nhóm lớn.
- Nêu khái niệm.
- Gv yêu cầu hs thảo luận nhóm thực hiện lệnh u tr 05. 
- Kẻ bảng theo phiếu thảo luận, trả lời hoàn thiện bảng.
Tính trạng
Bản thân Hs
Bố
Mẹ
Hình dạng tai
Cong 
Bạt
Cong
Hình dạng mắt 
Dài 
Tròn 
Tròn 
Hình dạng mũi
Tẹt 
Thẳng, cao
To, thấp 
Hình dạng tóc
Thẳng
Thẳng 
Quăn
Màu mắt 
Nâu- Đen
Đen
Đen 
Màu da
Vàng - xám
Đen
Trắng - vàng
Gv:Chỉnh sửa, Hs làm theo tính trạng của mình.
? Hãy nêu nhận xét DTH là gì? 
? Di truyền học có vai trò như thế nào?
- Chính xác kiến thức 
- Rút ra nhận xét về các đặc điểm di truyền và biến dị của mình so với bố mẹ.
- Hs trả lời câu hỏi, nhận xét bổ xung
- Nêu kết luận
* Kết luận: 
- Di truyền là hiện tượng truyền đạt lại các tính trạng của bố mẹ, tổ tiên cho con cháu. 
- Biến dị là hiện tượng con cháu sinh ra khác với bố mẹ và khác nhau về nhiều chi tiết
- Biến di và di truyền là 2 hiện tượng song song, gắn liền với quá trình sinh sản nghiên cứu cơ sở vật chất, cơ chế, tính qui luật của hiện tượng di truyền và biến dị
- DTH có vai trò quan trọng về lý thuyết và ứng dụng trong chọn giống, y học và công nghệ sinh học.
Hoạt động 2: Memđen - Người đặt nền móng cho Di truyền học (20')
* Mục tiêu: Tìm hiểu và nêu được phưong pháp nghiên cứu DTH của Menđen và phương pháp phân tích các thế hệ lai
Tiến hành :
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- Yêu cầu hs nghiên cứu SGK, trình bày những hiểu biết về Menđen?
- Treo, guới thiệu tranh vẽ H 1.2. Hướng dẫn hs quan sát và phân tích các cặp tính trạng đem lai.
 - Nhấn mạnhtính chất độc đáo của phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen
? Trình bày các tính trạng và đặc điểm của các tính trạng đem lai của Menđen?
- Chính xác kiến thức:
- Nghiên cứu, trỉnh bày theo hiểu biết
( Menđen : 1822- 1884)
- Tim hiểu về phương pháp phân tích các thế hệ lai
- Trình bày trên bảng theo tranh vẽ, hs khác nhận xét bổ xung, nêu kết luận
* Kết luận:
- Phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen:
+Lai các cặp bố mẹ khác nhau về một hoặc một số cặp tính trạng thuần chủng tương phản rồi theo dõi sự di truyền của từng cặp tính trạng riêng rẽ trên con cháu của từng cặp bố mẹ
+Dùng toán thống kê để phân tích số liệu thu đượcvà rút ra qui luật di truyền của các tính trạng
Hoạt động 3: Tìm hiểu một số thuật ngữ và kí hiệu cơ bản của DTH (9')
* Mục tiêu: Hiểu được khái niệm về một số thuật ngữ và kí hiệu trong DTH
* Tiến hành:
Hoạt động của gv
Hoạt động của hs
-Yêu cẩu hs nghiên cứu thông tin về một số thuật ngữ và kí hiệu trong DTH
? Trong DTH có những thuật ngữ nào? Khái niệm của chúng?
- Vấn đáp hs để hs nêu được một số kí hiệu cơ bản thường dùng trong DTH
1. Một số thuật ngữ:
- Nghiên cứu thông tin trình bày các thuật ngữ, hs khác nhận xét bổ xung:
2. Một số kí hiệu:
- Trả lời theo câu hỏi của gv để tìm hiểu về một số kí hiệu trong DTH
* Kết luận:
- Thuật ngữ:
+ Tính trạng,
+ Cặp tính trạng tương phản
+Nhân tố di truyền
+ Giống (dòng) thuần chủng
- Kí hiệu:
	P : Cặp bố mẹ xuất phát
	X : Phép lai
	G : Giao tử
	H : Giao tử đực 
	 : Giao tử cái
	F: Thế hệ con
	( Theo thứ tự : F1 , F2 .......)
IV . Củng cố ( 3')
? Trình bày những nội dung cơ bản của phương pháp phân tích các thế hệ lai? 
? Tại sao Menđen lại dùng các tính trạng thuần chủng tương phản để đem lai?
V. Hướng dẫn về nhà (1')
- Học bài theo các nôi dung cơ bản
- Đọc mục em có biết
- Trả lời các câu hỏi sgk
- Nghiên cứu bài 2. Kẻ bảng tr.8
Ngày soan: 06/09/2008	 Ngày gi¶ng: 09/09/2008
 TiÕt2: LAI MỘT CẶP TÝNH TRẠNG
A,PhÇn chuÈn bÞ:
I,Môc tiªu:
	1, KiÕn thức:
HS tr×nh bµy và ph©n tÝch ®­îc thÝ nghiÖm lai 1 cÆp thÝ nghiÖm cña Men- §en .
HiÓu và ghi nhí c¸c kh¸i niÖm kiÓu h×nh kiÓu gen, ®ång hîp vµ thÓ dÞ hîp
HiÓu và ph¸t biÓu ®­îc néi dung quy luËt ph©n li.
Gi¶i thÝch ®­îc kÕt qu¶ thÝ nghiệm theo quan điểm của Men –®en.
2, Kĩ năng:
RÌn luyÖn kü n¨ng quan s¸t vµ ph¸t triÓn t­ duy ph©n tÝch kªnh h×nh. 
3Th¸i ®é 
Cñng cè niÒm tù tin vào khoa häc, khi N/c tÝnh qui luËt của hiÖn t­îng sinh häc.
II, ChuÈn bÞ
1GV: Tranh phãng to H2.2, 2.2, 2.3.
2HS: N/c tr­íc bài, kÎ b¶ng
B, TiÕn tr×nh bµi d¹y
I æn ®Þnh tæ chøc(1')
Líp 9
II, KiÓm tra bài cò Kh«ng
III, Bài míi:
1, Vào bài: (1')
Men®en lÇn l­ît tiÕn hµnh c¸c thÝ nghiÖm lai 1 cÆp, hai cÆp tÝnh tr¹ng. Ta lÇn l­ît t×m hiÓu c¸c tÝnh tr¹ng ®ã
2, Ph¸t triÓn bµi
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
G: Treo tranh H2.1 giíi thiÖu sù thô phÊn nh©n t¹o trªn hoa ®Ëu Hµ Lan.
G: Sö dông b¶ng 2 ®Ó ph©n tÝch c¸c kh¸i niÖm 
KiÓu h×nh lµ tÝnh tr¹ng tréi tÝnh tr¹ng lÆn .
G: Y/c hs N/c b¶ng 2 th¶o luËn .
Y/c nªu ®­îc kiÓu h×nh F1 mang tÝnh tr¹ng tréi cña bè hoÆc mÑ.’
? NhËn xÐt kiÓu h×nh ë F1?
? X¸c ®Þnh kiÓu h×nh ë F2 trong tõng tr­êng hîp?
Hoa ®á	Th©n cao
	 = ; 	= ;
Hoa tr¾ng Th©n l
? H·y rót ra tØ lÖ kiÓu h×nh ë F2?
G: Y/c Hs dùa vµo H2.2tr×nh bµy TN0cña Men- §en?
G: Gi¶i thÝch cho Hs n¾m ®­îc vÒ sù thay ®æi gièng lïn mÑ th× kÕt qu¶ thu ®­îc kh«ng thay ®æi => Vai trß di truyÒn cña bè vµ mÑ nh­ nhau.
G: y/c hs lµm bµi tËp ®iÒn tõ ( SGK9)
H: §ång tÝnh, 3 tréi 1 lÆn.
? §äc néi dung bµi tËp.
? Quy luËt ph©n li lµ g×?
G: Gi¶i thÝch quan niÖm ®­¬ng thêi cña Men- ®en vÒ di truyÒn hoµ hîp . SGV phÇn th«ng tin bæ sung (15).
G: Y/c Hs N/c th«ng tin vµ q/s H2.3 TLCH
? Cho biÕt tØ lÖ c¸c lo¹i giao tö ë F1 vµ tØ lÖ c¸c lo¹i hîp tö cña F2?
H: G F1 1A : 1a
Hîp tö F2 cã tØ lÖ1AA: A a: 1 aa
? T¹i sao ë F2 l¹i cã tØ lÖ 3 ®á 1 tr¾ng?
H: V× hîp tö A a biÓu hiÖn KH tréi gièng hîp tö AA.
G: Hoµn thiÖn kiÕn thøc => Y/c Hs gi¶i thÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm cña Men- §en.
Lµ do sù ph©n li cña mçi nh©n tè di truyÒn vÒ giao tö vµ gi÷ nguyªn b¶n chÊt nh­ c¬ thÓ thuÇn chñng cña P.
§äc KL:
I, ThÝ nghiÖm cña men- §en ( 23’)
1, C¸c kh¸i niÖm:
KiÓu h×nh lµ tæ hîp c¸c tÝnh tr¹ng cña c¬ thÓ.
TÝnh tr¹ng tréi lµ tÝnh tr¹ng biÓu hiÖn ë F1.
TÝnh tr¹ng lÆn lµ tÝnh tr¹ng ®Õn F2 míi ®­îc biÓu hiÖn.
2, C¸c thÝ nghiÖm:
Lai 2 gièng ®Ëu hµ lan kh¸c nhau vÒ cÆp tÝnh tr¹ng thuÇn chñng t­¬ng ph¶n.
VD: P hoa ®á + hoa tr¾ng
F1 Hoa ®á
F2 3 ®á – 1 tr¾ng
KiÓu h×nh cã tØ lÖ 3 tréi 1 lÆn.
3, Néi dung qui luËt ph©n li:
Khi lai 2 bè mÑ kh¸c nhau vÒ cÆp tÝnh tr¹ng thuÇn chñng th× F2 ph©n li tÝnh tr¹ng theo tØ lÖ trung b×nh 3 tréi 1 lÆn.
II, Men - §en gi¶i thÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm: ( 15,)
Theo Men- §en:
- Mçi tÝnh tr¹ng do cÆp nh©n tè di truyÒn qui ®Þnh.
- Trong qu¸ tr×nh ph¸t sinh giao tö cã sù ph©n li cña nh©n tè di truyÒn,
- C¸c nh©n tè di truyÒn ®­îc tæ hîp trong thô tinh.
KL: SGK
IV, KiÓm tra ®¸nh gi¸:(4’).
? Tr×nh bµy thÝ nghiÖm lai 1 cÆp tÝnh tr¹ng cña Men- §en vµ gi¶i thÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm theo Men- §en?
V, H­íng dÉn häc bµi vµ lµm bµi tËp: (1’).
Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK
HD Hs lµm bµi tËp 4 SGK
Y/c Hs N/c tr­íc bµi3
Ngµy so¹n:09/09/2008 	Ngµy d¹y:12/09/2008
TiÕt 3: Lai mét cÆp tÝnh tr¹ng ( tiÕp)
A. PhÇn chuÈn bÞ:
I, Môc tiªu:
	1, KiÕn thøc:
Hs hiÓu vµ tr×nh bµy ®­îc néi dung môc ®Ých vµ øng dông cña phÐp lai ph©n tÝch.
Gi¶i thÝch ®­îc v× sao qui luËt ph©n li chØ nghiÖm ®óng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh.
Nªu ®­îc ý nghÜa cña quy luËt ph©n li ®èi víi lÜnh vùc s¶n xuÊt.
HiÓu vµ ph©n biÖt ®­îc sù di truyÒn tréi kh«ng hoµn toµn víi di truyÒn tréi hoµn toµn.
2, KÜ n¨ng:
Ph¸t triÓn t­ duy lý luËn nh­ ph©n tÝch, so s¸nh.
RÌn kÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm.
LuyÖn kÜ n¨ng vÏ s¬ ®å lai.
3, Th¸i ®é:
Cñng cè niÒm tin vµo khoa häc khi N/c tÝnh quy luËt cña hiÖn t­îng di truyÒn.
II.ChuÈn bÞ :
1GV: Tranh phãng to H3 vµ H2.3
 Tranh minh ho¹ lai ph©n tÝch, b¶ng phô .
2HS: §äc vµ N/c tr­íc bµi.
B,TiÕn tr×nh bµi d¹y:
I æn ®Þnh tæ chøc (1')
Líp 9
II, KiÓm tra bµi cò( 5’)
? Gäi Hs lªn b¶ng lµm bµi 4 SGK
 ( V× F1 toµn lµ kiÕn m¾t ®en => M¾t ®en lµ tÝnh tr¹ng tréi cßn m¾t ®á lµ tÝnh tr¹ng lÆn)
	Quy ­íc gen A, quy ®Þnh m¾t ®en
 	 A, quy ®Þnh m¾t ®á
S¬ ®å lai:
P M¾t ®en X m¾t ®á
 AA aa
	GP A 	 a
	F1	 A a 	 A a
	GF	1 A a A a
	F2	 1 AA :2 A a: 1 aa
3 m¾t ®en 1 m¾t ®á-
II, Bµi míi:
1, Vµo bµi: (1')
Qua bµi häc 1 ta thÊy ®­îc kÕt qu¶ thÝ nghiÖm lai cña Men®en. VËy c¬ së sinh häc gi¶i thÝch c¸c hiÖn t­îng trªn nh­ thÕ nµo ta nghiªn cøu bµi
2, Ph¸t triÓn bµi 
Ho¹t ®éng cña Gv
Ho¹t ®éng cña HS
G: Y/c Hs nh¾c l¹i tØ lÖ c¸c lo¹i hîp tö ë F2 trong thÝ nghiÖm cña men-§en
H: KÕt qu¶ hîp tö ë F2 cã tØ lÖ:
 1AA: 2 A a: 1 aa
G: Ph©n tÝch cho hs n¾m ®­îc kh¸i niÖm kiÓu gen, ®ång hîp vµ di hîp 
H: Ghi nhí kiÕn thøc
G: Y/c Hs th¶o luËn nhãm (3’)
? X¸c ®Þnh kÕt qu¶ cña phÐp lai 
P: Hoa ®á X hoa tr¾ng
 AA aa
P: Hoa ®á X hoa tr¾ng
 A a	aa
G: gäi ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy=> viÕt s¬ ®å lai
H: P Hoa ®á X hoa tr¾ng
 AA aa
GP: A a
F1: A a hoa ®á
P: hoa ®á X hoa tr¾ng
 A a aa
GP: A a a
F1: 1 A 1aa
 1 ®á 1 tr¾ng
? Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung
G: Hoa ®á cã 2 kiÓu gen AA, aa
? Lµm thÕ nµo ®Ó x¸c ®Þnh ®­îc cÆp tÝnh tr¹ng tréi?
H: §em lai víi c¸ thÓ cã tÝnh tr¹ng lÆn.
G: PhÐp lai nh­ trªn ®­îc gäi lµ phÐp lai ph©n tÝch.
G: Y/c hs lµm bµi (Sgk) 
H: 1 tréi, 2 kiÓu gen, 3 lÆn 4 ®ång hîp, 5 dÞ hîp.
G: Gäi 1 Hs ®äc 
? ThÕ nµo lµ lai ph©n tÝch?
 ...  quan s¸t h×nh 49.3
? Chim s©u vµ s©u cã mèi quan hÖ nh­ thÕ nµo?
HS s©u t¨ng dÉn ®Õn chim s©u t¨ng . Chim s©u gi¶m
? Em hiÓu thÕ nµo lµ c©n b»ng sinh häc trong quÇn x·?
HS sè l­îng c¸ thÓ cña quÇn thÓ.
I. ThÕ nµo lµ 1 quÇn x· sinh vËt.
11’
QuÇn x· sinh vËt lµ tËp hîp nh÷ng quÇn thÓ SV thuéc nhiÒu loµi khac nhau cïng sèng trong 1 kh«ng gian nhÊt ®Þnh. C¸c SV trong quÇn x· cã mèi quan hÖ g¾n bã víi nhau nh­ 1 thÓ thèng nhÊt do vËy quÇn x· cã cÊu tróc t­¬ng ®èi æn ®Þnh.
II. Nh÷ng dÊu hiÖu ®iÓn h×nh cña 1 quÇn x·
10’
QuÇn x· cã nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n vÒ sè l­îng vµ thµnh phÇn c¸c loµi SV 
B¶ng 49 SGK
III. Quan hÖ gi÷a ngo¹i c¶nh vµ quÇn x·
11’
Sè l­îng c¸ thÓ cña mçi quÇn thÓ trong quÇn x· lu«n lu«n ®­îc khèng chÕ ë møc ®é phï hîp víi kh¶ n¨ng cña MT, t¹o nªn sù c©n b»ng sinh häc trong quÇn x·.
3. Cñng cè, luyÖn tËp: 5’
? ThÕ nµo lµ 1 quÇn x· SV? QuÇn x· sinh vËt kh¸c víi quÇn thÓ SV nh­ thÕ nµo?
HS kh¸i niÖm quÇn thÓ, kh¸i niÖm quÇn x·
Rót ra nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau.
4. H­íng dÉn HS tù häc ë nhµ: 1’
Lµm bµi tËp 2,3,4
§äc tr­íc bµi míi.
Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 TiÕt 52. HÖ sinh th¸i 
I. Môc tiªu:
1. VÒ kiÕn thøc.
- Tr×nh bµy ®­îc thÕ nµo lµ 1 hÖ sinh th¸i; lÊy VD minh ho¹ c¸c kiÓu hÖ sinh th¸i chuçi vµ l­íi thøc ¨n.
- Gi¶i thÝch ®­îc ý nghÜa cña c¸c biÖn ph¸p n«ng nghiÖp; n©ng cao n¨ng suÊt c©y trång.
2. VÒ kÜ n¨ng.
- Quan s¸t lÊy VD thùc tÕ 
3. VÒ th¸i ®é.
- B¶o vÖ thiªn nhiªn
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:
1. GV:
H×nh 50.1 vµ 50.2
2. HS:
§äc tr­íc bµi vµ häc bµi
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
1. KiÓm tra bµi cò: 6’
? ThÕ nµo lµ 1 quÇn x· sinh vËt?
QuÇn x· sinh vËt lµ tËp hîp nh÷ng quÇn thÓ SV thuéc nhiÒu loµi khac nhau cïng sèng trong 1 kh«ng gian nhÊt ®Þnh. C¸c SV trong quÇn x· cã mèi quan hÖ g¾n bã víi nhau nh­ 1 thÓ thèng nhÊt do vËy quÇn x· cã cÊu tróc t­¬ng ®èi æn ®Þnh.
? QuÇn x· sinh vËt kh¸c víi quÇn thÓ SV nh­ thÕ nµo?
GV nhËn xÐt cho ®iÓm
§Æt vÊn ®Ò: 1’
C¸c sinh vËt trong quÇn x· cã mèi quan hÖ g¾n bã; thèng nhÊt th× ®­îc gäi 
2. Day néi dung bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung ghi b¶ng
Gv yªu cÇu hs quan s¸t h×nh 50.1 vµ kÓ tªn nh÷ng thµnh phÇn cña hÖ sinh th¸i.
HS ho¹t ®éng nhãm 5’ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK nhËn xÐt bæ xung hoµn thiÖn
HS Thµnh phÇn v« sinh: §Êt; ®¸; l¸ rông; mïn
TP h÷u sinh: C©y cá, gç, ®Þa y, h­¬u, chuét, cÇy, bä ngùa.
L¸ vµ cµnh c©y môc lµ thøc ¨n cña sv ph©n gi¶i: VI khuÈn; giun ®Êt; nÊm
C©y rõng cã ý nghÜa ®èi víi ®êi sèng ®v; c©y rõng cung cÊp thøc ¨n; n¬i tró Èn, n¬i sinh s¶n
§éng vËt cã ¶nh h­ëng tíi thùc vËt nh­ ¨n TV nh­ng cung cÊp chÊt dinh d­ìng cho TV
Nõu rõng bÞ ch¸y th× tÊt c¶ c¸c loµi ®éng vËt ®Òu bÞ chÕt..
? ThÕ nµo lµ 1 hÖ sinh th¸i?
HS hÖ sinh th¸i bao gåm quÇn x· SV vµ khu vùc sèng cña quÇn x·; trong hÖ sinh th¸i c¸c SV lu«n lu«n t¸c ®éng lÉn nhau vµ t¸c ®éng qua l¹i víi nh©n tè v« sinh.
? HÖ sinh th¸i cã c¸c thµnh phÇn chñ yÕu nµo?
HS Thµnh phÇn v« sinh, h÷u sinh.
GV yªu cÇu hs quan s¸t h×nh 50.2 vµ thùc hiÖn c¸c bµi tËp sau SGK
HS th¶o luËn nhãm nhá: tr¶ lêi nhËn xÐt bæ xung
C©y cá chuét r¾n
S©u ¨n l¸ bä ngùa R¾n
C©y S©u ¨n l¸ Bä ngùa
GV Trong chuçi thøc ¨n; mçi loµi lµ 1 m¾t xÝch.
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ gi÷a 1 m¾t xÝch víi m¾t xÝch phÝa tr­íc, phÝa sau?
HS Quan hÖ mËt thiÕt: Võa lµ sv tiªu thô, võa lµ SV bÞ tiªu thô
? ThÕ nµo lµ 1 chuçi thøc ¨n?
HS Lµ 1 d·y nhiÒu loµi ..
?Quan s¸t h×nh 50.2 cho biÕt s©u ¨n l¸ c©y tham gia vµo nh÷ng chuçi thøc ¨n nµo?
C©y gç S©u bä ngùa
C©y gç S©u chuét
C©y gç S©u CÇy
C©y cá S©u bä ngùa
C©y cá S©u bä ngùa
C©y cá S©u bä ngùa
GV yªu cÇu hs nh×n vµo vd trªn cho biÕt c¸c loµi trªn cã chung 1 m¾t xÝch nµo?
HS s©u
GV C¸c chuçi thøc ¨n cã nhiÒu m¾t xÝch chung t¹o thµnh 1 l­íi thøc ¨n.
? H·y x¾p xÕp c¸c SV theo tõng thµnh phÇn chñ yÕu cña hÖ sinh th¸i?
HS Sinh vËt s¶n xuÊt: gç c©y cá..
Sinh vËt tiªu thô:
Sinh vËt ph©n gi¶i
I. ThÕ nµo lµ 1 hÖ sinh th¸i
11’
HÖ sinh th¸i bao gåm quÇn x· SV vµ khu vùc sèng cña quÇn x·; trong hÖ sinh th¸i c¸c SV lu«n lu«n t¸c ®éng lÉn nhau vµ t¸c ®éng qua l¹i víi nh©n tè v« sinh t¹o thµnh 1 hÖ thèng t­¬ng ®èi hoµn chØnh.
Mét hÖ sinh th¸i hoµn chØnh gåm c¸c thµnh phÇn chñ yÕu sau: TP v« sinh; sinh vËt s¶n xuÊt; SV tiªu thô; SV ph©n gi¶i
II. Chuçi thøc ¨n vµ l­íi thøc ¨n.
1. ThÕ nµo lµ 1 chuçi thøc ¨n
11’
Chuçi thøc ¨n lµ 1 d·y nhiÒu loµi sinh vËt cã quan hÖ dinh d­ìng víi nhau. Mçi loµi trong chuçi thøc ¨n võa lµ SV tiªu thô m¾t xÝch phÝa tr­íc vµ bÞ m¾t xÝch phÝa sau tiªu thô.
2. ThÕ nµo lµ 1 l­íi thøc ¨n.
11’
3. Cñng cè, luyÖn tËp: 4’
? thÕ nµo lµ 1 hÖ sinh th¸i?
§äc môc em cã biÕt 
HÖ sinh th¸i bao gåm quÇn x· SV vµ khu vùc sèng cña quÇn x·; trong hÖ sinh th¸i c¸c SV lu«n lu«n t¸c ®éng lÉn nhau vµ t¸c ®éng qua l¹i víi nh©n tè v« sinh t¹o thµnh 1 hÖ thèng t­¬ng ®èi hoµn chØnh
4. H­íng dÉn HS tù häc ë nhµ: 1’
Häc bµi vµ lµm bµi 1,2 SGK
¤n tËp kiÓm tra 45’
Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 TiÕt 53. KiÓm tra 45’
I. Môc tiªu:
1. VÒ kiÕn thøc.
- HS n¾m ®­îc cã mÊy lo¹i m«i tr­êng sèng cña sinh vËt 
- KÓ tªn nh÷ng nh©n tè sinh th¸i ¶nh h­ëng tíi ®êi sèng cña sinh vËt 
- Nhí kiÕn thøc cña c¸c bµi thùc hµnh
2. VÒ kÜ n¨ng.
- RÌn kÜ n¨ng lµm bµi kiÓm tra
3. VÒ th¸i ®é.
GD ý thøc nghiªm tóc
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:
1. GV:
§¸p ¸n - ®Ò kiÓm tra 
B¶ng phô
2. HS:
¤n l¹i néi dung bµi häc
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
1. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng
§Æt vÊn ®Ò: 1’
TiÕt h«m nay chóng ta sÏ kiÓm tra ®Ó cñng cè kiÕn thøc cña ch­¬ng
2. §Ò kiÓm tra
C©u 1: Cã mÊy lo¹i m«i tr­êng sèng cña sinh vËt? §ã lµ nh÷ng lo¹i m«i tr­êng nµo?
C©u 2: H·y kÓ tªn nh÷ng nh©n tè sinh th¸i ¶nh h­ëng tíi ®êi sèng cña sinh vËt?
C©u 3: L¸ c©y ­a s¸ng em quan s¸t cã nh÷ng ®Æc ®iÓm h×nh th¸i nh­ thÕ nµo?
C©u 4: L¸ c©y ­a bãng em quan s¸t cã nh÷ng ®Æc ®iÓm h×nh th¸i nh­ thÕ nµo?
C©u 5: H·y vÏ 1 l­íi thøc ¨n trong ®ã cã c¸c sinh vËt: c©y cá, bä rïa, Õch nh¸i, r¾n, ch©u chÊu, diÒu h©u, nÊm, vi khuÈn, c¸o, gµ rõng, dª, hæ. BiÕt mét sè th«ng tin sau:
C©y cá lµ thøc ¨n cña bä rïa, ch©u chÊu
Õch nh¸i ¨n bä rïa, ch©u chÊu 
R¾n Õch nh¸i, ch©u chÊu
Gµ ¨n c©y cá vµ ch©u chÊu
C¸o ¨n thÞt gµ
..
3. §¸p ¸n:
C©u 1: 2 ®
Cã 4 lo¹i m«i tr­êng chñ yÕu: 
M«i tr­êng n­íc
M«i tr­êng ®Êt
M«i tr­êng trªn mÆt ®Êt kh«ng khÝ
M«i tr­êng sinh vËt 
HS lÊy VD
C©u 2: 2 ®
Nh÷ng nh©n tè sinh th¸i ¶nh h­ëng lªn ®êi sèng cña sinh vËt gåm nh©n tè v« sinh, h÷u sinh HS lÊy VD
C©u 3: 1 ®
L¸ c©y th­êng cã phiÕn nhá dµy cøng, cã mµu xanh nh¹t, cã nhiÒu g©n
C©u 4: 1®
L¸ cã phiÕn lín máng g©n Ýt, l¸ cã mµu xanh thÉm
C©u 5: 4®
 Ch©u chÊu 
C©y cá bä rïa Õch nh¸i r¾n diÒu h©u Vi khuÈn
 Gµ rõng 
	C¸o Hæ 
	Dª 
4. H­íng dÉn HS tù häc ë nhµ: 1’
KÎ c¸c b¶ng thùc hµnh bµi 51, 52
Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	TiÕt 54. Thùc hµnh hÖ sinh th¸i
I. Môc tiªu:
1. VÒ kiÕn thøc.
- HS nªu ®­îc c¸c thµnh phÇn cña hÖ sinh th¸i
2. VÒ kÜ n¨ng.
- Quan s¸t t×m mÉu SV
3. VÒ th¸i ®é.
GD lßng yªu thiªn nhiªn vµ b¶o vÖ m«i tr­êng.
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:
1. GV:
KÝnh lóp
2. HS:
Dông cô thùc hµnh
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
1. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng
§Æt vÊn ®Ò:1’
§Ó biÕt ®­îc c¸c thµnh phÇn cña hÖ sinh th¸i chóng ta nghiªn cøu bµi h«m nay.
2. Day néi dung bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung ghi b¶ng
GV chän m«i tr­êng cã c¸c thµnh phÇn sinh vËt phong phó chia líp lµm 6 nhãm.
H­íng dÉn hs hoµn thiÖn b¶ng 51.1;51.2;51.3
I. C¸ch tiÕn hµnh 39’
C¸c nh©n tè v« sinh
C¸c nh©n tè h÷u sinh
Nh©n tè v« sinh: ®¸t ®¸, ®é Èm, 
Nh©n tè do con ng­êi t¹o ra: M¸i che, ruéng bËc thang.
Tù nhiªn: C©y cá; ch©u chÊu
Con ng­êi: Trång trät, ch¨n nu«i
B¶ng 51.2
Loµi cã nhiÒu c¸ thÓ nhÊt
Loµi cã nhiÒu c¸ thÓ
Loµi cã Ýt c¸ thÓ
Loµi rÊt Ýt c¸ thÓ
Tre
Lóa
Chuèi
B¹ch ®µn
Ph­îng 
Bµng
B»ng l¨ng
§Ëu v¸n
B¶ng 50.3
Loµi cã nhiÒu c¸ thÓ nhÊt
Loµi cã nhiÒu c¸ thÓ
Loµi cã Ýt c¸ thÓ
Loµi rÊt Ýt c¸ thÓ
C¸ ; t«m; gµ; vÞt; chim sÎ
DÕ ch©u chÊu, lîn
Chim ­ng cß
Lîn rõng chån sãc..
3. Cñng cè, luyÖn tËp: 3’
GV nhËn xÐt giê thùc hµnh
Yªu cÇu hs hoµn thiÖn
4. H­íng dÉn HS tù häc ë nhµ: 1’
KÎ b¶ng 51.4 C¸c thµnh phÇn trong hÖ sinh th¸i
Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
TiÕt 
I. Môc tiªu:
1. VÒ kiÕn thøc.
2. VÒ kÜ n¨ng.
3. VÒ th¸i ®é.
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:
1. GV:
2. HS:
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
1. KiÓm tra bµi cò: 
§Æt vÊn ®Ò:
2. Day néi dung bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung ghi b¶ng
3. Cñng cè, luyÖn tËp: 
4. H­íng dÉn HS tù häc ë nhµ: 
Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
TiÕt 
I. Môc tiªu:
1. VÒ kiÕn thøc.
2. VÒ kÜ n¨ng.
3. VÒ th¸i ®é.
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:
1. GV:
2. HS:
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
1. KiÓm tra bµi cò: 
§Æt vÊn ®Ò:
2. Day néi dung bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung ghi b¶ng
3. Cñng cè, luyÖn tËp: 
4. H­íng dÉn HS tù häc ë nhµ: 
Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
TiÕt 
I. Môc tiªu:
1. VÒ kiÕn thøc.
2. VÒ kÜ n¨ng.
3. VÒ th¸i ®é.
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:
1. GV:
2. HS:
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
1. KiÓm tra bµi cò: 
§Æt vÊn ®Ò:
2. Day néi dung bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung ghi b¶ng
3. Cñng cè, luyÖn tËp: 
4. H­íng dÉn HS tù häc ë nhµ: 
Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
TiÕt 
I. Môc tiªu:
1. VÒ kiÕn thøc.
2. VÒ kÜ n¨ng.
3. VÒ th¸i ®é.
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:
1. GV:
2. HS:
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
1. KiÓm tra bµi cò: 
§Æt vÊn ®Ò:
2. Day néi dung bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung ghi b¶ng
3. Cñng cè, luyÖn tËp: 
4. H­íng dÉn HS tù häc ë nhµ: 
Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
TiÕt 
I. Môc tiªu:
1. VÒ kiÕn thøc.
2. VÒ kÜ n¨ng.
3. VÒ th¸i ®é.
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:
1. GV:
2. HS:
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
1. KiÓm tra bµi cò: 
§Æt vÊn ®Ò:
2. Day néi dung bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung ghi b¶ng
3. Cñng cè, luyÖn tËp: 
4. H­íng dÉn HS tù häc ë nhµ: 
Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
TiÕt 
I. Môc tiªu:
1. VÒ kiÕn thøc.
2. VÒ kÜ n¨ng.
3. VÒ th¸i ®é.
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:
1. GV:
2. HS:
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
1. KiÓm tra bµi cò: 
§Æt vÊn ®Ò:
2. Day néi dung bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung ghi b¶ng
3. Cñng cè, luyÖn tËp: 
4. H­íng dÉn HS tù häc ë nhµ: 
Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
	 Ngµy gi¶ng: D¹y líp:
TiÕt 
I. Môc tiªu:
1. VÒ kiÕn thøc.
2. VÒ kÜ n¨ng.
3. VÒ th¸i ®é.
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:
1. GV:
2. HS:
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
1. KiÓm tra bµi cò: 
§Æt vÊn ®Ò:
2. Day néi dung bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung ghi b¶ng
3. Cñng cè, luyÖn tËp: 
4. H­íng dÉn HS tù häc ë nhµ: