Giáo án lớp 9 môn Sinh học - Tiết 38 - Bài 35: Ưu thế lai

Tiết thứ: 38 
	Ngày soạn: / / 2008 Ngày dạy: / / 2008
bài 35 : Ưu Thế Lai.
I. Mục tiêu bài giảng.
1. Kiến thức :
-Nêu được một số khái niệm ưu thế lai và lai kinh tế.
-Trình bày được cơ sở di truyền của hiện tượng ưu thế lai, lý do không dùng F1 để nhân giống.
-Các biện pháp duy trì ưu thế lai, các phương pháp tạo ưu thế lai.
- Trình bày được phương pháp thường dùng để tạo cơ thể lai kinh tế ở nước ta.
2. Kĩ năng :
-Rèn kĩ năng quan sát kênh hình tìm kiến thức.
-Kĩ năng giải thích hiện tượng bằng cơ sở khoa học.
-Kĩ năng tổng hợp khái quát.
3. Thái độ :
-Giáo dục ý thức tìm tòi và trân trọng thành tựu khoa học.
II. Phương pháp : 
 Sử dụng phương pháp quan sát tìm tòi và hỏi đáp.
III.Chuẩn bị phương tiện:
* Phương tiện:
SGK, Giáo án, Sách BT, Sách tham khảo
* Chuẩn bị:
- Giáo viên:
 +Tranh hình 35, hiện tương ưu thế lai ở ngô.
 +Tranh một số giống động vật, bò lợ, dê 
-Học sinh: 
 +Trả lời những kiến thức của bài theo câu hỏi SGK trang 104.
IV.Tiến trình bài giảng: 
1. ổn định tổ chức:(1 phút).
Sĩ số lớp: 9A: 38/38 9C:40/40
 9B: 35/38 9D:38/39
2. Kiểm tra đầu giờ:(5 phút).
-Trong trọn giống người ta dùng hai phương pháp tự thụ phấn bắt buộc và giao phối gần nhằm mục đich gì?
3.Bài mới:(35 phút).
Hoạt động 1. (18 phút).
Tìm hiểu hiện tượng ưu thế lai.
-Mục tiêu:
+ Nêu được khái niệm ưu thế lai.
+Trình bày được cơ sở di truyền của hiện tượng ưu thế lai. 
-Tiến hành:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
-yêu cầu HS đọc  phần I, QS hình 35, trả lời câu hỏi:
? So sánh cây và bắp ngô ở hai dòng tự thụ phấn với cây và bắp ngô ở cơ thể F1?
?Những đặc điểm ở F1 trội hơn gọi là ưu thế lai 
?Vậy ưu thế lai là gì?
?Cho VD ưu thế lai ở TV và động vật?
-Y/c đọc  phần II SGK trang 102-103 và thực hiện ẹ
? ẹ1 tại sao khi lai 2 dòng thuần, ưu thế lai biểu hiện rõ nhất?
? ẹ2 muốn duy trì ưu thế lai ta phải làm gì?
-Hoạt động nhóm bàn:
QS hình 35, sử lý  chú ý những đặc điểm sau.
+Chiều cao thân cây ngô 
+Chiều dài bắp và số lượng hạt 
-Học sinh đưa ra nhân xét 
F1 có điểm nổi trội hơn
-Nghiên cứu SGK trang 102-103.
Chú ý: VD lai một dòng thuần có 2 gen trội và một dòng thuần có 1 gen trội.Cần nêu được:
+Ưu thế lai rõ vì xuất hiện nhiều gen trội ở con lai F1
I.Hiện tượng ưu thế lai:
1.Khái niệm:
Ưu thế lai là hiện tượng con lai F1 có sức sống cao hơn, sinh trưởng nhanh, phát triển mạnh, chống chịu tốt, năng suất cao.
II.Nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai: 
-Lai 2 dòng thuần (kiểu gen đồng hợp), con lai F1 có hầu hết các cặp gen ở trạng thái dị hợp -> chỉ biểu hiện tính trạng của gen trội.
-Tính trạng số lượng (hình thái, năng xuất) do nhiều
gen trội quy định. 
VD: P: AAbbcc x aaBBCC - F1: AaBbCc.
Hoạt động 2. (17 phút).
Phương pháp tạo ưu thế lai.
-Mục tiêu:+	 Nêu được khái niệm lai kinh tế.
	Trình bày được các phương pháp tạo ưu thế lai.
-Tiến hành:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung cơ bản
-Yêu cầu nghiên cứu  phần III mục 1 trả lời câu hỏi:
?Con người tiến hành tạo ưu thế lai ở cây trồng bằng phương pháp nào?
?Nêu những ví dụ cụ thể?
- Giáo viên giải thích về lai khác dòng và lai khác thứ? 
-Y/c đọc  và quan sát tranh ảnh về vật nuôi.
? Con người đã tiến hành tạo ưu thế lai ở vật nuôi bằng phương pháp nào?
?Tại sao không được dùng con lai kinh tế để nhân giống?
Hoạt động nhóm.
Các nhóm nghiên cứu , thống nhất ý kiến và trả lời được câu hỏi:
+ Dùng phương pháp lai khác thứ và khác dòng. Nhưng phổ biến là lai khác dòng.
- HS nghiên cứu SGK trang 103 và những tư liệu để trả lời được câu hỏi:
+Lai khác thứ: là tổ hợp vốn gen của hai hay nhiều thứ khác nhau.
+ Phép lai kinh tế.
+ áp dụng ở lợn và bò.
-GV gọi HS tổng hợp kiến thức.
III. Các phương pháp tạo ưu thế lai:
1.Phương pháp tạo ưu thế lai ở cây trồng:
- Lai khác dòng: Tạo hai dòng tự thụ phấn, rồi cho giao phấn với nhau.
VD: ở ngô tạo được ngô lai F1 năng suất cao hơn từ 25%-30% so với giống hiện có.
- Lai khác thứ: Để tạo ra giống mới và ưu thế lai.
2. Phương pháp tạo ưu thế lai ở vật nuôi:
- Lai kinh tế: Là lai giữa cặp bố mẹ thuộc hai dòng thuần khác nhau rồi dùng con lai F1làm sản phẩm, không dùng F1 làm giống.
Ví dụ:
 Lợn ỉ móng cái x Đại bạch
- Lợn con mới, tăng trọng nhanh, tỉ lệ nạc cao, mới sinh đã nặng 0,8 kg.
4. Củng cố và kiểm tra đánh giá:(3 phút).
-Ưu thế lai là gì? Cơ sở di truyền của hiện tượng ưu thế lai?
- Lai kinh tế mang lại hiệu quả kinh tế như thế nào?
5. Dặn dò và hướng dẫn học bài: (1 phút).
-Học bài theo câu hỏi SGK trang 104.
-Tìm hiểu thêm về các thành tựu ưu thế và lai kinh tế ở việt Nam.
-Chuẩn bị bài 36: Các phương pháp chọn lọc.
V.Rút kinh nghiệm giờ dạy: