- Trong thực tế học sinh đã thấy hiện tượng con cai sinh ra giống với cha mẹ tổ tiên ở một số ặc điểm. Nhiều đặc điểm khác.
- Häc sinh biết được: Các khái niệm di truyền, biến dị, đối tượng và phương pháp nghiên cứu của Menden. Các khái niệm và các kí hiệu cơ bản.
Soạn ngày: 14/8/2011 Tuần 1 Ch¬ng I: C¸c thÝ nghiÖm cña men ®en TiÕt 1: Bài 1: Men ®en vµ di truyÒn häc I. hiÓu biÕt vÒ ®èi tîng 1. KiÕn thøc ®· biÕt: - Trong thực tế học sinh đã thấy hiện tượng con cai sinh ra giống với cha mẹ tổ tiên ở một số ặc điểm. Nhiều đặc điểm khác. 2. KiÕn thøc míi. - Häc sinh biết được: Các khái niệm di truyền, biến dị, đối tượng và phương pháp nghiên cứu của Menden. Các khái niệm và các kí hiệu cơ bản. II- Môc tiªu 1- Kiªn thøc -HS nªu ®îc muc ®Ých nhiÖm vô vµ ý nghÜa cña di truyÒn häc -HiÓu ®îc c«ng lao vµ tr×nh bµy ®îc ph¬ng ph¸p ph©n tÝch c¸c thÕ hÖ lai cña Men ®en -HiÓu vµ nªu ®îc mét sè thuËt ng÷, ký hiÖu trong di truyÒn häc 2- Kü n¨ng Ph¸t triÓn kü n¨ng so s¸nh, ph©n tÝch * ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn: Tranh phãng to h×nh H.1.2 SGK III. Ho¹t ®éng d¹y häc I- Bµi míi * Më bµi:Grªgo Men ®en(1822-1884) lµ ngêi ®Çu tiªn vËn dông ph¬ng ph¸p khoa häc vµo viÖc nghiªn cøu di truyÒn häc Ho¹t ®éng d¹y vµ häc Néi dung kiÕn thøc Ho¹t ®éng 1 I- Di truyÒn häc: Gv:yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp môc I(tr5) Liªn hÖ b¶n th©n m×nh cã nh÷ng ®iÓm gièng vµ kh¸c bè mÑ? +Gièng bè, mÑ lµ hiÖn tîng di truúªnhiÖn tîng di truyÒn lµ g×? +Kh¸c bè mÑ lµ hiÖn tîng biÕn dÞ BiÕn dÞ lµ g×? +ThÕ nµo lµ di truyÒn, biÕn dÞ ? +Nªu mèi quan hÖ gi÷a di truyÒn, biÕn dÞ ? VËy di truyÒn vµ biÕn dÞ lµ hai hiÖn tîng ph¸t sinh tõ ®©u? - Néi dung vµ ý nghÜa thùc tiÔn cña di truyÒn häc? (ngµnh di truyÒn häc gi¶i thÝch nguyªn nh©n vµ c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc nhiÒu lo¹i bÖnh tËt di truyÒn) Hs tr×nh bµy nh÷ng ®Æc ®iÓm cña b¶n th©n gièng vµ kh¸c bè mÑ vÒ chiÒu cao, mµu m¾tvµ nªu ®îc : *KL: -Di truyÒn lµ hiÖn tîng truyÒn ®¹t c¸c tÝnh tr¹ng cña bè mÑ tæ tiªn cho c¸c c¸ thÕ hÖ con ch¸u -BiÕn dÞ lµ hiÖn tîng con sinh ra kh¸c bè mÑ vµ kh¸c nhau vÒ nhiÒu chi tiÕt - BiÕn dÞ vµ di truyÒn lµ 2 hiÖn tîng song song vµ g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh sinh s¶n *Di truyÒn häc nghiªn cøu c¬ së vËt chÊt , c¬ chÕ , tÝnh qui luËt cña hiÖn tîng di truyÒn vµ biÕn dÞ Ho¹t ®éng 2 II- Men ®en ngêi ®Æt nÒn mãng cho di truyÒn häc Gv:Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu di truyÒn ®éc ®¸o cña Men ®en lµ g×? v× sao TN cña Men ®en thµnh c«ng? -GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 1.2, nªu nhËn xÐt vÒ ®Æc ®iÓm cña tõng cÆp tÝnh tr¹ng ®em lai + T¹i sao «ng chän ®Ëu Hµ lan lµ ®èi tîng nghiªn cøu? HS: ®äc môc em cã biÕt Hs quan s¸t vµ ph©n tÝch h×nh 1.2. HS ®äc kÜ th«ng tin SGK.nªu ®îc: sù t¬ng ph¶n cña tõng cÆp tÝnh tr¹ng ,tr×nh bµy ®îc néi dung c¬ b¶n cña ph¬ng ph¸p thèng kª, ph©n tÝch c¸c thÕ hÖ lai ®Ó t×m ra c¸c qui luËt di truyÒn. HS: Mét vµi häc sinh ph¸t biÓu, líp bæ xung *KL: Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch c¸c thÕ hÖ lai(Sgk) Ho¹t ®éng 3 III- Mét sè thuËt ng÷ c¬ b¶n cña di truyÒn häc: Gv: híng dÉn HS nghiªn cøu mét sè thuËt ng÷ GV yªu cÇu HS lÊy VD minh ho¹ cho tõng thuËt ng÷ GV giíi thiÖu mét sè kÝ hiÖu VD: P: mÑ bè *chó ý: Khi h×nh thµnh c¸c kh¸i niÖm nªn nh¾c l¹i kiÕn thøc vÒ thô tinh ë líp 8 råi h×nh thµnh lu«n c¸c s¬ ®å lai (H·y sö dông c¸c kÝ hiÖu trªn ®Ó viÕt s¬ ®å lai gi÷a 2 gièng ®Ëu hµ lan cã th©n thÊp lai víi c©y th©n cao ®îc c¬ thÓ lai F1 toµn th©n cao.) a/ ThuËt ng÷: H S thu nhËn th«ng tin nghi nhí kiÕn thøc . -TÝnh tr¹ng. -CÆp tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n. -Nh©n tè di truyÒn -Gièng(dßng) thuÇn chñng SGK(tr.6) b/ KÝ hiÖu : P:CÆp bè mÑ xuÊt ph¸t. X:KÝ hiÖu phÐp lai. G: giao tö +Giao tö ®ùc (c¬ thÓ ®ùc) + Giao tö c¸i( c¬ thÓ c¸i) F: ThÕ hÖ con IV. Cñng cè: H·y lÊy c¸c VD vÒ c¸c cÆp TT ë ngêi ®Ó minh ho¹ cho kh¸i niÖm “ cÆp tÝnh tr¹ng t¬ng ph¶n” V. Híng dÉn vÒ nhµ: §äc bµi tiÕp theo +häc thuéc bµi So¹n: 17/8/2011 Tuần 1 Tiết 2 Bài 2: Lai mét cÆp tÝnh tr¹ng I. hiÓu biÕt vÒ ®èi tîng 1. KiÕn thøc ®· biÕt: - Phương pháp nghiên cứu của Menden. - Các kí hiệu cơ bản của di truyền học. 2. KiÕn thøc míi. - Trình bày và phân tích được thí nghiệm lai một cặp tính trạng. - Biết được các khái niệm kiểu gen, kiểu hình... II- Môc tiªu 1- Kiªn thøc -HS Tr×nh bµy vµ ph©n tÝch ®¬c thÝ nghiÖm lai mét cÆp tÝnh tr¹ng cña men §en -HiÓu vµ nghi nhí kh¸i niÖm kiÓu h×nh, kiÓu gen, thÓ ®ång hîp, thÓ dÞ hîp . -HiÓu vµ ph¸t biÓu ®îc ®Þnh luËt ph©n li. -Gi¶i thÝch ®îc kÕt qu¶ thÝ nghiÖm theo quan ®iÓm cña men ®en 2- Kü n¨ng -TiÕp tôc ph¸t triÓn kü n¨ng ph©n tÝch kªnh h×nh -RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch sè liÖu * ChuÈn bÞ - Gi¸o viªn: Tranh phãng to h×nh H.1.2 SGK III- Ho¹t ®éng d¹y häc I- Bµi míi * Më bµi: GV cho HS tr×nh bµy néi dung c¬ b¶n cña ph¬ng ph¸p ph©n tÝch c¸c thÕ hÖ lai cña Men§en VËy sù di truyÒn c¸c tÝnh tr¹ng cña bè mÑ cho con ch¸u nh thÕ nµo Ho¹t ®éng d¹y vµ häc Néi dung kiÕn thøc Ho¹t ®éng 1 I- ThÝ nghiÖm cña M§: Gv: Híng dÉn HS quan s¸t h×nh 2.1 tr×nh bµyTN cña M§: GV yªu cÇu HS nhËn xÐt kÕt qu¶ thèng kª ë b¶ng 2: +NhËn xÐt kiÓu h×nh ë F1 ? +X¸c ®Þnh tØ lÖ kiÓu h×nh ë F2 trong tõng trêng hîp? +KiÓu h×nh ë F1 vµ F2 cã g× kh¸c nhau? C¸c nh©n tè di truyÒn cã hßa lÉn vµo nhau kh«ng? v× sao? -GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp ®iÒn tõ(tr 9 ) ®ã chÝnh lµ kÕt luËn vÒ néi dung thÝ nghiÖm. -GVy/c HS nh¾c l¹i kÕt qu¶ thÝ nghiÖm Gv: NhÊn m¹nh vÒ sù thay ®æi gièng lµm mÑ th× kÕt qu¶ kh«ng thay ®æi vai trß di truyÒn nh nhau cña bè vµ mÑ. GV sö dông b¶ng 2 ®Ó ph©n tÝch c¸c kh¸i niÖm : KiÕu h×nh, tÝnh tr¹ng tréi, tÝnh tr¹ng lÆn. a/ ThÝ nghiÖm : -Hs quan s¸t tranh nghi nhí c¸ch tiÕn hµnh -KiÓu h×nh F1 ®ång tÝnh mang tÝnh tr¹ng tréi(cña bè hoÆc cña mÑ) -TØ lÖ kiÓu h×nh ë F2 (tõ kÕt qu¶ TN rót ra tØ lÖ 3tréi : 1lÆn ®èi víi c¸c cÆp tÝnh tr¹ng) - F2 xuÊt hiÖn c¸c tÝnh tr¹ng lÆn, c¸c tÝnh tr¹ng kh«ng hßa lÉn vµo nhau. HS : chän côm tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chç trèng: b/ KÕt luËn: Khi lai hai bè mÑ kh¸c nhau vÒ mét cÆp tÝnh tr¹ng thuÇn chñng th× F2 ph©n li tÝnh tr¹ng theo tØ lÖ trung b×nh 3 tréi :1 lÆn c/ C¸c kh¸i niÖm: -KiÓu h×nh : Lµ tæ hîp c¸c tÝnh tr¹ng cña c¬ thÓ. -TÝnh tr¹ng tréi: lµ tÝnh tr¹ng biÓu hiÖn ë F1 -TÝnh tr¹ng lÆn: Lµ tÝnh tr¹ng ®Õn F2 Míi ®îc biÓu hiÖn. -HS lªn viÕt s¬ ®å lai nh (SGK) råi tr¶ lêi theo néi dung c©u hái: Ho¹t ®éng 2 II- Men ®en gi¶i thÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm: GV giíi thiÖu th«ng tin phÇn ®Çu môc II SGK vµ giíi thiÖu tranh (s¬ ®å h×nh 2.3 SGK) tõ P ®Õn F1 hái: +TØ lÖ c¸c lo¹i giao tö cña F1 vµ tØ lÖ c¸c lo¹i hîp tö ë F2? +T¹i sao F1 ®ång tÝnh, F2 ph©n li tÝnh tr¹ng theo tØ lÖ 3 hoa ®á : 1 hoa tr¾ng? +Men ®en ®· gi¶i thÝch kÕt qu¶ thÝ nghiÖm trªn ®Ëu Hµ Lan nh thÕ nµo? GV gîi ý vµ cã thÓ gi¶i thÝch nh sau: .Mçi tÝnh tr¹ng do cÆp nh©n tè di truyÒn qui ®Þnh(gen). .trong qu¸ tr×nh ph¸t sinh giao tö cã sù ph©n li cña cña cÆp nh©n tè di truyÒn (p/l cÆp gen) .c¸c nh©n tè di truyÒn ®îc tæ hîp l¹i trong thô tinh (C¸c giao tö tæ hîp thµnh hîp tö). -NÕu P kh«ng thuÇn chñng cã thu ®îc kÕt qu¶ trªn kh«ng? HS quan s¸t h 2.3 th¶o luËn nhãm x¸c ®Þnh ®îc : +G F1 : 1A :1a ( mçi nh©n tè di truyÒn trong cÆp nh©n tè DT Aa ®· ph©n li khái nhau trong qu¸ tr×nh ph¸t sinh giao tö) +Hîp tö F2 cã tØ lÖ: 1AA : 2A a :1aa V× trong hîp tö Aa, nh©n tè di truyÒn tréi A ®· lÊn ¸t hoµn toµn a HS gi¶i thÝch kÕt qu¶ TN theo M§: *Gi¶i thÝch: *Néi dung cña qui luËt: Trong qu¸ tr×nh ph¸t sinh giao tö mçi nh©n tè di truyÒn trong cÆp nh©n tè di truyÒn ph©n li vÒ mét giao tö vµ gi÷ nguyªn b¶n chÊt nh ë c¬ thÓ thuÇn chñng cña P -k/n:Gen lµ 1 ®o¹n ph©n tö axitnuclªic mang th«ng tin qui ®Þnh cÊu tróc cña 1 chuçi p«lipeptit nµo ®ã. IV. Cñng cè: 1/Tr×nh bµy TN lai mét cÆp tÝnh tr¹ng vµ gi¶i thÝch kÕt qu¶ TN theo M§? 2/Ph©n biÖt tÝnh tr¹ng tréi tÝnh tr¹ng lÆn cho VD? V. Híng dÉn vÒ nhµ: §äc bµi tiÕp theo + häc thuéc bµi tr¶ lêi c©u hái SGK So¹n: 20/8/2011 Tuần 2 TiÕt3: Bài 3: Lai mét cÆp tÝnh tr¹ng (tiÕp theo) I. hiÓu biÕt vÒ ®èi tîng 1. KiÕn thøc ®· biÕt: - Phép lai một cặp tính trạng, nội dung quy luật đồng tính và phân tính của Menden - Hiện tượng trội không hoàn toàn và giao tử thuần khiết. 2. KiÕn thøc míi. - Trình bày được khái niệm và cách tiến hành lai phân tích. So sánh được hiện tượng trội hoàn toàn và trội không hoàn toàn. II- Môc tiªu 1- Kiªn thøc -HS Tr×nh bµy ®îc néi dung, môc ®Ých vµ øng dông cña phÐp lai ph©n tÝch . -Gi¶i thÝch ®îc v× sao qui luËt ph©n li chØ nghiÖm ®óng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh . -Nªu ®îc ý nghÜa cña qui luËt ph©n li ®èi víi lÜnh vùc SX -HiÓu vµ ph©n tÝch ®îc di truyÒn tréi kh«ng hoµn toµn víi di truyÒn tréi hoµn toàn. 2- Kü n¨ng -Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm. tổ, lớp. - Kĩ năng lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ 1ý tưởng, hợp tác trong hoạt động nhóm. - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát sơ đồ lai để tìm hiểu về phép lai phân tích. tương quan trội -lặn, trội không hoàn toàn. III- Ho¹t ®éng d¹y häc 1- KiÓm tra bµi cò: 1/ Ph¸t biÓu néi dung qui kuËt ph©n li? 2/ Mét sè HS lµm bµi tËp sè 4 trªn b¶ng. 2. Bµi míi: Ho¹t ®éng d¹y vµ häc Néi dung kiÕn thøc Ho¹t ®éng 1 Lai phân tích Tõ VD trªn GV ®a thªm th«ng tin ®Ó HS ph©n biÖt mét sè kh¸i niÖm: thÓ ®ång hîp, thÓ dÞ hîp GV: hai kiÓu gen nhng l¹i cã chung mét kiÓu h×nh, cã c¸ch nµo ph©n biÖt tõng kiÓu gen trªn? GV giíi thiÖu vÒ phÐp lai – hái: +Em h·y nhËn xÐt kÕt qu¶ cña 2 phÐp lai trªn? vµ gi¶i thÝch v× sao cïng mét kiÓu h×nh tréi l¹i cho ra 2 kÕt qu¶ trªn? +Lµm thÕ nµo ®Ó x¸c ®Þnh ®îc kiÓu gen cña c¸ thÓ mang tÝnh tr¹ng tréi? Dùa trªn c¬ së khoa häc nµo ®Ó x¸c ®Þnh ®îc ®iÒu ®ã? HS lµm bµi tËp ®iÒn tõ + VËy phÐp lai ph©n tÝch lµ g×? a/ Mét sè kh¸i niÖm: -KiÓu gen : Lµ tæ hîp toµn hîp c¸c gen trong tÕ bµo cña c¬ thÓ -ThÓ ®ång hîp : KiÓu gen chøa cÆp gen t¬ng øng gièng nhau. -ThÓ dÞ hîp: KiÓu gen chøa cÆp gen t¬ng øng kh¸c nhau. b/Lai ph©n tÝch: HS c¨n cø vµo hai s¬ ®å lai th¶o luËn vµ nªu ®îc: +NÕu ®êi con lµ ®ång tÝnh tøc chØ cã 1 kiÓu h×nh th× c¬ thÓ mang TT tréi chØ cho ra 1 lo¹i giao tö: nã ph¶i cã kiÓu gen ®ång hîp AA +NÕu ®êi con ph©n tÝnh th× c¬ thÓ mang TT tréi ®· cho ra 2 lo¹i giao tö víi tØ lÖ 1:1, nã dÞ hîp tö. + ®em lai víi c¸ thÓ mang tÝnh tr¹ng lÆn HS lÇn lît ®iÒn c¸c côm tõ theo thø tù *KL: SGK(T-11) Ho¹t ®éng 2 II- ý nghÜa cña t¬ng quan tréi lÆn : Gvy/c HS nghiªn cøu th«ng tin SGK th¶o luËn. -GV Nªu t¬ng quan tréi lÆn trong tù nhiªn +X¸c ®Þnh tÝnh tr¹ng tréi lÆn nh»m môc ®Ých g×? +ViÖc x¸c ®Þnh ®é thuÇn chñng cña gièng cã ý nghÜa g× trong s¶n xuÊt ? +Muèn x¸c ®Þnh gièng cã thuÇn chñng hay kh«ng cÇn ph¶i thùc hiÖn phÐp lai nµo? Tù thu nhËn th«ng tin vµ xö lÝ th«ng tinth¶o luËn nhãm, thèng nhÊt ®¸p ¸n -Trong tù nhiªn mèi t¬ng quan tréi lÆn lµ phæ biÕn v× kiªñ gen chÞu sù ¶nh hëng cña m«i trêng. -TÝnh tr¹ng tréi thêng lµ tÝnh tr¹ng tèt CÇn x¸c ®Þnh tÝnh tr¹ng tréi vµ tËp trung nhiÒu gen quÝ vµo 1kiÓu gen t¹o gièng cã ý nghÜa kinh tÕ -Trong chän gièng ®Ó tr¸nh sù ph©n li tÝnh tr¹ng ph¶i kiÓm tra ®é thuÇn chñng cña gièng. HS: x¸c ®Þnh ®îc cÇn sö dông phÐp lai ph©n tÝch (nªu néi dung ph¬ng ph¸p) IV. Cñng cè: - ... trình tự các axitamin của phân tử P, P tahm gia các hoạt động của tế bào biểu hiện thành tính trạng Câu hỏi ôn tập phần lí thuyết: 1. Trình bày cấu tạo hóa học và cấu trúc không gian của ADN, ARN, prôtêin 2. So sánh cấu tạo của ADN và ARN, ADN và Prôtêin, 3. So sánh quá trình tự sao và qua trình sao mã, quá trinh tự sao và quá trình giải mã 4. Nguyên tác bổ sung được thể hiện như thế nào trong cấu trúc và cơ chế di truyền. Hoạt động 2 BÀI TẬP VẬN DỤNG - HS ghi nhớ kiến thức áp dung giải bài tập. Baøi 1: Moät ñoaïn phaân töû AND coù trình töï caùc nucleâoâtic treân maïch ñôn thöù 1 laø: A – G – G – T – X – G – A – T – G a. Vieát trình töï caùc nucleâoâtic treân maïch ñôn thöù 2 cuûa ñoaïn AND? b. Xaùc ñònh trình töï caùc nucleâoâtic treân maïch ñôn thöù 2 döïa vaøo nguyeân taéc naøo? Baøi 2:Moät ñoaïn phaân töû AND coù trình töï caùc nucleâoâtic treân 2 maïch ñôn nhö sau: Maïch 1: à A – T – G – X – T – A – X – G Maïch 2: à T – A – X – G – A – T – G – X Khi ñoaïn phaân töû AND treân töï nhaân ñoâi 1 laàn, haõy vieát trình töï caùc nucleâoâtic treân moãi maïch ñôn AND môùi trong moãi ñoaïn phaân töû AND con ñöôïc taïo ra. Baøi 3: Moät phaân töû AND coù tæ leä % nucleâoâtic loaïi T = 20% toång soá nucleâoâtic cuûa AND. a.Tính tæ leä % moãi loaïi nucleâoâtic coøn laïi. b.Neáu soá löôïng nucleâoâtic loaïi X = 300000 thì haõy tính soá löôïng moãi loaïi nucleâoâtic coøn laïi. Bài 4: Một gen có khối lượng 9.10 5 đvC. Trong đó hiệu số giữa A và laọi khác là 10%. a. Tính số nu và chiều dài của gen. b. Tính số nu từng loại có trong gen. c. Tính số ribônu trên phân tử mARN do gen đo sao ra? d. Phân tử m ARN trên tiến hành giải mã thì có bao nhiêu a.a tham gia? Có bao nhiêu a.a trong phân tử Prôtêin hoàn chỉnh? - GV: hướng dẫn học sinh giải các bài tập. - học sinh giải bài tập. I. Các bài tập toán lai 3- Coâng thöùc cô baûn: - 1 nucleâoâtit coù chieàu daøi: 3,4 A0 vaø coù khoái löôïng phaân töû laø 300 ñvC. - Soá nucleâoâtit moãi loaïi trong phaân töû AND : A = T; G = X. - Soá nucleâoâtit treân töøng maïch ñôn AND: A1 = T2 ; T1 = A2 à A1 + A2 = T1 + T2 = A1 + T1 = A2 + T2 G1 = X2 ; X1 = G2 à G1 + G2 = X1 + X2 = G1 + X1 = G2 + X2 Tæ leä % moãi loaïi nucleâoâtit trong AND: %A = %T; %G = %X; %A = %T = (%A1 + %A2)/2; %G = %X = (%G1 + %G2)/2 Toång soá nucleâoâtit trong AND (N): N = A + T + G + X; N = 2A + 2G = 2T + 2X = 2T + 2G = 2A + 2X. - Toång soá nucleâoâtit treân 1 maïch ñôn AND: () ; = A + G = T + X = T + G = A + X Chieàu daøi phaân töû AND:( lADN ) lADN = . 3,4A0 Khoái löôïng cuûa phaân töû AND ( MADN) : MADN = N . 300 ñvC Toång soá lieân keát hiñroâ cuûa phaân töû AND (H): H = 2A + 3G = 2T + 3X = 2T + 3G = 2A + 3X - Soá phaân töû AND con ñöôïc taïo ra töø 1 phaân töû AND ban ñaàu: + Töï nhaân ñoâi 1 laàn: 21 ; Töï nhaân ñoâi n laàn: 2n Toång soá nucleâoâtit caùc loaïi moâi tröôøng cung caáp cho 1 phaân töû AND ( Nmt) + Töï nhaân ñoâi 1 laàn: Nmt = NADN ; Töï nhaân ñoâi n laàn: Nmt = NADN (2n – 1) - Soá nucleâoâtit moãi loaïi moâi tröôøng cung caáp cho 1 phaân töû AND ( Amt, Tmt,, Gmt,, Xmt,) + Töï nhaân ñoâi 1 laàn: Amt = Tmt = AADN = TADN ; Gmt = Xmt = GADN = XADN + Töï nhaân ñoâi n laàn: Amt = Tmt = AADN(2n – 1) = TADN (2n – 1); Gmt = Xmt = GADN(2n – 1) = XADN (2n – 1) Toång soá lieân keát hiñro bò caét ñöùt khi 1 phaân töû AND töï nhaân ñoâi (H) + Töï nhaân ñoâi 1 laàn: H = HADN ; Töï nhaân ñoâi n laàn: H = HADN (2n – 1) - Số ri bô nu: r N = N/2 - Số bộ ba: = N/6 - Số a.a trong phân tử Prôtêin hoàn chỉnh = N/6 -2 V. Dặn dò: - Ôn tập kiên thức các chương I,II,III để chuẩn bị kiểm tra. Soạn:01/11/2011 Tuần 11: Tiết 21 KIỂM TRA 1 TIẾT I. MỤC TIÊU - Kiểm tra, đánh giá về kiến thức, kĩ năng của học sinh sau khi học hết chương I, II, III - HS nắm vững kiến thức các chương I,II,III. - Rèn kĩ năng làm bài kiểm tra tự luận, kĩ năng vận dụng lý thuyết vào thực tiễn làm bài kiểm tra. - Có ý thức nghiêm túc trong kiểm tra thi cử. - Qua kết quả kiểm tra để có những điều chỉnh phù hợp với hoạt động dạy và học. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC Đề kiểm tra phô tô Đề 1: Câu 1: Biến dị tổ hợp là gì? Nguyên nhân của biến dị tổ hợp? Câu 2: So sánh NST thường và NST giới tính Câu 3: Trình bày cấu tạo hóa học và cấu trúc không gian của ADN Câu 4: Một tế bào của Ruồi giấm ( 2n = 8 ) cùng nguyên phân 4 đợt liên tiếp. a. Tính số tế bào con tạo ra. b. Tính số nhiễm sắc thể đơn mới tương đương môi trường cần cung cấp? Câu 5 : Một gen dài 0,51 micrômet. Trong đó hiệu số giữa A với loại khác là 20%. a. Tính số nuclêotít từng loại có trong gen Ma trận đề 1 Cấp độ Chương Nhận biết Thông hiểu Vận dụng cấp độ thấp Vận dụng cấp độ cao Cộng Các thí nghiệm của Menden Số tiết: 5 Biến dị tổ hợp, nguyên nhân Số câu: 1 Số điểm 02 Tỉ lệ 20% Số câu:1 Số điểm: 2 Tỷ lệ 100% 1.câu 2 điểm = 20% Nhiễm sắc thể Số tiết: 6 NST thường ,NST giới tính Bài tập NST Số câu: 2 Số điểm:4 Tỉ lệ 40% Số câu:1 Số điểm:2 Tỷ lệ 50% Số câu:1 Số điểm: 2 Tỷ lệ 50% 2 câu 4 điểm = 40% ADN Số tiết: 5 Cấu tạo hóa học của ADN Bài tập ADN Số câu: 1 Số điểm:4 Tỉ lệ 40 % Số câu:1 Số điểm: 3 Tỷ lệ 75% Số câu:1 Số điểm: 1 Tỷ lệ 25% 2.câu 4 điểm = 40% Tổng số câu: 5 Tổng số điểm: 10 Tỉ lệ 100% Số câu: 2 Số điểm: 5 50 % Số câu: 1 Số điểm: 2 20 % Số câu: 1 Số điểm: 2 20 % Số câu: 1 Số điểm: 1 10 % Số câu: 5 Số điểm: 10 Đáp án đề số 1 Câu1: ( 2 điểm ) - Khái niệm biến dị tổ hợp : ( 1 điểm ) Là sự tổ hợp lại các tính trạng vốn có ở bố mẹ dẫn đến kiểu hình khác bố mẹ ( khác P) - Nguyên nhân: ( 1 điểm ) Do sự phân li độc lập và tổ hợp tự do của các gen quy định các tính trạng. Câu 2: ( 3 điểm ) - Giống nhau: ( 1điểm ) + Đều tôn tại thành từng cặp + Đều mang gen quy định tính trạng của cơ thể + Đều có sự biến đổi hình thái qua quá trình phân bào. - Khác nhau: ( 1điểm ) Đặc điểm so sánh NST thường NST giới tính Điểm Số cặp n- 1 cặp 1 cặp 0,5 điểm Hình thức tồn tại Tồn tại thành tương đồng Tồn tại thành từng cặp tương đồng ( XX) hoặc không tương đồng (Xy) 0,5 điểm Chức năng Mang gen quy định tính trạng thường của cơ thể Mang gen quy định tính tạng giới tính hoặc liên quan đến giới tính. 0,5 điểm Câu 3: ( 3 điểm ) - Cấu tạo hóa học: ( 2 điểm ) Mỗi ý 0,5 điểm: + Phân tử ADN được cấu tạo từ các nguyên tố: C, H, O, N, P + ADN là đại phân tử có khối lượng hàng triệu đvC, kích thước hàng trăm micromet + Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân là nucleotit (gồm 4 loại A, T, G, X) - Cấu trúc không gian của ADN: ( 1,5 điểm ) Mỗi ý 0,5 điểm: +Phân tử ADN là chuỗi xoắn đều đặn quanh 1 trục theo chiều từ trái sang phải + Mỗi vòng xoắn có 10 cặp nucleotit cao 34A0, có đường kính 20A0 + Các nucleotit liên kết với nhau thành từng cặp ( A – T, G – X ) Câu 4: (2 điểm) Ý 1: Số tế bào con tạo ra: = 24 = 16 (tế bào) ( 1 điểm ) Ý 2: Số NST mới tương đương mt cần cung cấplà = (24-1)8 = 120 NST( 1 điểm ) Câu 5: ( 1 điểm ) a. Số nu từng loại của gen Đổi 0,51 micromet = 5100 A0 - Số nu của gen: N = 5100 Ao/ 3,4 Ao x 2 = 3000 ( nu) ( 0,25 điểm: ) Theo bài ra: A% - G% = 20% (1) Theo nguyên tác bổ sung: A% + G% = 50% (2) Từ (1) và (2) suy ra: A% = T% = 35% G% = X% = 15% ( 0,25 điểm ) => A = T = 1050 ( nu ) ( 0,25 điểm: ) G = X = 450 ( nu ) ( 0,25 điểm ) Đề 2 Câu 1: Lai phân tích là gì? Cách tiến hành? Câu 2: So sánh quá trình phát sinh giao tử đực và phát sinh giao tử cái? Câu 3: Trình bày cấu tạo hóa học của Prôtein? Câu 4: Hai tế bào của người ( 2n = 46 ) cùng nguyên phân 3 đợt liên tiếp. a. Tính số tế bào con tạo ra và số NST có trong các tế bào con? Câu 5: Chiều dài gen là 4080A0, số nuclêotít loại G nhiều hơn loại A là 240. a. Tính số nu và khối lượng của gen ? b. Tìm số lượng nuclêôtít từng loại có trong gen ? Cấp độ Chương Nhận biết Thông hiểu Vận dụng cấp độ thấp Vận dụng cấp độ cao Cộng Các thí nghiệm của Menden Số tiết: 5 Lai phân tích, cách tiến hành Số câu: 1 Số điểm 02 Tỉ lệ 20% Số câu:1 Số điểm: 2 Tỷ lệ 100% 1.câu 2 điểm = 20% Nhiễm sắc thể Số tiết: 6 Phát sinh giao tử đực và cái Bài tập NST Số câu: 2 Số điểm:4 Tỉ lệ 40% Số câu:1 Số điểm:2 Tỷ lệ 50% Số câu:1 Số điểm: 1 Tỷ lệ 50% 2 câu 3 điểm = 30% ADN Số tiết: 5 Cấu tạo hóa học của Prôtêin Bài tập ADN Số câu: 1 Số điểm:4 Tỉ lệ 40 % Số câu:1 Số điểm: 3 Tỷ lệ 60 % Số câu:1 Số điểm: 2 Tỷ lệ 40 % 2.câu 5 điểm = 50% Tổng số câu: 5 Tổng số điểm: 10 Tỉ lệ 100% Số câu: 2 Số điểm: 5 50 % Số câu: 1 Số điểm: 2 20 % Số câu: 1 Số điểm: 2 20 % Số câu: 1 Số điểm: 1 10 % Số câu: 5 Số điểm: 10 Đáp án đề 2. Câu 1: ( 2 điểm ) - Khái niệm: ( 1 điểm ) Là phép lai giữa cơ thể mang tính trạng trội với cơ thể mang tính trạng lặn để xác định kiểu gen của cơ thể mang tính trạng trội.. - Cách tiến hành: ( 1 điểm ) Mỗi ý 0,5 điểm: + Nếu FB đồng tính ( 100% trội ) thì cơ thể mang tính trạng trội có kiểu gen đồng hợp * Sơ đồ minh họa + Nếu FB phân tính ( 1trội : 1 lặn ) thì cơ thể mang tính trạng trội có kiểu gen dị hợp * Sơ đồ minh họa Câu 2: ( 2 điểm ) - Giống nhau: ( 1điểm ) Mỗi ý 0,5 điểm: + Đều trải qua 3 quá trình : Nguyên phân, sinh trưởng và giảm phân + Đều là quá trình tạo giao tử. - Khác nhau: ( 1 điểm ) Đặc điểm so sánh Phát sinh giao tử đực Phát sinh giao tử cái Điểm Vị trí quá trình Tinh hoàn của cá thể đực Buồng trứng 0,5 điểm: Quá trình sinh trưởng Ngắn , lượng chất dinh dưỡng tích lũy ít Kéo dài, lượng chất dinh dưỡng tích lũy nhiều 0,5 điểm: Kết quả của giảm phân I Hai tế bào có kích thước bằng nhau Một tế bào có kích thước lớn (noãn bào bậc 2) một tế bào kích thước bé ( thể cực thứ nhất ) 0,5 điểm: Kết quả của quá trình Bốn tinh trùng Một trứng và ba thể cực 0,5 điểm: Câu 3: ( 3 điểm ) - Cấu tạo hóa học: (1,5 điểm ) Mỗi ý 0,5 điểm: + P là hợp chất hữu cơ gồm các nguyên tố: C, H, O, N. + P là đại phân tử có khối lượng hàng triệu dvC, kích thước có thể đạt tới 0,1 micromet. + Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân là các axitamin - Tính đa dạng và đặc thù của protein: (1,5 điểm ) + P có tính đa dạng và đặc thù do thành phần, số lượng, trình tự sắp xêp các axitamin trên phân tử Prôtêin và các bậc cấu trúc không gian Câu 4: ( 1 điểm ) - Số tế bào con tạo ra: = 2.23 = 16 ( tế bào) 0,5 điểm: - Số NST có trong các tế bào con = 2x 24x46 = 1472 ( NST đơn ) 0,5 điểm: Câu 5: ( 2 điểm ) a. Số nu và khối lượng của gen ( 1 điểm: ) Đổi 0,51 micromet = 4080 A0 - Số nu của gen: N = 4080 Ao/ 3,4 Ao x 2 =2400 ( nu) ( 0, 5 điểm ) - Khối lượng của gen: M = N. 300 đvC = 900.000 (đvC ) ( 0, 5 điểm ) b. Số nu từng loại của gen ( 0,5 điểm: ) Theo bài ra: G-A = 240 (1) Theo nguyên tác bổ sung: G + A = 1200 (2) Từ (1) và (2) suy ra: A = T = 480 nu ( 0,5 điểm ) G = X = 720 nu ( 0,5 điểm )
Tài liệu đính kèm: