Giáo án môn học Ngữ văn 7 - Bài 4 - Tiết 4: Luyện tập tạo văn bản

GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 - TUẦN 4 - BÀI 4 -TIẾT 4:
LUYỆN TẬP TẠO VĂN BẢN (1 tiết)
MỤC ĐÍCH , YÊU CẦU: giúp HS nắm được cách tạo lập văn bản
DẠY VÀ HỌC:
Bài cũ: ở năm học trước, em đã được các kiểu văn bản nào ? mỗi loại cho một văn bản để minh họa.
Bài mới: các em đã làm quen trong tiết “tạo lập văn bản”. Từ đó có thể làm nên một văn bản tương đối đơn giản, gần gũi với đời sống và công việc học tập của em. Vậy để tạo ra cho mình một sản phẩm hòan chỉnh, tiết học này các em sẽ đi vào phần luyện tập tạo văn bản. . (GV ghi tựa bài giảng lên bảng)
CÂU HỎI VÀ DIỄN GIẢNG
THB: HĐ 1: các bước tạo lập văn bản.
 Em nào hãy nhắc lại các bước tạo lập văn bản?
1. Định hướng chính xác – 2. Xây dựng một bố cục rành mạch, hợp lý, thể hiện đúng định hướng trên. 3. Diễn đạt các ý đã ghi trong bố cục. 4. kiểm tra văn bản.
GV cho HS đọc đề bài / tr 59 SGK
Nêu nhiệm vụ MB, TB, KB trong văn bản tự sự và miêu tả? Kiểu văn bản: Tự sự Miêu tả
 Nhiệm vụ của từng phần: 
Nhiệm vụ của MB: -> G/thiệu tr kể, nhân vật -> G/thiệu đ/tượng được m/tả
Nhiệm vụ của TB: -> Kể chuyện -> M/tả ch/tiết đ/tượng theo 
 thứ tự nhất định
Nhiệm vụ của KB: -> Cảm nghĩ về truyện -> Phát biểu cảm tưởng về 
 đối tượng miêu tả
Em hãy cho biết đề bài trên thuộc kiểu văn bản gì ? Do đâu em biết?
Viết thư à dựa vào từ “Viết thư”
Với đề bài ấy, em sẽ định hướng ntn cho bức thư em sẽ viết?
a. Viết nội dung gì ? b. Chỉ 1500 chữ liệu có thể nói về mọi điều của đất nước ta không ? (có thể). Vậy em tập trung viết về mặt nào?
Viết về : Con người Việt Nam yêu chuộng hòa bình, cần cù chịu khó. Truyền thống lịch sử. Danh lam thắng cảnh. Những đặc sắc về văn háo phong tục 
Em viết cho ai? -> Bất kỳ mộtbạn nào đó ở nước ngoài
Em viết bức thư ấy để làm gì?
Để làm một bản tin quảng cáo, mời gọi cho các du khách du lich đến nước ta.
Nhắc lại các bài học về lịch sử, địa lý gây cảm tình của bạn với đất nước mình và góp phần xây dựng tình hữu nghị. - Bố cục cụ thể của một bức thư ntn? 
Phần đầu thư:Địa điểm , ngày tháng năm/ Lời xưng hô/ Lý do viết thư.
Nội dung chính bức thư: Hỏi thăm tình hình sức khỏe của bạn cùng gia đình/ Ca ngợi tổ quốc bạn/ Giới thiệu về đất nước mình: con người VN, truyền thống LS, danh lam thắng cảnh, đặc sắc về văn hóa và phong tục VN.
Cuối thư: Lời chào, lời chúc/ Lời mời mọc bạn đến thăm đất nước VN/ Mong tình bạn hai nước ngày càng gắn bó khắng khít.
Em sẽ bắt đầu bức thư ntn cho tự nhiên, gợi cảm chứ không gượng cao, khô khan? (do nhận được thư bạn hỏi về tổ quốc mình nên mình viết thư đáp lại: do đọc sách báo, xem truyền hình về nước bạn chợt liên tưởng đến đất nước mình và muốn bạn cùng biết, cùng chia sẻ, hay vì lý do nào khác?) -> tùy HS
GHI BẢNG
I/ CÁC BƯỚC TẠO LẬP VĂN BẢN:
Định hướng chính xác: 
Văn bản viết về cái gì ? cho ai, để làm gì?
Xây dựng một bố cục rành mạch, hợp lý đúng định hướng trên
Diễn đạt thành câu , đoạn văn mạch lạc có liên kết với nhau.
Kiểm tra :
Văn bản có cần sửa chữa gì không ?
II/ THỰC HÀNH TẠO LẬP VĂN BẢN:
ĐỀ 1: Em hãy viết thư cho một người bạn để bạn hiểu về đất nước mình (tối đa 1500 chữ)
- Nếu định viết thư cho bạn để giới thịêu cảnh đẹp của đất nước VN thì em có thể sắp xếp ý ở phần thân bài của bức thư đó theo trình tự dưới đây không?
Cảnh đẹp của mùa xuân VN. 2. Phong tục ăn tết nguyên đáng của ngưòi VN
Những kỳ quan, danh thắng của nước VNL Hạ Long, Huế, Hội An. 4.Vẻ đẹp của kinh rạch, sông nước Cà Mau -> Không được
Vì sao không được? Vì dàn bài không rành mạch, các ý được phân lúc thì theo mùa, lúc theo miền đất, khi thì nói về cảnh đẹp, lúc lại chuyển sang phog tục tập quán, từ đó làm các ý chồng chéo lên nhau
Nếu có đề bài như sau: Nhân dân New York đã trải qua sự kinh hoàng, lo sợ và nỗi đau của sự mất mát lớn lao do bị bọn khủng bố tấn công hôm 11/9/2001 vừa qua lúc 9 giờ sáng. Nếu là nhà ngoại giao, em sẽ viết thư chia sẽ nỗi buồn đau và nói về quan điểm của mình ntn?
HS viết một đoạn bằng cách: + Nêu lý do viết thư + Nội dung thư.+ Phần cuối bức thư.
GV cho 1 hoặc 2 HS lên bảng thực hiện bức thư ấy, sau đó GV sửa và cuối cùng cho điểm để khuyến khích các em khác mạnh dạn lên bảng
Hãy kiểm tra xem bố cục em vừa xây dựng và đọan văn em vừa viết đã phù hợp với định hướng của đề hay chưa? Còn có gì để sửa chữa không?-> HS trả lời
Vì t/gian có hạn, chúng ta không hòan tất được văn bản, do đó các em về nhà viết lại hai văn bàn (đề 1, 2) cho hoàn chỉnh. Thầy hi vọng rằng sau khi học xong cách tạo lập văn bản, các em sẽ cho ra đời nhiều văn bản hay, có giá trị thể hiện tâm hồn trong sáng, tình yêu thiết tha của mình về đất nước, con người VN chúng ta.
4. Cũng cố: GV cho HS nhắc lại một lần nữõa các bước tạo lập văn bản.
Dặn dò: Đọc phần đọc thêm /66SGK. Soạn bài “Sông núi nước nam”
Phần đầu thư: Địa điểm , ngày tháng năm Lời xưng hô Lý do viết thư.
Nội dung chính của bức thư: Hỏi thăm tình hình sức khỏe của bạn cùng gia đình. Ca ngợi tổ quốc bạn. Giới thiệu về đất nước mình: con người VN, truyền thống LS, danh lam thắng cảnh, đặc sắc về văn hóa và phong tục VN.
Cuối thư:Lời chào, lời chúc Lời mời mọc bạn đến thăm đất nước VN Mong tình bạn hai nước ngày càng gắn bó khắêng khít
ĐỀ 2: kể lại một quan cảnh đặt sắc trong buổi lễ khai trưòng (Một đoạn văn ngắn khoảng 6 dòng)
	Gợi ý: Sáng hôm ấy, em đến trường trong niềm hân hoan saung sướng. Sân trưòng hôm nay khác hẳn ngày thuờng, cờ đủ màu sắc, băng rông được giăng lên với hàng chữ mới “chào mừng năm học mới 2003 - 2004”
	Tiếng chuông vang lên, chúng em xếp hàng vào vị trí lớp, buổi lễ khai giảng năm học mới diễn ra trong không khí nhộn nhịp. Trường em được vinh dự tiếp đoán Phó chủ Tịch nước. Thầy hiệu trưòng lên đánh 3 hồi trống dài, báo hiệu năm học mới bắt đầu.
Em hứa cố gắng học thật tốt để làm vui lòng thầy cô và cha mẹ.
Đoạn văn tham khảo: 
Hôm nay, một ngày cuối thu đầy nắng. 
Gió chạy vội vã khắp sân trường gọi lá bàng háo hức. Nắng nhảy nhót trên những tán là bàng. Nắng lốm đốm và làm tươi hẳn lên cái áo vôi vàng của ngôi trường.
Hình như không thể nào cưỡng nổi, cổng trường rung lên rồi mở tung ra. Tràn ngập sân trường những âm thanh lãnh lót của học sinh từ khắp nơi đổ về trong ngày hội tựu trường: ‘Lễ khai giảng năm học mới’