Giáo án môn học Ngữ văn 9, kì II - Tuần 29

NS : 22/3/2009
ND : 24/3/2009 
TUAÀN 29 – Tieỏt 134,135 
VIEÁT BAỉI TAÄP LAỉM VAấN SOÁ BAÛY
I./ MUẽC TIEÂU BAỉI HOẽC 
- Giuựp HS bieỏt caựch vaọn duùng kieỏn thửực, kú naờng laứm baứi nghũ luaọn veà taực phaồm truyeọn ( ủoaùn trớch), ủoaùn thụ, baứi thụ ủaừ ủửụùc hoùc ụỷ caực tieỏt trửụực trong khi thửùc haứnh 
- Coự nhửừng caỷm nhaọn , suy nghú rieõng vaứ bieỏt vaọn duùng moọt caựch linh hoaùt, nhuaàn nhuyeón caực pheựp laọp luaọn phaõn tớch, giaỷi thớch, chửựng minh  trong quaự trỡnh laứm baứi. 
- Coự kú naờng laứm baứi TLV noựi chung ( boỏ cuùc, dieón ủaùt, ngửừ phaựp, chớnh taỷ  )
II./ CAÙC BệễÙC LEÂN LễÙP 
 1./ OÅN ẹềNH . 
 2./ BAỉI MễÙI 
ẹEÀ CHUAÅN Bề KIEÅM TRA
Đề 1( Lớp 9A) -Baứi thụ “Aựnh traờng” cuỷa Nguyeón Duy gụùi cho em nhửừng suy nghú gỡ?
Đề 2 ( Lớp 9B) -Phaõn tớch veỷ ủeùp cuỷa tỡnh cha con trong baứi thụ “Noựi vụựi con” cuỷa nhaứ thụ Y Phửụng .
Đề 3( Lớp 9C) -Phaõn tớch tỡnh maóu tửỷ thaộm thieỏt thieõng lieõng qua baứi thụ “Maõy & soựng” cuỷa Ta-go.
Bieồu ủieồm
* ẹieồm 9,10 
 - Boỏ cuùc ủuỷ ba phaàn, caực yự trỡnh baứy roừ raứng, maùch laùc 
 - Keỏt hụùp toỏt caực pheựp laọp luaọn : phaõn tớch, toồng hụùp  
 - YÙ tửụỷng phong phuự, choùn ủửụùc nhửừng chi tieỏt tieõu bieồu veà noọi dung vaứ ngheọ thuaọt cuỷa baứi thụ, laứm noồi baọt chuỷ ủeà . Baứi vieỏt coự yự kieỏn cuỷa caự nhaõn. 
 - Vaờn vieỏt trong saựng, dieón ủaùt troõi chaỷy, caỷm xuực chaõn thaứnh 
 - Phaùm moọt vaứi loói nhoỷ khoõng ủaựng keồ. 
* ẹieồm 7,8 - ẹaùt nhửừng yeõu caàu treõn ụỷ mửực ủoọ khaự. 
* ẹieồm 5,6 - Boỏ cuùc ủuỷ ba phaàn, caực yự trỡnh baứy chửa ủửụùc maùch laùc laộm. 
 - Vaọn duùng ủửụùc phửụng phaựp laọp luaọn chửa hieọu quaỷ laộm 
 - ẹuỷ caực yự cụ baỷn nhửng coứn sụ saứi. 
 - Coứn phaùm moọt vaứi loói veà dieón ủaùt, duứng tửứ, caõu, chớnh taỷ  
* ẹieồm 3,4 - ẹaùt caực yeõu caàu cuỷa ủieồm 5,6 ụỷ mửực ủoọ thaỏp hụn. 
* ẹieồm 1,2 - Chửa vaọn duùng ủửụùc phửụng phaựp laọp luaọn, laùc sang kieồu baứi khaực . 
 - Baứi laứm chửa ủuỷ ba phaàn. 
 - Phaùm nhieàu loói veà dieón ủaùt, duứng tửứ, caõu  
* ẹieồm 0 - Laùc ủeà hoaởc boỷ giaỏy traộng. 
ẹAÙP AÙN
ẹEÀ 1:
 I-Mụỷ baứi :
- Giụựi thieọu ủoõi neựt veà ủeà taứi ngửụứi lớnh : Trong chieỏn tranh ngửụứi lớnh saỹn saứng chieỏn ủaỏu baỷo veọ ủoọc laọp cuỷa Toồ quoỏc. Khi chieỏn tranh ủi qua, hoù trụỷ veà vụựi cuoọc soỏng bỡnh thửụứng lao ủoọng saỷn xuaỏt nhửng vaón giửừ ủửụùc nhửừng phaồm chaỏt toỏt ủeùp cuỷa mỡnh.
-Nhaứ thụ Nguyeón Duy ủaừ vieỏt veà ủeà taứi naứy trong baứi thụ “Aựnh traờng”. Baứi thụ ủửụùc saựng taực 1978, nhử lụứi taõm sửù ủeồ giuựp moùi ngửụứi lụừ coự queõn quaự khửự maứ tổnh ngoọ.
 II-Thaõn baứi 
 Baứi thụ vieỏt theo theồ nguừ ngoõn, vieỏt loỏi vieỏt khaự ủaởc bieọt : chửừ caựi ủaàu khoồ vieỏt hoa coứn chửừ caựi ủaàu moói doứng khoõng vieỏt hoa, laứm cho yự moói khoồ raỏt lieàn maùch vaứ caỷ baứi thụ nhử 1 caõu chuyeọn keồ.
 * Hai khoồ ủaàu noựi veà vaàng traờng cuỷa tuoồi thụ vaứ vaàng traờng thụứi chieỏn tranh.
 Mụỷ ủaàu taực giaỷ noựi veà vaàng traờng cuỷa tuoồi thụ : “Hoài nhoỷ soỏng vụựi ủoàng
 vụựi soõng roài vụựi beồ”
 + Hai caõu thụ gieo vaàn lửng (soõng –ủoàng), ủieọp tửứ “vụựi” nhaốm dieón taỷ 1 tuoồi thụ bao la, traứn ngaọp haùnh phuực, ủửụùc ngaộm traờng treõn caựnh ủoàng, treõn doứng soõng, treõn baừi bieồn.
 Thụứi chieỏn tranh ụỷ rửứng, traờng trụỷ thaứnh ngửụứi baùn thaõm giao : “hoài chieỏn tranh ụỷ rửứng
 vaàng traờng thaứnh tri kổ”
 + Vaàng traờng hoàn nhieõn cuứng ngửụứi lớnh Cuù Hoà. Haứnh quaõn cuứng ngửụứi lớnh ủi khaộp neỷo ủửụứng ủaỏt nửụực. Tửứ “tri kổ” taực giaỷ xem traờng nhử ngửụứi baùn thaõn thieỏt, hieồu mỡnh. 
 Khoồ 2 nhử 1 lụứi nhaộc nhụỷ cuỷa taực giaỷ veà nhửừng naờm thaựng gian lao ủaừ qua cuỷa ngửụứi lớnh. Taực giaỷ nghú mỡnh khoõng bao giụứ queõn ngửụứi baùn deó meỏn aỏy : “ngụừ khoõng bao giụứ queõn
 caựi vaàng traờng tỡnh nghúa.”
 + Ngheọ thuaọt nhaõn hoaự nhử ủeồ khaỳng ủũnh moọt laàn nửừa tỡnh traờng vaứ ngửụứi.
 * Hoaứn caỷnh soỏng thay ủoồi, con ngửụứi cuừng thay ủoồi, coự luực trụỷ neõn voõ tỡnh. Sau chieỏn tranh veà thaứnh phoỏ “quen aựnh ủieọn, cửỷa gửụng”. Khieỏn cho “vaàng traờng tỡnh nghúa” voõ tỡnh bũ laừng queõn. Caựch so saựnh thaỏm thớa laứm nhieàu ngửụứi giaọt mỡnh :
 “Tửứ hoài veà thaứnh phoỏ
quen aựnh ủieọn, cửỷa gửụng
vaàng traờng ủi qua ngoừ
nhử ngửụứi dửng qua ủửụứng”
 + Ngheọ thuaọt so saựnh, nhaõn hoaự, traờng laởng leừ qua ủửụứng, ngửụứi dửỷng dửng ủi qua, chaỳng ai coứn nhụự, chaỳng ai coứn hay.
 Tỡnh huoỏng baỏt ngụứ xaỷy ra nhửng cuừng thửụứng gaởp trong cuoọc soỏng hieọn ủaùi laứ :
 “Thỡnh lỡnh ủeứn ủieọn taột”
 Haứnh ủoọng cuỷa taực giaỷ raỏt khaồn trửụng ủi tỡm nguoàn saựng : “voọi baọt tung cửỷa soồ
 ủoọt ngoọt vaàng traờng troứn.”
 + Caực tửứ “voọi”, “ủoọt ngoọt” dieón taỷ taõm traùng baỏt ngụứ gụùi laùi kổ nieọm tỡnh nghúa.Ngửụứi coự lửụng taõm, lửụng tri mụựi bieỏt saựm hoỏi. Bieỏt saựm hoỏi ủeồ tửù hoaứn thieọn nhaõn caựch, tửù vửụn leõn, hửụựng taõm hoàn veà aựnh saựng vaứ caựi cao caỷ. Gioùng thụ thỡ thaàm nhử troứ chuyeọn, giaừy baứy taõm sửù, nhaứ thụ ủang troứ chuyeọn vụựi mỡnh.
 * Nhửừng kổ nieọm thụứi quaự khửự laàn lửụùt hieọn veà : “Ngửỷa maởt leõn nhỡn maởt
coự caựi gỡ rửng rửng
nhử laứ ủoàng laứ beồ
nhử laứ soõng laứ rửứng”
 + Tửứ laựy “rửng rửng” dieón taỷ sửù xuực ủoọng, nửụực maột ủang ửựa ra, saộp khoực.
 + Bao kổ nieọm ủeùp uứa veà, taõm hoàn gaộn boự chan chửựa vụựi thieõn nhieõn, vụựi vaàng traờng xửa, vụựi ủoàng vụựi beồ vụựi soõng vụựi rửứng.
 + Ngheọ thuaọt so saựnh, ủieọp tửứ dieón taỷ lụứi boọc baùch chaõn thaứnh, aỷnh thụ ủi vaứo loứng ngửụứi, khaộc saõu 1 caựch nheù nhaứng vaứ thaỏm thớa nhửừng gỡ nhaứ thụ muoỏn taõm sửù vụựi ta.
 * Khoồ cuoỏi mang haứm yự ủoọc ủaựo : “Traờng cửự troứn vaứnh vaùnh
keồ chi ngửụứi voõ tỡnh
aựnh traờng im phaờng phaộc 
ủuỷ cho ta giaọt mỡnh”
 + “troứn vaứnh vaùnh” laứ traờng troứn ủaày, traờng raốm 1 veỷ ủeùp tuyeọt haỷo.
 + “aựnh traờng im phaờng phaộc”, traờng cửự traứn ủaày vaứ laởng leừ, laứ sửù bao dung ủoọ lửụùng, nghúa tỡnh thuỷy chung trong saựng, nhaõn caựch aỏy khieỏn cho ta giaọt mỡnh. Sửù “giaọt mỡnh” ủeồ trụỷ veà. Trụỷ veà vụựi chớnh mỡnh toỏt ủeùp xửa kia. 
 II-Keỏt baứi :
- Khaỳng ủũnh laùi giaự trũ noọi dung vaứ ngheọ thuaọt cuỷa baứi thụ .
- Chaỏt trieỏt lớ cuỷa baứi thụ laứ : con ngửụứi phaỷi thuỷy chung troùn veùn, phaỷi tỡnh nghúa saột son, ngay caỷ vụựi chớnh mỡnh.
ẹEÀ 2
I-Mụỷ baứi :
- Giụựi thieọu nhaứ thụ Y Phửụng (daõn toọc Taứy), neõu baứi thụ “Noựi vụựi con”
- Veỷ ủeùp cuỷa baứi thụ : tỡnh cha con.
II-Thaõn baứi :
 * 4 caõu ủaàu laứ hỡnh aỷnh ủaàm aỏm cuỷa gia ủỡnh : ủoự laứ ủửựa con nhoỷ taọp ủi trong nieàm vui mửứng cuỷa cha meù. 
+ Caựch lieọt keõ “chaõn phaỷi”, “chaõn traựi”, “moọt bửụực”, “hai bửụực” khieỏn ta hỡnh dung bửụực ủi chaọp chửừng cuỷa ủửựa con nhoỷ. 
+ Caỷ ngoõi nhaứ nhử rung leõn trong “tieỏng noựi”, “tieỏng cửụứi” cuỷa cha, cuỷa meù.
 - Y Phửụng goùicon ngửụứi queõ mỡnh baống caựch goùi raỏt ủoọc ủaựo : “ngửụứi ủoàng mỡnh”, caựch goùi vửứa gaàn guừi vửứa thaõn thửụng. Caựch goùi aỏy gaộn lieàn vụựi lụứi ủoỏi thoaùi tha thieỏt “con ụi!”
 “Ngửụứi ủoàng mỡnh yeõu laộm con ụi!”
 + Ngửụứi ủoàng mỡnh ủaựng yeõu laộm : hoù soỏng raỏt ủeùp, kheựo tay “ủan caựi lụứ caứi nan hoa”. Trong nhaứ hoù luực naứo cuừng vang tieỏng haựt : “vaựch nhaứ ken caõu haựt”. Caực ủoọng tửứ “caứi, ken” gaõy caỷm giaực thaõn thieọn, gaàn guừi.
 - Nieàm vui gia ủỡnh ủaởt hoaứ vaứo tỡnh yeõu queõ hửụng giaứu ủeùp, nghúa tỡnh :
 “Rửứng cho hoa
 Con ủửụứng cho nhửừng taỏm loứng”
 + Nhaõn hoaự “rửứng” vaứ “con ủửụứng” qua ủieọp tửứ “cho”, ngửụứi ủoùc coự theồ nhaọn ra loỏi soỏng tỡnh nghúa cuỷa “ngửụứi ủoàng mỡnh”. Queõ hửụng laứ chieỏc noõi ủửa con vaứo cuoọc soỏng eõm ủeàm.
 - Ngửụứi cha noựi veà kổ nieọm cuỷa buoồi ủaàu haùnh phuực gia ủỡnh coự tớnh chaỏt coọi nguoàn ủeồ nhaộc con veà coọi nguoàn cuỷa haùnh phuực : “Cha meù maừi nhụự veà ngaứy cửụựi
 Ngaứy ủaàu tieõn ủeùp nhaỏt treõn ủụứi.”
 * Ngửụứi cha nhaộc con veà nhửừng phaồm chaỏt toỏt ủeùp cuỷa “ngửụứi ủoàng mỡnh” :
 + Maởc duứ coự nhieàu noói buoàn nhửng giaứu yự chớ nghũ lửùc : “Cao ủo noói buoàn
 Xa nuoõi chớ lụựn.”
 + Khoõng sụù gian khoồ, ngheứo ủoựi : “khoõng cheõ ủaự gaọp gheành
 khoõng cheõ thung ngheứo ủoựi.”
 + Maùnh meừ “nhử soõng nhử suoỏi”
 + Nhửừng hỡnh aỷnh thieõn nhieõn nhử “soõng, suoỏi, thaực, gheành” duứng tửụùng trửng cho sửù khoự khaờn gian khoồ vaứ sửực maùnh vửụùt qua khoự khaờn ủoự cuỷa ngửụứi ủoàng mỡnh.
 + Ngửụứi queõ mỡnh soỏng giaỷn dũ nhửng phaồm chaỏt toỏt ủeùp: “Ngửụứi ủoàng mỡnh thoõ sụ da thũt
 Chaỳng maỏy ai nhoỷ beự ủaõu con.”
 + Truyeàn thoỏng xaõy dửùng queõ hửụng vaứ giửừ gỡn baỷn saộc daõn toọc, ngửụứi cha noựi vụựi con qua hỡnh aỷnh ủoọc ủaựo keỏt hụùp vụựi loỏi noựi cuỷa ngửụứi mieàn nuựi:
 “Ngửụứi ủoàng mỡnh tửù ủuùc ủaự keõ cao queõ hửụng
 Coứn queõ hửụng thỡ laứm phong tuùc”
 * Keỏt thuực baứi thụ laứ ngửụứi cha khuyeõn con. Caựi ủieàu ngửụứi cha daởn con thaọt ngaộn goùn, haứm xuực maứ saõu saộc, ủoàng thụứi laùi coự chuựt nghieõm nghũ cuỷa meọnh leọnh traựi tim :
 “Con ụi tuy thoõ sụ da thũt
 Leõn ủửụứng
 Khoõng bao giụứ nhoỷ beự ủửụùc
 Nghe con.”
 + Caõu thụ khoõng ủeàu nhau nhửng nghúa raỏt saõu xa. Ngửụứi cha khuyeõn con phaỷi soỏng cao ủeùp. Ngửụứi con soỏng ủửụùc nhử theỏ laứ phaựt huy truyeàn thoỏng toỏt ủeùp cuỷa cha oõng, cuỷa queõ hửụng mỡnh.
II-Keỏt baứi :
- Khaỳng ủũnh giaự trũ cuỷa baứi thụ, ủeồ laùi aỏn tửụùng toỏt trong loứng ngửụứi ủoùc : veà tỡnh cha con cao quyự.
- Laứ 1 ngửụứi con, chuựng ta phaỷi laứm gỡ ủeồ thửùc hieọn toỏt lụứi khuyeõn ủoự?
ẹEÀ 3
 I-Mụỷ baứi :
- Giụựi thieọu nhaứ thụ Ta-go, moọt nhaứ thụ hieọn ủaùi lon71 nhaỏt ụỷ Aỏn ẹoọ, cuừng laứ ngaứ thụ noồi tieỏng vieỏt veà ủeà taứi tỡnh maóu tửỷ.
- Baứi thụ “Maõy & soựng” dieón taỷ tỡnh maóu tửỷ thaọt ủoọc ủaựo, saõu saộc vaứ xuực ủoọng loứng ngửụứi.
 II-Thaõn baứi :
- Giụựi thieọu ủoõi neựt veà ngheọ thuaọt baứi thụ :
 + Baứi thụ trửừ tỡnh, nhửng ủan xen yeỏu toỏ tửù sửù.
 + Theồ thụ tửù do, nhửng ngửụứi ủoùc nhaọn ra nhũp thụ, vaàn thụ qua dieón bieỏn caỷm xuực saõu saộc.
- Noọi dung baứi thụ : laứ lụứi cuỷa em beự keồ vụựi meù veà 2 cuoọc gaởp gụừ, troứ chuyeọn cuỷa em vụựi nhửừng ngửụứi soỏng treõn maõy & trong soựng.
 * Mụỷ ủaàu, beự keồ vụựi meù : nhửừng ngửụứi treõn maõy goùi beự, mụứi beự ủi chụi: “Boùn tụự chụi vụựi bỡnh minh vaứng,  chụi vụựi vaàng traờng baùc”.=>Lụứi mụứi goùi thaọt haỏp daón vụựi treỷ thụ : ủi chụi suoỏt caỷ ngaứy.
 - Em beự raỏt thớch ủi chụi vụựi nhửừng ngửụứi treõn maõy, neõn hoỷi laùi :
 “Nhửng laứm theỏ naứo leõn ủoự ủửụùc?”
Ta-go raỏt ham hieồu taõm lớ cuỷa em neõn dieón taỷ 1 caựch tửù nhieõn.
 - Hoù chổ cho em beự caựch leõn thaọt haỏp daón, laứm taờng khaựt khao ủi chụi cuỷa beự :
 “ Haừy ủeỏn nụi taọn cuứng traựi ủaỏt, ủaử tay leõn trụứi, caọu seừ ủửụùc nhaỏc boồng taọn taàng maõy”
Caựch ủi deó daứng, laùi gioỏng huyeàn thoaùi trong caực caõu chuyeọn coồ tớch.
 - Beự tửứ choỏi cuoọc ủi : “Meù mỡnh ủang ủụùi ụỷ nhaứ
 Laứm sao coự theồ rụứi meù maứ ủeỏn ủửụùc?”
 - Lớ do raỏt deó thửụng, nhửừng ngửụứi treõn maõy ủaừ “mổm cửụứi bay ủi”. Caựi “mổm cửụứi” theồ hieọn sửù thoõng caỷm saõu saộc.
 - Em beự thoõng minh khoõng chũu thua tửụỷng tửụùng 1 troứ chụi ủaày thuự vũ “Con laứ maõy & meù seừ laứ traờng”; em laỏy hai tay choaứng leõn ngửụứi meù; maựi nhaứ laứ baàu trụứi xanh. Beự vửứa ủửụùc chụi vụựi thieõn nhieõn, laùi vửứa ủửụùc gaàn meù. Quia chaởng thửỷ thaựch ngoùt ngaứo thửự nhaỏt, em ủaừ vửụùt qua ủửụùc nhụứ sửù nớu keựo cuỷa tỡnh maóu tửỷ.
 * Em beự tieỏp tuùc giaừi baứy vụựi meù veà cuoọc gaởp gụừ vaứ troứ chuyeọn vụựi nhửừng ngửụứi trong soựng :
 “Trong soựng coự ngửụứi goùi con
 Boùn tụự ca haựt tửứ saựng sụựm cho ủeỏn hoaứng hoõn. Boùn tụự ngao du nụi naứy nụi noù maứ khoõng bieỏt tửứng ủeỏn nụi nao.”
 Lụứi mụứi goùi ủaày haỏp daón, ủửụùc ngao du khaộp ủoự ủaõy. Vỡ theỏ beự cuừng hoỷi caựch gia nhaọp vụựi nhửừng ngửụứi trong soựng : “Nhửng laứm theỏ naứo mỡnh ra ngoaứi ủoự ủửụùc?”
 Ngửụứi trong soựng chổ caựch ủi cuừng thaọt kỡ dieọu : “Haừy ra ủeỏn rỡa bieồn, nhaộm nghieàn maột laùi, caọu seừ ủửụùc laứn soựng naõng ủi.”
 Caọu beự tửứ choỏi vụựi lớ do thaọt ủụn giaỷn :
 “Chieàu chieàu meù luoõn muoỏn mỡnh ụỷ nhaứ, laứm sao coự theồ rụứi meù maứ ủi ủửụùc?”
 Em vửụùt qua thửỷ thaựch laàn hai, vaứ tửụỷng tửụùng ra troứ chụi khaực hay hụn :
 “Con laứ soựng vaứ meù seừ laứ beỏn bụứ kỡ laù
 Con laờn, laờn, laờn maừi, roài seừ cửụứi vang, vụừ tan vaứo loứng meù”.
 =>Beự vửứa chụi ủửụùc vụựi nhửừng ngửụứi trong soựng, vửứa ủửụùc ụỷ beõn meù, trong loứng meù.
 Nhaứ thụ keỏt thuực thaọt saựng taùo, vửứa keỏt thuực cuoọc gaởp gụừ vaứ troứ chuyeọn cuỷa beự vụựi nhửừng ngửụứi trong soựng, vửứa laứ lụứi keỏt thuực cho caỷ baứi thụ :
 “Vaứ khoõng ai treõn theỏ gian naứy bieỏt meù con ta ụỷ choỏn naứo.”
Haùnh phuực laứ meù con mỡnh beõn nhau, thỡ ụỷ ủaõu cuừng laứ haùnh phuực. Meù con mỡnh khoõng bao giụứ xa rụứi nhau. Caõu thụ coứn gụùi ra yự tửụỷng : tỡnh maóu tửỷ thieõng vaứ baỏt dieọt. Caõu thụ coứn gụùi ra 1 lụựp nghúa saõu saộc : “Haừy caồn thaọn vụựi nhửừng caựm doó ngoùt ngaứo! Vaứ neỏu rụi vaứo hoaứn caỷnh aỏy, thỡ tỡnh maóu tửỷ thieõng lieõng seừ giuựp ta sửực maùnh ủeồ caỷnh tổnh.”
 III-Keỏt baứi :
- Baứi thụ gaõy xuực ủoọng trong loứng ngửụứi ủoùc bụỷi tỡnh maóu tửỷ thieõng lieõng.
- Baứi thụ seừ baỏt tửỷ vụựi thụứi gian. Ngửụứi ủoùc nghú vaứ yeõun nhieàu hụn Meù cuỷa chuựng ta,/,