Giáo án môn học Ngữ văn 9 - Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

Tiết: 118 NGHỊ LUẬN 
VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH)
Ngày soạn: 
Ngày dạy:
A. MỤC TIÊU:
1.Kiếnthức:
- Hiểu rõ thế nào là nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích); nhận diện chính xác một bài văn nghị luận về tác phẩm truyện(hoặc đoạn trích)
- Nắm vững các yêu cầu đối với 1 bài văn nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) để có cơ sở tiếp thu, rèn luyện tốt về kiểu bài này ở các tiết tiếp theo.
2. Kỹ năng: Rèn kĩ năng nhận diện và năng lực tư duy tổng hợp và phân tích khi viết bài văn nghị luận về tác phẩm truyện.
3. Thái độ: Giáo dục HS có ý thức tự giác trong học tập.
B.PHƯƠNGPHÁP: Đàm thoại, thảo luận, thực hành.
C. CHUẨN BỊ:
1.Giáoviên: Soạn bài 
2. Họcsinh: Đọc và trả lời câu hỏi SGK.
D. TIẾN TRÌNH:
I. Ổnđịnh: (1’)
II. Bài cũ: (3’)
? Thế nào là nghị luận về 1 vấn đề tư tưởng, đạo lí?
III.Bàimới:
 1.Đặtvấnđề: (1’)
2.Triểnkhai:
Hoạt động của GV và HS
Nội dung kiến thức
Hoạt động 1: (25’) Hướng dẫm tìm hiẻu bài nghị luận về tác phảm truyện (hoặc đoạn trích).
* Cho HS đọc văn bản trong SGK.
? Vấn đề nghị luận của văn bản này là gì? 
? Hãy đặt một nhan đề thích hợp cho văn bản.
? Vấn đề nghị luận được triển khai qua các luận điểm nào? Tìm các câu nêu lên luận điểm.
? Để khẳng định các luận điểm, người viết đã lập luận như thế nào?
? Nhận xét về những luận cứ được người viết đưa ra để làm sáng tỏ cho từng luận điểm?
- Bài văn được dẫn dắt tự nhiên, có bố cục chặt chẽ. Từ nêu vấn đề, người viết đi vào phân tích, diễn giải rồi sau đó khẳng định, nâng cao vấn đề.
? Từ bài văn mẫu trên, hãy rút ra, thế nào là nghị luận về tác phẩm truyện? ( HS trả lời.)
* GV nhận xét, cho HS đọc ghi nhớ.
I.Tìm hiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc đoạn trích.)
1. Ví dụ: 
 * Vấn đề nghị luận của văn bản: Những phẩm chất, đức tính đẹp đẽ, đáng yêu của nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn "lặng lẽ Sa pa" của Nguyễn Thành Long 
* Nhan đề: Một vẽ đẹp nơi Sa pa lặng lẽ; Vẻ đẹp của lối sống và tình người trong 
* Các luận điểm:
 + Dù được miêu tả ít hay nhiều...phai mờ:
Nêu vấn đề nghị luận
+ Trước tiêncủa mình: Anh thanh niên là người có tinh thần trách nhiệm cao đối với công việc
+ Nhưng anhchu đáo: Anh TNlà người hiếu khách, luôn quan tâm đến người khác
+Công việcrất khiêm tốn: Anh TN là người khiêm tốn
+C/sốngtin yêu:Cô đúc v/đề nghị luận: kh/quát nângcao v/đề từ hình ảnh anh TN
* Các luận điểm được nêu rõ ràng ngắn gọn, gợi được ở người đọc sự chú ý.
* Từng luận điểm được phân tích, chứng minh một cách thuyết phục bằng dẫn chứng cụ thể trong tác phẩm. Các luận cứ được sử dụng đều chính xác, sinh động bởi đó là những chi tiết, hình ảnh đặc sắc của tác phẩm.
 2. Ghi nhớ: SGK trang 63
Hoạt động 2: (10’) Hướng dẫn luyện tập
* Cho HS đọc đoạn văn, thảo luận trả lời câu hỏi.
? Vấn đề nghị luận của đoạn văn là gì?? Đoạn văn nêu lên những luận điểm chính nào?
?Các ý kiến ấy giúp em hiểu thêm gì về Lão Hạc?
II. Luyện tập:
1- Vấn đề nghị luận: "tình thế lựa chọn nghiệt ngã và vẻ đẹp tâm hồn của lão Hạc"
2- Đoạn văn đã nêu lên các ý chính : 
- Việc giải quyết cái sống, cái chết của lão Hạc 
- Chọn cái chết trong hơn sống đục, bảo toàn nhân cách > Hiểu thêm về vẻ đẹp bên trong-vẻ đẹp tâm hồn của lão Hạc 
IV.Củngcố: (3’)
Thế nào là nghị luận về 1 tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
V. Dặn dò: (2’)
- Học thuộc lòng ghi nhớ và nắm kỹ nội dung bài học.
- Chuẩn bị bài: Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). 
(Nhận biết dạng đề và tìm hiểu các bước làm bài nghị luận về tp truyện.) 
E. Rút kinh nghiệm: