Giáo án môn học Ngữ văn 9 - Tiết học 23: Hoàng Lê Nhất Thống Chí

Dạy :9a ....................... Tiết 23 : 
9b.
Văn bản: 
Hoàng Lê nhất thống chí ( Hồi thứ 14)
( Ngô gia văn phái)
A/ Mục tiêu: 
 Qua tiết học, HS có thể :
- Có những hiểu biết sơ bộ về thể loại của tác phẩm.
- Cảm nhận được vẻ đẹp hào hùng của người anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ trong chiến công đại phá quân Thanh
- Rèn kĩ năng đọc và phân tích tác phẩm văn xuôi cổ.
B/ Chuẩn bị :
 - GV: Sưu tầm tác phẩm " Hoàng Lê nhất thống chí" ; Bảng phụ
 - HS: Đọc kĩ VB, tìm hiểu những thông tin về tác giả và thể loại tác phẩm.
 - Tìm đọc tác phẩm " Hoàng Lê nhất thống chí ".
C/ Phương pháp.
- Phân tích; bình giảng; tái hiện; vấn đáp,..
D/ Hoạt động trên lớp :
1) ổn định tổ chức: ( 1 phút): KT sĩ số
2) KT bài cũ: Kiểm tra 15 phút ( phân môn Văn )
 Câu: Nêu và phân tích giá trị nghệ thuật của những chi tiết thần kì ở cuối VB " Chuyện người con gái Nam Xương " của Nguyễn Dữ.
 ộ Biểu điểm- Đáp án :
 - HS chỉ ra được 3 chi tiết kì ảo ở phần cuối câu chuyện: ( 3 điểm)
 + Phan Lang nằm mộng rồi thả rùa
 + Phan Lang gặp nạn, lạc vào động rùa, gặp Linh Phi, được cứu giúp; gặp lại Vũ Nương, được sứ giả của Linh Phi rẽ đường nước đưa về dương thế
 + Vũ Nương hiện về trong lễ giải oan trên bến Hoàng Giang giữa lung linh, huyền ảo rồi lại biến đi mất
 - ý nghĩa của các chi tiết kì ảo: ( 3 điểm)
 + Làm hoàn chỉnh thêm nét đẹp vốn có của nhân vật VN: nặng tình đời, ..
 + Tạo nên một kết thúc phần nào có hậu cho câu chuyện.
 + Thể hiện ước mơ về lẽ công bằng ở đời . 
3) Bài mới: (26 phút)phút)
 - GV giới thiệu vào bài: (1phút)
Hoạt động của GV& HS
Ghi bảng
- GV yêu cầu HS giới thiệu những nét chính về tác giả qua phần đọc chú thích (ộ) ở nhà.
* 1 HS nêu một số những nét chính như ở chú thích (ộ) - SGK.
- GV bổ sung, nhấn mạnh những thông tin chính về 2 tác giả chính của nhóm Ngô gia văn phái là Ngô Thì Chí và Ngô Thì Du.
- GV yêu cầu HS giới thiệu khái quát về tác phẩm.
* HS dựa vào chú thích 1- SGK để trả lời:
- GV bổ sung, nhấn mạnh những thông tin chính.
 + Là cuốn tiểu thuyết lịch sử viết bằng chữ Hán theo lối chương hồi, gồm 17 hồi.
 + TP có tính chất chỉ ghi chép lại sự kiện lịch sử XH có thực, nhân vật thực, địa điểm thực.
- GV hướng dẫn đọc, đọc mẫu 1 đoạn và gọi HS đọc tiếp
- GV cho HS quan sát một lượt các chú thích và yêu cầu HS rút ra nhận xét chung
- GV tích hợp tiết TV: Sự phát triển của từ vựng.
* HS tìm hiểu phần chú thích và rút ra nhận xét.
Phần lớn các từ trong chú thích đều là từ Hán Việt.
Nguyên nhân: Do tác phẩm viết bằng chữ Hán, chịu ảnh hưởng của ngôn ngữ Hán
- Cho HS tìm hiểu nghĩa một số từ khó.
- GV yêu cầu HS cho biết nội dung chính( đại ý ) của VB
ộ GV bổ sung, chốt lại:
Đoạn trích miêu tả chiến thắng lẫy lừng của vua Quang Trung, sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh và số phận lũ vua quan bán nước hại dân.
? Hồi thứ 14 có thể chia làm mấy phần? Nội dung từng phần ?
* HS thảo luận, xác định:
3) Tìm hiểu VB:
HS Theo dõi phần đầu Vb và cho biết:
? Bắc Bình Vương phản ứng như thế nào khi được tin quân Thanh đến Thăng Long và vua Lê thụ phong ?
* HS phát hiện:
? Những phản ứng đó cho thấy đặc điểm nào trong con người Bắc Bình Vương?
? Sau khi nghe lời tướng sĩ, Bắc Bình Vương đã làm những việc gì ?
* HS phát hiện:
? các sự việc đó cho thấy thêm điều gì ở vị vua này ?
ộ GV chốt lại :
Chỉ bằng một vài sự việc tiêu biểu, các tác giả đã cho ta thấy hình ảnh một Nguyến Huệ ngay thẳng, cương trực, biết nghe lẽ phải, căm ghét bọn xâm lược và kẻ bán nước, có ý chí quyết tâm đánh đuổi quân xâm lược.
’ GV chuyển ý kết thúc bài:
Vậy trong cuộc hành binh thần tốc ra Thăng Long, Nguyễn Huệ đã đạt được chiến thắng lẫy lừng như thế nào ta cùng tìm hiểu ở tiết sau.
I/ Tìm hiểu chung : (3 phút)
1) Tác giả:
2) Tác phẩm:
II/ Tiếp xúc văn bản : ( 22 phút)
1) Đọc, tìm hiểu chú thích:
* HS trả lời qua phần chuẩn bị (soạn bài ) câu 1 ở nhà.
2) Đại ý: Đoạn trích miêu tả chiến thắng lẫy lừng của vua Quang Trung, sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh và số phận lũ vua quan bán nước hại dân.
3) Bố cục.
- Phần 1: Từ đầu ..25 tháng chạp năm Mậu Thân ’ Nhận tin cấp báo.. Nguyễn Huệ lên ngôi, cầm quân ra Bắc
- Phần 2: Tiếp..rồi kéo vào thành.
’ Cuộc hành quân thần tốc và chiến thắng lẫy lừng của vua QT.
- Phần 3: Còn lại.
’ Hình ảnh thất bại của bọn xâm lăng và lũ vua quan bán nước.
III/ Hiểu văn bản.
1) Phần 1: Hình tượng người anh hùng Quang Trung.
- Giận lắm, liền họp các tướng sĩ, định thân chinh cầm quân đi ngay.
’ Căm ghét bọn xâm lược và kẻ bán nước.
- Cho đắp đàn, tế cáo trời đất, chế ra áo cổn, mũ miện, lên ngôi hoàng đế, đổi niên hiệu, hạ lệnh xuất quân.
- Biết nghe lẽ phải
- Có ý chí quyết tâm đánh đuổi bọn xâm lược.
4) Củng cố: (2 phút)
 ? Nội dung chính của hồi thứ 14 là gì ?
5) HD về nhà: (1 phút)
 - Nắm chắc những thông tin chính về tác giả, tác phẩm
 ’ Đọc và tự tóm tắt diễn biến cuộc hành quân thần tốc của vua QT ở đoạn 2 của VB để tiết sau học tiếp. 
E/ Rút kinh nghiệm.
..