Giáo án môn học Ngữ văn 9 - Tiết học 76, 77, 78: Ôn tập tập làm văn

NS: Tiết 76- 77- 78
NG(T 76)9A
 9B:
 Ôn tập tập làm văn
I- Mục tiêu cần đạt : Giúp học sinh
- Nắm được các nội dung chính của phần tập làm văn đã học trong ngữ văn 9, thấy được tính chất tích hợp của chúng với văn bản chung
- Thấy được tính kế thừa và phát triển của các nội dung tập làm văn lớp 9 bằng cách so sánh với nội dung các kiểu văn bản đã học ở lớp dưới.
B- Chuẩn bị.
- GV: Soạn chu đáo giáo án.
- HS: Xem lại toàn bộ kiến thức TLV
C- Phương pháp.
- Vấn đáp, quy nạp, thực hành
D- Các bước tiến hành:
I/ ổn định lớp.
II/ Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra việc chuẩn bị bài của học sinh
III/ Bài mới.
HĐ của GV
Ghi bảng
Phần TLV trong Ngữ Văn 9 tập I có trong nội dung lớn nào ?
A- Văn thuyết minh: Kết hợp với các phương thức khác như lập luận giải thích và miêu tả
B- Văn tự sự với 2 trọng tâm:
Tự sự kết hợp với lập luận
Ngoài ra còn có một số nội dung mới trong văn bản tự sự
Đối thoại và độc thoại nội tâm
Người kể và vai trò của người kể chuyện kể trong văn bản tự sự.
H? H? Biện pháp nghệ thuật và miêu tả có vai trò, vị trí, tác dụng ntn trong văn bản thuyết minh ?
- Trong thuyết minh nhiều khi người ta phải kết hợp các biện pháp nghệ thuật và các yếu tố miêu tả để bài viết được sinh động và hấp dẫn.
H? Nêu vd minh hoạ?
- Khi thuyết minh về một ngôi chùa cổ, người thuyết minh phải sử dụng những liên tưởng, tượng tưởng , so sánh nhân hoá như ngôi chùa tự kể chuyện về mình để khơi gợi sự cảm thụ về đối tượng thuyết minh.Đồng thời vận dụng miêu tả để người đọc hình dung ra ngôi chùa có dáng vẻ ntn?Màu sắc, không gian, hình khối....
GV sử dụng bảng thống kê các dữ liệu về văn giải thích, thuyết minh, miêu tả.
H? Văn thuyết minh giống và khác văn miêu tả, giải thích ở chỗ nào ?
Miêu tả:
Có hư cấu, tưởng tượng
Dùng so sánh, liên yưởng
Mang cảm xúc chủ quan ít dùng số liệu cụ thể, chi tiết.
Dùng trong sáng tác văn chương.
ít tính khuôn mẫu
Đa nghĩa
Thuyết minh:
Trung thành với đối tượng cần thuyết minh
Dùng so sánh, liên tưởng
Dùng nhiều số liệu cụ thể
Sử dụng trong cuộc sống
NG( T 77)9A..
 9B:.
? Những nội dung cơ bản của văn tự sự trong chương trình Ngữ văn 9
Nhận diện các yếu tố miêu tả nội tâm, lập luận, đối thoại và độc thoại, người kể trong văn bản tự sự
Kỹ năng kết hợp các phương thức trong một văn bản 
Vai trò, vị trí, tác dụng của các yếu tố miêu tả nội tâm và lập luận
Vai trò, tác dụng của đối thoại, độc thoại.
Thay đổi các hình thức người kể chuyện trong văn bản tự sự
? Nêu vai trò, tác dụng của yếu tố lập luận và miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
- Yếu tố lập luận có tác dụng thuyết phục người nghe, người đọc
Yếu tố miêu tả nội tâm làm nổi bật suy nghĩ, tình cảm, diễn biến tâm lý phức tạp, tinh vi của NV.
Học sinh đưa vd ở trong văn bản đã học trong chương trình Ngữ văn 9 
? Hãy cho vd về 1 đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả nội tâm ? lập luận ?
- VD: Miêu tả nội tâm: Thực sự mẹ không lo lắng... (cổng trường...)
Lập luận: lời dụ quân trước lúc lên đường của Quang Trung.
Cả miêu tả nội tâm và lập luận : đoạn tôi trò chuyện với Bình Tư về Lão Hạc.
H? Thế nào là đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm?
H? Nêu vai trò, tác dụng các hình thức này ?
H? Tìm các VD về đoạn văn tự sự có tác dụng yếu tố đối thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm ?
- Đoạn văn Dế Mèn trêu chị Cốc.
Truyện ngắn " Làng", " Lặng lẽ Sa Pa".
? Tìm các VD về các đoạn tự sự về người kể chuyện theo ngôi thứ nhất ?
Kể theo ngôi thứ 1: Những ngày thơ ấu
? Qua ngôn ngữ 1 nv ? Kể bằng lời kể của người dẫn truyện?
Kể qua ngôn ngữ của một NV 
Kể bằng lời của người dẫn truyện: Lặng lẽ Sa Pa
? Nhận xét tác dụng của mỗi hình thức kể ?
- Tác dụng: HS thảo luận tác dụng của từng cách kể chuyện.
NG(T 78)9A..
 9B:.
? Chỉ ra sự giống nhau của nội dung văn bản tự sự đã học ở lớp 9 so với các lớp dưới ?
- Giống: Kể các sự việc theo mối quan hệ nào đấy: quan hệ nhân quả, quan hệ liên tưởng
Mục đích: nhận thức sự việc.
? Chỉ ra điểm khác nhau ?
- Khác: có sự lặp lại nhưng nâng cao cả về kiến thức và kỹ năng.
GV: Thông qua bảng thống kê để học sinh tính chất nâng cao của văn tự sự lớp 9
? Tại sao trong văn bản tự sự có đủ yếu tố MT,BC, LL mà vẫn gọi là văn bản tự sự.?
Vì các yếu tố đó chỉ đóng vai trò bổ trợ làm nổi bật phương thức biểu đạt chính.
H? Theo em, liệu có vb nào chỉ vận dụng một phương thức biểu đạt duy nhất không?
- Trong thực tế khó có một vb nào chỉ vận dụng một phương thức biểu đạt duy nhất
VD: Tự sự có thể kết hợp miêu tả, nghị luận, biểu cảm, thuyết minh.
Miêu tả có thể kết hợp tự sự, biểu cảm, thuyết minh,
Vì hs cần rèn luyện theo chuẩn mực của nhà trường.
VD: Khi học các yếu tố đối thoại....kiến thức TLV giúp hs hiểu sâu hơn về VB
VD: VB tự sự cung cấp cho hs các đề tài, nội dung và cách kể chuyện, cách dùng ngôi kể ...
HS ôn tập chuẩn bị thi HKI
1- Những nội dung lớn của phần tập làm văn trong Ngữ văn 9
2- Vai trò, vị trí, tác dụng của các biện pháp nghệ thuật và yếu tố, miêu tả trong văn bản thuyết minh
3- Điểm giống và khác nhau giữa văn miêu tả và giải thích
4- Văn tự sự trong ngữ văn 9
5- Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm
Khái niệm
Vai trò tác dụng
Ví dụ:
6-Người kể chuyện trong tác phẩm tự sự:
7- Văn bản tự sự lớp 9 có gì giống và khác các lớp dưới.
8- Trong một văn bản tự sự có đủ yếu tố miêu tả, lập luận mà vẫn gọi đó là văn bản tự sự.
9Kẻ bảng đánh dấu x vào ô trống mà kiểu vb chính có thể kết hợp các yếu tố tương ứng trong nó
10/ Tại sao bài viết của hs phải tuân thủ 3 phần
11/ Sự tích hợp giữa tập làm văn và văn bản:
12/ Sự tích hợp giữa 3 phân môn:
IV/ Củng cố dặn dò.
Về nhà ôn lại toàn bộ kiến thức cả các phần văn, TLV,TV.
Chuẩn bị giấy cho thi học kì
E- Rút kinh nghiệm.
.