Giáo án môn học Ngữ văn 9 - Tiết số 19: Luyện tập tóm tắt văn bản tự sự

Tiết 19: Tập làm văn	 Ngày giảng: 13/9/08
LUYỆN TẬP TÓM TẮT VĂN BẢN TỰ SỰ
I. Mục tiêu cần đạt:
Học sinh:
- Vận dụng kiến thức đã học ở tiết 18 vào luyện tập tóm tắt nhằm củng cố kiến thức.
- Thông qua tích hợp các văn bản đã học, tiếp tục giáo dục lòng yêu thương con người.
- Rèn kĩ năng tóm tắt đúng quy trình, diễn đạt trôi chảy.
II. Chuẩn bị:
 - Giáo viên: PTDH: Bảng phụ ghi phần tóm tắt mẫu.
 - Học sinh: Viết và tập kể tóm tắt ở nhà.
III. Các bước lên lớp:
 1. Ổn định: 8a: / 29 (vắng..)
 2. Bài cũ: 
 a. Câu hỏi:
 - Mục đích của việc tóm tắt văn bản tự sự?
 - Thế nào là tóm tắt văn bản tự sự? Nêu quy trình tóm tắt.
 b. Đáp án: Nêu được mục đích, khái niệm, quy trình ( 10đ )
3. Bài mới: Giới thiệu vào bài.
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN 
VÀ HỌC SINH
PHẦN GHI BẢNG
Gv
Hs
Gv
Hs
Gv
Hs
Hs
Gv
Hs
Gv
Hs
* Hoạt động 1: Ôn lí thuyết
- Thế nào là tóm tắt văn bản tự sự?
- Nêu yêu cầu và quy trình tóm tắt?
+ Trả lời nhanh.
* Hoạt động 2: Hướng dẫn luyện tập
- Cho HS xác định yêu cầu của bài 1 trang 61
- Bảng liệt kê đã nêu được những sự việc tiêu biểu và các nhân vật quan trọng chưa? - - Hãy sắp xếp các sự việc theo thứ tự hợp lý.
- Nêu nhiệm vụ yêu cầu về nội dung và hình thức ( khoảng 10 dòng), phân nhóm trưởng, thư kí.
+ Thảo luận nhóm để tóm tắt văn bản theo thứ tự đã sắp xếp ở trên. (6 phút)
Nhóm 1: Anh - Lộc
Nhóm 2: Long - Nhàn
Nhóm 3: Mai - Tân
Nhóm 4: D Châu – Dương.
 - Theo dõi, hướng dẫn thêm.
+ Gọi một em bất kì trong nhóm tóm tắt.
+ Lớp nhận xét – bổ sung 
- Nhận xét và hoàn chỉnh. 
- Hướng dẫn làm bài tập 2.
- Hãy nêu những sự việc tiêu biểu và các nhân vật quan trọng trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ, sau đó tóm tắt.
- Nhân vật chính trong đoạn trích là ai?
+ Nêu những sự việc chính.
- Thu vở bài soạn ở nhà của học sinh ( 4 đối tượng học sinh) – đọc cho cả lớp nghe và cả lớp nhận xét. Chú ý rèn kĩ năng viết cho học sinh yếu.
- Hướng dẫn làm bài tập 3.
- Tại sao nói văn bản Tôi đi học của Thanh Tịnh và Trong lòng mẹ của Nguyên Hồng rất khó tóm tắt? Nếu muốn tóm tắt ta phải làm gì? 
+ Dịnh hướng: Vì đó là những văn bản trữ tình, chú yếu miêu tả nội tâm nhân vật, ít các sự việc để kể lại.
I. Ôn lí thuyết.
 - Khái niệm.
 - Quy trình.
II. Luyện tập:
 * Bài 1/ tr 62
 - Sắp xếp ý:
 1b ->2a ->3d ->4c ->5g
 6e ->7i ->8h ->9k
 - Tóm tắt:
 “Lão Hạc có một người con trai, một mảnh vườn và một con chó vàng. Con trai lão đi đồn điền cao su, lão chỉ còn một mình với cậu vàng. Vì muốn giữ mảnh vườn cho con, lão đành phải bán chó, mặc dù lão rất buồm và đau xót. Lão đã mang tất cả tiền dành dụm được gởi ông giáo và nhờ trông coi mảnh vườn. Cuộc sống ngày một khó khăn, lão kiểm được gì ăn nấy và từ chối tất cả những gì ông giáo giúp.Một hôm lão xin Binh Tư một ít bã chó, nói là để giết chó và cùng ăn. Oâng giáo buồn khi nghe Bimh Tư kể chuyện ấy. Nhung rồi lão bỗng chết – cái chết thật giữ dội và thảm khốc, cả làng không ai hiểu trừ Binh Tư và ông giáo.”
* Bài 2 / tr 62:
- Nhân vật chính: Chị dậu.
- Sự việc chính:
+ Chị dậu chăm sóc chồng ốm.
+ Chị đánh lại người nhà lý tưởng để bảo vệ chồng.
* Bài 3 tr / 62 
+ Ít các sự việc
+ Chủ yếu miêu tả nhữgn diễn biến trong đời sống nội tâm của nhân vật
4. Củng cố: Qua tiết luyện tập em rút ra được kinh nghiệm gì về tom tắt văn bản tự sự?
5. Hướng dẫn về nhà:
- Tiếp tục tập tóm tắt các văn bản đạ học bằng lời văn của mình.
- Chuẩn bị cho tiết trả bài làm văn số 1:
 + Đọc lại bài viết của minh, tự rút ra những ưu – khuyết điểm chính.
 + Lập lại dàn ý và viết lại bài đối với những bài viết dưới điểm trung bình.
*******************************