BÀN VỀ ĐỌC SÁCH
(Trích)
Chu Quang Tiềm
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức:Giúp hs hiểu được sự cần thiết của việc đọc sách và phương pháp đọc sách qua bài văn nghị luận sâu sắc,giàu tính thuyết phục của Chu quang Tiềm.
2.Kỹ năng:Rèn luyện thêm cách viết văn nghị luận qua việc lĩnh hội bài nghị luận ,kĩ năng tìm và phân tích luận điểm,luận chứng trong văn bản nghị luận.
3.Thái độ: giáo dục cho học sinh ý thức tự đọc sách và liên hệ thực tế trong đời sống hàng ngày chuyên mục Mỗi ngày một cuốn sách (chương trình Chào buổi sáng của đài THVN).
B.CHUẨN BỊ
Gv:giáo án.Một vài chương trình nói trên trong t/gian gần đây.Truyện ngắn Sách và Tôi đã học tập ntn của M.Gor-ki.
Hs:trả lời các câu hỏi trong Sgk.
C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY –HỌC.
1.Ô.Đ.T.C.
2. Kiểm tra bài cũ:Kiểm tra sự chuẩn bị của hs.
3. Bài mới.
(Gtb) Chu Quang Tiềm-nhà Mĩ học và lí luận văn học nổi tiếng của TQ.Ông bàn về đọc sách lần này không phải là lần đầu.bài viết này là kết quả của quá trình tích luỹ kinh nghiệm,dày công suy nghĩ,là những lời bàn tâm huyết của người đi trước muốn truyền lại cho các thế hệ sau.Để hiểu rõ hơn về vấn đề này chúng ta cùng tìm hiểu nội dung bài học.
Tuần 20 Ngày soạn:1/1/2009 Tiết 91-92 Ngày dạy: 4/1/2009 Văn bản BÀN VỀ ĐỌC SÁCH (Trích) Chu Quang Tiềm A. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức:Giúp hs hiểu được sự cần thiết của việc đọc sách và phương pháp đọc sách qua bài văn nghị luận sâu sắc,giàu tính thuyết phục của Chu quang Tiềm. 2.Kỹ năng:Rèn luyện thêm cách viết văn nghị luận qua việc lĩnh hội bài nghị luận ,kĩ năng tìm và phân tích luận điểm,luận chứng trong văn bản nghị luận. 3.Thái độ: giáo dục cho học sinh ý thức tự đọc sách và liên hệ thực tế trong đời sống hàng ngày chuyên mục Mỗi ngày một cuốn sách (chương trình Chào buổi sáng của đài THVN). B.CHUẨN BỊ Gv:giáo án.Một vài chương trình nói trên trong t/gian gần đây.Truyện ngắn Sách và Tôi đã học tập ntn của M.Gor-ki. Hs:trả lời các câu hỏi trong Sgk. C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY –HỌC. 1.Ô.Đ.T.C. 2. Kiểm tra bài cũ:Kiểm tra sự chuẩn bị của hs. 3. Bài mới. (Gtb) Chu Quang Tiềm-nhà Mĩ học và lí luận văn học nổi tiếng của TQ.Ông bàn về đọc sách lần này không phải là lần đầu.bài viết này là kết quả của quá trình tích luỹ kinh nghiệm,dày công suy nghĩ,là những lời bàn tâm huyết của người đi trước muốn truyền lại cho các thế hệ sau.Để hiểu rõ hơn về vấn đề này chúng ta cùng tìm hiểu nội dung bài học. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung Hoạt động 1 Hướng dẫn hs tìm hiểu tác giả-tác phẩm và chú thích . H: Em hãy nêu những thông tin chính về tác giả,tác phẩm. -Gv nhấn mạnh một số thông tin chính -Kết hợp với Sgk giải thích một số từ khó. -Chú ý từ học vấn và học thuật. Hoạt động 2 -Hướng dẫn hs đọc-tìm hiểu nội dung văn bản. -Gv hướng dẫn đọc-đọc mẫu,gọi hs đọc v/b.Nhận xét cách đọc. -Đọc rõ ràng,mạch lạc,nhưng vẫn với giọng tâm tình nhẹ nhàng như lời trò chuyện.Chú ý các hình ảnh so sánh trong bài. H:Văn bản trên thuộc kiểu loại văn bản nào?Dựa vào yếu tố nào để xác định đúng tên kiểu loại v/n bản này? H:Bố cục của v/b có thể chia thành mấy phần?Nội dung chính từng phần? (Nêu những luận điểm chính của v/b) H:Luận điểm đầu tiên cần bàn luận là gì? H:Tác giả đã lí giải tầm quan trọng và sự cần thiết của việc đọc sách đối với mỗi người ntn?Mối quan hệ giữa đọc sách và học vấn ra sao? H:Trong thời đại hiện nay,để trau dồi học vấn,ngoài con đường đọc sách còn có con đường nào khác?Tìm ví dụ. H:So sánh những con đường đó,chẳng hạn so sánh con đường văn hoá nghe-nhìn với đọc sách,từ đó rút ra kết luận về tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách hiện nay. H:Em hiểu câu:Có được sự chuẩn bị như thế thì một con người mới có thể làm được cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn,nhằm phát hiện thế giới mới ntn? H:Em hãy nhận xét về cách lập luận của tác giả? TIẾT 2. Chuyển ý:Nhưng tác giả không tuyệt đối hoá,thần thánh hoá việc đọc sách.ông đã chỉ ra hạn chế trong sự phát triển hai trở ngại-hai cái haị trong nghiên cứu,trau dồi học vấn,trong đọc sách.Đó là gì?và tác hại của chúng ntn?Chúng ta cùng tìm hiểu ở pần 2. -Học sinh đọc tiếp đoạn 2,chú ý 2 đoạn văn so sánh:giống như ăn uống;giống như đánh trận. H:Đọc sách có dễ không?Tại sao cần lựa chọn sách khi đọc -Gv nêu vấn đề thảo luận:Cái hại đầu tiên trong vấn đề đọc sách hiện nay,trong tình hình sách nhiều vô kể là gì?để chứng minh cho cái hại đó,tác giả so sánh,biện thuyết ntn?Em có tán thành luận chứng của tác giả hay không?Ý kiến của em về những con mọt sách(những người đọc rất nhiều,rất ham mê đọc sách)? Gv:Quý hồ tinh bất quý hồ đa(ít mà tinh còn hơn nhều mà dối)chẳng có gì.Lối học ấy vô bổ,lãng phí thời gian và công sức mà còn có hại.So với việc ăn uống vô tội vạ,ăn tươi nuốt sống.các thứ không tiêu hoá được tích càng nhiều ngày càng sinh bệnh.Những con mọt sách không đáng yêu mà đáng chê khi chỉ chúi mũi vào sách vở,chẳng chú ý đến chuyện gì khác,thành xa rời thực tế,như sống trên mây. Gv:Cái hại thứ hai là sách nhiều nên dễ lạc hướng,chọn lầm phải những cuốn sách nhạt nhẽo tầm phào vô bổ,độc hại(kích động tình dục,ăn chơi thác loạn,bạolực phản động chống phá chính quyền nhà nước,chia rẽ dân tộc,tôn giáo,mê tín dị đoan)gây lãng phí tiền bạc,thời gian,công sức,tự hại mình,tiền mất tật mang. H:Theo ý kiến của tác giả cần lựa chọn sách ntn khi đọc? H:Em hiểu ntn về sách phổ thông và sách chuyên môn?Cho một vài ví dụ.nếu được chọn sách chuyên môn,em yêu thích và lựa chọn loại sách chuyên môn nào? Gv:Tác giả bài viết đã khẳng định thật đúng đắn rằng “Trên đời không có học vấn nào là cô lập,tách rời các học vấn khác”,vì thế “không biết rộng thì không thể chuyên,không thông thái thì không thể nắm gọn.Ý kiến này chứng tỏ kinh nghiệm sự từng trải của một học giả lớn. H:Cách đọc sách đúng đắn nên ntn?Cái hại của việc đọc hời hợt được tác giả chế giễu ra sao? Hoạt động 3 Hướng dẫn hs rút ra nội dung và nghệ thuật của v/b. Qua văn bản ,tác giả đã làm nổi bật được vấn đề gì trong hệ thống các luận điểm và các lí lẽ,dẫn chứng? H:Đặc sắc nghệ thuật của bài nghị luận là gì? H:Phương thức biểu đạt chính của v/b là gì? -Nêu những thông tin chính về tác giả-tp theo Sgk. -Hs giải thích và lắng nghe. -Nghe hướng dẫn-đọc mẫu-đọc văn bản. -Cá nhân xác định,phát biểu ý kiến. +V/b nghị luận(lập luận giải thích một vấn đề xã hội). +Dựa vào hệ thống luận điểm, cách lập luận và tên v/b để xác định kiểu loại-thể loại v/b. -Bố cục:3 phần: 1:đầu->thế giới mới=>Tầm quan trong,ý nghĩa cần thiết của việc đọc sách. 2.tt->hao lực lượng=>Những khó khăn,nguy hại của việc đọc sách trong tình hình hiện nay. 3.Bàn về phương pháp chọn sách và đọc sách. -Cá nhân nêu theo bố cục đã phân chia. -Theo dõi trong Sgk và trả lời câu hỏi. +Tác giả đặt nó trong mqh vơi học vấn của con người. từ đó đưa ra các lí lẽ -hs liệt kê các lí lẽ; +Đọc sách là con đường quan trọng của học vấn.(không phải duy nhất). +Nhưng học vấn là gì?là thành quả tích luỹ lâu dài của nhân loại. +Coi thường,không đọc sách là là xoá bỏ quá khứ,là kẻ thụt lùi,lạc hậu,kiêu ngạo một cách ngu xuẩn. + Đọc sách là để trả nợ quá khứ,là hưởng thụ kiến thức +Chuẩn bị hành trang để tiến xa hơn trên con đường học tập -Hs so sánh và rút ra nhận xét: ->văn hoá nghe-nhìn thực tế đang là những con đường học tập quan trọng nhưng không thay thế được cho việc đọc sách. -Cá nhân tự bộc lộ. -Nhận xét:lập luận hợp lí lẽ,thấu tình đạt lí và kín kẽ,sâu sắc. . -Nghe chuyển ý. -Đọc đoạn 2. -Hs bàn luận –trao đổi-trả lời theo tổ nhóm: -Nhóm 1-3 trả lời. -Nhóm 2-4 nhận xét bổ sung. +So sánh với cách đọc sách của người xưa:đọc kĩ càng,nghiền ngẫm từng câu từng chữ -Lắng nghe. +So sánh:giống như đánh trận và như kẻ trọc phú khoe của. +Cách so sánh khá mới mẻ mà vấn quen thuộc và khá lí thú. . Trình bày theo Sgk. Sách chọn nên hướng vào 2 loại: -Loại phổ thông(đọc trong thời PT). -Loại chuyên môn(chọn đọc suốt đời). -Hs tự do lựa chọn và phát biểu mong ước của bản thân. -Lắng nghe. ... -Phát hiện –trình bày: Tác hại:đọc hời hợt như cưỡi ngựa qua chợ,mắt hoa ý loạn như trọc phú khoe của,lừa mình dối ngưòi,thể hiện phẩm chất tầm thường tháp kém. -Có nhiều cách đọc –hiểu khác nhau -Hs trao đổi và trình bày -Nghị luận giải thích. I.Tìm hiểu chung. 1.Tác giả:Chu Quang Tiềm(1877-1986) là nhà lí luận văn học-nhà mĩ học nổi tiếng Trung Quốc. 2.Tác phẩm:Bàn về đọc sách được trích trong cuốn Danh nhân TQ bàn về niềm vui,nỗi buồn của việc đọc sách(1995). II.Đọc-Hiểu văn bản. 1.Tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách. -Sách rất quan trọng đối với mỗi con người. +Sách ghi chép cô đúc và lưu truyền mọi tri thức,mọi thành tựu mà loài người tìm tòi,tích luỹ qua từng thời đại. +Sách là những cột mốc trên con đường phát triển học thuật của nhân loại. +Sách là kho tàng quý báu của di sản tinh thần mà loài người thu lượm,suy ngẫm suốt mấy nghìn năm nay. -Ý nghĩa: +Đọc sách là con đường tích luỹ nâng cao vốn tri thức. +Đọc sách là sự chuẩn bị để có thể vững vàng trên con đường học vấn và phát hiện thế giới mới. =>Cách lập luận hợp lí lẽ,thấu tình đạt lí và kín kẽ,sâu sắc làm nổi bật đựoc tầm qua trọng và ý nghĩa của việc đọc sách. 2.Những khó khăn và thiên hướng sai lệch khi đọc sách. -Hai thiên hướng sai lệch thường gặp: +Sách nhiều khiến ta không chuyên sâu,dễ sa vào lối ăn tươi nuốt sống chứ không kịp tiêu hoá,không biết nghiền ngẫm. +Sách nhiều,khó chọn lựa,lãng phí thời gian và sức lực với những cuốn không thật có ích. =>Cách so sánh của tác giả khá mới mẻ mà vẫn quen thuộc và khá lí thú. 3.Cách lựa chọn và phương pháp đọc sách. a.Cách chọn sách. -Không đọc nhiều,lung tung mà chọn cho tinh,đọc cho kĩ những cuốn thật sự có ích. -Cần đọc kĩ các cuốn sách,tài liệu thuộc hoặc gần gũi với lĩnh vực chuyên môn,chuyên sâu của mình. b.Cách đọc sách. -Không nên đọc lướt qua mà mà phải vừa đọc vừa suy nghĩ “trầm ngâm tích luỹ,tưởng tượng tự do”nhất là cuốn sách có giá trị. -Không nên đọc tràn lan tuỳ hứng mà cần có kế hoạch và có hệ thống. =>Theo tác giả còn là chuyện rèn luyện tính cách,chuyện học làm người. III.Tổng kết. 1.Nội dung:Qua v/b ,tác giả đã nói lên được tầm quan trọng,ý nghĩa và phương pháp đọc sách một cách sâu sắc. 2.Nghệ thuật:nghị luận giải thích; luận điểm sáng rõ,logic;lập luận chặt chẽ,kín kẽ,lời văn bình dị,so sánh hình ảnh thú vị. Hoạt động 3 Củng cố-Dặn dò. -Chú ý hệ thống các luận điểm trong bài văn. -Về nhà học bài,chuẩn bị bài mới. ****************************************************************** Tuần 20 Ngày soạn:3/1/2009 Tiết 93 Ngày dạy: 6/1/2009 Tiếng Việt KHỞI NGỮ A. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức:Giúp hs nhận biết khởi ngữ,phân biệt khởi ngữ với chủ ngữ của câu. -Nhận biết công dụng của khởi ngữ là nêu đề tài của câu chứa nó(câu hỏi thăm dò như sau: “Cái gì là đối tượng được nói đến trong câu này?”). -Biết đặt những câu có khởi ngữ. 2.Kỹ năng:rèn kỹ năng nhận diện khởi ngữ và vận dụng khởi ngữ trong nói,viết. 3.Thái độ: giáo dục cho học sinh ý thức đặt câu có khởi ngữ hợp lí để đặt hiệu quả cao trong giao tiếp. B.CHUẨN BỊ Gv:giáo án Hs:Xem trước bài mới C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY –HỌC. 1.Ô.Đ.T.C. 2. Kiểm tra bài cũ:Kiểm tra sự chuẩn bị của hs. 3. Bài mới. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung Hoạt động 1 Hướng dẫn hs tìm hiểu đặc điểm, công dụng của khởi ngữ trong câu. H:Các từ ngữ in đậm trong ba ví dụ a,b,c có vị trí và quan hệ với vị ngữ khác với chủ ngữ trong câu ntn? H:Em hãy nhận xét về vị trí và công dụng của từ in đậm trong câu. H:Trước các từ ngữ in đậm nói trên,có thể thêm những quan hệ từ nào? H:Những từ in đậm trên được gọi là khởi ngữ.Vậy khởi ngữ có đặc điểm và công dụng gì? -Gv yêu cầu hs lấy ví dụ thêm: -Gv lấy vd mẫu: 1.Múa, cô ấy dẻo lắm. KN CN VN 2.Làm bài tập ở nhà, bạn ấy không KN CN VN bao giờ quên. Hoạt động 2 Hướng dẫn hs làm các bài tập trong Sgk. -Gv yêu cầu hs đọc các bài tập 1,2 và là trên bảng,còn lại làm vào vở. -Y/c hs tìm khởi ngữ và chuyển phần in đậm thành khởi ngữ. -Hs trao đổi,thảo luận và trả lời =Phân biệt các từ ngữ in đậm với CN: a.Còn anh,anh không ghìm nổi xúc động. -Từ anh không in đậm là CN. -Từ in đậm đứng trước CN và không có q/hệ trực tiếp với VN theo quan hệ C-V. b.Giàu ,tôi cũng giàu rồi -Giàu:đứng trước CN và báo trước nội dung thông tin trong câu. c.các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ. -Cụm từ in đậm đứng trước CN và thông báo về đề tài được nói đến trong câu. -Trước các từ in đậm có thể thêm các qht như: a.Còn(đối với) anh b.(Về) giàu -Nêu khái quát,Gv chốt. -Hs lấy ví dụ cá nhân. .. -Cá nhân làm vào vở tìm ra khởi ngữ trong đoạn trích. I.Đặc điểm và công dụng của khởi ngữ trong câu. 1.Ví dụ/Sgk. 2.Nhận xét. -Xác định CN trong câu chứ từ ngữ in đậm. a.Anh (không in đậm). b.CN:tôi. c.CN:chúng ta. -Phân biệt các từ in đậm với CN: +Về vị trí:Các từ in đậm đứng trước CN. +Về quan hệ với VN:Các từ in đậm không có quan hệ CV với VN.(Chỉ là thành phần phụ). -Các từ in đậm nêu lên đề tài được nói đến trong câu. -Trước các từ in đậm có thể thêm qht . *Ghi nhớ/Sgk. II.Luyện tập. 1.Tìm khởi ngữ trong đoạn trích. a.Điều này. b.đối với chúng mình. c.Một mình. d.Làm khí tượng. e.Đối với cháu. 2. Chuyển phần in đậm thành khởi ngữ. a.Làm bài,anh ấy cẩn thận lắm. b.Hiểu thì tôi hiểu rồi,nhưng giải thì tôi chưa giải được. Hoạt động 3 Củng cố-Dặn dò. - Đặc điểm và công dụng của khởi ngữ trong câu. - Về nhà học bài,lấy thêm ví dụ và nhận biết khởi ngữ .Tự chuyển giống như bài tập 2. ****************************************************************** Tuần 20 Ngày soạn:4/1/2009 Tiết 94 Ngày dạy: 7/1/2009 Tập làm văn PHÉP PHÂN TÍCH VÀ TỔNG HỢP A. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức:Giúp hs nắm được khái niệm phân tích và tổng hợp,biết vận dụng các phép lập luận phân tích và tổng hợp trong tập làm văn nghị luận. 2.Kỹ năng:Rèn luyện kỹ năng phân tích và tổng hợp trong khi nói,viết. 3.Thái độ: giáo dục cho học sinh luôn cóý thức phân tích tổng hợp một cách chắc chắn,chính xác những điều cần nói,viết.. B.CHUẨN BỊ Gv:giáo án Hs:Xem trước bài mới C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY –HỌC. 1.Ô.Đ.T.C. 2. Kiểm tra bài cũ:không. 3. Bài mới. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung Hoạt động 1 Hướng dẫn hs tìm hiểu phép lập luận phân tích và tổng hợp. -Gv yêu cầu hs đọc văn bản Trang phục và trả lời câu hỏi. H:Thông qua một loạt dẫn chứng ở đoạn mở bài,tác giả đã rút ra nhận xét về vấn đề gì? H:Hai luận điểm chính trong văn bản là gì? H:Để xác lập hai luận điểm trên,tác giả đã dùng phép lập luận nào? Gv:Các phân tích trên làm rõ nhận định của tác giả là:ăn mặc ra sao cũng phải phù hợp với hoàn cảnh riêng của mình và h/c chung nơi công cộng hay toàn xã hội. H:Để chốt lại vấn đề,tác giả đã dùng phép lập luận nào?Phép lập luận này thường đứng ở vị trí nào trong văn bản? H:Phép lập luận này thường đặt ở vị trí nào trong bài văn? H:Vai trò của phép lập luận phân tích và tổng hợp? Hoạt động 2 Hướng dẫn hs làm bài tập trong sgk. -Gv yêu cầu hs trình bày những lí do phải chọn sách để đọc. H:Tác giả đã nêu tầm quan trọng của việc đọc sách ntn? H:Em hiểu phân tích có vai trò ntn trong lập luận? -Hs đọc văn bản ,trao đổi,thảo luận và lần lượt trả lời từng câu hỏi. -Nhóm 2-4 trả lời. -Nhóm 1-3 nhận xét. -Nhận xét về vấn đề: +Ăn mặc chỉnh tề (cụ thể đó là sự đồng bộ,hài hoà giữa quần áo với giày tấttrong trang phục của con người). -Hai luận điểm chính: +Thứ nhất,trang phục phải phù hợp với hoàn cảnh,tức là tuân thủ những quy tắc ngầm mang tính văn hoá xã hội. +Thứ hai,trang phục phải phù hợp với đạo đức,tức là giản dị và phù hợp với môi trường sống xung quanh. ->Tác giả đã dùng phép lập luận phân tích,cụ thể: a.Lđ1:Ăn cho mình,mặc cho người. -Cô gái một mìnhmóng tay. -Anh thanh niênlà phẳng tắp. -Đi đám cướilấm bùn. -Đi dự đám tangoang oang. ->Sau khi phân tích những dẫn chứng cụ thể,tác giả đã chỉ ra một quy tắc ngầm chi phối cách ăn mặc của con người,đó là văn hoá xã hội. b.Lđ 2:Y phục xứng kì đức. -Dù mặc đẹp đến đâumà thôi. -Xưa naymôi trường. -Tác giả chốt vấn đề bằng cách dùng phép lập luận tổng hợp bằng một kết luận ở cuối v/b:Thế mới biếtđẹp. =>Phép đối chiếu. -Vị trí:cuối bài hay đoạn văn. -Trao đổi và nêu vai trò của hai phép lập luận trên. .. -Hs thực hiện theo nhóm,tự khái quát và ghi vào vở. -Dựa vào văn bản để nêu những lí do. -Liệt kê theo Sgk về tầm quan trọng của việc đọc sách. -Hs trao đổi và rút ra nhận xét -Cá nhân nêu. I.Tìm hiểu phép lập luận phân tích và tổng hợp. -Văn bản:Trang phục. *Phép phân tích; -Để xác lập hai luận điểm chính tác giả đã dùng phép lập luận phân tích,cụ thể: +Lđ1:Ăn cho mình,mặc cho người +Lđ2:Y phục xứng kì đức. -Để phân tích nội dung của luận điểm,tác giả đã sử dụng biện pháp so sánh,đối chiếu,lập luận giải thích, chứng minh. -Sau khi phân tích các dẫn chứng cụ thể,tác giả đã chỉ ra một quy tắc ngầm chi phối cách ăn mặc của con người,đó là văn hoá xã hội(lđ1). -Các phân tích ở lđ 2 làm rõ nhận định của tác giả “ăn mặc ra sao cũng phải phù hợp với hoàn cảnh riêng của mình và h/c chung nơi công cộng hay toàn xã hội.” -Phép lập luận tổng hợp. -Để chốt lại vấn đề,tác giả dùng phép lập luận tổng hợp bằng một kết luận ở cuối v/b. +Trang phục hợp văn hoá,hợp đạo đức,hợp môi trường mới là trang phục đẹp. -Vai trò của phép phân tích và tổng hợp. +Phân tích:giúp ta hiểu sâu sắc các khía cạnh khác nhau của trang phục đối với từng người,trong từng hoàn cảnh cụ thể. +Tổng hợp:giúp ta hiểu ý nghĩa văn hoá và đạo đức của cách ăn mặc.. *Ghi nhớ/Sgk. II.Luyện tập 1.Phân tích luận điểm theo nguyên tắc bắc cầu,mỗi sự việc đều liên quan đến nhau và đi đến khẳng định:Đọc sách vẫn là con đường quan trọng của học vấn. 2.Phân tích lí do phải chọn sách để đọc: -Sách nhiều,chất lượng khác nhau nên phải chọn sách mà đọc. -Sức ngưòi có hạn. -Chọn những cuốn sách cơ bản ,đích thực,không đọc những cuốn vô thưởng vô phạt. -Đọc sách cũng như đánh trận:đọc cái cơ bản nhất,cần thiết nhất cho công việc và cuộc sống của mình. 3.Phân tích cách đọc sách.Tầm quan trọng của đọc sách. -Không đọc thì không có điểm xuất phát cao. -Đọc là con đường ngắn nhất để tiếp cận tri thức. -Không chọ lọc sách thì đời người ngắn ngủi đọc không xuể,không hiệu quả. -Đọc ít mà kĩ. 4.Phương pháp phân tích rất cần thiết trong lập luận,vì có qua sự phân tích lợi- hại,đúng-sai,thì các kết luận rút ra mới có sức thuyết phục. Hoạt động 3 Củng cố-Dặn dò. -Về nhà học bài,làm bài tập còn lại và -Chuẩn bị bài mới:Luyện tập phân tích và tổng hợp. ************************************************************** Tuần 20 Ngày soạn:5/1/2009 Tiết 95 Ngày dạy:8/1/2009 Tập làm văn LUYỆN TẬP PHÂN TÍCH VÀ TỔNG HỢP A. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức:Giúp hs có kĩ năng phân tích và tổng hợp trong lậpluận. 2.Kỹ năng:Rèn luyện kỹ năng viết văn bản phân tích và tổng hợp. 3.Thái độ: giáo dục cho học sinh ý thức lập luận một cách chắc chắn trong nói,viết. B.CHUẨN BỊ Gv:giáo án Hs:Xem trước bài mới C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY –HỌC. 1.Ô.Đ.T.C. 2. Kiểm tra bài cũ:không. 3. Bài mới. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung Hoạt động 1 HD học sinh làm bài tập 1. -GV cho HS đọc yêu cầu của Bt 1 HS thảo luận theo nhóm : các đoạn văn đã vận dụng phép lập luận nào và vận dụng như thế nào?( cả hai đọc a,b) Hoạt động 2 - GV cho HS phân tích bản chất của lối học đối phó để nêu những tác hại của nó. Sau đó yêu cầu HS phân tích tác hại của nó. Hoạt động 3 -Dựa vào văn bản “ Bàn về đọc sách” của Chu Quang Tiềm hãy phân tích các lí do khiến mọi người phải đọc sách? (nếu không còn thời gian thì cho HS về nhà làm). Hoạt động 4 -GV cho HS dựa vào những điều đã phân tích ở “ Bàn về đọc sách” viết đoạn văn tổng hợp. (nếu không còn thời gian thì cho HS về nhà làm). - HS: Đọc bài. - Thảo luận nhóm trong thời gian 2 phút và cử đại diện trình bày kết quả. - HS trình bày từng vấn đề , sau đó viết bài trình bày vấn đề bằng lời văn . - HS: dựa vào VB đã học để làm bài. - HS tự viết tổng hợp vào vở. Bài tập 1: a/ Đoạn văn vận dụng phép lập luận phân tích , để phân tích cái hay của bài “Thu điếu”ở các mặt: -Cái hay ở các điệu xanh. -Ở những cử động. -Ở các vần thơ. -Ở chữ không non ép. -Ở mỗi mặt tác giả lại nêu ra những ví dụ cụ thể. b/ Đoạn văn phân tích nguyên nhân của sự thành đat: -Đoạn đầu chỉ ra nguyên nhân khách quan. -Đoạn sau phân tích từng quan niệm đúng - sai thế nào và kết luận lại ở việc phân tích nguyên nhân chủ quancủa mỗi người. Bài tập 2: Để thực hiện yêu cầu này phải vừa phân tích vừa tổng hợp. ( Đã có trong sách bài tập) * Phân tích lối học đối phó: -Không lấy việc học làm mục đích, xem học là phụ. -Học bị động cốt để đối phó với sự đòi hỏi của thầy cô, của thi cử. => Tổng hợp: Không có hứng thú dẫn đến hiệu quả thấp. ( tác hại) * Phân tích lối học đối phó : -Học hình thức không đi sâu vào kiến thức, nội dung của bài học. => Tổng hợp : dù có bằng cấp nhưng đầu óc rỗng tuếch. Bài tập 3:Lí do khiến mọi người phải đọc sách: -Sách đúc kết kiến thức của nhân loại tích lũy từ xưa đến nay. -Muốn tiến bộ, phát triển thì phải đọc sách. -Không cần đọc nhiều mà phải đọc kĩ, hiểu sâu, nắm chắc nội dung. -Ngoài đọc sách chuyên môn cần đọc những sách khác có kiến thức liên quan. Bài tập 4: Tóm lại, muốn đọc sách có hiệu quả phải chọn những sách quan trọng mà đọc cho kĩ, chú trọng đọc rộng để hỗ trợ cho việc nghiên cứu chuyên sâu. Hoạt động 5 Củng cố-Dặn dò. -Về nhà học bài,làm bài tập 3,4(nếu còn). -Chuẩn bị bài mới:Tiếng nói văn nghệ. ****************************************************************
Tài liệu đính kèm: