Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tiết 118: Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

Ngày soạn: 23/ 2/ 2011
Ngày giảng: 24/ 2/ 2011
Tiết 118
NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN 
(HOẶC ĐOẠN TRÍCH)
A. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Những yêu cầu đối với bài nhị luàn về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích
- Cách tạo lập văn bnar nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích.
2. Kĩ năng
- Nhận diện được bài nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích và kĩ năng làm bài nghị luận thuộc dạng này
- Đưa ra những nhận xét, đánh giá về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích đã học trong chương trình.
3. Thái độ
- Giáo dục Hs ý thức học bài 
B. CHUẨN BỊ
	Bài soạn, bảng phụ
C. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY- HỌC
1. Ổn định
2. Kiểm tra ( 5’)
? Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lý.
3. Bài mới
– Giới thiệu
Hoạt động của Gv và Hs
Tg
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1
- HS đọc VB
? Vấn đề nghị luận của VB này là gì 
Lưu ý HS:
- Vấn đề nghị luận chính là tư tưởng cốt lõi, là chủ đề của bài văn nghị luận à là mạch ngầm.
- Những phẩm chất, đức tính đẹp đẽ, đáng yêu.
? Hãy đặt nhan đề cho VB ?
? Vấn đề nghị luận được người viết triển khai thông qua những luận điểm nào ? Tìm những câu nêu lên hoặc cô đúc luận điẩm của VB ?
? Để khẳng định các luận điểm, người viết đã lập luận như thế nào ? ( dẫn dắt, phân tích, chứng minh)
? Nhận xét về những luận cứ mà người viết đưa ra ?
? Nhận xét bố cục bài viết ?
Hãy chỉ rõ từng phần.
? Từ VB nghị luận trên em hiểu như thế nào về nghị luận tác phẩm truyện
 - HS đọc ghi nhớ
Hoạt động 2
HS đọc đoạn văn
Vấn đề nghị luận của đoạn văn là gì ?
? câu văn mang luận điểm?
? Tác giả tập trung vào việc phân tích nỗi buồn hay phân tích hành động nhiệm vụ Lão Hạc ? Tại sao ?
? Các ý kiến ấy giúp ta hiểu gì về nhân vật ?
20
17
I. Tìm hiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
1 . Văn bản (SGK- 61)
2 . Nhận xét
a, Vấn đề nghị luận: Vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên trong Lặng lẽ Sa Pa.
à Là bài nghị luận về tác phẩm truyện.
- Nhan đề:
+ Sa Pa không lặng lẽ
+ Xao xuyến Sa Pa
+ Một vẻ đẹp nơi Sa Pa lặng lẽ.
+ Sức mạnh của niềm đam mê.
b, bàn về vẻ đẹp của anh thanh niên tác giả bài văn nghị luận đã nêu ra 3 luận điểm:
- Nhân vật anh thanh niên  gian khổ của mình.
- Anh thanh niên này thật đáng yêu  chu đáo.
- Người thanh niên hiếu khách  khiêm tốn.
* Những câu mang luận điểm
- Đoạn 1:
2 câu: Dù được miêu tả ít hay nhiều  mờ.
- Đoạn 2:
câu: Trước tiên  của mình.
- Đoạn 3: Những anh thanh niên  chu đáo.
- Đoạn 4: Công việc vất vả  khiêm tốn
- Đoạn 5: Cuộc sống của chúng ta  tin yêu.
c, Mỗi luận điểm được tác giả phân tích, chứng minh bằng những dẫn chứng cụ thể lấy từ tác phẩm.
- Các luận cứ xác đáng sinh động tiêu biểu bởi đó là những chi tiết hình ảnh đặc sắc nhất của tác phẩm.
- Bài viết có bố cục rõ ràng mạch lạc 3 phần.
Mở bài: Nêu vấn đề
Giới thiệu nhân vật và vẻ đẹp đáng yêu của nhân vật.
Thân bài: Phân tích diễn giải
Trình bày từng vẻ đẹp ở người thanh niên bằng những luận điểm rõ ràng 
Kết bài: Nâng cao vấn đề nghị luận.
- Nhận xét, đánh giá về nhân vật, sự kiện, chủ đề hay nghệ thuật của tác phẩm.
3 . Ghi nhớ
SGK (63)
 II . Luyện tập
1 . Đọc bài viết 
2 . Nhận xét
Nghị luận vấn đề: Tình thế lựa chọn sống, chết và vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật Lão Hạc.
Câu 1: Từ việc  từ đầu
- Tập trung phân tích diễn biến tâm trạng nội tâm của nhân vật vì đó là một quá trình chuẩn bị cho cái chết dữ dội của nhân vật.
à Làm sáng tỏ một nhân cách đáng kính trọng, một tấm lòng hi sinh cao quý.
* Củng cố, dặn dò(2’)
- Em hiểu nh thế nào về văn nghị luận một tác phẩm truyện.
- Học bài, chuẩn bị bài.