Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tiết 124: Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ

Ngày soạn: 6/ 3/ 2011
Ngày giảng: 7/3/ 2011
Tiết 124
NGHỊ LUẬN VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ
A. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Hiểu đặc điểm, yêu cầu đối với bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
2. Kĩ năng
- Nhận diện được bài nghị luần về một đoạn thơ, bài thơ
- Tạo lập văn bản nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ.
3. Thái độ
- Giáo dục hs ý thức học tập tốt
B. CHUẨN BỊ
- Gv: Giáo án
- Hs: Soạn bài 
C. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY- HỌC
1.Ổn định
2. Kiếm tra
- Không
3. Bài mới
Hoạt động của gv và hs
tg
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1
- Hs đọc sgk
? Vấn đề nghị luận của văn bản là gì ?
Gv Kết luận 
? Văn bản nêu lên những luận điểm gì về hình ảnh mùa xuân trong bài thơ” Mùa xuân nho nhỏ”?
? Người viết đã sử dụng luận cứ nào để làm sáng tỏ các luận điểm đó?
- Để chứng minh cho luận điểm người viết đã chọn giảng bình những câu thơ, hình ảnh đặc sắc, phân tích giọng điệu trữ tình, kết cấu bài thơ. 
GV Kết luận
?Xác định bố cục của văn bản?
? NX bố cục của văn bản như thế nào?
? Cách diễn đạt trong từng đoạn của văn bản có làm nổi bật được luận điểm không?
Gv Kết luận
? Vậy em hiểu thế nào là nhị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- Hs đọc ghi nhớ 
 Hoạt động 2 
? Hãy suy nghĩ và nêu thêm các luận điểm khác nữa về bài thơ : Mùa xuân nho nhỏ?
- GV gợi ý để HS làm bài tập
I.Tìm hiểu bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
1. Ví dụ (sgk)
Khát vọng hoà nhập và dâng hiến cho đời 
2. Nhận xét
- Vấn đề NL: Hình ảnh mùa xuân và cảm xúc thiết tha của Thanh Hải trong bài thơ " Mùa xuân nho nhỏ."
-> Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- Những luận điểm: 
+ Hình ảnh mùa xuân mang nhiều tầng ý nghĩa.
+ Hình ảnh mùa xuân hiện lên trong cảm xúc thiết tha, trìu mến của nhà thơ.
+ Hình ảnh mùa xuân nho nhỏ thể hiện khát vọng hòa nhập, dâng hiến của nhà thơ.
- Luận cứ: 
+ mùa xuân của thiên nhiên đất nướcnguyên ước
+ dòng sông xanh, bông hoa tím biếc lộc giắt đầy trên lưng người ra trân và trải dài trên những cánh đồngơi hót chi màtôi đưa tay tôi hứngcứ đi lên phía trước.
+ Nốt trầm xao xuyến của mùa xuân nho nhỏ cứ tự nhiên hòa vào mùa xuân lớn
-> Phân tích nhận xét đánh giá ND,NT bài thơ thông qua ngôn từ, hình ảnh
* Bố cục:
- Mở bài: Từ đầu -> đáng trân trọng => Giới thiệu bài thơ với cách mở bài gián tiếp đi từ thơ về xuân nói chung đến thơ xuân của Thanh Hải.
- Thân bài: Tiếp -> Hình ảnh ấy của mùa xuân => Trình bày sự cảm nhận, đánh giá cụ thể những đặc sắc nổi bật về nội dung, nghệ thuật của bài thơ, là sự triển khai các luận điểm.
- Kết bài: còn lại => Khái quát về giá trị và tác dụng của bài thơ.
-> + Bố cục cân đối, hợp lý
 + Lời văn gợi cảm
3. Ghi nhớ (sgk)
II. Luyện tập
Ví dụ:
- Luận điểm về “nhạc điệu của bài thơ” (vì bất kỳ một bài thơ hay nào cũng có nhạc hàm chứa trong nó, bài thơ đã được nhạc sỹ Trần Hoàn phổ nhạc)
- Luận điểm về bức tranh mùa xuân của bài thơ” (thể hiện ở hình ảnh, màu sắc, không gian,... được miêu tả trong bài thơ)
4. Củng cố - Dặn dò
? Thế nào là nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ ?
- Soạn bài: Cách làm bài nghị luậnvề một đoạn thơ, bài thơ