Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tiết 129: Cách làm bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ (tiếp)

Ngày soạn: 2/ 3/ 2011
Ngày giảng: 7/ 3/ 2011
Tiết 129
CÁCH LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN
VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ ( Tiếp)
A. MỤC TIÊU 
1. Kiến thức:
- Hiểu được đặc điểm, yêu cầu đối với bài băn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ.
- Các bước khi làm bài nghị luận về đoạn thơ, bài thơ.
2. Kĩ năng
- Rèn luyện kỹ năng thực hiện các bước khi làm bài NL về một đoạn thơ, bài thơ, cách tổ chức, triển khai các luận điểm.
3. Thái độ
- Giáo dục học sinh ý thức thực hiện các bước này khi làm bài.
B-CHUẨN BỊ.
- GV: Bảng phụ, soạn bài.
- HS: Đọc và soạn bài theo hướng dẫn.
C-TIẾN TRÌNH BÀI HỌC.
1-Ổn định
2-Kiểm tra: (5’)
? Thế nào là nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ? Bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ phải đảm bảo những yêu cầu gì về nội dung và hình thức? 
3-Bài mới: Giới thiệu bài:(2’)
Giờ học trước, các em đã tìm hiểu bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ, các yêu cầu với bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. Giờ học này chúng ta cùng tìm hiểu cách làm cụ thể. 
Hoạt động của Gv và Hs
Tg
Nội dung bài học
Hoạt động 1
Hoạt động 2
- Hs nhắc lại nội dung giờ trước
- Gv dẫn dắt vào tiết 2
- Hs đọc ví dụ sgk
? Hãy chỉ ra bố cục của văn bản?
? Phần thân bài người viết đã trình bày nhận xét gì về tình yêu quê hương trong bài thơ ?
-> Nhà thơ viết Quê hương bằng tất cả tình yêu tha thiết, trong sáng, đầy thơ mộng 
-> Nỗi nhớ quê hương đã đọng lại thành những kỉ niệm ám ảnh, vẫy gọi.
? Những suy nghĩ, ý kiến ấy được dẫn dắt, khẳng định bằng cách nào? Được liên kết với phần mở bài, kết bài ra sao?
-> Thân bài-> mở bài được liên kết bằng các luận điểm, luận cứ. Liên kết với kết bài bằng những kết luận mang tính quy nạp.
? Văn bản có tính thuyết phục, sức hấp dẫn không? Vì sao?
Gv: Kết luận
- HS đọc phần ghi nhớ
Hoạt động 3
- Đọc đề bài
- GV gợi ý-> HS làm bài tập
-> Cảm nhận mùa thu thông qua các giác quan: Khứu giác: Hương ổi; Xúc giác: gió se; 
Thị giác: Sương chùng chình qua ngõ.
 Hình tượng mùa thu được kết dệt bởi sự tổng hoà của các cảm giác vừa khái quát , vừa cụ thể và giàu sức gợi cảm.
-> Các biện pháp nghệ thuật: 
Nhân hóa,: " Hương ổi- phả", " sương - chùng chình"
miêu tả: " gió se"
tu từ nghệ thuật: " hình như thu đã về"
- Hs thực hiện
35
I.
II. CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ.
1. Các bước làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ.
2. Cách tổ chức triển khai luận điểm.
a. Ví dụ (sgk)
 Quê hương trong tình thương, nỗi nhớ.
b.Nhận xét
- Mở bài: Từ đầu -> rực rỡ => chỉ ra dòng cảm xúc dạt dào chảy suốt đời thơ Tế Hanh trong đó Quê hương là thành công xuất sắc
- Thân bài:Tiếp -> thành thực của Tế Hanh => Cảm nhận về cảm xúc lúc nồng nàn, mạnh mẽ, lúc lắng sâu tinh tế của Tế Hanh khi ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên, cuộc sống lao động của quê hương, về hình ảnh, nhịp diệu đặc sắc của bài thơ
- Kết bài: Còn lại: Khẳng định sức hấp dẫn của Quê hương và ý nghĩa bồi đắp tâm hồn người đọc của bài thơ.
-> Có tính thuyết phục, hấp dẫn vì tác giả lập luận chặt chẽ, dẫn chứng xác đáng
* Ghi nhớ (SGK T. 83)
III. LUYỆN TẬP
Đề bài: Phân tích khổ thơ đầu bài " Sang thu" Hữu Thỉnh
- Lập dàn ý chi tiết cho các phần của đề bài
+ Mở bài: Giới thiệu bài thơ nói chung, khổ thơ nói riêng
+ Thân bài: 
Phân tích cảm nhận về mùa thu sang thông qua các biện pháp nghệ thuật:
 -Nhân hoá: “ phả vào”, “chùng chình”
 - Miêu tả: “gió se”
 - Việc sử dụng các từ: “bỗng”, “hình như” .
 + Nhận xét, đánh giá thành công của tác giả
+ kết bài: Nêu giá trị của khổ thơ.
Củng cố, dặn dò: (3’)
? Các bước làm bài? Những yêu cầu khi làm bài ?
- Đọc bài đọc thêm (SGK- 84,85)
- Học bài.
- Soạn “ Mây và Sóng”