Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tiết 166: Văn bản: Tôi và chúng ta

Ngày soạn: 15/ 5/ 2011
Ngày giảng : / 5/ 2011
Tiết 166 – Văn bản :
TÔI VÀ CHÚNG TA
(Lưu Quang Vũ)
A. MỤC TIÊU
1.Kiến thức :
-Tính cách của các nhân vật tiêu biểu ( Hoàng Việt, Nguyễn Chính) và cuộc đấu tranh gay gắt giữa cái mới và cái cũ, giữa tư tưởng tiến bộ và tư tưởng lạc hậu, bảo thủ. 
2. Kỹ năng : Đọc-hiểu một văn bản kịch.
3. Giáo dục : HS ý thức nhạy bén với cái mới, từ bỏ những tư tưởng bảo thủ lạc hậu không phù hợp với xã hội.
B. CHUẨN BỊ
- GV : Soạn bài, sgk, sgv.
- HS : Soạn bài 
C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Ổn định
2. Kiểm tra
? Nêu cảm nhận của em về nhân vật Thơm ? Qua nhân vật Thơm tác giả muốn nói điều gì ?
3. Bài mới
Hoạt động của GV và HS
Tg
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1. 
- HS đọc chú thích về tác giả (trang 179).
? Giới thiệu chung về chân dung tác giả, thơ và kịch của Lưu Quang Vũ ?
GV giới thiệu về vở kịch (trên đĩa phát luôn 1 cảnh) giới thiệu về bối cảnh hiện thực đất nước sau năm 1975-1980
? Hãy giới thiệu xuất sứ của đoạn kịch ?
- HS xác định các nhân vật chính, phụ.
- Đọc phân vai.
GV :
Cuộc đối thoại gay gắt công khai đầu tiên giữa 2 tuyển nhân vật diễn ra trong phòng làm việc của Giám đốc Hoàng Việt.
- HS tóm tắt đoạn kịch.
Hoạt động 2
GV : Giới thiệu về khung cảnh trước đó của xí nghiệp Thắng Lợi để HS hiểu tình huống kịch ở cảnh 3. 
( Máy móc cũ kỹ, lạc hậu ; quy mô sx bị thu nhỏ lại; tổ chức, phân công lao động không hợp lý; hiệu quả kém; đời sống của anh chị em công nhân bgày càng khó khăn. Những con người tiến bộ họ nhận ra điều đó và khao khát được đổi mới nhưng họ lại vấp phải sự phẩn kháng quyết liệt của phe bảo thủ )
? Hãy chỉ ra tình huống kịch ?
? Chỉ ra những mâu thuẫn cơ bản trong đoạn kịch ? ( Nhân vật, tư tưởng)
? Những mâu thuẫn cơ bản đó chứng tỏ điều gì ?
I. Đoc- tìm chung 
1. Tác giả, tác phẩm :
a. Tác giả :
- Lưu Quang Vũ ( 1948 – 1988 ), quê ở Quảng Nam
- Nhà thơ, nhà sáng tác kịch trưởng thành từ quân đội.
- 1980 chuyển hẳn sang viết kịch, s/t khoảng 50 vở kịch.
- Đề tài kịch: Đề cập đến thời sự nóng hỏi trong cuộc sống đương thời -> xã hội đang đổi mới mạnh mẽ.
b. Tác phẩm: 9 cảnh.
- Trích trong “Tuyển tập kịch”.
- Cảnh 3.
2. Đọc - giải nghĩa từ khó.
4. Kể tóm tắt :
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Tình huống kịch và những mâu thuẫn cơ bản.
- Tình huống : 
+ Tình trạng ngưng trệ sản xuất -> Giám đốc Hoàng Việt quyết định công bố kế hoạch sản xuất mở rộng và phương án làm ăn mới.
+ Tuyên chiến với cơ chế quản lý phương thức tổ chức lỗi thời ( Nguyễn Chính và Trương là tiêu biểu.)
- Mâu thuẫn cơ bản :
+ Hoàng Việt (giám đốc) và Sơn (kĩ sư).
-> Tư tưởng tiên tiến dám nghĩ, dám làm
+ Phòng tổ chức lao động, tài vụ (biên chế, tiền lương) quản đốc phân xưởng (hiệu quả tổ chức).
-> Bảo thủ, máy móc
=> Mở rộng quy mô sản xuất phải có nhiều đổi thay mạnh mẽ, đồng bộ.
4. Củng cố, dặn dò :
- Củng cố : Nhắc lại tình huống kịch, mâu thuẫn kịch ?
- Dặn dò : Tóm tắt kịch + Soạn về các nhân vật chính.