Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tiết 51: Văn bản: Đoàn thuyền đánh cá

Ngày soạn: 20/10/2011
Ngày giảng: 26/10/2011
 Tiết 51
 Văn bản
đoàn thuyền đánh cá 
 - Huy Cận-
A.Mục tiêu 
1. Kiến thức:
- Những hiểu biets bước đầu về tác giả Huy Cận và hoàn cảnh ra đời của bài thơ.
- Những cảm xúc của nhà thơ trước biển cả rộng lớn và cuộc sống lao động của ngư dân trên biển.
- Nghệ thuật ẩn dụ, phóng đại, cách tạo dựng những hình ảnh tráng lệ, lãng mạn.
2. Kĩ năng
- Đọc – hiểu một tác phẩm thơ hiện đại.
- Phân tích được một số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong bài thơ.
- Cảm nhận được cảm hứng về thiên nhiên và cuộc sống lao động của tác giả được đề cập đến trong tác phẩm.
3. Thái độ
- Yêu mến lao động, yêu mến, tự hào về những cảnh đẹp của quê hương đất nước.
B. Các kĩ năng cơ bản được giáo dục
- Kĩ năng xác định giá trị
- Kĩ năng tư duy phê phán
- Kĩ năng giao tiếp
C. Kĩ thuật dạy học tích cực
- Vấn đáp, gợi tìm
- Động não
- Đọc sáng ạo
D. Chuẩn bị: 
GV: giáo án, tài liệu tham khảo.
HS: Soạn bài theo câu hỏi sgk.
E.Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học
1.ổn định 
2. Kiểm tra bài cũ: (5- 7p ) 
- Hãy đọc thuộc lòng bài thơ “ Bài thơ về tiểu đội xe không kính” và cho biết bài thơ hay và độc đáo ở hình ảnh và chi tiết nào? hãy bình và phân tích khái quát chi tiết đó.
3. Bài mới
Hoạt động của gv và Hs
tg
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1 : Đọc và tìm hiểu những nét chung về văn bản.
- Gv hướng dẫn- phấn chấn, hào hứng, chú ý nhịp4/3, 2/2/3, những vần chắc nối tiếp xen những vần bằng tạo âm hưởng chắc khỏe, vang xa.
- 3 hs đọc-> nhận xét.
- Hs hiểu một số từ khó.
? Trình bày những nét cơ bản về tác giả ?
Gv: Ông là một nhà thơ từng giữ nhiều trọng tách trong chính quền cách mạng...
 Đây là thời kì các nhà thơ ngả về rất nhiều các nơi khác nhau để cọ sát thực tế.nhà thơ được phân ra vùng QN và sau chuyến đi dài ngày đó thì ông cho ra đời tập thơ “ Trời mỗi ngày lại sáng”. Bài thơ được nhà thơ Xuân Diệu đánh giá rất cao.
? Hòan cảnh ra đời của bài thơ
? Bài thơ được sáng tác với thể thơ gì
? Văn bản chia làm mấy phần, nội dung của từng phần? 
Hoạt động 2 Đọc – hiểu văn bản
- Yêu cầu hs đọc 2 khổ thơ đầu. 
? Mở đầu bài thơ tác giả miêu tả cảnh đoàn thuyền ra khơi vào thời điểm nào?
? Biện pháp nghệ thuật nào được sử dụng trong hai câu thơ miêu tả cảnh hoàng hôn trên biển? có tác dụng gì?
Bình: Biện pháp nghệ thuật giúp ta hình dung ra một liên tưởng thú vị, mặt trời như hòn lửa đỏ rực khổng lồ đang chìm dần xuống biển, sóng như chiếc then cài đêm tối bao trùm tất cả như hai cánh cửa khổng lồ đang sập xuống. Cảnh hoàng hôn thật choáng ngợp kì vĩ ; Trời nước mênh mang, buổi hoàng hôn càng cho ta thấy rõ cái vĩ đại của biển cả.
? Với nghệ thuật độc đáo đó, cảnh thiên nhiên như thế nào được hiện ra
- Hs đọc hai câu cuối khổ 1
Gv: từ lại cú ý nghĩa gỡ
- Cụng việc hàng ngày, đõy là một trong trăm nghỡn chuyến đi trờn biển
? BPNT nào được sử dụng ở hỡnh ảnh "cõu hỏt căng buồm”. T/d của BPNT này
? Em cảm nhọ̃n cảnh đoàn thuyờ̀n đánh cá ra khơi hiợ̀n ra như thờ́ nào?
Gv: Trong cảnh hoàn hụn kì vĩ, tráng lợ̀, đoàn thuyờ̀n đánh cá lại ra khơi. Họ ra đi trong tiờ́ng hát vang trời biờ̉n; tiờ́ng hát như sức mạnh đõ̉y con thuyờ̀n đi nhanh hơn đờ́n những bãi cá trờn biờ̉n đụng
- Hs đọc khụ̉ thơ thứ hai
? Cõu hát của người lao đụ̣ng thờ̉ hiợ̀n mơ ước gì
- Ước mơ đánh bắt được nhiờ̀u cálàm giàu cho Tụ̉ quụ́c
15p
20p
I. Đọc và tìm hiểu chung.
1. Đọc – tìm hiểu chung
2. Tác giả, tác phẩm
a. Tác giả. 
- Huy Cận ( 1920- 2005),quê: Hà Tĩnh; là một nhà thơ nổi tiếng trong phong trào thơ mới và thơ ca cách mạng VN.
b.Tác phẩm
- Bài thơ sáng tác trong dịp nhà thơ đi thực tế ở vùng mỏ QN. Viết ngày 14/10/1958. In trong tập “ Trời mỗi ngày lại sáng”
3. Thể thơ : Thơ 7 chữ
4. Bố cục : 3 phần
Phần 1 : Khổ 1,2( Cảnh đoàn thuyền ra khơi và tâm trạng náo nức của con người)
Phần2 : Khổ 3, 4,5.6 ( Cảnh đoàn thuyền đánh cá trong đêm trăng trên biển)
Phần 3 : Còn lại( cảnh đoàn thuyền trở về trong ánh bình minh chói lọi).
II.Đọc hiểu văn bản.
1. Cảnh đoàn thuyền ra khơi. 
 “ Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa’’
-> So sánh , ẩn dụ, nhân hoá 
- Biển kì vĩ, tráng lệ nhưng gần gũi với con người.
‘‘Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
 Câu hát căng buồm cùng gió khơi’’
- > phúng đại, õ̉n dụ
=> Đoàn thuyền ra khơi với không khí khẩn trương, nhộn nhịp hoà mình với thiên nhiên.
 Củng cố- Dặn dò (3p)
? Nụ̣i dung của khụ̉ thơ 1,2 
- Chuõ̉n bị tiờ́t 2 của bài.