Giáo án môn học Ngữ văn khối 9 - Tiết 67 – Bài 14: Văn bản: Lặng lẽ Sa Pa

Ngày soạn: 10/11/2011
Ngày giảng: 16/11/2011
TIẾT 67 – BÀI 14
 VĂN BẢN:
LẶNG LẼ SA PA
 - Nguyễn Thành Long- 
A. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Vẻ đẹp về hình tượng con người thầm lặng cống hiến quên mình vì Tổ quốc trong tác phẩm.
- Nghệ thuật kể chuyện, miêu tả sinh động, hấp dẫn trong truyện.
2. Kĩ năng
- Nắm bắt diễn biến truyện và tóm tắt được truyện.
- Phân tích được nhân vật trong tác phẩm tự sự.
- Cảm nhận được một số chi tiết nghệ thuật độc đáo trong tác phẩm.
3. Thái độ
- Giáo dục Hs ý thức yêu quý trân trọng những con người sống có lí tưởng, cống hiến thầm lặng cho đất nước; Giáo dục Hs ý thức học tập noi theo những tấm gương đó.
B. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS
- Gv: giáo án, tài liệu tham khảo
- Hs: soạn bài theo câu hỏi sgk
C. CÁC HOẠT ĐỘNG CHỦ YẾU
1. Ổn định
2. Kiểm tra 5p
- Nhận xét về tình huống truyện “ Làng” của Kim Lân
- Phân tích diễn biến tâm trạng ông Hai khi nghe tin làng Dầu theo giặc.
3. Bài mới 1’
Giíi thiÖu: Tõ nh÷ng cuéc gÆp gì víi nh÷ng con ng­êi lÆng lÏ, b×nh th­êng ®ang lµm viÖc miÖt mµi cho ®Êt n­íc ë Sa Pa- n¬i nghØ m¸t k× thó, nh­ng còng lµ n¬i sèng vµ lµm viÖc cña nh÷ng con ng­êi lao ®éng víi nh÷ng phÈm chÊt trong s¸ng, cao ®Ñp. Qua 1 chuyÕn ®i, ngì chØ lµ ®i ch¬i th­ gi·n, nhµ v¨n NguyÔn Thµnh Long ®· viÕt thµnh 1 c©u chuyÖn ng¾n ®Æc s¾c, d¹t dµo chÊt th¬.
Hoạt động của Gv và Hs
Tg
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1
- Gv hướng dẫn chậm, cảm xúc lắng sâu
- Gv đọc mẫu
- Hs đọc -> Nhận xét
- Hs tìm hiểu một số chú thích sgk
? Trình bày những hiểu biết về tác giả
Gv: ¤ng th­êng cã nh÷ng chuyÕn ®i thùc tÕ ë nhiÒu n¬i, vèn sèng vµ L§ cña «ng ®­îc dµnh vµo viÖc viÕt truyÖn ng¾n vµ bót kÝ. ¤ng lµ ng­êi biÕt chän läc tõ cuéc sèng nh÷ng mÈu chuyÖn thùc tõ n¬i nµy, n¬i kia råi liªn kÕt chóng l¹i trong 1 chuçi lêi kÓ tù nhiªn. Cèt truyÖn cña «ng cã nhiÒu chç li k×, chøa ®Çy nh÷ng gay cÊn vµ chÊt th¬ võa nhÑ nhµng võa trÇm l¾ng thiÕt tha.
? Cho biết hoàn cảnh ra đời của tác phẩm
? Văn bản được viết theo thể loại gì
? Truyện có những nhân vật nào? Nhân vật nào là chính
? Truyện kể tho ngôi thứ mấy? Tác dụng của ngôi kể 
? Bố cục của văn bản
- Tóm tắt truyện khoảng 5 câu.
? Em thÊy cã ®iÒu g× ®Æc biÖt trong c¸ch ®Æt tªn c¸c nh©n vËt, c¸ch ®Æt tªn ®ã cã ngô ý g×?
? Nhận xét về nhan đề văn bản ? Ý nghĩa của nhan đề đó
- Ph¶n ¸nh sù lÆng lÏ, v¾ng vÎ cña SP, nh÷ng con ng­êi vµ nh÷ng c«ng viÖc thÇm lÆng mµ hä ®ang cèng hiÕn. 
? Tình huống truyện có gì đặc biệt
- Cuéc gÆp gì t×nh cê cña mÊy ng­êi kh¸ch trªn chuyÕn xe víi ng­êi thanh niªn ®ang c«ng t¸c trªn ®Ønh cao Yªn S¬n ë Sa Pa. T¹o ra t×nh huèng Êy, t¸c gi¶ giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh 1 c¸ch thuËn lîi vµ ®Ó nh©n vËt Êy hiÖn ra qua c¸i nh×n Ên t­îng cña c¸c nh©n vËt.
Ho¹t ®éng 2: ®äc hiÓu v¨n b¶n
- Chú ý phần đầu của văn bản : Từ đầu  luồn cả vào gầm xe.”
? Khung cảnh Sa Pa được hiện lên qua những chi tiết nào
? Trong m¾t c« g¸i vµ «ng ho¹ sÜ sa pa hiÖn ra nh­ thÕ nµo?
? T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt gì khi miªu t¶ vÒ Sa Pa
? Qua đó em có cảm nhận gì về thiên nhiên Sa Pa
Gv: Sa Pa một vùng đất nổi tiếng với những cảnh đẹp nên thơ lí tưởng .
GV: ...Trong c©u chuyÖn cña hä cã nh¾c ®Õn anh thanh niªn...
? Theo lêi kÓ cña b¸c lái xe anh thanh niªn hiÖn lªn qua nh÷ng chi tiÕt nµo?
? Qua ®ã em cã nhËn xÐt g× vÒ hoµn c¶nh sèng và con người anh
15’
22
I. Đọc – tìm hiểu chung
1. Đọc- giải nghĩa từ khó
2. Tác giả , tác phẩm
* tác giả
- Nguyễn Thành Long ( 1925- 1991) quê Quảng Nam.
- Nhà văn có nhiều đống góp cho nền văn học hiện đại VN ở thể loại truyện và kí
* Tác phẩm
- ViÕt sau chuyÕn ®i Lµo Cai vµo mïa hÌ n¨m 1970. 
3. Thể loại
- Tự sự- truyện ngắn hiện đại
4. Bố cục: 3 p
P1 Từ đầu kia kìa: Giới thiệu về anh thanh niên
P2: Tiếp như thế: cuộc trò chuyện giữa anh thanh niên, ông họa sĩ và cô kĩ sư
P3: còn lại: cuộc chia tay của 3 người.
Tóm tắt 
TruyÖn kÓ vÒ anh thanh niªn lµm c«ng t¸c khÝ t­îng kiªm vËt lÝ ®Þa cÇu, hµng ngµy anh ®o n¾ng, m­a giã®Ó phôc vô kh¸ng chiÕn vµ s¶n xuÊt, anh ®­îc mÖnh danh lµ ng­êi c« ®éc nhÊt thÐ gian lóc nµo anh cũng thÌm ng­êi, mét lÇn anh ®­îc gÆp c« kÜ s­ trÎ võa lªn nhËn c«ng t¸c vµ «ng ho¹ sÜ giµ, gi÷a hä x¶y ra mét cuéc nãi chuyÖn thó vÞ, qua ®ã c¸c nh©n vËt béc lé tÝnh c¸nh cña m×nh.
II. §äc –HiÓu v¨n b¶n
1. C¶m nhËn vÒ Sa Pa
- “những rặng đào, đàn bò lang ở các đồng cỏ trong thung lũng”
- Sa Pa ®Ñp k× l¹....luån c¶ vµo gÇm xe”
-> Miêu tả từ ngữ giàu hình ảnh
=> Mét vïng ®Êt miÒn nói hÎo l¸nh buån, vắng vÎ nhưng thiên nhiên, cảnh vật tươi đẹp, mát mẻ, nên thơ.
2. Nhân vật anh thanh niên
* Hoµn c¶nh sèng
- Lµ ng­êi c« ®éc nhÊt thÕ gian
- 27 tuæi
- Sèng mét m×nh trªn ®Ønh Yªn S¬n 2600m bốn bề chỉ có cây cỏ và mây mù.
- Hình dáng: bé nhỏ, nét mặt rạng rỡ.
=>Lµ ng­êi vui vẻ, sèng ë n¬i hoang v¾ng, l¹nh lÏo, kh«ng cã ng­êi qua l¹i.
* Củng cố- dặn dò ( 2’)
? Cảm nhận về khung cảnh Sa Pa
Học bài
Chuẩn bị tiếp tiết 2